Uzmanlar enflasyonda yükselişin şimdi tepe yapmadığı söylerken, marketlerde yapılan KDV indirimi ve yansımaları da çok tartışılmıştı.
Sosyal medyada marketlerde indirimin yansımadığı konuşulurken, bir çok köşe müellifi da marketlere yüklenmişti. Marketler ise kendilerini ÜFE tarafından savunmaya geçerek KDV indiriminin fiyat artışlarını karşılamadığını belirtmişti. Bilhassa 'üç harfli' marketler olarak da geçen 'indirim' marketleri bu bahiste çokça maksat olmuştu. Lakin artık onlar da isyan etti.
ÜFE'nin TÜFE'ye yansımasına marketler mi pürüz?
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan'ın marketlerle ilgili yaptığı fiyat açıklamaları sonrası perakende dalına yönelik düzenlenen 'Ortakakıl Konferansları 2022'de konuşan BİM İcra Konseyi Üyesi ve Besin Perakendecileri Derneği (GPD) Lideri Galip Aykaç, yaşanan duruma isyan etti.
Aykaç, üretici enflasyonu yüzde 93.53 iken tüketici enflasyonun ise yüzde 48.69 oranında gerçekleştiğine işaret ederek, ortadaki farkın organize perakendenin enflasyona kalkan olduğunun net bir göstergesi olduğunu söyledi.
Fiyat artışlarında marketlerin hiç mi hissesi yok?
Cumhuriyet'in aktardığına göre, Aykaç, 'Enflasyonla çabada vurgulamak istediğimiz en kıymetli konu, etiketlerde gördüğümüz fiyat artışlarının kaynağının bizler olmadığının artık kabul edilmesidir. Kayıtlı kurallı faaliyet gösteren, her vakit her türlü kontrole açık şeffaf işletmeleriz. Son devirde yapılan kontrollerde talep edilen bilgileri sağlamak için yalnızca bu süreçlere özel çalışan takımlar oluşturacak hale geldik' dedi.
Aykaç, 'Bu kadar kontrol, hatta niçin uygunsuz olduğumuzu bilmeden savunmaya maruz bırakıldığımız, sonunda bir bulguya da erişilemediği bir ortamda hala fahiş fiyatla damgalanmamız bizleri son derece üzmektedir' sözlerini kullandı.
Doları döviz ofisleri mı yükseltiyor?
Aykaç, 'Nasıl ki döviz kurlarındaki artışta sebebin döviz ofisleri, akaryakıt artırımında akaryakıt istasyonları olmadığı üzere bizlerin de buradaki hissesinin son derece hudutlu olduğunu söylemek isterim' dedi.
Tüm fiyat artışlarının sorumlusu organize perakende dalıymış üzere bir algı idaresi yapılmaya çalışıldığını belirten Aykaç, tersine organize perakende dalının ölçek iktisadı münasebetiyle enflasyonla gayrette kilit rol oynadığını vurguladı.
Perakende içinde organize kanadın hissesinin Türkiye'de yüzde 55 düzeyinde olduğunu belirten Aykaç, 'Birçok kaynağa nazaran organize perakendenin büyüdüğü her ülkede enflasyon düşüyor. Gelişmiş ekonomilerde bu oran yüzde 90'lara tırmanmış ve yüzde 90'lar düzeyinde organize perakendeye sahip ülkelerde enflasyonun yüzde 5'lerin altında seyrettiği görülüyor' diye konuştu.
Marketlerin fiyatları tertip mu, rekabet mi?
Marketlerdeki benzeşen fiyatların ağır rekabetin bir sonucu olduğunu söyleyen Aykaç, 'Fiyatların mümkün olan en düşük düzeyde tutulması için ağır bir rekabet kaçınılmazdır. Hasebiyle benzeşen fiyatlar ağır bir rekabetin sonucudur. Yalnızca besin eserlerinde değil, ağır rekabetin yaşandığı her eser kategorisinde birbirine yakın fiyatların oluşması rekabetin tabiatı gereğidir' dedi.
Yaşanan enflasyonun maliyet enflasyonu olduğunu söyleyen Aykaç, yapılması gerekenin yapısal problemlerin çözülmesi olduğunu söyledi.
Asıl sorun gelir dağılımında!
Aykaç, 'Dikkat edilmesi gereken fiyat artışların yanı sıra istikrarsızlaşan gelir dağılımının ortaya çıkardığı meseledir. Alım gücünün düşmesi ve orta gelir kısmının giderek daralması fiyat hassasiyetini artıran ve enflasyonu ülke ana gündemi haline getiren temel mevzuların başında gelmektedir. Yaşadığımız enflasyon maliyet enflasyonudur' dedi.
'Yapısal sorun olan alanlarımız olduğu bir gerçek'' Aykaç, ''Bu meselelerin süratli bir biçimde tahlili için kamu özel dal daima birlikte çalışmalıyız. Her şeyi devletten beklemek gerçek olmadığı üzere olumsuz her şeyin sebebi özel bölüm üzere görülmemelidir'' sözlerini kullandı.
Rekabet Şurası soruşturmasında yeni aşama
Rekabet Kurumunun koronavirüs salgını sürecinde, perakende besin ve paklık eserleri ticaretiyle iştigal eden 23 zincir market hakkında fiyatlama davranışlarının incelenmesine yönelik olarak yürütülen soruşturma tamamlandı.
Şirketlerin kelamlı savunma toplantısı 22 Mart'ta yapılacak.
Rekabet Kurumunun internet sitesinde yayımlanan duyuruya nazaran, besin ticareti ile iştigal eden zincir marketlerin su ile yaş meyve ve sebzelerin perakende satış fiyatlarını belirlerken ilgili kanunu ihlal edip etmediklerinin tespitine yönelik yürütülen soruşturmada kelamlı savunma etabına gelindi. Kelam konusu toplantı, 22 Mart'ta saat 10.30'da çevirim içi yapılacak.