Halk Hikayesi Nedir Ozellikleri,
Halk Hikayesi Ozellikleri Nelerdir,
Halk Hikayesinin Ozellikleri
Halk Hikayesi Nedir Ozellikleri Nelerdir
Hikaye turunun en eski ornekleri olan ve destandan modern hikayeye gecişi sağlayan anonim eserlerdir Başka bir tanım yapacak olursak Turk edebiyatı verimleri icinde 16asırdan itibaren gorulmeye başlanan genellikle aşıklar tarafından nazımnesir karışık bir ifade tarzı ile dinleyicilere karşı anlatılarak nesilden nesile intikal eden yer yer masal ve destan ozellikleri gosteren hikayelerdir
HALK HİKAYESİ GENEL OZELLİKLERİ
Turk edebiyatında bu ozelliğe sahip ilk ornek Dede Korkut Hikayeleridir Genellikle aşk konusunun işlendiği halk hikayelerinde zaman zaman kahramanlık konularıyla dini konuların işlendiği de gorulmuştur Nazım nesir karışık olarak anlatılan bu hikayelerin gelişip yayılmasında saz şairlerinin onemli bir fonksiyonu vardır Pertev Naili Boratav ’ın ‘belki eskiden destanların uzerine almış yeni ve orijinal bir nevin mahsulleri diye nitelendirdiği hikayeler destanlardan; mutlaka tarihi bir vakaya dayanmaması nazımnesir karışık oluşu ve zamanla nesir kısmının ağırlık kazanması şahısların ve olayların anlatımında takınılan gercekci tavır kahramanlıktan cok aşk maceralarına yer verilmesi destanlarda yer alan olaylar kesin bir sonla bitmediği halde halk hikayelerinde kesin bir sonun bulunmaması halk hikayelerinde soz konusu edilen olayların ve kişilerin oldukca azalması toplum karşısında anlatılmaları hikayedeki manzum kısımların genellikle saz eşliğinde dile getirilmesi değişik bir anlatılma uslup ve geleneğinin olması belli yerlerinde tekerleme adı verilen belli soz kalıplarının bulunması gibi hususlarda ayrılmaktadır
Ayrıca destanlar belli bir daire teşkil ederler Hikayelerde ozellikle aşk maceralarını işleyenlerde boyle bir daire soz konusu değildir Hikayenin kahramanı aşık olur sevgilisine kavuşma yolunda ceşitli maceralara girer sonunda kavuşur veya kavuşamaz ama hikaye de orada biter Destanlarda boyle kesin bir son mevcut değildir Destanlara en yakın duran Koroğlu ve Dede Korkut Hikayeleri ’nde boyle bir tesir gorulmektedir
Halk hikayelerinde anlatılan ilişkiler toplum ici olup fertler ve tabakalar arasında cereyan eder Hikayelerde olağanustu ozellikler epeyce azalmıştır Halk hikayeleri Boratav ’a gore destandan romana geciştir Hikayeler masallara gore oldukca uzundur Ozellikle koşma şeklinde soylenen şiirler duyguyu yoğunlaştırmaya yarar Halk hikayeleri daha cok aşıklar tarafından kahvelerde duğun ve benzeri toplantılarda erkeklere hitap eder Halk hikayelerinin destan doneminin kapanmasından sonra ortaya cıktığı kanaati yaygındır Nitekim Turk edebiyatında halk hikayelerinin en eski orneği sayılan Dede Korkut Hikayeleri de destandan halk hikayeciliğine geciş donemi urunu olarak kabul edilmektedir10 yy ’ dan itibaren halk hikayelerinin belki de destandan boşalan yeri doldurmak uzere ortaya cıktığı soylenebilir
Aşk ve kahramanlık konularının cokca işlendiği halk hikayelerinin gercek hayat olaylarından ayrılan kendilerine gore bir mantık orgusu vardır Bu mantık idealist olculer gore şekillenmiş bir hayat anlayışını savunur Bunun sonucu hikaye kahramanı idealist bir kişiliğe sahiptir Son olarak şunu unutmamak gerekir ki; kendi icinde tutarlı bir mantığa dayanmak şartıyla halk hikayelerinde olmayacak şey yoktur