Omurgalı Hayvanlar
İskelet sistemine sahip olan hayvanlara omurgalı hayvanlar denir. Omurgalı hayvanlar kendi aralarında; balıklar, kurbağalar, sürüngenler, kuşlar ve memeliler olarak beş gruba ayrılırlar.
Bütün omurgalı hayvanlar :
� İskelet sistemine sahiptir.
� Döllenme ile çoğalırlar.
� Döllenme sonucu yumurta veya doğurarak çoğalırlar.
� Dolaşım sisteminde kapalı dolaşım görülür. (Kanın sadece damarlar içinde dolaşması).
Balıklar :
� Solungaç solunumu yaparlar (Suda çözünmüş havanın oksijenini kullanırlar). � Yumurta ile çoğalırlar.
� Genellikle yavru bakımı görülmez.
� Dış döllenme görülür. (Döllenme olayı ana canlının vücudu dışında gerçekleşir).
� Gelişmeleri sırasında başkalaşım geçirmezler.
� Yavrularını sütle beslemezler.
� Kalpleri iki odacıklıdır.
� Kirli kan solungaçlarda temizlenir.
� Kalplerinde daima kirli kan bulunur, küçük kan dolaşımı görülmez.
� Vücutları pullarla kaplıdır.
� Soğukkanlı canlılardır.
Kurbağalar :
� Larva döneminde suda solungaç solunumu, ergin dönemde karada deri ve akciğer solunumu yaparlar.
� Yumurta ile çoğalırlar.
� Yavru bakımı görülmez.
� Dış döllenme görülür.
� Gelişimleri sırasında başkalaşım geçirirler.
� Yavrularını sütle beslemezler.
� Kalpleri üç odacıklıdır.
� Kirli kan akciğerlerde temizlenir.
� Kalplerinde temiz ve kirli kan taşırlar. (Vücutlarında kirli ve temiz kan dolaşır).
� Nemli bölgelerde yaşarlar.
� Soğukkanlı canlılardır.
Sürüngenler :
� Akciğer solunumu yaparlar.
� Yumurta ile çoğalırlar.
� Yavru bakımı görülmez.
� İç döllenme görülür.
� Gelişimleri sırasında başkalaşım değil, gömlek değişimi görülür.
� Yavrularını sütle beslemezler.
� Kalpleri 3 odacıklıdır.
� Kirli kan akciğerde temizlenir.
� Kalplerinde temiz ve kirli kan taşırlar. (Vücutlarında kirli ve temiz kan dolaşır).
� Vücutları pullarla kaplıdır.
� Soğukkanlı canlılardır.
Kertenkeleler :
� Tehlike anında kuyruğunu koparır. Düşman kuyrukla uğraşırken kaçar. Daha sonra kopan kuyruğun yerine yenisini yapar. Buna rejenerasyon (yenilenme) denir.
Yılanlar :
� Hareket üyeleri yoktur. Sürünerek hareket ederler.
� Bazı türleri zehirlidir.
� Gelişimleri sırasında gömlek değişimi görülür.
� Besinlerini çiğnemeden yutarlar.
Kaplumbağalar :
� Vücutlarını düşmandan koruyan kabukları vardır. Bu kabuk dış iskelet değildir, iç iskelete bağlıdır.
Timsahlar :
� Nehir ve göllerde yaşarlar.
� Alt çeneleri sabit, üst çeneleri hareketlidir.
� Kalpleri dört odacıklıdır.
� Kalpte kirli ve temiz kan karışmaz. Kalp çıkışında panizza kanalında karışır. Vücudu karışık kan dolaşır.
Kuşlar :
� Akciğer solunumu yaparlar.
� Yumurta ile çoğalırlar.
� Yavru bakımı görülür.
� İç döllenme görülür.
� Gelişimleri sırasında başkalaşım geçirmezler.
� Yavrularını sütle beslemezler.
� Kalpleri 4 odacıklıdır.
� Kirli kan akciğerde temizlenir.
� Kalpte kirli ve temiz kan karışmaz. Vücudu temiz kan dolaşır.
� Vücutları tüylerle kaplıdır.
� Sıcakkanlı canlılardır.
� Ağızlarında diş bulunmaz. Katı besinler taşlıklarındaki taşlar ve kaslar yardımıyla parçalanır.
