hac ve ümre
hac ve ümre nedir
Kısa hac rehberi
Ibadet maksadiyla hac mevsiminde Kâbe'yi ziyaret etmege Hac denir Hac mevsiminin disinda Kâbe ziyaret edilirse Umre bayağı verilir Hac ibadeti, islamin bes sartmdan biridir Farzi ayn dedigimiz kuvvetli farzlardan olup, kitap ve sünnet ile sabittir
Kîtapdaki yeri Alî Imran suresinin 97 ayetidir Bu ayette mevlamiz söyle buyurmaktadir: Azik ve binek Halimin Han yoluna gücü yeten her kimsenin o Beyti hac etmesi, millet üstünde Allah'in hakkidir, farzdir Kim bu farzi tanimazsa her halde Allah'in ihtiyaci yok O bütün alemlerden müstagnidir
Sünnetdeki yerini de, Ibni Ömer'den söylenti edilen su hadisi serifle bulmaktayiz: Islam dini bes esas üzerine yapı edilmistir Sözcüki sehadet getirmek, Namaz kilmak, Oruç tutmak, Zekat saptamak ve Hacca gitmektir
Hac ibadeti insana dini, dünyasal çoğu kültûrel faydalar saglar Dünyanin çesitli yönlerinden gelen dilleri, renkleri, milletleri ayri olan insanlarm, ayni duygular etrafinda tek kalp oldugunu gördükçe insanin, Allah'a ve dine olan bagliligi artar Bu sayede pak bir îman'a, salih bir amele ve güzel ahlaka sahib olur
Bu maksatla, üzerine hac farz olupda, yerine getirmekte vurdum duymazlik edenlere, sevgili peygamberimizin ögütleri yaninda fazla agir benzetmeleri bulunmakta ve söyle buyurmaktadir :
Üstüne hac farz olup da onu yerine getirmeyenler, hristiyan veya yahudi ölümüyle ölürlerHz Ali (ra)'den
Muslümanlarin yapmakla mükellef oldugu isleri islemeyenler onlardan degildir Tabarani (rîvayet)
Hacca gitmekte telaş ediniz, (borçlarinizdan biran önce kurtulmaya çalisiniz), çünkû takdir ansizin gelebilirîbni Abbas'dan (Ahmet rivayet)
Ey insanlar Allah hac ibadetini sizin üzerinize farz kilmistir Hac yapmakta telaş edinizMüslim rivayet eder
Bir gün Hz Aise validemiz: ,Ey Allah 'in Rasulü, kadinlar üstüne cihad var midir? diye sordu Rasulullah'da: Kadinlar üstüne harpsiz cihad vardir O da Hac ve Umre 'dirbuyurdu
Bir Umre 'den sonra, yapilan hatalara baska bir Umre kefarettir ve makbul bir Hac ibadeti ise sahibini Cennet'e götürür
Hac ve Umre çesitleri :
1) Hacci Ifrad: Umresiz yapilan Hac demektir Söyle niyet edilir: ,,Allahümme irini üridül hacca, feyessir hilli ve vetekabbelhü minniManasi: Allahim ben hac gerçekleştirmek istiyorum, bunu bana kolaylastirarak kabul et
Bu hacda kurban yoktur Diger iki hac çesidinde kurban kesmek vacibtir
2) Hacci Temettu: Hac mevsiminde, ayri ayri ihramla, keza hac keza de umre yapmaktir Söyle maksat edilir: ,,Allahümme irini üridül umrete lillahi, fezessirhüli ve tekabbelhü minni Manasi: Allahim ben umre yapmak istiyorum, bunu bana kolaylastirarak kabul et
Umre ihramindan çiktiktan sonradan bir kaç gün ara ile her yerde hac ibadetine kasıt edilir Birinci bolümde oldugu gibi
3) Hacci Kiran: Hac mevsiminde, tek ihram ile ayrıca Hac, keza de Umre ibadetini yapmaya denir Söyle amaç edilir: ,,Allahümme inni üridül hacce vel umrete lillahi, feyessirhumali ve tekabbelhuma minni Manasi: Allahim ben hac ve umreye hedef ettim, buna bunu kolaylastirarak kabul et
