Unutkanlık gün içinde ara sıra yaşadığımız problemlerden bir her birine Bilhassa yaşlılık dönemlerinde meydana gelen bellek yitimi genç yaşlarda da sıklıkla görülebiliyor Çok kısa süreli unutkanlıklar problem teşkil etmezken süresi uzayan unutkanlıklar tehlikenin habercisi olabilir
Unutkanlığın sebepleri ne olabilir? Bellek Yitimi kalıtımsal problemlerden kaynaklı olabileceği gibi gün içindeki gerginlik, aşırılık ve yorgunluk da unutkanlığa sebebiyet verebilir Unutkanlığın ileri boyutlarından olan Alzheimer ilerleyen yaş ile birlikte unutkanlıklarla meydana çıkmaya başlar Halk Müziği dilinde terbiyesizce “bunama olarak isimlendirilen bu hastalığın geriye doğru dönüşü yoktur ve yaş ilerledikçe hastalık da ilerler Kalıtsal faktörlerin büyük rol aldığı bu rahatsızlık, beyinde proteinin birikmesi, beyin hücrelerinin yok olması ya da sinir hücrelerinin zarar görmesinden kaynaklı olarak vuku bulabilir Alzheimer hastalığı genelde 65 yaş üstü insanlarda görülmeye başlar İki cinsiyette az daha benzer oranda belirtileri olan Alzheimer, verilere kadar kadınlarda erkeklere nazaran daha artı görülebilmektedir 65 yaş üstü kişilerde her 15 kişiden bir kişide görülebilen Alzheimer rahatsızlığı yaş 85 ’i geçince her iki kişiden bir kişide görülebiliyor Dünya ’daki yirmi milyon Alzheimer hastasının 300 bini ülkemizde yaşamaktadır Sayısı önemsenmeyecek dek pozitif olan Alzheimer yaşamış tüm halk için bir tehlike oluşturmakta
Peki yakını Alzheimer olanlar bu şart karşısında ne yapmalıdır?
Karmaşadan Uzaktan Durulmalı
Alzheimer rahatsızlığı olan bir kişinin jurnal hayatı basitleştirilmelidir Jurnal yaptığı işlerde sadeliğe artan bir şekilde ona işlemlerinde yardım edebilirsiniz Bilhassa bireysel odasında kullandığı aktüel eşyaların yeri emin olmalı, çoğu kez odanın düzeni değiştirilmemelidir Odasına hatırlamasına muavin olacak eşyalar yerleştirebilirsiniz Mesela anımsama güçlüğü yaşadığı yakınlarının resimlerini sade bir çerçeve içinde odasına yerleştirebilirsiniz
Düzenli Irtibat
Alzheimer hastası olan ahali bir çocuk gibi ilgi isteyebilir Onu odasında ya da yanınızdayken kendi başına bırakmadan onunla irtibat kurmaya çalışın Jurnal bakımları sırasında ona sevgi uygulamak mesafe kat etmesine muavin olabilir Alzheimer hastaları bazen anlaşılmadığını ileri sürerek kızgınlık ve inatçılık gibi huysuzluklar yaşatarak ev halkını rahatsız edebilir Bu tür durumlarda hasta ikna edilmeye çalışılmamalı Bunun yerine Alzheimer olan kişinin dediğine ikna olmuş gibi davranarak anlık huysuzluğun unutulması sağlanabilir bununla beraber aksilik yaşandığı anlarda sevdiği bir yemeği ona teklif edebilir ya da onunla hoşlandığı bir etkinliği yapabilirsiniz
Dolap Düzeni
Alzheimer hastası için kullanılan dolapta sadeliğe baş vurulmalıdır Dolaptaki eşya sayısının artı olması farklı alanlara yönlendirilmiş sorunlara sebebiyet verir Kendisinin gizli olabileceği kıyafetler önde tutulmalı Bunun yanında kendi başına giyinmede problemler yaşıyorsa giysi değişiminde ona destek etmelisiniz
Düzenli Egzersizler
Uykudan önce çay kahve gibi ürünleri tüketmemesi gerekene Alzheimer hastalarına rahatlatıcı bitki çayları verebilirsiniz bununla beraber yatmadan bir süre önce yapılacak olan ahenkli egzersizler onun gevşemesine ve aralıksız bir uyku çekmesine takviye eder Uyku düzenine uyarı edilmesi gereken Alzheimer hastalarının aralıksız benzer saat aralığında yatmasına uyarı edilmeli Gece vakitleri dinlenen beyin onun Alzheimer ile mücadele etmesine destek eder Kullanılan yatağın yüksekliği fazla olmamalı Gece uyku halinde yataktan düşme olasılığı göz ardı edilmemelidir