Et Yiyen (Yırtıcı) Kuşlar : Kartal, atmaca
b) Tırmanıcı Kuşlar : Ağaçkakan
c) Tane Yiyen Kuşlar : Güvercin, serçe
d) Su Kuşları : Pelikan, martı, ördek, leylek
e) Uçamayan Kuşlar : Deve kuşu, tavuk, kivi
f) Bal Özü Emen Kuşlar : Gagaları ince ve uzun olan Kolibri
g) Ötücü Kuşlar : Tohumla beslenen keklik, kanarya.
Memeliler :
� Akciğer solunumu yaparlar.
� Doğurarak çoğalırlar.
� Yavru bakımı görülür.
� İç döllenme görülür.
� Gelişimleri sırasında başkalaşım geçirmezler.
� Yavrularını sütle beslerler.
� Kalpleri 4 odacıklıdır.
� Kirli kan akciğerde temizlenir.
� Kalpte kirli ve temiz kan karışmaz. Vücudu temiz kan dolaşır.
� Vücutları kıllarla kaplıdır.
� Sıcakkanlı canlılardır.
� Beslenme özelliklerine göre 3 grupta incelenirler.
- Otçul Memeliler : Koyun, keçi, inek, ceylan, geviş getiren at ve eşek gibi hayvanlar ile geviş getirmeyenler.
- Etçil Memeliler : Kedi, köpek, kurt, aslan, kaplan.
- Hem Etçil Hem Otçul Memeliler : İnsan, ayı, maymun, domuz,
kuşların büyük kısmı ve bazı balıklar.
- Kemirgen Memeliler : Sincap, kunduz, fare, tavşan.
- Uçan Memeliler : Yarasa.
- Yüzen Memeliler : Balina, köpek balığı, yunus, fok.
Omurgasız Hayvanlar
Vücutlarında kemikten veya kıkırdaktan yapılmış iskelet sistemine sahip olmayan hayvanlara omurgasız hayvanlar denir. Omurgasız hayvanlar kendi aralarında; tek ve çok hücreli omurgasız hayvanlar olarak iki gruba ayrılırlar.
B]Bütün omurgasız hayvanlarda :[/B]
� İskelet sistemi bulunmaz. Vücudun dik durmasını sağlayan başka yapılar bulunur.
� Dolaşım sisteminde açık dolaşım görülür.(Açık dolaşımda kılcal damarlar bulunmaz)
� Çeşit sayısı çok fazladır.
� Karada ve suda yaşarlar.
� Karada yaşayanları trake ve deri, suda yaşayanları solungaç solunumu yaparlar.
Solucanlar :
� Nemli yerlerde yaşarlar.
� Yapı bakımından üç çeşittirler.
a) Halkalı Solucan :Toprak solucanı ve sülük.
b) Yassı Solucan :Tenya = Şerit.
c) Yuvarlak Solucan :Bağırsak solucanı, tirişin, kıl kurdu.
Eklem Bacaklılar :
� Vücutlarının dışında kitin denilen örtü bulunur. Sert ve dayanıklı olan bu örtü vücuda diklik ve desteklik sağlar.
� Vücutlarındaki halkalar ve deri kıvrımlarının birbirine eklenmesiyle oluşan yapıya dış iskelet denir.
� Yumurta ile çoğalırlar.
� Böcekler grubunda olan eklembacaklılar başkalaşım geçirirler.
� Yumurtadan çıkan kurtçuğa larva denir.
� Larvanın ergin hale gelinceye kadar geçirdiği uyku dönemine pupa denir.
� Pupa dönemi karasinekte kabuk içinde, ipek böceğinde ise kendi salgıladığı ipekten yaptığı koza içinde geçirilir.
- Böcekler :Arı, karasinek, sivrisinek, bit, pire, kene, çekirge, tahta kurusu, hamam böceği ve kelebek.
- Kabuklular :Yengeç, karides.
- Örümcekler :Örümcek, akrep.
- Çok Ayaklılar :Çıyan, kırkayak.
Süngerler :
Mercanlar :
Yumuşakçalar : Salyangoz, midye, istiridye, mürekkep balığı, sümüklü böcek, ahtapot.
Derisi Dikenliler : Deniz yıldız denizkestanesi.