Bu hac çesitlerinden birisine niyet eden haci adaylarinin birincil ögrenecegi dua Telhiye'dir Sözleri söyledir:
,,Lebbeyk Allahümme Lebbeyk, Lebbeyke lâ serike kir lebbeyk, Innel hamde Vennimete leke Velmülke laserike lek
Manasi: Mevlam Davetine uyarak sana geldim Senin esin ve ortagin yoktur Mal ve nimet senindir Hamd sanadir Serikin yoktur
Ihrama girdikten ve niyet yapildiktan sonra haci adayi bu telbiyeyi sik sik okuyacaktir
Haccin farzi üçtûr:
1) Ihrama girmek
2) Ziyaret tavafi yerine getirmek
3) Arafatta vakfeye durmak
1 Îhram: 150 x 120 ebadinda iki beyaz havlu parçasidir Mekke'ye muayyen uzakliktaki Mikat alışılagelmiş bahşedilen mahallerden gaye ederek Telbiye ile ihrama girilir Kadinlar kendi elbiseleriyle niyet ederek ihrama girmis olurlar îhrami giydikten daha sonra, bazi helal olan seyler haram olur Mesela avlanmak, ot koparmak, haşere öldürmek, koku sürünmek, cinsi münasebette bulunmak gibi fiiller
2 Tavaf: îhrama girmis olan hacilar, Mekke'ye geldikleri vakit, dogru Kâbe'yi tavafa giderler Sadece hacci ifrada kasıt eden hacilar Kudum Tavafi'na, Hacci Temettü ve Hacci Kirana niyet eden hacilarda Umre Tavafi'na hedef ederler Tavaflarda Kâbe sol tarafa alinarak HacerülEsved'den baslanir Yedi kez dönülür Ilk üç dönüste remel yapilir (Kisa adimlarla canli yürümektir Sonunda sa'y olan tavaflarda remel ve iztiba (sag omuzu başlatmak) yapilir Her tavafta yapilmaz) Her dönüse bir savt denir Her savtin duasi vardir Bilinmezse bildiginiz bir duayi okuyarak tavaf edilir HacerülEsved'in karsisina gelinince: Bismillahi Allahu ekberdiyerek elle selamlanir veya dokunulur Tavaf bittikten daha sonra Ibrahim makamina yakin bir yerde iki rekât namaz kilinir 1 rekâtta Kâfirun suresi 2 rekâtta Îhlas suresi okunur Zemzem içilir ve Umrenin sa'yina geçilir
Sa'y: (Vacibtir) Safa ve Merve arasinda yedi kere yürümektir Iki yesil kutup gelince canli bir sekilde yürürler buna Hervele denir Hacci Temettu'ya gaye edenler tras olarak ihramdan çikarlar Arefeden bir gün önce her yerde ihrama girerler Hacci Ifrat ve Hacci Kiran'a hedef edenler Bayramin birinci günü tas attiktan daha sonra kurban kesilinceye kadar ihramda kalirlar TasBasTras'dan (Seytan taslama Kurban kesme Tras olma) sonra ihramdan çikarlar En sonunda Arafat Müzdelife vukufü ve seytan taslama bitince derhal ziyaret tavafini (Farz Tavafi) gerçekleştirmek üzere Kâbe'ye gelinir ve Tavaf yapilir Safa ve Merve arasinda yeniden say yapilir Kurbanlar kesildi haberi gelince tras olunarak ihramdan çikilir Bundan sonra adi elbiselerle Kâbe bol bol tavaf edilir Mekke'den ayrilirken en son Veda Tavafi yapilarak Kâbe terk edilir
3Arafat: Mekke sehrine aşağı yukarı 30 km uzaklikta yer alan bir aindir Burada arefe günû günesin dogusundan, batisina dek bulunmak farzdir Arafat'ta vakfeye durmayan kisi hac ibadetini yapmamis olur Burada' bol bol dua, zikir ve ibadet yapilir Dualarin, isteklerin kabul edildigi kutsal bir yerdir Ovanin ortasina yakin bir yerde «Cebelûr rahmedenilen bir yığın vardir Bu yığın civarinda dua etmek sevaptir
