genetik muhendisliği ve biyoteknoloji nedir,
genetik muhendisliği ve biyoteknoloji hakkında bilgi,
genetik muhendisliği ve biyoteknoloji calışmaları
GENETİK MUHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ
Mikroskop bulunmadan once canlılar hakkında edinilen bilgiler gozlemlere dayanmaktaydı
Mikroskop bulunduktan sonra canlılarla ilgili deney , araştırma ve incelemeler yapılmıştır
Bilim adamlarının yaptıklarının yaptıkları araştırmalarda bulunan en onemli olay DNA nın bulunuşu ve uzerindeki calışmalardır
MOLEKULER BİYOLOJİ
DNA ile ilgili calışmalar yapan bilim dalına molekuler biyoloji denir
GEN MUHENDİSLİĞİ ( GENETİK MUHENDİSLİĞİ )
Molekuler biyolojide elde edilen bilgilerin muhendislik bilgileriyle birleştirilmesine GENETİK MUHENDİSLİĞİ denir
Dış etkiler ile canlının kalıtsal ozelliklerinin değiştirilerek onlara yeni işlevler kazandırılmasıyla ilgili araştırmalar yapan bilim dalına GENETİK MUHENDİSLİĞİ denir
Genetik muhendisliği genlerin ayıklanması , coğaltılması , değiştirilmesi başka bir canlınınkiyle birleştirilmesi yada başka bir canlıya aktarılması gibi calışmalarla uğraşır
Bilim adamları bu calışmalarıyla
• hastalık ve boceklere dayanıklı yeni bitkiler ve hayvanlar oluşturabiliyor
• Endustriyel atıkları yiyebilen bakteriler uretebiliyor
• Canlıları klonlayabiliyorlar
B İ Y O T E K N O L O J İ
Biyoteknoloji canlı doku ve organları kullanarak uygun yontem ve tekniklerle endustri ve tıp alanında kullanılmak uzere istenilen urunler elde edilmektedir
Biyoteknoloji bir cok bilim dalıyla birlikte kullanılır
Genetik muhendisliği Biyoteknoloji tarafından kullanılmaktadır
Biyoteknolojinin kullanım alanları
• Protein uretilmesi
• Hormon , vitamin ,antibiyotik elde edilmesinde,
• Yeni sebze ve meyve uretiminde,
• Zarar gormuş organların onarımında
Gunumuzde yediğimiz bir cok gıda urunu biyoteknojiden yararlanılarak uretilmektedir
Bunun başlıca nedenleri ;
• urun kalitesini artırmak
• mevsimlerden bağımsız urunler elde etmek
G E N O M
İnsan genlerinin projesinin cıkarılmasına genom projesi denir
GENOM PROJESİYLE YAPILAN CALIŞMALARLA
aDNA nın yapısında bulunan bazların dizilişi belirlendi,
bİnsan genomunda 40 000 140 000 arasında gen bulunduğu saptandı ,
cKalıtsal hastalıkların olup olmadığı saptanabiliyor
(kan yada yanak icinden alınan hucrelerin incelenmesiyle kalıtsal hastalık olup olmadığı anlaşılabiliyor )
dEkoloji,evrim, fosil bilimi ve DNA ile kimlik belirleme calışmalarında kolaylıklar sağlanmıştır
eKalıtsal hastalıklara neden olan genlerin DNA dan cıkarılarak kalıtsal hastalıklar onlenebilir
(Kalıtsal hastalıklara neden olan genlerin varlığı bulunup insan genomundan cıkarılırsa daha sağlıklı nesiller oluşturulabilir hatta insan omru uzatılabilir
Sirke sineğinin genlerinde yapılan calışmalarla omrunun uzaması sağlanmıştır )
İnsan yumurta ve sperm genlerinin şifrelerinin cozulmesiyle bu hucrelerdeki hastalık genleri tespit edilerek sağlamlarıyla değiştirilebilir )
fİnsan organlarının başka canlılar uzerinde uretimi sağlanarak organ nakillerinin gercekleşmesi sağlanabilir
(İnsandan insana yapılan doku ve organ nakillerindeki olumsuzlukları gidermek icin hayvanlara (domuzlara ) insan geni nakledilerek onların insanlarınkiyle aynı yapıda organlara sahip olmaları icin calışmalar yapılmaktadır
