2015-2016 dönemi grip aşısı hakkında bilmeniz gerekenler
Bir evlat tabibi olarak her yıl hastalarımın anne-babaları ile grip aşısının gerekliliği, yarar-zarar nispetlerini tartışırım. Aşılar konusunda son devirlerde rastgele bir tıbbi araştırmaya dayanmayan, 3.sayfa gazete haberleri ile lisandan lisana yayılan suçlamalar ile yakın devranda bir topluluk sıhhati meselesi haline dönüşmesinden korktuğumuz bağışıklamaya duyulan güvensizlik, elbette grip aşısına karşı da mevcut.
Memleketimizdeki rutin aşılama takviminde şu an 13 illete karşı bağışıklama uygulanıyor. Tabiatta ise milyonlarca virüs ve bakteri var. Bağışıklama yapılan virüs-bakterilerin, programda olma nedenleri ise mortalite yani vefat ve morbidite yani sakatlık-komplikasyon risklerinin yüksek olmasıdır. Grip illetine karşı bağışıklama gayesi da birebirdir.
Grip marazının bireyi topluluk içindeki tarafından koparıp meskende yatağa hapseden tesirleri yanında, zatüre üzere istenmeyen komplikasyonlardan korunmak aşının asıl hedefidir.Çocuğunuzu korumak dışında bağışıklama programının üstlendiği bir misyon da lösemi, bağışıklık sistem zayıflığına neden olan marazlar üzere aşı olmanın mümkün olamadığı evlatları dolaylı olarak müdafaasıdır.
Yani aşı yaptırmamakla yalnızca kendi evladınızın değil, etrafınızdaki evlatların da bulaşma ile hastalanma mümkünlüğünü kabul etmiş olursunuz.
Bilhassa sıhhat çalışanı ve muallimler üzere kalabalık ortamlarda çalışan bireyler, grip açısından riskli küme sayılır ve aşılanmaları hem kendi sıhhatleri hem de bulaş ın engellenmesi ile topluluk sıhhati açısından gereklidir.
Hastalarımın anne-babalarından grip aşısı için devir zaman birebir tefsiri duyuyorum: “ Geçen yıl grip aşısı oldum. Lakin yeniden de çok hasta oldum.” aşıyı olmadan evvel gayesi hakikat belirlemeniz, aşıya karşı gereksiz kuşkunuzu köstekler.
Grip aşısı “influenza” virüsüne karşı bağışıklama emeli taşır. Sair hastalıklarınızı engellemeyecektir.
Grip aşısı olurken maksat gribe yakalanılsa bile daha hafif, daha kısa vadede ve komplikasyonsuz süreci atlatmaktır.
Grip nedir?
Grip: her yıl Ekim-Mayıs ayları arasında salgın yapan bulaşıcı bir hastalıktır.
İnfluenza virüsü nedenlidir ve hapşurma, öksürme ve direkt temas ile kolaylıkla bulaşır. Herkes grip olabilir fakat yakalanma riski en büyük olan küme evlatlardır. Semptomları süratle başlayabildiği üzere günlerce de sürebilir;
Ateş-titreme
Boğaz ağrısı
Kas ağrıları
Yorgunluk
Öksürük
Baş ağrısı
Burun tıkanıklığı-akıntısı
Grip kimi kişileri çok daha ziyade tesirler; küçük evlatlar, teneffüs yolu allerjisi olan insanlar, 65 yaş ve üstü yaşlılar, gebeler, ağır sıhhat dertleri olan şahıslar (kalp-böbrek-karaciğer marazları, diyabet, bağışıklık sistemi zayıflığı ya da had sistemi illetleri gibi) Grip aşısı asıl bu kişiler için ehemmiyet taşır ve bir topluluk sıhhati mevzusudur; grip aşısının bu kişilerle temasta olan herkese yapılması gerekir.
Grip birebir vakitte zatüreye neden olabilir. İshal ve havaleler de çocuklarda görülebilir.
Grip aşısı, gripten korunmada en faal yoldur ve beşerden kişiye bulaşı da ketler.