Doyurucu Besinler
Beyni sağlıklı tutan en kayda değer faktörler muhakkak fakat besin ve sudur İyi bir beyin faaliyeti için gıda ve istikrarsız tüketimi epeyce önemlidir Hastanın jurnal tükettiği suyu anekdot ederek belirli bir oranın altına düşmesine engel olmalısınız aynı zamanda sabah beslenme ihtiyacı daha fazla olduğu için bilhassa kahvaltılarda lifli doyurucu gıdalar tercih etmelisiniz Akşamları ise kendisini geceleyin rahatsız edecek gıdalardan uzakta durmalısınız Vitamin yönünden zengin olan taze meyveleri tüketmesi zihinsel faaliyetlerinin daha sağlıklı olmasına asistan olacaktır
Ivedi Durumlara Dikkat Edin
Acele durumlar için devamlı bir gereksinim çantası bulundurun Hastanızın durumuna tarafından bu çantanın içeriğini siz belirleyebilirsiniz bununla birlikte aciliyet icap eden durumlarda aranması gereken telefonları bir yere anekdot edebilirsiniz Bir çocuk gibi bir takım şeylerden korunması gereken Alzheimer hastası için ilaçlar ulaşılamayacak bir yere koyulmalı Kesici delici risk arz eden araç gereçler muhafaza edilmeli Özellikle gece kalkıp gezen hastalar için güvenli olmayan eşyaların bulunduğu dolaplar vs kilitlenmelidir
Kaybolma Durumlarına Aleyhinde Önlem Alın
Alzheimer belirtisi olan hastalar sokağa çıktıklarında yönünü bulamaz ve kaybolabilirler kimsesiz mümkün mertebe dışarı çıkmaması gereken hastaların bileklerinde her halükarda ad, soy ad, adres, irtibat numaralarının bulunduğu bir bileklik bulunması her zaman iyidir
Bakım Veren Kişilere Eğitim
Bakıma yoksul olan Alzheimer hastalarını bakmak gerçekte ayrıca somut olarak keza de psikolojik olarak zorlama isteyen bir süreçtir Hastayla ilgilenen kişiler somut ve psikolojik olarak kendisini dinç tutmalıdır Hasta bakımıyla ilgili eğitimlere katılarak, Alzheimer hakkında bilgiler edinerek hasta bakım sürecini daha sağlıklı ayla getirebilirsiniz Evde hasta bakımı başlıca evin hanımı kadar üstlenilir Bu sahiden yanlış bir durumdur Küçükten büyüğe cümbür cemaat evde hasta bakımı için iş paylaşımı yapmalıdır Bakım işini bir kişiye yüklemek, bilhassa de evin annesine bu sorumluluğu atamak evin genel havasında bir rahatsızlık oluşturabilir Meslek paylaşımı yapılması konut içindeki birlik beraberliği güçlendireceği gibi hastaya olan hizmetin kalitesini de yükseltecektir
Unutkanlığın sebepleri ne olabilir? Bellek Yitimi kalıtımsal problemlerden kaynaklı olabileceği gibi gün içindeki gerginlik, aşırılık ve yorgunluk da unutkanlığa sebebiyet verebilir Unutkanlığın ileri boyutlarından olan Alzheimer ilerleyen yaş ile birlikte unutkanlıklarla meydana çıkmaya başlar Halk Müziği dilinde terbiyesizce “bunama olarak isimlendirilen bu hastalığın geriye doğru dönüşü yoktur ve yaş ilerledikçe hastalık da ilerler Kalıtsal faktörlerin büyük rol aldığı bu rahatsızlık, beyinde proteinin birikmesi, beyin hücrelerinin yok olması ya da sinir hücrelerinin zarar görmesinden kaynaklı olarak vuku bulabilir Alzheimer hastalığı genelde 65 yaş üstü insanlarda görülmeye başlar İki cinsiyette az daha benzer oranda belirtileri olan Alzheimer, verilere kadar kadınlarda erkeklere nazaran daha artı görülebilmektedir 65 yaş üstü kişilerde her 15 kişiden bir kişide görülebilen Alzheimer rahatsızlığı yaş 85 ’i geçince her iki kişiden bir kişide görülebiliyor Dünya ’daki yirmi milyon Alzheimer hastasının 300 bini ülkemizde yaşamaktadır Sayısı önemsenmeyecek dek pozitif olan Alzheimer yaşamış tüm halk için bir tehlike oluşturmakta
Peki yakını Alzheimer olanlar bu şart karşısında ne yapmalıdır?
