Resimlerle Gebelik dönemi
Gebelik 40 hafta sürekli bir süreçtir 3 farklı bölüme ayrılırBu bölümlere Trimester adı verilir Trimester Latincede 3 ay anlamına gelmektedir
Birincil trimester, bebeğinizin organ gelişiminin büyük ölçüde tamamlandığı, sizin bedeninizin gebeliğe harmoni sağladığı dönemdir İkinci trimester bebeğin organ gelişiminin tez devam ettiği, sizin de gebeliğe bütünüyle adapte olduğunuz dönemdir Üçüncü trimester ise doğuma yapılan hazırlıkların hızla devam ettiği bir dönemdir Bebeğinizin akciğerlerinin olgunlaşması, sizin de somut ve ruhsal olarak doğum eylemine hazırlanmanız bu dönemde gerçekleşir
Gebelik belirtilerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz
Bunlardan başlıcaları:
1 Adetin gelmemesi (amenore)
2 Bulantı ve kusma
3 İdrar şikayetleri
4 Takâtsizlik
5 Fetal hareketlerin algılanması
6 Göğüslerde şansın dönmesi
7 Vaginal mukoza renk değişikliği
8 Artmış deri pigmentasyonu ve abdominal striaların görülmesidir
AMENORE:
Daha önce uyumlu adet gören dinç kadınlarda beklenen adetin görülmemesi gebelik yönünde kayda değer bulgulardandır
Lakin amenore hiçbir zaman tek başına gebeliğin belirli olduğunu göstermez Psikolojik ve sosyal şartlar, iklim ve yer değişiklikleri adetin aksamasına neden olabilir Ayrıca ağır enfeksiyon hastalıkları veya diyabet, ve diğer bir takım hormonal hastalıklarda da amenore vardır (Basedow hastalığı, miksödem, akromegali, Addison) Çocuk emziren kadınların %80' inde amenore görülür
Ara Sıra de olsa az önce hiç adet görmemiş puberte çağındaki bir çocukta, bir süredir menopozda olduğu tanıdık kadında da gebelik olabileceği unutulmamalıdır
Bunların aksine gebe olduğu halde adet görebilen kadınlar da vardır Ahali arasında buna üste adet görmedenir
BULANTI KUSMA:
Genelde gebeliğin 212 haftalarında gözlenir Gebelerin yaklaşık % 5060'ında bulantıkusma görülür Sıklıkla bulantı sabah uyanıldığında fazla şiddetlidir ve gün ilerledikçe azalır Hamilelik sırasında hastanın değişen metabolizmasının, değişik durumunun, iç salgı bezleri bezlerin bulantı kusmada rollerinin olduğu düşünülmektedir
Gebelikte ayrıca tükrük salgısında büyüme (hipersalivasyon) ve ağızda fazla sulanma (pitiyalismus) mevcuttur
MESANEDE DUYARLILIK ARTIŞI:
Gebeliğin başında çoğalan uterus mesaneye bası yapar Mesane duyarlılığı artar Kapasitesi azalır Sık idrara çıkılır Bu semptom gebeliğin 2devresinde azalır 3 trimesterde fetal baş pelvise inince her yerde başlar
TAKÂTSIZLIK:
Erken gebeliğin sık rastlanan ve ara sıra çok şiddetli olan belirtisidir Yorgunluk, yapılan işle orantısızdır Çoğunlukla 20 haftadan sonra geçer
FETAL HAREKETLERİN ALGILANMASI:
Genelde Multiparlarda 1618 haftalarda, primiparlarda, 1820 haftalarda hamile tarafından fetal hareketler hissedilir Bu batın içindeki kanat çırpılmasını andıran bir duygu olarak algılanır Bu hareketlerin şiddeti gitgide artarak artar Bu hareketlerin anne tarafından algıladığı birincil ana CANLANMAdenir
MEMELERDEKİ DEĞIŞIKLIKLER:
Ilk adet gecikmesinden kısa bir zaman sonra memelerde dolgunluk, duyarlık, karıncalanma hissedilebilir Gebeliğe eşlik eden meme değişimleri, meme dokusunun hormonal uyarısına bağımlıdır, lakin hemencecik adet öncesinde de benzer belirtiler bulunabilir Ara Sıra yüksek prolaktin düzeylerinin varlığında memelerde gebeliktekini andıran değişimler olabilir
