ekosistemdeki değişiklikler
ekosistem değişikliklerinin nedenleri
Hangi Canlıların Azalması Başka Canlıların Coğalmasına Neden Olur
Besin Zincirinde ustte bulunan yani alttaki ile beslenen canlı turunun azalması zincirin altında kalan canlı turunun artışına neden olur! Orneğin bir bolgede yaşayan ve fare lie beslenen baykuşlar eğer sayıca azalı ve yok olursa o zaman fare sayısı hızla artar ta ki farenin besleneceği besinler yetersiz kalana kadar! Besin kıtlığı baş gosterdikten sonra bu hızlı nufus artışı aniden durur ve olumlerle yeni bir denge oluşur!
Ekosistemdeki madde ve enerji nakli organizmalar arasında gorulen besin zinciri yoluyla olur Besin zinciri ekosistemdeki canlılardan birinin diğerini besin olarak alması sonucu oluşan bir zincirleme olaydır Bazı canlılar doğal enerjiden faydalanarak urettikleri maddeleri besin zinciri yoluyla diğer canlılara vermek suretiyle enerji akışını sağlarlar Enerji akışı iki aşamada gercekleşir Birinci aşamada yeşil bitkiler guneş enerjisini fotosentez yoluyla kimyasal enerjiye cevirerek besinsel urunlerde depolar ikinci aşamada ise hayvanlar bu bitkileri ve birbirlerini yiyerek gerekli enerjiyi sağlarlar Yani otoburlar yeşil bitkileri yiyerek organik maddeyi alır ve birkısmını enerji şeklinde kullanır bir kısmını depolar Karnivorlar (etciller) ise otoburları ve birbirlerini yiyerek bu depolanmış organik maddeyi enerji uretimi buyume gelişme ve uretimi icin kullanır Besin zincirinin son halkasını ayrıştırıcılar (parcalıyıcılar) oluşturur Bunlar canlı artıkların (ceset dışkı vb) ayrıştırarak organik maddeleri minaralleri tekrar toprağa iade eder Bu minerallerde yeşil bitkiler tarafından kullanılır Boylece tabiattaki madde dongusu devam eder
Besin zincirine ornekler:
1 Ot fare tilki dağ aslanı (uc uyeli bir zincir)
2 Ot cekirge kurbağa yılan atmaca (dort uyeli bir zincir)
3 Yonca dana insan (uc uyeli bir zincir)
İnsan genellikle besin zincirinin son halkasıdır Tabiatta bircok kucuk besin zinciri birbiri icine gecmiş durumdadır İc ice gecmiş besin zincirlerinin tumune besin ağı denir Besin zinciri veya besin ağını oluşturan canlılar arasında bir denge vardır Herhangi bir basamaktaki bir değişim hayvan populaşyonları arasındaki dengeyi bozar ve herhangi bir basamaktaki değişimi onun uzerindeki veya onunla beslenen basamağı etkiler değişimlere hatta aclıktan olume sebep olur Orneğin; fareler ortadan kalktığında bunla beslenen yılan tilki cakal yırtıcı kuşlar baykuş gibi hayvanlar aclıktan olur Veya tersi bir durumda ortamdaki yılın tilki cakal yırtıcı kuşlar başkuş gibi hayvanlar ortamdan kaldırılırsa koyler ve kentler fare istilasına uğrar (Uc sene onceki Samsun ve Muğla ’daki sıcan istilası gibi) Fare ve sıcanların coğalmasıyla tarladaki sebzeye meyveye verilen zarar arttığı gibi veba kuduz tularemi beyin zarı iltihaplanması kolera kanamalı sarılık gibi bircok hastalıkların yayılmasına sebep olur
Kısacası zincirin bozulması turlerden birinin azalmasına diğerinin coğalmasına sebep olur Bu dengenin bozulması ise besin ağının son halkası olan insanı her yonden etkiler ve insan soyunun geleceğini tehdit ederek sonunda insan soyu da ortadan kalkabilir
ekosistem değişikliklerinin nedenleri
Hangi Canlıların Azalması Başka Canlıların Coğalmasına Neden Olur
Besin Zincirinde ustte bulunan yani alttaki ile beslenen canlı turunun azalması zincirin altında kalan canlı turunun artışına neden olur! Orneğin bir bolgede yaşayan ve fare lie beslenen baykuşlar eğer sayıca azalı ve yok olursa o zaman fare sayısı hızla artar ta ki farenin besleneceği besinler yetersiz kalana kadar! Besin kıtlığı baş gosterdikten sonra bu hızlı nufus artışı aniden durur ve olumlerle yeni bir denge oluşur!
