Gürültünün insan sağlığına negatif zararları
Psikolojik dengesizlikler ortaya çıkar
Dikkat dağılır, meslek verimi düşer
Asap sistemi bozulur
Baş ağrısı ve baş dönmesi olur
Yüksek sesle tavır alışkanlığı oluşur
Özellikle umulmayan zamanlarda ortaya meydana çıkan ses kirliliği, iş veriminin düşmesi, kendini işine verememe ve hareketlerin engellenmesi şeklinde performansı düşürücü etkiler yapar Gürültünün öğrenmeyi ve dinç düşünmeyi de engellediği deneylerle saptanmıştır
Ülkemizde, insanları gürültünün zararlı etkilerinden korumak için zorunlu önlemleri taşıyan ve çevre yasasına göre hazır olan Gürültü denetleme yönetmeliğiuygulanmaktadır Ama yönetmeliğin hedeflerine ulaşabilmesi için insanların bu konuda eğitilmeleri ve bilinçlendirilmeleri gerekir
Gürültüye maruz kalma süresi ve gürültünün şiddeti, insana vereceği zararı etkiler Endüstri alanında yapılan araştırmalar göstermiştir oysa; işyeri gürültüsü azaltıldığında işin zorluğu da azalmakta, verim yükselmekte ve meslek kazaları azalmaktadır
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre; iş hastalıklarının %10'u, şamata sonucu meydana gelen işitme kaybı olarak tespit edilmiştir Meslek hastalıklarının pek birçok çare edilebildiği halde, işitme kaybının tedavisi yapılamamaktadır
Ses kirliliğinin saptanmasında ses şiddetini değer biçmek için bölüm olarak Desibel (dB) kullanılır İnsan için 3565 dB sesler normaldir 6590 dB sesler, aralıksız işitildiğinde zarar verebilecek kadar risklidir 90 dB'in üzerindeki sesler tehlikelidir
Bir Takım Şamata Türlerinin Desibel Dereceleri ve Psikolojik Etkileri
Gürültü Türü Db Derecesi Psikolojik Etkisi Uzay Roketleri 170 Kulak ağrısı, sinir hücrelerinin bozulması Canavar Düdükleri 150 Kulak ağrısı, sinir hücrelerinin bozulması Kulak dayanıklılık sınırı 140 Kulak ağrısı, sinir hücrelerinin bozulması Makineli delici 120 Sinirsel ve psikolojik bozukluklar (IIIBasamak) Motosiklet 110 Sinirsel ve psikolojik bozukluklar (IIIBasamak) Kabare Müziği 100 Sinirsel ve psikolojik bozukluklar (IIIBasamak) Metro gürültüsü 90 Psikolojik belirtiler (IIBasamak) Tehlikeli bölge 85 Psikolojik belirtiler (IIBasamak) Çalar Saat 80 Psikolojik belirtiler (IIBasamak) Telefon zili 70 Psikolojik belirtiler (IIBasamak) İnsan sesi 60 Psikolojik belirtiler (IBasamak) Uyku gürültüsü 30 Psikolojik belirtiler (IBasamak)
Çeşitli Başvuru Formu Alanlarının Üst Şamata Seviyeleri
Tatbik Alanı Ses basıncı düzeyi(gündüz)
dBA
Dinlenme Alanları
Tiyatro Salonları 25 Konferans Salonları 30 Otel Yatak Odaları 30 Otel Restoranları 35
Sıhhat Yapıları
Hastaneler 35
Konutlar
Yatak Odaları 35 Oturma Odaları 60 Servis Bölümleri (mutfak, banyo) 70
Eğitim Yapıları
Derslikler, Laboratuvarlar 45 Spor Salonu, Yemekhaneler 60
Endüstri Yapıları
Fabrikalar (minik) 70 Fabrikalar (büyük) 80
Gelişmiş ülkelerde teknolojinin gelişmesine tabi olarak ortaya çıkmış olan şamata sorunu, günümüzün önemli çevre sorunlarından birisi olmasına rağmen, ülkemizde az tanıdık bir kirlilik türüdür Şamata insanların işitme sağlığını ve algılamasını negatif yönde etkileyen, fizyolojik ve psikolojik dengelerini bozabilen, iç performansını azaltan, çevrenin hoşluğunu ve sakinliğini değil ederek niteliğini değiştiren bir tür kirliliktir
Yaşama kalitemizi bozmadan alacağımız basit önlemlerle insan sağlığı üstünde olumsuz etki yapan gürültü kirliliğini önleyebiliriz
1)Düğün, sünnet, vb toplu merasimlerde, çevrede bulunabilecek yaşlı, hasta ve bebekleri düşünerek, aşırı şamatalı müzik çalmayalım yada kapalı ve ses yalıtımlı mekanları seçelim