Bu yılki grip aşısı ile ilgili bilmeniz gerekenler;
1.Grip aşısı evlatlar için gereklidir.
Grip virüsü çok yaygın ve tesirleri evvelden varsayım edilemeyen bir virüstür. Ağır komplikasyonlara ve mevte neden olabilir. Bağışıklama ise her yıl evlatların gripten korunmasında en faal yoldur.
Her yıl yekun nüfusun ortalama % 5-20 grip virüsüne yakalanır ve 200,000 den ziyade insan grip marazının komplikasyonları nedeni ile hastaneye yatırılır. Amerika'da 2015-2015 serisinde en azından 145 evladın bu nedenlerle kaybedildiğini biliniyor. Bu sayının bildirilmemiş vakalar nedeni ile çok daha çokça olduğu düşünülüyor. Her yıl 5 yaş altı ortalama 20,000 evlat grip komplikasyonları nedeni ile hastaneye yatırılarak tedavi alır.
İnfluenza anti-viral ajanlarla tedavi edilebilir gelgelelim bu tedavi pahalı, umulandan daha az aktif ve potansiel yan tesirler barındıran bir tedavidir.
6 aydan büyük evlatlar ve gençlerin grip aşısı ile aşılanmaları Amerikan Pediatri Akademisi tarafından önerilmektedir. Buna ek olarak 5 yaş altındaki evlatların konuttaki bakımından sorumlu şahıslar ve grip için yüksek risk altındaki insanların de aşılanmaları gerekir.
Evlatlar, mahsusen de 5 yaş altındakiler, grip marazı ve komplikasyonları için çoklukla tıbbi destek almak zorunda kalırlar. zira
Ağır grip komplikasyonları 2 yaş altındaki çocuklarda çok daha sıktır.
Kronik sıhhat sorunu olan evlatlar (kalp marazı, astım, diyabet, hudut sistemi hastalıkları) ağır grip komplikasyonları açısından yüksek risk altındadır.
2. Artık grip için aşılanmanın tam devranı..
İnfluenza aşısı için dönem başladı ve sonbahar-kış boyunca da devam edecek.
Birinci sefer grip aşısı olacak bebek ve evlatların bir kereye mahsus olmak üzere 1 ay ara ile 2 doz aşılanmaları gerekiyor. Aşı serisi bitemeden 2 doz aşılanmasının tamamlanabilmesi için çabuk etmelisiniz.
3. İğne olmak zorunda değil. Grip aşısı için burun spreyi biçiminde aşı da mevcut.
Evlatlar için 2 tip grip aşısı mevcut. Bunlardan biri 6 aydan büyük bebek ve evlatlar için önerilen inaktive influenza aşısı, kas içine enjeksiyon olarak yapılır.
Zayıflatılmış canlı aşı formu ise 2 yaşından büyük 49 yaşından küçükler için burun spreyi biçiminde uygulanabilir. Gelgelelim sprey formunda aşı şimdi devletimizde tasarrufa girmedi.
4. Grip aşısından grip olunmaz.
Grip aşıları meyyit ya da zayıflatılmış virüs ile üretilir. Burun akıntısı, yorgunluk, baş ve kas ağrıları üzere sistemik semptomlar aşı sonrası görülebilir.
Grip aşısının bu yan tesirleri ılımlıdır ve grip olmakla bir tutulmamalıdır. En yaygın yan tesirler aşı yapılan alanda ağrı ve hassasiyettir. Büyük evlatlar ve yetişkinlerde çok daha nadir olmak üzere, 2 yaş altındaki evlatların %10-35'inde aşıdan 24 saat sonrasına kadar ateş görülebilir. Burun spreyi formunda olan grip aşısının daha çokça grip marazı gibisi yan tesirler gösterebilme potansiyeli mevcuttur.
5. Şayet aşılı iseniz ve gribe yakalandıysanız marazı çok daha hafif geçireceksiniz.
Grip aşının % 60 efektif olduğu biliniyor. Ve grip aşısı olan beşerler marazı çok daha hafif geçiriyorlar.