İskelet sistemine sahip olan hayvanlara omurgalı hayvanlar denir. Omurgalı hayvanlar kendi aralarında; balıklar, kurbağalar, sürüngenler, kuşlar ve memeliler olarak beş gruba ayrılırlar.
Bütün omurgalı hayvanlar :
� İskelet sistemine sahiptir.
� Döllenme ile çoğalırlar.
� Döllenme sonucu yumurta veya doğurarak çoğalırlar.
� Dolaşım sisteminde kapalı dolaşım görülür. (Kanın sadece damarlar içinde dolaşması).
Balıklar :
� Solungaç solunumu yaparlar (Suda çözünmüş havanın oksijenini kullanırlar). � Yumurta ile çoğalırlar.
� Genellikle yavru bakımı görülmez.
� Dış döllenme görülür. (Döllenme olayı ana canlının vücudu dışında gerçekleşir).
� Gelişmeleri sırasında başkalaşım geçirmezler.
� Yavrularını sütle beslemezler.
� Kalpleri iki odacıklıdır.
� Kirli kan solungaçlarda temizlenir.
� Kalplerinde daima kirli kan bulunur, küçük kan dolaşımı görülmez.
� Vücutları pullarla kaplıdır.
� Soğukkanlı canlılardır.
Kurbağalar :
� Larva döneminde suda solungaç solunumu, ergin dönemde karada deri ve akciğer solunumu yaparlar.
� Yumurta ile çoğalırlar.
� Yavru bakımı görülmez.
� Dış döllenme görülür.
� Gelişimleri sırasında başkalaşım geçirirler.
� Yavrularını sütle beslemezler.
� Kalpleri üç odacıklıdır.
� Kirli kan akciğerlerde temizlenir.
� Kalplerinde temiz ve kirli kan taşırlar. (Vücutlarında kirli ve temiz kan dolaşır).
� Nemli bölgelerde yaşarlar.
� Soğukkanlı canlılardır.
Sürüngenler :
� Akciğer solunumu yaparlar.
� Yumurta ile çoğalırlar.
� Yavru bakımı görülmez.
� İç döllenme görülür.
� Gelişimleri sırasında başkalaşım değil, gömlek değişimi görülür.
� Yavrularını sütle beslemezler.
� Kalpleri 3 odacıklıdır.
� Kirli kan akciğerde temizlenir.
� Kalplerinde temiz ve kirli kan taşırlar. (Vücutlarında kirli ve temiz kan dolaşır).
� Vücutları pullarla kaplıdır.
� Soğukkanlı canlılardır.
Kertenkeleler :
� Tehlike anında kuyruğunu koparır. Düşman kuyrukla uğraşırken kaçar. Daha sonra kopan kuyruğun yerine yenisini yapar. Buna rejenerasyon (yenilenme) denir.
Yılanlar :
� Hareket üyeleri yoktur. Sürünerek hareket ederler.
� Bazı türleri zehirlidir.
� Gelişimleri sırasında gömlek değişimi görülür.
� Besinlerini çiğnemeden yutarlar.
Kaplumbağalar :
� Vücutlarını düşmandan koruyan kabukları vardır. Bu kabuk dış iskelet değildir, iç iskelete bağlıdır.
Timsahlar :
� Nehir ve göllerde yaşarlar.
� Alt çeneleri sabit, üst çeneleri hareketlidir.
� Kalpleri dört odacıklıdır.
� Kalpte kirli ve temiz kan karışmaz. Kalp çıkışında panizza kanalında karışır. Vücudu karışık kan dolaşır.
Kuşlar :
� Akciğer solunumu yaparlar.
� Yumurta ile çoğalırlar.
� Yavru bakımı görülür.
� İç döllenme görülür.
� Gelişimleri sırasında başkalaşım geçirmezler.
� Yavrularını sütle beslemezler.
� Kalpleri 4 odacıklıdır.
� Kirli kan akciğerde temizlenir.
� Kalpte kirli ve temiz kan karışmaz. Vücudu temiz kan dolaşır.
� Vücutları tüylerle kaplıdır.
� Sıcakkanlı canlılardır.
� Ağızlarında diş bulunmaz. Katı besinler taşlıklarındaki taşlar ve kaslar yardımıyla parçalanır.