Karmaşadan Uzaktan Durulmalı
Alzheimer rahatsızlığı olan bir kişinin jurnal hayatı basitleştirilmelidir Jurnal yaptığı işlerde sadeliğe artan bir şekilde ona işlemlerinde yardım edebilirsiniz Bilhassa bireysel odasında kullandığı aktüel eşyaların yeri emin olmalı, çoğu kez odanın düzeni değiştirilmemelidir Odasına hatırlamasına muavin olacak eşyalar yerleştirebilirsiniz Mesela anımsama güçlüğü yaşadığı yakınlarının resimlerini sade bir çerçeve içinde odasına yerleştirebilirsiniz
Düzenli Irtibat
Alzheimer hastası olan ahali bir çocuk gibi ilgi isteyebilir Onu odasında ya da yanınızdayken kendi başına bırakmadan onunla irtibat kurmaya çalışın Jurnal bakımları sırasında ona sevgi uygulamak mesafe kat etmesine muavin olabilir Alzheimer hastaları bazen anlaşılmadığını ileri sürerek kızgınlık ve inatçılık gibi huysuzluklar yaşatarak ev halkını rahatsız edebilir Bu tür durumlarda hasta ikna edilmeye çalışılmamalı Bunun yerine Alzheimer olan kişinin dediğine ikna olmuş gibi davranarak anlık huysuzluğun unutulması sağlanabilir bununla beraber aksilik yaşandığı anlarda sevdiği bir yemeği ona teklif edebilir ya da onunla hoşlandığı bir etkinliği yapabilirsiniz
Dolap Düzeni
Alzheimer hastası için kullanılan dolapta sadeliğe baş vurulmalıdır Dolaptaki eşya sayısının artı olması farklı alanlara yönlendirilmiş sorunlara sebebiyet verir Kendisinin gizli olabileceği kıyafetler önde tutulmalı Bunun yanında kendi başına giyinmede problemler yaşıyorsa giysi değişiminde ona destek etmelisiniz
Düzenli Egzersizler
Uykudan önce çay kahve gibi ürünleri tüketmemesi gerekene Alzheimer hastalarına rahatlatıcı bitki çayları verebilirsiniz bununla beraber yatmadan bir süre önce yapılacak olan ahenkli egzersizler onun gevşemesine ve aralıksız bir uyku çekmesine takviye eder Uyku düzenine uyarı edilmesi gereken Alzheimer hastalarının aralıksız benzer saat aralığında yatmasına uyarı edilmeli Gece vakitleri dinlenen beyin onun Alzheimer ile mücadele etmesine destek eder Kullanılan yatağın yüksekliği fazla olmamalı Gece uyku halinde yataktan düşme olasılığı göz ardı edilmemelidir
Doyurucu Besinler
Beyni sağlıklı tutan en kayda değer faktörler muhakkak fakat besin ve sudur İyi bir beyin faaliyeti için gıda ve istikrarsız tüketimi epeyce önemlidir Hastanın jurnal tükettiği suyu anekdot ederek belirli bir oranın altına düşmesine engel olmalısınız aynı zamanda sabah beslenme ihtiyacı daha fazla olduğu için bilhassa kahvaltılarda lifli doyurucu gıdalar tercih etmelisiniz Akşamları ise kendisini geceleyin rahatsız edecek gıdalardan uzakta durmalısınız Vitamin yönünden zengin olan taze meyveleri tüketmesi zihinsel faaliyetlerinin daha sağlıklı olmasına asistan olacaktır
Ivedi Durumlara Dikkat Edin
Acele durumlar için devamlı bir gereksinim çantası bulundurun Hastanızın durumuna tarafından bu çantanın içeriğini siz belirleyebilirsiniz bununla birlikte aciliyet icap eden durumlarda aranması gereken telefonları bir yere anekdot edebilirsiniz Bir çocuk gibi bir takım şeylerden korunması gereken Alzheimer hastası için ilaçlar ulaşılamayacak bir yere koyulmalı Kesici delici risk arz eden araç gereçler muhafaza edilmeli Özellikle gece kalkıp gezen hastalar için güvenli olmayan eşyaların bulunduğu dolaplar vs kilitlenmelidir
Kaybolma Durumlarına Aleyhinde Önlem Alın
Alzheimer belirtisi olan hastalar sokağa çıktıklarında yönünü bulamaz ve kaybolabilirler kimsesiz mümkün mertebe dışarı çıkmaması gereken hastaların bileklerinde her halükarda ad, soy ad, adres, irtibat numaralarının bulunduğu bir bileklik bulunması her zaman iyidir
Bakım Veren Kişilere Eğitim
Bakıma yoksul olan Alzheimer hastalarını bakmak gerçekte ayrıca somut olarak keza de psikolojik olarak zorlama isteyen bir süreçtir Hastayla ilgilenen kişiler somut ve psikolojik olarak kendisini dinç tutmalıdır Hasta bakımıyla ilgili eğitimlere katılarak, Alzheimer hakkında bilgiler edinerek hasta bakım sürecini daha sağlıklı ayla getirebilirsiniz Evde hasta bakımı başlıca evin hanımı kadar üstlenilir Bu sahiden yanlış bir durumdur Küçükten büyüğe cümbür cemaat evde hasta bakımı için iş paylaşımı yapmalıdır Bakım işini bir kişiye yüklemek, bilhassa de evin annesine bu sorumluluğu atamak evin genel havasında bir rahatsızlık oluşturabilir Meslek paylaşımı yapılması konut içindeki birlik beraberliği güçlendireceği gibi hastaya olan hizmetin kalitesini de yükseltecektir