Memelerde bez, yağ ve senet dokusunda yükselme olur ve damarlarda, lenf bezlerinde hipertrofi meydana kazanç Böylece memelerin şekil ve kıvamında karakteristik şartların değişmesi olur Areola halkası genişler ve mamilla büyür, uzar Areolada yer alan rudimenter süt bezlerinden, Montgomery bezleri fazla belirginleşir Areola ve mamillanın rengi, artmış pigmentasyon nedeniyle değişir (renk açık kahverengiden, koyu siyaha kadar olabilir) Genelde 2 gebelik ayından itibaren özellikle pigment bakımından zengin olan hastalarda pigmentasyon areola halkasından taşarak, areola çevresinde daha açık renkte sekonder hamilelik areolası meydana kazanç Proliferasyona uğramış süt bezlerinin faaliyete başlamaları gebeliğin 2 ayının sonunda olur ve sekresyon başlar Memenin tabanından mamilla yerine dürüst yapılan basınç sonucunda berrak, daha sonraki aylarda da bulanık bir hal bölge beyaz sarımtırak sekret salgılanır Bu mayi, olgun süt karakterinde olmayıp kolostrum adını alır (Kolostrum, histolojik ve kimyasal bakımdan sütten ayrılır) Fakat kolostrum varlığı kesin hamilelik bulgusu değildir Daha önce hamilelik geçirmişse kolostrum sekresyonu senelerce devam edebilir Nulliparlarda da kolostrum teşekkülü görülmüştür Korpus luteum persistansinde, ovarium kistlerinde, myomlarda, tüberkülozda da kolostrum oluşabilir Hatta bazı kadınlarda menstrüasyon sırasında, pubertede, klimakteriumda, ovariumda oluşan işlevsel değişikliklere uygun zamanlarda kolostrum salgısı görülebilir
Bütün bu nedenlerle meme salgısı ancak kararsız gebelik bulgusu Ama ilk gebeliklerde öteki sebepler de elimine edilebiliyorsa gebelik yönünden değerli bir bulgu
LİVİDİTE:
Damar genişlemesine alt gelişen kan göllenmesi sebebiyle vulva, vagina ve servikste mavimtırak bir renk belirginleşir
ABDOMİNAL STRİALAR VE PİGMENTASYON:
Gebelerin yaklaşık %90'ında, stria gravidarum da denilen gerilme çizgileri ortaya çıkar Derialtı ve cilt ile ilgilidir Cilt dokusunun esnek lifleri birbirinden ayrılır, altında yer alan ve damardan varlıklı katman zahmetsizce görülür Gebelerin sadece %10'unda gözlenmez Gebelikten sonra da beyaz inci sedef gibi izler bırakırlar Striaların çokluğu kişinin dokusunun elastikiyeti, derialtı dokusunun yağlanması ve gerilmesi ile ilgilidir
Gebelikte vücudun belli bölgelerinde ortaya çıkan renk artışı (pigmentasyon) maksimum göğüs uçları, yüz, karın ve dış genital organlarda görülür Göbekle pubis arasında uzanan çizginin koyulaştığı görülür Hem vücuttaki diğer işlem izlerinde de pigmentasyon artışı görülebilir
Alınyanakağız civarda kirli kahverengi lekeler kadının yüzüne maskelenmiş bir görünüş kazandırır ve kloazma gravidarum denir (Gebelik maskesi)
AŞERMESİNİRSELRUHİ ŞARTLARIN DEĞIŞMESI:
Gebe kadında yemek yemek yeme arzusuyla ilgili ve gebelikten önceki durumuna uymayan şartların değişmesi olur Bazı yemeklere arzusu artar bir takım yemeklere karşısında gönülsüzlük olur Ekşi, tatlı, tuz vs isteği artabilir Gebenin içdış dünyasındaki olaylara reaksiyonu çocuğu arzu edip etmemesine kadar değişir
Fakat tüm bu anlattıklarımız subjektif belirti ve bulgulardır Kişiden kişiye fazla istikrarsızlık gösterir Kesin gebelik tanısı, doktor muayenesindeki nesnel bulgular ve laboratuar tetkikleri ile bu subjektif bulguların birlikte değerlendirilmesi sonucunda konulabilir *