Günes battiktan sonradan «Mesaril Harem» denilen mescidin yanina, yani Müzdelife'ye gelinir Burada aksam ve yatsi namazlari beraberce kilinir Bu mahalde de bol bol ve zikir yapilir Mina'da atilacak olan taslar buradan toplanir Sabahtan namazindan,isteyen Mina'daki çadiarda kalir, isteyen de Mekke'deki evine gider Mina'yi terk edenler, sünneti terk etmis olurlar Mina'da üç gün seytan taslanir Bayramin birinci gününde, büyük seytana yedi, ikinci gününde büyük, orta ve kûçûk seytana yirmibir, ûçüncü gününde yeniden her ûçüne yirmibir tas atilir Tas atma bittikten daha sonra hacilarin isleri bitmis olur Medine'yi ziyaret etmemis olanlar Medine'ye, Hac'dan önce ziyaret etmis olanlarda memleketlerine dönerler Zamanlari olanlar, Hz Aise Mescidinden Umre için ihrama girerek bol bol Umre yaparlar
Cezalar (Cinayetler):
Haccin ve Umrenin menasikinden (erkânindan) biri, ihlal, dikkatsizlik ya da terk edilirse bunlara bir bedel gerekir fakat buna Haccin ve Umre'nin cezalari manasinda cinayetler denir
Hacc ve Umrenin farzlari terk edilirse ibadet bozulur, iadesi gerekir Haccin vacibleri terk ya da ihmal edilirse, yapilan hatanin cinsine kadar ya ibadet kaza edilîr ya da cinayet verilir Bu cezalar deve, koyun, keçi cinsinden bir hayvanin kurban edilmesi oldugu gibi, sadaka seklinde ya da oruç tutmakla da cinayet yerine getirilir
Hacc ve Umre'nin vacibleri:
1 Sa'y yerine getirmek (Safa ile Merve arasinda);
2 Ihrama intikat denilen yerlerden girmek;
3 Günes batincaya kadar Arafat'dan ayrilmamak;
4 Müzdelife'de vakfeye durmak;
5 Mina'da 3 gün seytan taslamak;
6 Tras ya da saç kisaltma;
7 Veda Tavafi (Tavafi Sader)
Hacilarin dikkatine:
1 Medine ve Mekke'de namazlar muhtemel oldugu dek Harem'de ve cemaatla beraber kilmaga çalismak;
2 Sehevi hislerden, fasiklik yapmaktan, ağız dalaşı çikarmaktan siddetle sakinmak (Bakara, 197)
3 Ibadet ve Ziyaret yerlerinde, müslümanlara söz ve fiil ile ızdırap verimemege ve kibar olmaya çalismak (Halim, Selim)
4 Ihramli olan haci adaylari, ihramin bütün yasaklarina kusursuz uymali Ihram yasaklari kisaca söyledir:
a) Vücuttan kil koparmak, tirnak kesmek, saç, ot, çiçek koparmak vs Kan çikmasinda bir beis yoktur
b) Ihrama girdikten daha sonra koku sûrmek, yiyecegine ve içecegine koku batirmak, kokulu sabunla yikanmak Ihramdan önce sürülen koku kalmis ise zarari yoktur
c) Ehil olmayan kara ve deniz hayvanlarini avlamak;
d) Zina yapmak, sehvetle dokunmak ve öpmek vs
e) Elen ve ayakkabi giymek Paltoyu giymeden omuza atmakta hasar yoktur
f) Kadinlan yüzleri ve elleri ihramda açik olmali Elbiseleriyle birlikte ayakkabilariyla dolasirlar
Medine'deki ziyaret yerleri:
1) Kuba mescidi
2) Cuma mescidi
3) Iki kibleli mescid
4) Yedi mescidler
5) Cennetül Sonsuz (Kabristan)
6) Uhud Sehitleri
Mekke'deki ziyaret yerleri:
1) Peygamberimizin dogdugu konut
2) Mekke kabristani (Cennetül mualla)
3) HiraNur dagi
4) Sevr magrasi
5) Cin mescidi
6) Cebeli Ebi Kubeys *
