Genlerin Dünyası

Genlerin Dünyası DNA nın canlıların kalıtımsal şifresi olduğunu sıklıkla duyarızBelgesellerde, dergilerde gazetelerde vsFakat genlerle ilgili olarak her zaman kafamızda soru işaretleri kalırDNA ne çağırmak?, genler insanın neresinde bulunur veya genlerle nasıl oynarlar gibi sorulardır bunlarAslında pekte bahsedildiği değin kompleks bir konu değildirEn azından burada anlatılanlardan DNA ve genler hakkında kaba fakat öz bilgiler edinebilirsiniz 1549421571 1549421571 genlerindunyasi5c5a4c083e8ddgenlerindunyasi5c5a4c083e8dd http:img409imageshackusimg4097659022db9gif xfUid21549421571 1549421571 genlerindunyasi5c5a4c08c42c3genlerindunyasi5c5a4c08c42c3 http:img409imageshackusimg4091439021yr3gif başlangıçta DNAve Genkavramı üzerinde durarak ne olduklarını izah etmeye çalıştıkSade tanımların ardından ilginç konulara değindikZevkle okuyabilirsiniz DNA nedir, nerede bulunur? DNA Deoksi Ribo Nükleik Asitisimli bir nesil molekül grubunun kısaltılmış isimidirDNA'nın çift zincirli ip merene benzediğinden bahsetmiştik(BkzÖnsoz,Sekil1)Çift zincirli yapıdaki DNA zinciri epeyce uzun bir zincirdirBu zincir hücreli içindeki özel enzimler ve proteinler aracılığı ile paketlenir Nasılki uzun bir ipi makaraya ahenkli bir şekilde sarıyorsanız, hücrede buna aynı bir mekanizma ile DNA yı paketleyerek çekirdeğinin (Nukleus) içine yerleştirirDNA her hücrede bulunurÖrneğin şu lahza ekrana bakan gözlerinizdeki her hücrenin içinde DNA zinciri paketlenmiş bir vaziyette yerleşik olarak bulunurVeyahut klavyeyi kullanan ellerinizdeki herbir hücrenin içerisinde ayrı ayrı DNA molekülü bulunurBöbreklerinizin hücrelerinde, karaciğerinizin hücrelerinde, kemik hücrelerinizde kısacası vücudunuzdaki her hücrede DNA molekülü mevcuttur DNA uzun bir zincir olmasına karşılık üzerindeki baz sıraları bir ahenk içerisinde taksim edilmiştir Taksim edilen bu baz gruplarına iseGen denirMesela bir canlının DNA zincirinde 15000000 adet baz(Nukleotid) dizisi olsun ve bu baz dizileri 1000 ' er adet edinmek üzere 15 gruba ayrılmış olsunİşte bu 15 tane grubun herkes birer gendirİnsan hücresinde ise adeta 3 milyar adet gen bulunurTabii her genin içinde binlerce nükleotid dizisi vardır Bir canlının tüm karakterleri ise DNA daki genlerde saklıdırBu genlerin nasıl olupta bir canlıyı meydana getirdiğine ilerleyen bölümlerde deyineceğiz Yukarıdaki DNA zincirine bakacak olursanız a,t,g ve c edinmek üzere 4 öbür bazın birbirleriyle karşı karşıya gelerek bağlandığını görürsünüzBu bağlanmalar kayıtlı bir düzene tarafından yapılır a adenin,t timin,g guaninve c sitozinbazları aralarında adenin bir takım yanlızca timin ile guanin bazı ise yanlızca sitozin© ile senet yaparBunun nedeni ise oldukça ilginçtir Adenin ve Guanin bazları yapı olarak büyük boylu moleküllerdirTimin ve Sitozin ise ufak boylu moleküllerdirAdenin ve timin bazlarını bir futbol topu, guanin ve sitozin bazlarını ise tenis topu olarak düşünebilirsiniz Eger adenin bazının karşısına timin değilde guanin gelseydi heliks yapısının düzgün ilerlemesi muhtemel olmayacaktıFakat DNA da minik bazlara karşısında büyük bazların gelmesiyle aradaki mesafenin her noktada değişmez olması sağlanmıştır DNA nın yapısı bazların bu şekilde ardı ardına sıralanmasıyla uzayıp giderAşağıdaki şekilde ise bazların sıralanışı biraz daha kavranabilir bir şekilde görülmektedir Eminizki bazların DNA üstünde bu şekilde sıralanmasının, canlılığın şifresiile ne ilgisi olduğunu merak ediyorsunuzdurAz öncede belirttiğimiz gibi bu şifrelerin bir canlı organizmayi nasıl meydana getirdiğini acilen açıklayacağız DNA daki şifrelerden canlı bir organizmanın meydana gelmesi, fiilen gözenekli olan içinde oldukça karmaşık bir dizi operasyon neticesinde meyadana gelirFakat yazımızda bu işlemleri en vahşi haliyle ele aldık DNA daki şifrelerin deşifre olup organizmayı meydana getirmesi safha evre meydana gelmektedirBu aşamalar ise sırasıyla ; 1) DNA dan RNA senaaai (Transkripsiyon) 2) RNA dan protein senaaai (Translasyon) 3) Proteini üretilen hücrenin farklılaşması (Morfogenez) Hemen bu aşamaları teker teker ele alarak yanlızca bir DNA molekülünden devasal bir canlının nasıl mükemmel bir şekilde meydana geldiğini öğrenelim