Gebelik 40 hafta sürekli bir süreçtir 3 farklı bölüme ayrılırBu bölümlere Trimester adı verilir Trimester Latincede 3 ay anlamına gelmektedir
Birincil trimester, bebeğinizin organ gelişiminin büyük ölçüde tamamlandığı, sizin bedeninizin gebeliğe harmoni sağladığı dönemdir İkinci trimester bebeğin organ gelişiminin tez devam ettiği, sizin de gebeliğe bütünüyle adapte olduğunuz dönemdir Üçüncü trimester ise doğuma yapılan hazırlıkların hızla devam ettiği bir dönemdir Bebeğinizin akciğerlerinin olgunlaşması, sizin de somut ve ruhsal olarak doğum eylemine hazırlanmanız bu dönemde gerçekleşir
Gebelik belirtilerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz
Bunlardan başlıcaları:
1 Adetin gelmemesi (amenore)
2 Bulantı ve kusma
3 İdrar şikayetleri
4 Takâtsizlik
5 Fetal hareketlerin algılanması
6 Göğüslerde şansın dönmesi
7 Vaginal mukoza renk değişikliği
8 Artmış deri pigmentasyonu ve abdominal striaların görülmesidir
AMENORE:
Daha önce uyumlu adet gören dinç kadınlarda beklenen adetin görülmemesi gebelik yönünde kayda değer bulgulardandır
Lakin amenore hiçbir zaman tek başına gebeliğin belirli olduğunu göstermez Psikolojik ve sosyal şartlar, iklim ve yer değişiklikleri adetin aksamasına neden olabilir Ayrıca ağır enfeksiyon hastalıkları veya diyabet, ve diğer bir takım hormonal hastalıklarda da amenore vardır (Basedow hastalığı, miksödem, akromegali, Addison) Çocuk emziren kadınların %80' inde amenore görülür
Ara Sıra de olsa az önce hiç adet görmemiş puberte çağındaki bir çocukta, bir süredir menopozda olduğu tanıdık kadında da gebelik olabileceği unutulmamalıdır
Bunların aksine gebe olduğu halde adet görebilen kadınlar da vardır Ahali arasında buna üste adet görmedenir
BULANTI KUSMA:
Genelde gebeliğin 212 haftalarında gözlenir Gebelerin yaklaşık % 5060'ında bulantıkusma görülür Sıklıkla bulantı sabah uyanıldığında fazla şiddetlidir ve gün ilerledikçe azalır Hamilelik sırasında hastanın değişen metabolizmasının, değişik durumunun, iç salgı bezleri bezlerin bulantı kusmada rollerinin olduğu düşünülmektedir
Gebelikte ayrıca tükrük salgısında büyüme (hipersalivasyon) ve ağızda fazla sulanma (pitiyalismus) mevcuttur
MESANEDE DUYARLILIK ARTIŞI:
Gebeliğin başında çoğalan uterus mesaneye bası yapar Mesane duyarlılığı artar Kapasitesi azalır Sık idrara çıkılır Bu semptom gebeliğin 2devresinde azalır 3 trimesterde fetal baş pelvise inince her yerde başlar
TAKÂTSIZLIK:
Erken gebeliğin sık rastlanan ve ara sıra çok şiddetli olan belirtisidir Yorgunluk, yapılan işle orantısızdır Çoğunlukla 20 haftadan sonra geçer
FETAL HAREKETLERİN ALGILANMASI:
Genelde Multiparlarda 1618 haftalarda, primiparlarda, 1820 haftalarda hamile tarafından fetal hareketler hissedilir Bu batın içindeki kanat çırpılmasını andıran bir duygu olarak algılanır Bu hareketlerin şiddeti gitgide artarak artar Bu hareketlerin anne tarafından algıladığı birincil ana CANLANMAdenir
MEMELERDEKİ DEĞIŞIKLIKLER:
Ilk adet gecikmesinden kısa bir zaman sonra memelerde dolgunluk, duyarlık, karıncalanma hissedilebilir Gebeliğe eşlik eden meme değişimleri, meme dokusunun hormonal uyarısına bağımlıdır, lakin hemencecik adet öncesinde de benzer belirtiler bulunabilir Ara Sıra yüksek prolaktin düzeylerinin varlığında memelerde gebeliktekini andıran değişimler olabilir