hac ve ümre nedir
Kısa hac rehberi
Ibadet maksadiyla hac mevsiminde Kâbe'yi ziyaret etmege Hac denir Hac mevsiminin disinda Kâbe ziyaret edilirse Umre bayağı verilir Hac ibadeti, islamin bes sartmdan biridir Farzi ayn dedigimiz kuvvetli farzlardan olup, kitap ve sünnet ile sabittir
Kîtapdaki yeri Alî Imran suresinin 97 ayetidir Bu ayette mevlamiz söyle buyurmaktadir: Azik ve binek Halimin Han yoluna gücü yeten her kimsenin o Beyti hac etmesi, millet üstünde Allah'in hakkidir, farzdir Kim bu farzi tanimazsa her halde Allah'in ihtiyaci yok O bütün alemlerden müstagnidir
Sünnetdeki yerini de, Ibni Ömer'den söylenti edilen su hadisi serifle bulmaktayiz: Islam dini bes esas üzerine yapı edilmistir Sözcüki sehadet getirmek, Namaz kilmak, Oruç tutmak, Zekat saptamak ve Hacca gitmektir
Hac ibadeti insana dini, dünyasal çoğu kültûrel faydalar saglar Dünyanin çesitli yönlerinden gelen dilleri, renkleri, milletleri ayri olan insanlarm, ayni duygular etrafinda tek kalp oldugunu gördükçe insanin, Allah'a ve dine olan bagliligi artar Bu sayede pak bir îman'a, salih bir amele ve güzel ahlaka sahib olur
Bu maksatla, üzerine hac farz olupda, yerine getirmekte vurdum duymazlik edenlere, sevgili peygamberimizin ögütleri yaninda fazla agir benzetmeleri bulunmakta ve söyle buyurmaktadir :
Üstüne hac farz olup da onu yerine getirmeyenler, hristiyan veya yahudi ölümüyle ölürlerHz Ali (ra)'den
Muslümanlarin yapmakla mükellef oldugu isleri islemeyenler onlardan degildir Tabarani (rîvayet)
Hacca gitmekte telaş ediniz, (borçlarinizdan biran önce kurtulmaya çalisiniz), çünkû takdir ansizin gelebilirîbni Abbas'dan (Ahmet rivayet)
Ey insanlar Allah hac ibadetini sizin üzerinize farz kilmistir Hac yapmakta telaş edinizMüslim rivayet eder
Bir gün Hz Aise validemiz: ,Ey Allah 'in Rasulü, kadinlar üstüne cihad var midir? diye sordu Rasulullah'da: Kadinlar üstüne harpsiz cihad vardir O da Hac ve Umre 'dirbuyurdu
Bir Umre 'den sonra, yapilan hatalara baska bir Umre kefarettir ve makbul bir Hac ibadeti ise sahibini Cennet'e götürür
Hac ve Umre çesitleri :
1) Hacci Ifrad: Umresiz yapilan Hac demektir Söyle niyet edilir: ,,Allahümme irini üridül hacca, feyessir hilli ve vetekabbelhü minniManasi: Allahim ben hac gerçekleştirmek istiyorum, bunu bana kolaylastirarak kabul et
Bu hacda kurban yoktur Diger iki hac çesidinde kurban kesmek vacibtir
2) Hacci Temettu: Hac mevsiminde, ayri ayri ihramla, keza hac keza de umre yapmaktir Söyle maksat edilir: ,,Allahümme irini üridül umrete lillahi, fezessirhüli ve tekabbelhü minni Manasi: Allahim ben umre yapmak istiyorum, bunu bana kolaylastirarak kabul et
Umre ihramindan çiktiktan sonradan bir kaç gün ara ile her yerde hac ibadetine kasıt edilir Birinci bolümde oldugu gibi
3) Hacci Kiran: Hac mevsiminde, tek ihram ile ayrıca Hac, keza de Umre ibadetini yapmaya denir Söyle amaç edilir: ,,Allahümme inni üridül hacce vel umrete lillahi, feyessirhumali ve tekabbelhuma minni Manasi: Allahim ben hac ve umreye hedef ettim, buna bunu kolaylastirarak kabul et