Et Yiyen (Yırtıcı) Kuşlar : Kartal, atmaca
b) Tırmanıcı Kuşlar : Ağaçkakan
c) Tane Yiyen Kuşlar : Güvercin, serçe
d) Su Kuşları : Pelikan, martı, ördek, leylek
e) Uçamayan Kuşlar : Deve kuşu, tavuk, kivi
f) Bal Özü Emen Kuşlar : Gagaları ince ve uzun olan Kolibri
g) Ötücü Kuşlar : Tohumla beslenen keklik, kanarya.
Memeliler :
� Akciğer solunumu yaparlar.
� Doğurarak çoğalırlar.
� Yavru bakımı görülür.
� İç döllenme görülür.
� Gelişimleri sırasında başkalaşım geçirmezler.
� Yavrularını sütle beslerler.
� Kalpleri 4 odacıklıdır.
� Kirli kan akciğerde temizlenir.
� Kalpte kirli ve temiz kan karışmaz. Vücudu temiz kan dolaşır.
� Vücutları kıllarla kaplıdır.
� Sıcakkanlı canlılardır.
� Beslenme özelliklerine göre 3 grupta incelenirler.
- Otçul Memeliler : Koyun, keçi, inek, ceylan, geviş getiren at ve eşek gibi hayvanlar ile geviş getirmeyenler.
- Etçil Memeliler : Kedi, köpek, kurt, aslan, kaplan.
- Hem Etçil Hem Otçul Memeliler : İnsan, ayı, maymun, domuz,
kuşların büyük kısmı ve bazı balıklar.
- Kemirgen Memeliler : Sincap, kunduz, fare, tavşan.
- Uçan Memeliler : Yarasa.
- Yüzen Memeliler : Balina, köpek balığı, yunus, fok.
Omurgasız Hayvanlar
Vücutlarında kemikten veya kıkırdaktan yapılmış iskelet sistemine sahip olmayan hayvanlara omurgasız hayvanlar denir. Omurgasız hayvanlar kendi aralarında; tek ve çok hücreli omurgasız hayvanlar olarak iki gruba ayrılırlar.
B]Bütün omurgasız hayvanlarda :[/B]
� İskelet sistemi bulunmaz. Vücudun dik durmasını sağlayan başka yapılar bulunur.
� Dolaşım sisteminde açık dolaşım görülür.(Açık dolaşımda kılcal damarlar bulunmaz)
� Çeşit sayısı çok fazladır.
� Karada ve suda yaşarlar.
� Karada yaşayanları trake ve deri, suda yaşayanları solungaç solunumu yaparlar.
Solucanlar :
� Nemli yerlerde yaşarlar.
� Yapı bakımından üç çeşittirler.
a) Halkalı Solucan :Toprak solucanı ve sülük.
b) Yassı Solucan :Tenya = Şerit.
c) Yuvarlak Solucan :Bağırsak solucanı, tirişin, kıl kurdu.
Eklem Bacaklılar :
� Vücutlarının dışında kitin denilen örtü bulunur. Sert ve dayanıklı olan bu örtü vücuda diklik ve desteklik sağlar.
� Vücutlarındaki halkalar ve deri kıvrımlarının birbirine eklenmesiyle oluşan yapıya dış iskelet denir.
� Yumurta ile çoğalırlar.
� Böcekler grubunda olan eklembacaklılar başkalaşım geçirirler.
� Yumurtadan çıkan kurtçuğa larva denir.
� Larvanın ergin hale gelinceye kadar geçirdiği uyku dönemine pupa denir.
� Pupa dönemi karasinekte kabuk içinde, ipek böceğinde ise kendi salgıladığı ipekten yaptığı koza içinde geçirilir.
- Böcekler :Arı, karasinek, sivrisinek, bit, pire, kene, çekirge, tahta kurusu, hamam böceği ve kelebek.
- Kabuklular :Yengeç, karides.
- Örümcekler :Örümcek, akrep.
- Çok Ayaklılar :Çıyan, kırkayak.
Süngerler :
Mercanlar :
Yumuşakçalar : Salyangoz, midye, istiridye, mürekkep balığı, sümüklü böcek, ahtapot.
Derisi Dikenliler : Deniz yıldız denizkestanesi.
