Geriatri; 65 yaş ve üstü kişilerin koruyucu hekimlik uygulamalarıyla sağlıklı yaşlanmalarını hedefleyen; ayrıca bu yaş grubunun sağlık sorunları, akut ve kronik hastalıklarının tanı, tedavi ve takibini yapan; sosyal ve fonksiyonel yaşamları, yaşam kaliteleri ile ilgilenen bir bilim dalıdır. Amacı hastalıkların ya da engellerin önlenerek ve tedavi edilerek sağlık şartlarının iyileştirilmesidir.
Geriatrik Değerlendirmenin Standart Erişkin Değerlendirmesinden Farkı Nedir?
Geriatride yaşlı birey bir bütün olarak değerlendirilir. Yaşlanan bireyin vücut yapısı genç erişkinlere göre fizyolojik yönden değişiklikler göstermektedir. Farklı organları içerecek şekilde vücudumuzdaki birçok sistemde fonksiyonel gerilemeler meydana gelmektedir. Geçirilen basit bir ishal atağı dahi ciddi bir böbrek hasarına yol açabilir. Ayrıca yaşlı bireylerde hastalıklara ait semptomlar da belirgin olmayabilir. Solunum yollarını kapsayan bir enfeksiyon tablosunda genç erişkinlerde ateş, öksürük, kanda enfeksiyona ait parametrelerde yükselme görülebilirken yaşlı bireylerde bu bulguların hiçbirisini içermeyecek şekilde silik bir klinik ile kendini uzun bir süre saklayabilir.
Böyle bir tabloda hastalıklar ile normal yaşlanmanın sonuçları birbirinden dikkatlice ayrılmalıdır. Geriatristin (yaşlı hekimi) temel amacı bireylerin sağlıklı yaşlanmasına katkıda bulunmaktır.
Çok Yönlü Geriatrik Geğerlendirme (ÇYGD) Nedir?
Bu şekilde yaşlı hasta fonksiyonel, fiziksel, sosyal, çevresel ve psikolojik yönden değerlendirilmektedir. ÇYGD koruyucu hekimlik uygulamaları ve belirti vermeyen bazı hastalıkların erken tanısı sağlanabilir Ayrıca hipertansiyon, diyabet, hiperlipidemi, koroner arter hastalığı gibi yaşlıda sık görülen kronik hastalıkların yanında unutkanlık (demans), depresyon, deliryum, düşme, idrar kaçırma, bası yarası, hareketsizlik, osteoporoz, çoklu-yanlış ilaç kullanımı, malnutrisyon (beslenme bozukluğu), sarkopeni (kas kaybı) ve kırılganlık gibi yaşlılarda sıklıkla gördüğümüz geriatrik sendromların tanısı, tedavisi ve takibi de yapılmaktadır. Her bir hasta için yaklaşık 45 dakika süren bu kapsamlı geriatrik değerlendirme ile gözden kaçabilecek, yavaş ilerleyen birçok hastalık yakalanabilmekte ve böyle bir değerlendirme bu yaş grubundaki bireyler için aynı zamanda bir check-up özelliği de taşımaktadır.