Hemoroid hastalığı halk ortasında basur olarak da bilinen bir makat hastalığıdır. Kalın bağırsak çıkışında yer alan rektumun son kısmı ve anal kanalda bulunan toplardamar yumaklarının şişerek hastalık oluşturmasıdır. Bu şişme ve tahriş sonucunda hemoroid pakeleri makatın dışına yanlışsız çıkarlar. Bu bölgedeki toplardamarların varisleşmesi olarak da tanımlanabilen hemoroid, ekseriyetle makattaki artmış basınç nedeniyle oluşmaktadır. Hemoroidal hastalık belirtileri sıklıkla kanama, makatta göğüs halinde şişlikler oluşması, tuvalette ağrı ve yanma, makatta ıslaklık, kaşıntı üzere bulgulardır.
Hemoroid Nedenleri
Gündelik hayatı ziyadesiyle etkileyen birden fazla nedene dayalı olarak ortaya çıkan hemoroid hastalığı makat hastalıklarının başında yer almaktadır. Hemoroid oluşumu daha çok dışkılama esnasında çok ıkınmaya bağlı olarak bu bölgedeki toplardamar yastıkçıklarının ziyan görerek şişmesi ve makattan sarkması sonucu meydana gelir. Basur oluşumunun nedenleri ortasında en kıymetlisi kabızlık ya da kronik ishal durumudur.
Çok kilo, sistemsiz beslenme, hareketsiz ömür, ağır kaldırmak, yetersiz lif alımı ve anal alakada bulunmak hemoroide neden olabilecek ögelerdir.
Hemoroid oluşumunda aile bireylerinden birine daha evvel hemoroid tanısı konulması, bireylerde hemoroid mümkünlüğünü artırabilir.
Hemoroid (Basur) Çeşitleri
Hemoroidler iç ve dış hemoroidler olarak ikiye ayrılırlar ve belirtilerine nazaran değişiklik gösterebilir.
İç Hemoroid
Makatın iç kısmında oluşan yüzeyi bağırsak iç örtüsü olan mukoza ile kaplı hemoroidlere iç hemoroid denir. Rektum bölgesinin iç kısmında bulunur dıştan görülemeyebilir. Tıp lisanında internal hemoroid olarak isimlendirilir. 4 farklı evreden oluşur.
1. Derece hemoroidlerde, nadiren kanama ve ufak şişlikler görülür. Bu hemoroidlerde teşhis, rektoskopi yoluyla konulur.
2. Derece hemoroidlerde ıkınma sırasında hasta şişlik fark edebilir ve kanama olabilir. Teşhis, anal muayene ıkınma yardımıyla konur.
3. Derece hemoroidlerde ise kanama ve kaşıntının yanı sıra akıntı ve ıslaklık da yer alır. Bu hemoroidler dışarı hakikat çıkar ve ekseriyetle kendiliğinde içeriye girmez, hasta yahut hekim tarafından içeri itilebilir.
Üstte yer alan tüm belirtilere basınçla oluşan ağrı da ekleniyorsa, hemoroidin 4. Evrede olduğunu gösterir. Bu hemoroidlerin en bariz özelliği, her vakit makat dışında duran pakeleridir.
Hastalığın hangi evrede olduğuna tabip denetimi sonucunda karar verilir.
Dış Hemoroid
Tıp literatüründe eksternal hemoroid olarak isimlendirilen bu hemoroid tipinde basur makatın dış kısmında oluşur ve üzeri cilt ile kaplıdır. Anüs çıkışında ortaya çıkan bu hemoroid çeşidinde yastıkçıklar gözle görülebilen ve dokunulduğunda elle hissedilebilen bir boyuttadır. Kişi bu belirtiler sayesinde dış hemoroidden şüphelenebilir.
Hemoroid Tedavisi
Hemoroid tedavisinde farklı metotlar bulunur. Klasik ameliyat teknikleri hemoroidektomi ve hemoroidopeksi olmak üzere 2 kümeye ayrılabilir, tedavi için hastaneye yatış kuralı bulunur.
Klasik operasyonlardan farklı olarak lazer ile hemoroid tedavisi, band ligasyon ve skleroterapi üzere teknikler son yıllarda daha sık uygulanır hala gelmiştir. Çağdaş yollar, lokal anestezi altında ağrısız bir biçimde uygulanma kolaylığına sahiptir. 10 dakika süren sürecin akabinde hastaneye yatış gerekmez.
Süreçten sonra günde en az 2, en fazla 4 defa olmak üzere 10’ar dakikalık oturma banyoları rahatlatıcı olur.
Hemoroid ameliyatı sonrası birinci devirde, bölgede az kanama ve ağrı oluşabilir. Ayrıyeten, süreç sonrası lokal bakıma ihtimam göstermek epeyce kıymetlidir.
Hastanın, ileriki vakitlerde bu hastalıkla karşılaşmaması için hayat şeklinde sağlıklı ve sistemli değişimlere gitmesi önerilir.