Fareler uzerinde insan kulağı uretilmiştir
gHızlı buyuyen zor olumsuz şartlara dayanıklı daha verimli bitki ve hayvanlar uretmek
(ABD de 200C soğuğa dayanıklı patates uretilmiştir
hBir canlıya ait genlere eklemeler yapılarak canlıya yeni karakterler kazandırılabilir
GEN HARİTASININ COKARILMASI
DNA daki organik bazların dizilişlerinin cıkarılması anlamına gelir
İnsan DNA sında 3,2 milyar baz olduğu tespit edilmiştir Bu calışmalarda hangi genin ne anlama geldiği bulunacak hastalıklara neden olan genlerin bulunup mudahale etme şansı doğacaktır
DNA TESTİ
Parmak izi gibi her canlının DNA sı daki baz dizilişi farklıdır Sucluların tespiti yapılmak ta yada genetik hastalıkların tespitinde de kullanılmaktadır
GEN TEDAVİSİ
Başka bir canlıdan alınan DNA parcalarının canlıya aktarılmasıyla veya zararlı genlerin etkisiz hale getirilmesiyle gercekleştirilerek bitki ve hayvanlar yeni ozellikler kazandırılabilir
K L O N L A M A
Bir canlının genetik kopyasının uretilmesidir
İlk hayvan klonlanması 1996 yılında DOLLY adında koyunla olmuştur
Her hangi bir beden hucresine donuşebilecek hucrelere KOK HUCRE denir
Kok hucre klonlanıp organ geliştirmek artık mumkun fakat bu calışmalar la ilgili tartışmalar devam etmektedir
TIPTAKİ YARARLARI
Hastalıklara neden olan genlerin değiştirilmesi veya hastalığı engelleyecek genlerin insanlara verilmesi ,
İlac yapımında ceşitli bakterilerin kullanılması ,
TARIMDA VE HAYVANCILIKTAKİ UYGULAMALARI
Genetiği değiştirilmiş bir cok bitki ve hayvan ortam koşullarına dayanıklı hale getirilir
Besin değeri ve iceriği değiştirilen canlılar oluşturulur
İstenilen karakteri elde etmek icin istenilen ozellikte canlılar caprazlanır
genetik muhendisliği ve biyoteknoloji hakkında bilgi,
genetik muhendisliği ve biyoteknoloji calışmaları
GENETİK MUHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ
Mikroskop bulunmadan once canlılar hakkında edinilen bilgiler gozlemlere dayanmaktaydı
Mikroskop bulunduktan sonra canlılarla ilgili deney , araştırma ve incelemeler yapılmıştır
Bilim adamlarının yaptıklarının yaptıkları araştırmalarda bulunan en onemli olay DNA nın bulunuşu ve uzerindeki calışmalardır
MOLEKULER BİYOLOJİ
DNA ile ilgili calışmalar yapan bilim dalına molekuler biyoloji denir
GEN MUHENDİSLİĞİ ( GENETİK MUHENDİSLİĞİ )
Molekuler biyolojide elde edilen bilgilerin muhendislik bilgileriyle birleştirilmesine GENETİK MUHENDİSLİĞİ denir
Dış etkiler ile canlının kalıtsal ozelliklerinin değiştirilerek onlara yeni işlevler kazandırılmasıyla ilgili araştırmalar yapan bilim dalına GENETİK MUHENDİSLİĞİ denir
Genetik muhendisliği genlerin ayıklanması , coğaltılması , değiştirilmesi başka bir canlınınkiyle birleştirilmesi yada başka bir canlıya aktarılması gibi calışmalarla uğraşır
Bilim adamları bu calışmalarıyla
• hastalık ve boceklere dayanıklı yeni bitkiler ve hayvanlar oluşturabiliyor
• Endustriyel atıkları yiyebilen bakteriler uretebiliyor
• Canlıları klonlayabiliyorlar
B İ Y O T E K N O L O J İ
Biyoteknoloji canlı doku ve organları kullanarak uygun yontem ve tekniklerle endustri ve tıp alanında kullanılmak uzere istenilen urunler elde edilmektedir
Biyoteknoloji bir cok bilim dalıyla birlikte kullanılır
Genetik muhendisliği Biyoteknoloji tarafından kullanılmaktadır
Biyoteknolojinin kullanım alanları
• Protein uretilmesi