Bu hac çesitlerinden birisine niyet eden haci adaylarinin birincil ögrenecegi dua Telhiye'dir Sözleri söyledir:
,,Lebbeyk Allahümme Lebbeyk, Lebbeyke lâ serike kir lebbeyk, Innel hamde Vennimete leke Velmülke laserike lek
Manasi: Mevlam Davetine uyarak sana geldim Senin esin ve ortagin yoktur Mal ve nimet senindir Hamd sanadir Serikin yoktur
Ihrama girdikten ve niyet yapildiktan sonra haci adayi bu telbiyeyi sik sik okuyacaktir
Haccin farzi üçtûr:
1) Ihrama girmek
2) Ziyaret tavafi yerine getirmek
3) Arafatta vakfeye durmak
1 Îhram: 150 x 120 ebadinda iki beyaz havlu parçasidir Mekke'ye muayyen uzakliktaki Mikat alışılagelmiş bahşedilen mahallerden gaye ederek Telbiye ile ihrama girilir Kadinlar kendi elbiseleriyle niyet ederek ihrama girmis olurlar îhrami giydikten daha sonra, bazi helal olan seyler haram olur Mesela avlanmak, ot koparmak, haşere öldürmek, koku sürünmek, cinsi münasebette bulunmak gibi fiiller
2 Tavaf: îhrama girmis olan hacilar, Mekke'ye geldikleri vakit, dogru Kâbe'yi tavafa giderler Sadece hacci ifrada kasıt eden hacilar Kudum Tavafi'na, Hacci Temettü ve Hacci Kirana niyet eden hacilarda Umre Tavafi'na hedef ederler Tavaflarda Kâbe sol tarafa alinarak HacerülEsved'den baslanir Yedi kez dönülür Ilk üç dönüste remel yapilir (Kisa adimlarla canli yürümektir Sonunda sa'y olan tavaflarda remel ve iztiba (sag omuzu başlatmak) yapilir Her tavafta yapilmaz) Her dönüse bir savt denir Her savtin duasi vardir Bilinmezse bildiginiz bir duayi okuyarak tavaf edilir HacerülEsved'in karsisina gelinince: Bismillahi Allahu ekberdiyerek elle selamlanir veya dokunulur Tavaf bittikten daha sonra Ibrahim makamina yakin bir yerde iki rekât namaz kilinir 1 rekâtta Kâfirun suresi 2 rekâtta Îhlas suresi okunur Zemzem içilir ve Umrenin sa'yina geçilir
Sa'y: (Vacibtir) Safa ve Merve arasinda yedi kere yürümektir Iki yesil kutup gelince canli bir sekilde yürürler buna Hervele denir Hacci Temettu'ya gaye edenler tras olarak ihramdan çikarlar Arefeden bir gün önce her yerde ihrama girerler Hacci Ifrat ve Hacci Kiran'a hedef edenler Bayramin birinci günü tas attiktan daha sonra kurban kesilinceye kadar ihramda kalirlar TasBasTras'dan (Seytan taslama Kurban kesme Tras olma) sonra ihramdan çikarlar En sonunda Arafat Müzdelife vukufü ve seytan taslama bitince derhal ziyaret tavafini (Farz Tavafi) gerçekleştirmek üzere Kâbe'ye gelinir ve Tavaf yapilir Safa ve Merve arasinda yeniden say yapilir Kurbanlar kesildi haberi gelince tras olunarak ihramdan çikilir Bundan sonra adi elbiselerle Kâbe bol bol tavaf edilir Mekke'den ayrilirken en son Veda Tavafi yapilarak Kâbe terk edilir
3Arafat: Mekke sehrine aşağı yukarı 30 km uzaklikta yer alan bir aindir Burada arefe günû günesin dogusundan, batisina dek bulunmak farzdir Arafat'ta vakfeye durmayan kisi hac ibadetini yapmamis olur Burada' bol bol dua, zikir ve ibadet yapilir Dualarin, isteklerin kabul edildigi kutsal bir yerdir Ovanin ortasina yakin bir yerde «Cebelûr rahmedenilen bir yığın vardir Bu yığın civarinda dua etmek sevaptir