6. Bu yıl yapılan grip aşının geçen seneye nazaran çok daha tesirli olduğu düşünülüyor. Zira ;
2014-2015 grip dönemi, evvelki yıllara nazaran çok daha ağır geçti. Zira daha yaygın görülmüş olan, H3N2 influenza virüsünün dinamik genetik kısmı aşının içeriğinde yok idi. 2015-2016 serisi aşısı bu gen kısmını de kapsıyor.
7. İnfluenza aşısı otizme neden olmaz.
Literatürde yapılan çalışmalar grip aşının inançlı olduğunu ve otizm nedeni olmadığını göstermiştir. Maatteessüf birtakım kişiler, siyasetçiler farklı nedenler ile dayanağı olmayan halde bunu ileri sürmektedir.
8. Grip aşısı vesair aşılar ile birebir devranda itimatla yapılabilir.
Grip aşısı, sair aşılarla birlikte tıpkı anda itimatla yapılabilir. Ama munfasıl bir yerden ve farklı bir iğne ile. 6 ay – 8 yaş arası, birinci sefer aşılanacak olan evlatların 1 ay ara ile 2 defa aşı olmaları, bağışıklığın güçlü bir halde kazanılabilmesi için değerlidir. Canlı aşılar ile (su çiçeği – kızamık+kızamıkçık+kabakulak vs) ya tıpkı anda ya da 4 hafta ara ile yapılabilirler.
9. Yumurta allerjisi olan bir çok evlat da itimatla grip aşısı olabilir.
Yumurta allerjisi olan pek çok evlat hastane ortamında itimatla grip aşısı olabilir. Ağır yumurta allerjisi olan evlatlar için bir evlat allerji bilirkişisinin teklifleri doğrultusunda hareket edilmelidir.
10. Kimler grip aşısı olmamalı?
şayet ağır, yumurta, jelatin ya da anbiyotiklere karşı hayatı tehdit edici allerjiniz varsa aşı olmamalısınız.
şayet guillian barre marazı geçirdiyseniz aşı olmamalısınız.
kendinizi yeterli hissetmiyorsanız aşılanmayı bir vade erteleyebilirsiniz.
Bir evlat tabibi olarak her yıl hastalarımın anne-babaları ile grip aşısının gerekliliği, yarar-zarar nispetlerini tartışırım. Aşılar konusunda son devirlerde rastgele bir tıbbi araştırmaya dayanmayan, 3.sayfa gazete haberleri ile lisandan lisana yayılan suçlamalar ile yakın devranda bir topluluk sıhhati meselesi haline dönüşmesinden korktuğumuz bağışıklamaya duyulan güvensizlik, elbette grip aşısına karşı da mevcut.
Memleketimizdeki rutin aşılama takviminde şu an 13 illete karşı bağışıklama uygulanıyor. Tabiatta ise milyonlarca virüs ve bakteri var. Bağışıklama yapılan virüs-bakterilerin, programda olma nedenleri ise mortalite yani vefat ve morbidite yani sakatlık-komplikasyon risklerinin yüksek olmasıdır. Grip illetine karşı bağışıklama gayesi da birebirdir.
Grip marazının bireyi topluluk içindeki tarafından koparıp meskende yatağa hapseden tesirleri yanında, zatüre üzere istenmeyen komplikasyonlardan korunmak aşının asıl hedefidir.Çocuğunuzu korumak dışında bağışıklama programının üstlendiği bir misyon da lösemi, bağışıklık sistem zayıflığına neden olan marazlar üzere aşı olmanın mümkün olamadığı evlatları dolaylı olarak müdafaasıdır.
Yani aşı yaptırmamakla yalnızca kendi evladınızın değil, etrafınızdaki evlatların da bulaşma ile hastalanma mümkünlüğünü kabul etmiş olursunuz.
Bilhassa sıhhat çalışanı ve muallimler üzere kalabalık ortamlarda çalışan bireyler, grip açısından riskli küme sayılır ve aşılanmaları hem kendi sıhhatleri hem de bulaş ın engellenmesi ile topluluk sıhhati açısından gereklidir.