2)İşyerlerindeki gürültünün dışarı taşımasını önleyecek ses yalıtımlarını yapalım, yapmayanları uyaralım
3)Evlerimizde kullandığımız TV ve müzik aletlerinin sesini yalnızca kendi duyabileceğimiz değin açalım
4)Çevremizdeki insanları rahatsız edecek yersiz gürültülerden kaçınalım
5)Boşu Boşuna korna çalmayalım
6)Patlak egzozlarımızı hemen tamir ettirelim
7)Evlerimizdeki bakım ve yenileme işlerini yerinde saatlerde yaptıralım
8)Toplumun huzurunu bozacak davranışlardan kaçınalım ve insanca yaşamak için birbirimizin haklarına hürmet gösterelim
9)Yapı içerisindeki üçgenin taban olmayan kenarı sesleri ve benzer gürültüleri önlemek için zorunlu tedbirleri alalım
10)Evlerde yapılacak kutlamalarda komşuları can sıkıcı gürültülerden kaçınalım
11)İnsanların dinlenmeye gereklilik duyduğu tatil beldeleri ve piknik yerlerinde aşın gürültü gerçekleştirmek, yüksek sesli müzik dinlemek bir kültür noksanlığı olduğu gibi, bununla birlikte sağlığa zararlı bir davranıştır
12)Gürültünün strese ve de bir çok hastalıklara sebep olduğunu unutmayalım
Gürültüyü Azaltmak İçin Alınabilecek Tedbirler:
1)Hava alanlarının, endüstri ve sanayi bölgelerinin ikâmetgâh bölgelerinden uzakta yerlerde kurulması,
2)Motorlu taşıtların boşboğaz korna çalmalarının önlenmesi,
3)Kamuoyuna açık olan yerler ile mesken alanlarında elektronik olarak sesi yükseltilen müzik aletlerinin çevreyi rahatsız edecek seviyede olmasının önlenmesi,
4)İşyerlerinde çalışanların maruz kalacağı gürültü seviyesinin en aza (Gürültü Kontrol Yönetmeliğinde belirtilmiş sınırlara) indirilmesi,
5)Yerleşim yerlerinde ve binaların içinde gürültü rahatsızlığını önlemek için yeni yapı edilen yapılarda ses yalıtımı sağlanması,
6)Radyo, televizyon ve müzik aletlerinin evlerde hastalık verecek seviyede seslerinin yükseltilmemesi gerekmektedir *
Psikolojik dengesizlikler ortaya çıkar
Dikkat dağılır, meslek verimi düşer
Asap sistemi bozulur
Baş ağrısı ve baş dönmesi olur
Yüksek sesle tavır alışkanlığı oluşur
Özellikle umulmayan zamanlarda ortaya meydana çıkan ses kirliliği, iş veriminin düşmesi, kendini işine verememe ve hareketlerin engellenmesi şeklinde performansı düşürücü etkiler yapar Gürültünün öğrenmeyi ve dinç düşünmeyi de engellediği deneylerle saptanmıştır
Ülkemizde, insanları gürültünün zararlı etkilerinden korumak için zorunlu önlemleri taşıyan ve çevre yasasına göre hazır olan Gürültü denetleme yönetmeliğiuygulanmaktadır Ama yönetmeliğin hedeflerine ulaşabilmesi için insanların bu konuda eğitilmeleri ve bilinçlendirilmeleri gerekir
Gürültüye maruz kalma süresi ve gürültünün şiddeti, insana vereceği zararı etkiler Endüstri alanında yapılan araştırmalar göstermiştir oysa; işyeri gürültüsü azaltıldığında işin zorluğu da azalmakta, verim yükselmekte ve meslek kazaları azalmaktadır
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre; iş hastalıklarının %10'u, şamata sonucu meydana gelen işitme kaybı olarak tespit edilmiştir Meslek hastalıklarının pek birçok çare edilebildiği halde, işitme kaybının tedavisi yapılamamaktadır
Ses kirliliğinin saptanmasında ses şiddetini değer biçmek için bölüm olarak Desibel (dB) kullanılır İnsan için 3565 dB sesler normaldir 6590 dB sesler, aralıksız işitildiğinde zarar verebilecek kadar risklidir 90 dB'in üzerindeki sesler tehlikelidir
Bir Takım Şamata Türlerinin Desibel Dereceleri ve Psikolojik Etkileri