Günes battiktan sonradan «Mesaril Harem» denilen mescidin yanina, yani Müzdelife'ye gelinir Burada aksam ve yatsi namazlari beraberce kilinir Bu mahalde de bol bol ve zikir yapilir Mina'da atilacak olan taslar buradan toplanir Sabahtan namazindan,isteyen Mina'daki çadiarda kalir, isteyen de Mekke'deki evine gider Mina'yi terk edenler, sünneti terk etmis olurlar Mina'da üç gün seytan taslanir Bayramin birinci gününde, büyük seytana yedi, ikinci gününde büyük, orta ve kûçûk seytana yirmibir, ûçüncü gününde yeniden her ûçüne yirmibir tas atilir Tas atma bittikten daha sonra hacilarin isleri bitmis olur Medine'yi ziyaret etmemis olanlar Medine'ye, Hac'dan önce ziyaret etmis olanlarda memleketlerine dönerler Zamanlari olanlar, Hz Aise Mescidinden Umre için ihrama girerek bol bol Umre yaparlar
Cezalar (Cinayetler):
Haccin ve Umrenin menasikinden (erkânindan) biri, ihlal, dikkatsizlik ya da terk edilirse bunlara bir bedel gerekir fakat buna Haccin ve Umre'nin cezalari manasinda cinayetler denir
Hacc ve Umrenin farzlari terk edilirse ibadet bozulur, iadesi gerekir Haccin vacibleri terk ya da ihmal edilirse, yapilan hatanin cinsine kadar ya ibadet kaza edilîr ya da cinayet verilir Bu cezalar deve, koyun, keçi cinsinden bir hayvanin kurban edilmesi oldugu gibi, sadaka seklinde ya da oruç tutmakla da cinayet yerine getirilir
Hacc ve Umre'nin vacibleri:
1 Sa'y yerine getirmek (Safa ile Merve arasinda);
2 Ihrama intikat denilen yerlerden girmek;
3 Günes batincaya kadar Arafat'dan ayrilmamak;
4 Müzdelife'de vakfeye durmak;
5 Mina'da 3 gün seytan taslamak;
6 Tras ya da saç kisaltma;
7 Veda Tavafi (Tavafi Sader)
Hacilarin dikkatine:
1 Medine ve Mekke'de namazlar muhtemel oldugu dek Harem'de ve cemaatla beraber kilmaga çalismak;
2 Sehevi hislerden, fasiklik yapmaktan, ağız dalaşı çikarmaktan siddetle sakinmak (Bakara, 197)
3 Ibadet ve Ziyaret yerlerinde, müslümanlara söz ve fiil ile ızdırap verimemege ve kibar olmaya çalismak (Halim, Selim)
4 Ihramli olan haci adaylari, ihramin bütün yasaklarina kusursuz uymali Ihram yasaklari kisaca söyledir:
a) Vücuttan kil koparmak, tirnak kesmek, saç, ot, çiçek koparmak vs Kan çikmasinda bir beis yoktur
b) Ihrama girdikten daha sonra koku sûrmek, yiyecegine ve içecegine koku batirmak, kokulu sabunla yikanmak Ihramdan önce sürülen koku kalmis ise zarari yoktur
c) Ehil olmayan kara ve deniz hayvanlarini avlamak;
d) Zina yapmak, sehvetle dokunmak ve öpmek vs
e) Elen ve ayakkabi giymek Paltoyu giymeden omuza atmakta hasar yoktur
f) Kadinlan yüzleri ve elleri ihramda açik olmali Elbiseleriyle birlikte ayakkabilariyla dolasirlar
Medine'deki ziyaret yerleri:
1) Kuba mescidi
2) Cuma mescidi
3) Iki kibleli mescid
4) Yedi mescidler
5) Cennetül Sonsuz (Kabristan)
6) Uhud Sehitleri
Mekke'deki ziyaret yerleri:
1) Peygamberimizin dogdugu konut
2) Mekke kabristani (Cennetül mualla)
3) HiraNur dagi
4) Sevr magrasi
5) Cin mescidi
6) Cebeli Ebi Kubeys *