Ekosistemdeki madde ve enerji nakli organizmalar arasında gorulen besin zinciri yoluyla olur Besin zinciri ekosistemdeki canlılardan birinin diğerini besin olarak alması sonucu oluşan bir zincirleme olaydır Bazı canlılar doğal enerjiden faydalanarak urettikleri maddeleri besin zinciri yoluyla diğer canlılara vermek suretiyle enerji akışını sağlarlar Enerji akışı iki aşamada gercekleşir Birinci aşamada yeşil bitkiler guneş enerjisini fotosentez yoluyla kimyasal enerjiye cevirerek besinsel urunlerde depolar ikinci aşamada ise hayvanlar bu bitkileri ve birbirlerini yiyerek gerekli enerjiyi sağlarlar Yani otoburlar yeşil bitkileri yiyerek organik maddeyi alır ve birkısmını enerji şeklinde kullanır bir kısmını depolar Karnivorlar (etciller) ise otoburları ve birbirlerini yiyerek bu depolanmış organik maddeyi enerji uretimi buyume gelişme ve uretimi icin kullanır Besin zincirinin son halkasını ayrıştırıcılar (parcalıyıcılar) oluşturur Bunlar canlı artıkların (ceset dışkı vb) ayrıştırarak organik maddeleri minaralleri tekrar toprağa iade eder Bu minerallerde yeşil bitkiler tarafından kullanılır Boylece tabiattaki madde dongusu devam eder
Besin zincirine ornekler:
1 Ot fare tilki dağ aslanı (uc uyeli bir zincir)
2 Ot cekirge kurbağa yılan atmaca (dort uyeli bir zincir)
3 Yonca dana insan (uc uyeli bir zincir)
İnsan genellikle besin zincirinin son halkasıdır Tabiatta bircok kucuk besin zinciri birbiri icine gecmiş durumdadır İc ice gecmiş besin zincirlerinin tumune besin ağı denir Besin zinciri veya besin ağını oluşturan canlılar arasında bir denge vardır Herhangi bir basamaktaki bir değişim hayvan populaşyonları arasındaki dengeyi bozar ve herhangi bir basamaktaki değişimi onun uzerindeki veya onunla beslenen basamağı etkiler değişimlere hatta aclıktan olume sebep olur Orneğin; fareler ortadan kalktığında bunla beslenen yılan tilki cakal yırtıcı kuşlar baykuş gibi hayvanlar aclıktan olur Veya tersi bir durumda ortamdaki yılın tilki cakal yırtıcı kuşlar başkuş gibi hayvanlar ortamdan kaldırılırsa koyler ve kentler fare istilasına uğrar (Uc sene onceki Samsun ve Muğla ’daki sıcan istilası gibi) Fare ve sıcanların coğalmasıyla tarladaki sebzeye meyveye verilen zarar arttığı gibi veba kuduz tularemi beyin zarı iltihaplanması kolera kanamalı sarılık gibi bircok hastalıkların yayılmasına sebep olur
Kısacası zincirin bozulması turlerden birinin azalmasına diğerinin coğalmasına sebep olur Bu dengenin bozulması ise besin ağının son halkası olan insanı her yonden etkiler ve insan soyunun geleceğini tehdit ederek sonunda insan soyu da ortadan kalkabilir