Hastalarımın anne-babalarından grip aşısı için devir zaman birebir tefsiri duyuyorum: “ Geçen yıl grip aşısı oldum. Lakin yeniden de çok hasta oldum.” aşıyı olmadan evvel gayesi hakikat belirlemeniz, aşıya karşı gereksiz kuşkunuzu köstekler.
Grip aşısı “influenza” virüsüne karşı bağışıklama emeli taşır. Sair hastalıklarınızı engellemeyecektir.
Grip aşısı olurken maksat gribe yakalanılsa bile daha hafif, daha kısa vadede ve komplikasyonsuz süreci atlatmaktır.
Grip nedir?
Grip: her yıl Ekim-Mayıs ayları arasında salgın yapan bulaşıcı bir hastalıktır.
İnfluenza virüsü nedenlidir ve hapşurma, öksürme ve direkt temas ile kolaylıkla bulaşır. Herkes grip olabilir fakat yakalanma riski en büyük olan küme evlatlardır. Semptomları süratle başlayabildiği üzere günlerce de sürebilir;
Ateş-titreme
Boğaz ağrısı
Kas ağrıları
Yorgunluk
Öksürük
Baş ağrısı
Burun tıkanıklığı-akıntısı
Grip kimi kişileri çok daha ziyade tesirler; küçük evlatlar, teneffüs yolu allerjisi olan insanlar, 65 yaş ve üstü yaşlılar, gebeler, ağır sıhhat dertleri olan şahıslar (kalp-böbrek-karaciğer marazları, diyabet, bağışıklık sistemi zayıflığı ya da had sistemi illetleri gibi) Grip aşısı asıl bu kişiler için ehemmiyet taşır ve bir topluluk sıhhati mevzusudur; grip aşısının bu kişilerle temasta olan herkese yapılması gerekir.
Grip birebir vakitte zatüreye neden olabilir. İshal ve havaleler de çocuklarda görülebilir.
Grip aşısı, gripten korunmada en faal yoldur ve beşerden kişiye bulaşı da ketler.
Bu yılki grip aşısı ile ilgili bilmeniz gerekenler;
1.Grip aşısı evlatlar için gereklidir.
Grip virüsü çok yaygın ve tesirleri evvelden varsayım edilemeyen bir virüstür. Ağır komplikasyonlara ve mevte neden olabilir. Bağışıklama ise her yıl evlatların gripten korunmasında en faal yoldur.
Her yıl yekun nüfusun ortalama % 5-20 grip virüsüne yakalanır ve 200,000 den ziyade insan grip marazının komplikasyonları nedeni ile hastaneye yatırılır. Amerika'da 2015-2015 serisinde en azından 145 evladın bu nedenlerle kaybedildiğini biliniyor. Bu sayının bildirilmemiş vakalar nedeni ile çok daha çokça olduğu düşünülüyor. Her yıl 5 yaş altı ortalama 20,000 evlat grip komplikasyonları nedeni ile hastaneye yatırılarak tedavi alır.
İnfluenza anti-viral ajanlarla tedavi edilebilir gelgelelim bu tedavi pahalı, umulandan daha az aktif ve potansiel yan tesirler barındıran bir tedavidir.
6 aydan büyük evlatlar ve gençlerin grip aşısı ile aşılanmaları Amerikan Pediatri Akademisi tarafından önerilmektedir. Buna ek olarak 5 yaş altındaki evlatların konuttaki bakımından sorumlu şahıslar ve grip için yüksek risk altındaki insanların de aşılanmaları gerekir.
Evlatlar, mahsusen de 5 yaş altındakiler, grip marazı ve komplikasyonları için çoklukla tıbbi destek almak zorunda kalırlar. zira
Ağır grip komplikasyonları 2 yaş altındaki çocuklarda çok daha sıktır.
Kronik sıhhat sorunu olan evlatlar (kalp marazı, astım, diyabet, hudut sistemi hastalıkları) ağır grip komplikasyonları açısından yüksek risk altındadır.
2. Artık grip için aşılanmanın tam devranı..
İnfluenza aşısı için dönem başladı ve sonbahar-kış boyunca da devam edecek.