Gürültü Türü Db Derecesi Psikolojik Etkisi Uzay Roketleri 170 Kulak ağrısı, sinir hücrelerinin bozulması Canavar Düdükleri 150 Kulak ağrısı, sinir hücrelerinin bozulması Kulak dayanıklılık sınırı 140 Kulak ağrısı, sinir hücrelerinin bozulması Makineli delici 120 Sinirsel ve psikolojik bozukluklar (IIIBasamak) Motosiklet 110 Sinirsel ve psikolojik bozukluklar (IIIBasamak) Kabare Müziği 100 Sinirsel ve psikolojik bozukluklar (IIIBasamak) Metro gürültüsü 90 Psikolojik belirtiler (IIBasamak) Tehlikeli bölge 85 Psikolojik belirtiler (IIBasamak) Çalar Saat 80 Psikolojik belirtiler (IIBasamak) Telefon zili 70 Psikolojik belirtiler (IIBasamak) İnsan sesi 60 Psikolojik belirtiler (IBasamak) Uyku gürültüsü 30 Psikolojik belirtiler (IBasamak)
Çeşitli Başvuru Formu Alanlarının Üst Şamata Seviyeleri
Tatbik Alanı Ses basıncı düzeyi(gündüz)
dBA
Dinlenme Alanları
Tiyatro Salonları 25 Konferans Salonları 30 Otel Yatak Odaları 30 Otel Restoranları 35
Sıhhat Yapıları
Hastaneler 35
Konutlar
Yatak Odaları 35 Oturma Odaları 60 Servis Bölümleri (mutfak, banyo) 70
Eğitim Yapıları
Derslikler, Laboratuvarlar 45 Spor Salonu, Yemekhaneler 60
Endüstri Yapıları
Fabrikalar (minik) 70 Fabrikalar (büyük) 80
Gelişmiş ülkelerde teknolojinin gelişmesine tabi olarak ortaya çıkmış olan şamata sorunu, günümüzün önemli çevre sorunlarından birisi olmasına rağmen, ülkemizde az tanıdık bir kirlilik türüdür Şamata insanların işitme sağlığını ve algılamasını negatif yönde etkileyen, fizyolojik ve psikolojik dengelerini bozabilen, iç performansını azaltan, çevrenin hoşluğunu ve sakinliğini değil ederek niteliğini değiştiren bir tür kirliliktir
Yaşama kalitemizi bozmadan alacağımız basit önlemlerle insan sağlığı üstünde olumsuz etki yapan gürültü kirliliğini önleyebiliriz
1)Düğün, sünnet, vb toplu merasimlerde, çevrede bulunabilecek yaşlı, hasta ve bebekleri düşünerek, aşırı şamatalı müzik çalmayalım yada kapalı ve ses yalıtımlı mekanları seçelim
2)İşyerlerindeki gürültünün dışarı taşımasını önleyecek ses yalıtımlarını yapalım, yapmayanları uyaralım
3)Evlerimizde kullandığımız TV ve müzik aletlerinin sesini yalnızca kendi duyabileceğimiz değin açalım
4)Çevremizdeki insanları rahatsız edecek yersiz gürültülerden kaçınalım
5)Boşu Boşuna korna çalmayalım
6)Patlak egzozlarımızı hemen tamir ettirelim
7)Evlerimizdeki bakım ve yenileme işlerini yerinde saatlerde yaptıralım
8)Toplumun huzurunu bozacak davranışlardan kaçınalım ve insanca yaşamak için birbirimizin haklarına hürmet gösterelim
9)Yapı içerisindeki üçgenin taban olmayan kenarı sesleri ve benzer gürültüleri önlemek için zorunlu tedbirleri alalım
10)Evlerde yapılacak kutlamalarda komşuları can sıkıcı gürültülerden kaçınalım
11)İnsanların dinlenmeye gereklilik duyduğu tatil beldeleri ve piknik yerlerinde aşın gürültü gerçekleştirmek, yüksek sesli müzik dinlemek bir kültür noksanlığı olduğu gibi, bununla birlikte sağlığa zararlı bir davranıştır
12)Gürültünün strese ve de bir çok hastalıklara sebep olduğunu unutmayalım
Gürültüyü Azaltmak İçin Alınabilecek Tedbirler:
1)Hava alanlarının, endüstri ve sanayi bölgelerinin ikâmetgâh bölgelerinden uzakta yerlerde kurulması,
2)Motorlu taşıtların boşboğaz korna çalmalarının önlenmesi,
3)Kamuoyuna açık olan yerler ile mesken alanlarında elektronik olarak sesi yükseltilen müzik aletlerinin çevreyi rahatsız edecek seviyede olmasının önlenmesi,
4)İşyerlerinde çalışanların maruz kalacağı gürültü seviyesinin en aza (Gürültü Kontrol Yönetmeliğinde belirtilmiş sınırlara) indirilmesi,
5)Yerleşim yerlerinde ve binaların içinde gürültü rahatsızlığını önlemek için yeni yapı edilen yapılarda ses yalıtımı sağlanması,
6)Radyo, televizyon ve müzik aletlerinin evlerde hastalık verecek seviyede seslerinin yükseltilmemesi gerekmektedir *
