Hemoroidal hastalık anüs etrafındaki damarların genişleyerek, bağ dokusu hipertrofisi ile birlikte kese şekline dönüşmesidir. Hemoroidal hastalığın halk arasındaki tabiri basur memesidir. İç ve dış olmak üzere iki farklı tipi vardır. İç hemoroidler ağrısızdır. Kanama ve kaşıntı ile kendini belli eder. Defekasyon sırasında dışarı çıkma oranlarına göre dört evreye ayrılırlar. Dış hemoroiler , anüsün etrafında lokalize olup sıklıkla kanamaya neden olmazlar . İçerisindeki damar yumağı içinde pıhtı oluşursa şiddetli ağrı ve mor renkli şişliklere neden olurlar.
Hemoroidal hastalık , fazla ıkınma ile ortaya çıkan anüsdeki basınç artışı ile oluşmaktadır. Tuvalette uzun süre oturmak, kabız ve ya ishal olmak basınç artışına sebep olmaktadır. Gebelikte ve doğum sırasında aşırı ıkınma sonucu hemoroidler oluşabilmektedir. Uzun süre hareketsiz ayakta beklemek, uzun süre oturmak, defekasyonu ertelemek de hemoroid oluşumunda rol oynarlar. Kalınbarsağın iltihabi hastalıkları, dengesiz beslenme ve genetik yatkınlık diğer nadir sebeplerdir.
Değiştirilebilen nedenleri ortadan kaldırarak hemoroid oluşumu önlenebilir. Bunlardan biri kabızlığın önlenmesidir. Bol lifli gıda ile beslenmek, yeteri kadar sıvı tüketmek ile kabızlık kontrol edilebilir. Düzenli yapılan egzersizler de hemoroid oluşumunu engellemeye yardımcıdır.
Hemoroidal hastalık bulgularının en önemlisi anüsden kan gelmesidir. Bu bazen peçeteye bulaşan kan şeklinde olabileceği gibi gaitaya sıvama tarzında bulaşmış veya dışkılama sonrası damla damla veya fışkırır tarzda kanama şeklinde de olabilir. Diğer bulgulşar gün içerisinde makatta sızlama, kaşıntı hissi ve ağrılı dışkılamadır.
Hemoroidin tanısı muayene ile konulabilmektedir. Tanıdan emin olsak bile özellikle kanama yakınması olan kişilerde rektoskopi yapılarak diğer anal kanama sebepleri dışlanmalıdır.
İç hemoroidler makatın dışına sarkma derecelerine göre dört evreye ayrılırlar. Birinci evre hemoroidler defekasyon sırasında sarkmazlar ancak anoskopi ile tanınırlar . İkinci evre hemoroidler defekasyon sırasında dışarı çıkıp sonrasında kendi kendine içeri girerler. Üçüncü derece hemoroidler defekasyon sırasında dışarı çıkp ancak elle yerine yerleştirilirler. Dördüncü evre hemoroidler ise içeriye yerleştirilemeyen sürekli dışarıda kalan hemoroidlerdir. Dördüncü evre hemoroidler dış hemoroitlerle karıştırlmamalıdır