Grip, influenza da denilen virüsün yol açtığı, ani başlangıçlı bir teneffüs yolu hastalığıdır. Üst ve alt teneffüs yollarını tesirler ve sistemik bulgular-ateş,baş ağrısı,yaygın kas ağrısı,halsizlik yapar ve ileri yaşlarda hayatı tehdit edebilir.
KIŞ AYLARI TEHLİKELİ
Ekseriyetle kış aylarında salgınlara yol açar ve bilhassa de riskli kümelerde önemli sonuçlar doğurabilir.Türkiye’nin içinde bulunduğu Kuzey yarımkürede her yıl Aralık-Mart ayları ortası grip salgınları açısından risklidir.10-15 yılda bir grip virüsü büyük değişimler geçirerek dünyayı etkileyen salgınlara yol açabilir.
Grip virüsü A,B,C alt kümesi ve kaynağı,izolasyon numarası,yılı ve alt kümesine nazaran adlandırılır(örnek:A/Sydney/33/99).En ağır grip formları A tipi influenza virüsü ile oluşur..Bu küme virüsün özellik değiştirmesi sonucu vakit zaman büyük salgınlar oluşmaktadır. Influenza A virüsü ile oluşan epidemiler birdenbire başlar, 2-3 hafta içinde süratle yayılır ve 2-3 ay sürebilir.Genel nüfusun %10-20 sini tesirler.Önce çocuklarda ateşli teneffüs yolu hastalıkları artar,sonra erişkinlerde salgınlara yol açar. Zatürre, kalp yetersizliği, altta yatan akciğer hastalığı-KOAH alevlenmesiyle hastane yatışları,okul ve iş günü kayıplarına yol açar.
Bulaşma, el sıkışma,öpüşme yada havada asılı mikroplu taneciklerin solunması ile olur.
18-72 saat kuluçka bölümünü takiben hastanın yakınmaları başlar.Soğuk algınlığı ile seyreden hafif formda yahut ağır,ateşli formda seyredebilir.Genellikle ateş birinci 24 saatte artar ve 38-41 derecelerde 2-3 gün bazen de 1 hafta sürebilir.Baş ağrısı,yoğun kas ağrıları-özellikle bacaklar ve sırtta,gözlerde yanma,duyarlılık,ışığa bakamama 1 hafta bazen daha da uzun sürebilir.Yaşlı hastalarda grip yakınmaları haftalarca sürebilir.
65 YAŞ ÜSTÜ RİSKLİ
Yaşlılarda,kalp hastalarında,bağışıklık sistemi bozuk şahıslarda grip ağır seyreder.Grip sonucu ölümlerin %80 i 65 yaş üstü bireylerde zatürre ve kalp yetersizliği alevlenmesi sonucu olur.Bu kümede her 100.000 şahıstan 20-30 u grip komplikasyonu ile kaybedilebilir.Grip oluşmasını takip eden 1-2 hafta içinde öksürük,ateş,balgamda artış gribin zatürreye çevirdiğinin belirtisi olabilir.İnfluenza,pnömokoklar ve öteki mikroplar influenza virüsünü takiben daha ağır akciğer iltihaplanmasına yol açabilir.
GRİPTEN KORUNMA MÜMKÜN MÜ?
Grip aşısı ile mümkün.Aşı canlı virüs içermediği için bağışıklığı baskılanmış hastalara, gebelere uygulanabilir. Sağlıklı şahıslarda aşı gripten %70-80 oranında korur fakat ileri yaşta ve altta yatan önemli hastalığı olanlarda koruyuculuk azalır.Zatürree aşısı ile birebir anda uygulanabilir.Yumurta alerjisi olanlara ve akut ateşli hastalıklar esnasında aşı yapılmamalıdır.
KİMLER GRİP AŞISI OLMALI
-
Kalp ve akciğer hastalığı olanlar -
Yaşlılar konutu ve huzur konutunda yaşayanlar -
65 yaş üstü herkes -
Şeker hastalığı,böbrek yetersizliği,kan hastalığı,bağışıklığı baskılanmış olanlar -
Uzun vadeli aspirin tedavisi gören çocuk ve gençler -
Hastane ve bakımevindeki sıhhat çalışanı -
Risk kümeleri ile birlikte yaşayanlar
Grip tedavisinde antibiyotikler kullanılmamalıdır. Takviye tedavisi yapılmalı, istirahat, kâfi sıvı alımı sağlanmalıdır.
Virüsün erken devrede bedende üremesini engelleyen antiviral casuslar mevcuttur. Bu küme ilaçlar birinci günlerde uzman doktor denetiminde verildiğinde hastalık belirtilerini ve mümkün yan tesirleri denetim altına alabilir.
Grip sonu zatürree gelişebileceği için bilhassa de riskli hastaların takibine gerekli ehemmiyet verilmelidir.