Birinci sefer grip aşısı olacak bebek ve evlatların bir kereye mahsus olmak üzere 1 ay ara ile 2 doz aşılanmaları gerekiyor. Aşı serisi bitemeden 2 doz aşılanmasının tamamlanabilmesi için çabuk etmelisiniz.
3. İğne olmak zorunda değil. Grip aşısı için burun spreyi biçiminde aşı da mevcut.
Evlatlar için 2 tip grip aşısı mevcut. Bunlardan biri 6 aydan büyük bebek ve evlatlar için önerilen inaktive influenza aşısı, kas içine enjeksiyon olarak yapılır.
Zayıflatılmış canlı aşı formu ise 2 yaşından büyük 49 yaşından küçükler için burun spreyi biçiminde uygulanabilir. Gelgelelim sprey formunda aşı şimdi devletimizde tasarrufa girmedi.
4. Grip aşısından grip olunmaz.
Grip aşıları meyyit ya da zayıflatılmış virüs ile üretilir. Burun akıntısı, yorgunluk, baş ve kas ağrıları üzere sistemik semptomlar aşı sonrası görülebilir.
Grip aşısının bu yan tesirleri ılımlıdır ve grip olmakla bir tutulmamalıdır. En yaygın yan tesirler aşı yapılan alanda ağrı ve hassasiyettir. Büyük evlatlar ve yetişkinlerde çok daha nadir olmak üzere, 2 yaş altındaki evlatların %10-35'inde aşıdan 24 saat sonrasına kadar ateş görülebilir. Burun spreyi formunda olan grip aşısının daha çokça grip marazı gibisi yan tesirler gösterebilme potansiyeli mevcuttur.
5. Şayet aşılı iseniz ve gribe yakalandıysanız marazı çok daha hafif geçireceksiniz.
Grip aşının % 60 efektif olduğu biliniyor. Ve grip aşısı olan beşerler marazı çok daha hafif geçiriyorlar.
6. Bu yıl yapılan grip aşının geçen seneye nazaran çok daha tesirli olduğu düşünülüyor. Zira ;
2014-2015 grip dönemi, evvelki yıllara nazaran çok daha ağır geçti. Zira daha yaygın görülmüş olan, H3N2 influenza virüsünün dinamik genetik kısmı aşının içeriğinde yok idi. 2015-2016 serisi aşısı bu gen kısmını de kapsıyor.
7. İnfluenza aşısı otizme neden olmaz.
Literatürde yapılan çalışmalar grip aşının inançlı olduğunu ve otizm nedeni olmadığını göstermiştir. Maatteessüf birtakım kişiler, siyasetçiler farklı nedenler ile dayanağı olmayan halde bunu ileri sürmektedir.
8. Grip aşısı vesair aşılar ile birebir devranda itimatla yapılabilir.
Grip aşısı, sair aşılarla birlikte tıpkı anda itimatla yapılabilir. Ama munfasıl bir yerden ve farklı bir iğne ile. 6 ay – 8 yaş arası, birinci sefer aşılanacak olan evlatların 1 ay ara ile 2 defa aşı olmaları, bağışıklığın güçlü bir halde kazanılabilmesi için değerlidir. Canlı aşılar ile (su çiçeği – kızamık+kızamıkçık+kabakulak vs) ya tıpkı anda ya da 4 hafta ara ile yapılabilirler.
9. Yumurta allerjisi olan bir çok evlat da itimatla grip aşısı olabilir.
Yumurta allerjisi olan pek çok evlat hastane ortamında itimatla grip aşısı olabilir. Ağır yumurta allerjisi olan evlatlar için bir evlat allerji bilirkişisinin teklifleri doğrultusunda hareket edilmelidir.
10. Kimler grip aşısı olmamalı?
şayet ağır, yumurta, jelatin ya da anbiyotiklere karşı hayatı tehdit edici allerjiniz varsa aşı olmamalısınız.
şayet guillian barre marazı geçirdiyseniz aşı olmamalısınız.
kendinizi yeterli hissetmiyorsanız aşılanmayı bir vade erteleyebilirsiniz.