Memelerde bez, yağ ve senet dokusunda yükselme olur ve damarlarda, lenf bezlerinde hipertrofi meydana kazanç Böylece memelerin şekil ve kıvamında karakteristik şartların değişmesi olur Areola halkası genişler ve mamilla büyür, uzar Areolada yer alan rudimenter süt bezlerinden, Montgomery bezleri fazla belirginleşir Areola ve mamillanın rengi, artmış pigmentasyon nedeniyle değişir (renk açık kahverengiden, koyu siyaha kadar olabilir) Genelde 2 gebelik ayından itibaren özellikle pigment bakımından zengin olan hastalarda pigmentasyon areola halkasından taşarak, areola çevresinde daha açık renkte sekonder hamilelik areolası meydana kazanç Proliferasyona uğramış süt bezlerinin faaliyete başlamaları gebeliğin 2 ayının sonunda olur ve sekresyon başlar Memenin tabanından mamilla yerine dürüst yapılan basınç sonucunda berrak, daha sonraki aylarda da bulanık bir hal bölge beyaz sarımtırak sekret salgılanır Bu mayi, olgun süt karakterinde olmayıp kolostrum adını alır (Kolostrum, histolojik ve kimyasal bakımdan sütten ayrılır) Fakat kolostrum varlığı kesin hamilelik bulgusu değildir Daha önce hamilelik geçirmişse kolostrum sekresyonu senelerce devam edebilir Nulliparlarda da kolostrum teşekkülü görülmüştür Korpus luteum persistansinde, ovarium kistlerinde, myomlarda, tüberkülozda da kolostrum oluşabilir Hatta bazı kadınlarda menstrüasyon sırasında, pubertede, klimakteriumda, ovariumda oluşan işlevsel değişikliklere uygun zamanlarda kolostrum salgısı görülebilir
Bütün bu nedenlerle meme salgısı ancak kararsız gebelik bulgusu Ama ilk gebeliklerde öteki sebepler de elimine edilebiliyorsa gebelik yönünden değerli bir bulgu
LİVİDİTE:
Damar genişlemesine alt gelişen kan göllenmesi sebebiyle vulva, vagina ve servikste mavimtırak bir renk belirginleşir
ABDOMİNAL STRİALAR VE PİGMENTASYON:
Gebelerin yaklaşık %90'ında, stria gravidarum da denilen gerilme çizgileri ortaya çıkar Derialtı ve cilt ile ilgilidir Cilt dokusunun esnek lifleri birbirinden ayrılır, altında yer alan ve damardan varlıklı katman zahmetsizce görülür Gebelerin sadece %10'unda gözlenmez Gebelikten sonra da beyaz inci sedef gibi izler bırakırlar Striaların çokluğu kişinin dokusunun elastikiyeti, derialtı dokusunun yağlanması ve gerilmesi ile ilgilidir
Gebelikte vücudun belli bölgelerinde ortaya çıkan renk artışı (pigmentasyon) maksimum göğüs uçları, yüz, karın ve dış genital organlarda görülür Göbekle pubis arasında uzanan çizginin koyulaştığı görülür Hem vücuttaki diğer işlem izlerinde de pigmentasyon artışı görülebilir
Alınyanakağız civarda kirli kahverengi lekeler kadının yüzüne maskelenmiş bir görünüş kazandırır ve kloazma gravidarum denir (Gebelik maskesi)
AŞERMESİNİRSELRUHİ ŞARTLARIN DEĞIŞMESI:
Gebe kadında yemek yemek yeme arzusuyla ilgili ve gebelikten önceki durumuna uymayan şartların değişmesi olur Bazı yemeklere arzusu artar bir takım yemeklere karşısında gönülsüzlük olur Ekşi, tatlı, tuz vs isteği artabilir Gebenin içdış dünyasındaki olaylara reaksiyonu çocuğu arzu edip etmemesine kadar değişir
Fakat tüm bu anlattıklarımız subjektif belirti ve bulgulardır Kişiden kişiye fazla istikrarsızlık gösterir Kesin gebelik tanısı, doktor muayenesindeki nesnel bulgular ve laboratuar tetkikleri ile bu subjektif bulguların birlikte değerlendirilmesi sonucunda konulabilir *