Hava Kirliliğinin Cozumleri
Hava Kirliliğinin Cozumler Nelerdir,
Hava Kirliliği ve Cozumleri
HAVA KİRLİLİĞİNE KARŞI ALINABİLECEK ONLEMLER
Hava kirliliğinin yoğun olduğu buyuk illerimizde kaliteli ve temiz linyitin yakılması icin gerekli tedbirler alınmalıdır
Kentsel ısınmada doğal gazın kullanımının artırılması ve yoğun hava kirliliği yaşanan illerimize doğal gazın goturulmesi gerekmektedir
Yakıtların tekniğe uygun olarak yakılabilmesi icin kazanın, yakıtın yanma ozelliğine gore standartlarına uygun olarak uretilmesi ve uygun yanma şartlarının sağlanması gerekmektedir Kazan yakıcıların periyodik zamanlarda eğitilerek, uygun yakma kurallarını oğrenmeleri sağlanmalıdır
Buyuk ısıtma sistemlerine filtre takma zorunluluğu getirilmelidir
Sadece ucucu kul icin elektrofiltre bulunan termik santrallere desulfurizasyon tesislerinin de zorunlu olarak kurdurulması sağlanmalıdır
Bina projelerinde, baca ve kazanın konacağı yer standartlara uygun olmalı ve ısı yalıtımına onem verilmelidir
Motorlu taşıtlar icin; karburator ayarı şartı getirilmeli portatif CO ve HC icin kurşuna dayanıklı katalizorler veya oksidasyon katalizorleri kullanılmalı, sekonder hava NOX icin egzoz gazı resurkulasyonu uygulanmalıdır Almanya’ da olduğu gibi benzindeki kurşun miktarı 015 grlt seviyesine indirilmeli ve kademeli olarak kurşunsuz benzine gecilmelidir
Atmosferdeki kukurt ve azot oksit emisyonlarının azaltılması uzun vadede gercekleştirilecek bir işlem olduğundan cevrede yarattıkları olumsuz etkileri nedeniyle emisyonlarının azaltılması icin gereken onlemlerin vakit kaybetmeden alınmasının zorunluluğu acıkca gorulmektedir Bunun yanında acil onlem olarak bir bolgede hava kirliliği, teknolojik onlemler tespit edilerek dikkatle gozden gecirilmeli ve uygulanmalıdır Asit depolanması sorununa bilimsel yonden cozum yolları ararken, zarar tespitleri yapılmalı ve ekosistem detaylı bir şekilde incelenmelidir Ayrıca problem politik ve bilimsel olarak benimsenmelidir
1950 lerden beri hava kirliliğinin insan sağlığına etkilerini gosteren kanıtlar vardır 1980 sonları 1990 larda ise yeni epidemiyolojik calışmalarla hava kirliliğinin sağlığa etkileri gosterilmiştir
Bu calışmalar once ABD ve Avrupa ulkelerinde yapılmış, daha sonra pek cok ulkede de benzer calışmalar ile sağlığın olumsuz etkilendiği gozlenmiştir Bu calışmalarda olumler, hastaneye başvurular gibi sağlık gostergeleri ile havadaki kirleticilerin konsantrasyonunun ilişkisi aranmış ve her ikisinin birlikte artış veya azalış gosterdiği belirlenmiştir
Hava kirleticilerindeki gunluk artışlar ceşitli akut sağlık sorunlarına neden olmaktadır Orneğin kirletici konsantrasyonunda artma astma ataklarında artışa yol acmaktadır Kirleticilere uzun sureli maruz kalım ile sağlıkta kronik etkiler ortaya cıkmaktadır
ABD ve Hollanda'da yapılan calışmalarda hava kirliliği olan bolgelerde yaşayanların omrunun, kirliliğin olmadığı bolgelerde yaşayanlara gore 12 yıl daha kısa olduğu belirlenmiştir
Yalnızca gelişmekte olan ulkelerde havada bulunan partikuler madde ve kukurt dioksit nedeniyle yılda 500,000 kişinin olduğu tahmin edilmektedir
Hava kirliliğinin sağlık etkisi oksuruk ve bronşitten, kalp hastalığı ve akciğer kanserine kadar değişmektedir Kirliliğin olumsuz etkileri sağlıklı kişilerde bile gozlenmekle birlikte, bazı duyarlı gruplar daha kolay etkilenmekte ve daha ciddi sorunlar ortaya cıkmaktadır (Tablo2) Bu gruplardan biri yaşlılardır Fizyolojik kapasitesi ve fizyolojik savunma mekanizması fonksiyonlarındaki azalma, kronik hastalıklardaki artma nedeniyle yaşlılar normal populasyondan daha duyarlıdır, bu nedenle daha kolay etkilenmektedir Kucuk cocuklar savunma mekanizması gelişiminin tamamlanmaması, vucut kitle birimi başına daha yuksek ventilasyon hızları ve dış ortamla daha sık temas nedeniyle daha fazla riske sahip diğer bir gruptur Yaş yapısı yanısıra hava yolunda daralmaya yol acan hastalıklar da kirleticilere duyarlılığı artırmaktadır
Yapılan calışmalar kirlilik arttıkca astma ve kronik obstruktif akciğer hastalıkları (KOAH) gibi hastalıkların alevlenmelerinde artış olduğunu gostermiştir Kalabalık yaşam, yetersiz sanitasyon, beslenme yetersizliği gibi duşuk yaşam standartları da duyarlılığı etkileyen faktorlerdendir Bu koşullarda yaşayanlar enfeksiyon hastalıkları sorunları ile karşı karşıyadır ve yetersiz sağlık hizmeti almaktadırlar Bu nedenle hava kirliliğinin sonuclarından daha fazla etkilenilmektedir