• Hormon , vitamin ,antibiyotik elde edilmesinde,
• Yeni sebze ve meyve uretiminde,
• Zarar gormuş organların onarımında
Gunumuzde yediğimiz bir cok gıda urunu biyoteknojiden yararlanılarak uretilmektedir
Bunun başlıca nedenleri ;
• urun kalitesini artırmak
• mevsimlerden bağımsız urunler elde etmek
G E N O M
İnsan genlerinin projesinin cıkarılmasına genom projesi denir
GENOM PROJESİYLE YAPILAN CALIŞMALARLA
aDNA nın yapısında bulunan bazların dizilişi belirlendi,
bİnsan genomunda 40 000 140 000 arasında gen bulunduğu saptandı ,
cKalıtsal hastalıkların olup olmadığı saptanabiliyor
(kan yada yanak icinden alınan hucrelerin incelenmesiyle kalıtsal hastalık olup olmadığı anlaşılabiliyor )
dEkoloji,evrim, fosil bilimi ve DNA ile kimlik belirleme calışmalarında kolaylıklar sağlanmıştır
eKalıtsal hastalıklara neden olan genlerin DNA dan cıkarılarak kalıtsal hastalıklar onlenebilir
(Kalıtsal hastalıklara neden olan genlerin varlığı bulunup insan genomundan cıkarılırsa daha sağlıklı nesiller oluşturulabilir hatta insan omru uzatılabilir
Sirke sineğinin genlerinde yapılan calışmalarla omrunun uzaması sağlanmıştır )
İnsan yumurta ve sperm genlerinin şifrelerinin cozulmesiyle bu hucrelerdeki hastalık genleri tespit edilerek sağlamlarıyla değiştirilebilir )
fİnsan organlarının başka canlılar uzerinde uretimi sağlanarak organ nakillerinin gercekleşmesi sağlanabilir
(İnsandan insana yapılan doku ve organ nakillerindeki olumsuzlukları gidermek icin hayvanlara (domuzlara ) insan geni nakledilerek onların insanlarınkiyle aynı yapıda organlara sahip olmaları icin calışmalar yapılmaktadır
Fareler uzerinde insan kulağı uretilmiştir
gHızlı buyuyen zor olumsuz şartlara dayanıklı daha verimli bitki ve hayvanlar uretmek
(ABD de 200C soğuğa dayanıklı patates uretilmiştir
hBir canlıya ait genlere eklemeler yapılarak canlıya yeni karakterler kazandırılabilir
GEN HARİTASININ COKARILMASI
DNA daki organik bazların dizilişlerinin cıkarılması anlamına gelir
İnsan DNA sında 3,2 milyar baz olduğu tespit edilmiştir Bu calışmalarda hangi genin ne anlama geldiği bulunacak hastalıklara neden olan genlerin bulunup mudahale etme şansı doğacaktır
DNA TESTİ
Parmak izi gibi her canlının DNA sı daki baz dizilişi farklıdır Sucluların tespiti yapılmak ta yada genetik hastalıkların tespitinde de kullanılmaktadır
GEN TEDAVİSİ
Başka bir canlıdan alınan DNA parcalarının canlıya aktarılmasıyla veya zararlı genlerin etkisiz hale getirilmesiyle gercekleştirilerek bitki ve hayvanlar yeni ozellikler kazandırılabilir
K L O N L A M A
Bir canlının genetik kopyasının uretilmesidir
İlk hayvan klonlanması 1996 yılında DOLLY adında koyunla olmuştur
Her hangi bir beden hucresine donuşebilecek hucrelere KOK HUCRE denir
Kok hucre klonlanıp organ geliştirmek artık mumkun fakat bu calışmalar la ilgili tartışmalar devam etmektedir
TIPTAKİ YARARLARI
Hastalıklara neden olan genlerin değiştirilmesi veya hastalığı engelleyecek genlerin insanlara verilmesi ,
İlac yapımında ceşitli bakterilerin kullanılması ,
TARIMDA VE HAYVANCILIKTAKİ UYGULAMALARI
Genetiği değiştirilmiş bir cok bitki ve hayvan ortam koşullarına dayanıklı hale getirilir
Besin değeri ve iceriği değiştirilen canlılar oluşturulur
İstenilen karakteri elde etmek icin istenilen ozellikte canlılar caprazlanır