Hidroelektrik Santrali (HES) Nedir? Nasıl Çalışır? Faydaları ve Zararları Nelerdir?

Hidroelektrik santralinde, barajda biriken suyun önce kinetik enerjiye ardından da türbin çarkına bağlı jeneratör motorunun dönmesi ile potansiyel elektrik enerjisine dönüşmesi ile elektrik elde edilir Birbiri ile alakalı iki suyun seviyesine kot farkı adı verilir 1 kwh enerjiyi edinmek için harcanan suyun miktarına özgül su sarfiyatı adı verilir Barajda yer alan suyun seviyesi düştükçe özgül su sarfiyatı zıt orantı ile yükselir Yani benzer enerji için de daha artı su harcanır Nükleer Santral Nedir? Nasıl Çalışır? Faydaları ve Zararları Nelerdir? Barajlarda bulunan sudan sağlanan elektrik enerjisi Dünya ’da gerekli olan elektriğin takriben %19 ’unu karşılayabilmektedir  Yenilenebilir enerji olduğu için HES ’lerin doğayı kirletebilecek gazlar ve atıklar üretme gibi bir durumu bulundurmamaktadır Hidroelektrik Santrali (HES) Nedir? img Hidroelektrik Santrali (HES) Nedir?src http:bilgilihocamcominternaldatashidroelektriksantralihesnedirnasilcalisirfaydalarivezararlarinelerdir5c30d772a3feealt Hidroelektrik Santrali (HES) Nedir? 1200 600 Bir tedarik yükseklik sağlanmış akışkanın ya da suyun sağladığı potansiyel enerjiye hidrolik enerji denir Bu enerjiyi önce  mekanik enerjiye, sonradan da elektrik enerjisine dönüştürülmesiyle elde edilen yeni elektrik enerjisine ise hidroelektrik enerji denir Doğal veya suni olarak belli bir seviyede yer alan suyun daha düşük seviyedeki türbinlere iletilmesi sonucu türbin çarklarına büyük bir çabucak çarpan su, türbin milini döndürür ve bu jeneratörü çalıştırır ve böylece de elektrik üretilmiş olur Bu çalışma sistemi barajlarda gerçekleşmektedir Bu dönüşümün yapıldığı tesislere genel ismiyle hidroelektrik santral denir Hidroelektrik santrallerden bahsedilirken özet olarak “HES denmektedir Hidroelektrik Santrali (HES) Nasıl Çalışır? img Hidroelektrik Santrali (HES) Nasıl Çalışır?src http:bilgilihocamcominternaldatashidroelektriksantralihesnedirnasilcalisirfaydalarivezararlarinelerdir5c30d772bc840alt Hidroelektrik Santrali (HES) Nasıl Çalışır? 1200 600 Hidroelektrik santralleri, elektrik elde olabilmek için suyun sızıntı hızından faydalanır Sızıntı hızı yüksek olan nehirler, akarsular potansiyel bir hidroelektrik alanıdır Bu akarsuların üstüne yapı edilen barajlar ve büyük setler, akarsuyun birikmesine muavin olur Açıklanmış bir yüksekliğe ulaştıktan sonradan artık eldeki su potansiyel bir enerjiye sahiptir Bu biriken su, başlangıçta türbinler aracılığı ile kinetik enerjiye dönüştürülür Ardından türbin çarkına bağlı olan jeneratör motoru şipşak gelen su doğru dönüşünü yapar Böylece kinetik enerji elektrik enerjisine çevrilir Hidroelektrik santralin parçaları şunlardır; Su tutuma: Rezerve etme özelliğine sahip santrallerde baraj, kanal tipinde olan santrallerde tünel ya da açık kanal biçiminde ya da dere tipindeki santrallerde regülatör biçiminde bulunabilir Su alma: Elektriğin iletiminin yapıldığı alana suyun giriş yaptığı yapının adıdır Mekanizma, ızgara, kapak ve kapağın açılışını ve kapanışını sağlayan bir sistemden oluşur İletim alanı: Tesisin işletmede yüksek debideki suyu iletmesinde kullanılan alandır Trapez, tünel veya aracısız borularla iletilebilirler Basınçlı borular: Kalın, etli ve büyük çaptaki çelik borulardır Santralin yapısına tarafından iki çeşidi vardır Bunlar; gömülü olanlar ve açıkta olanlar Salyangoz: Basınç borusunun üzerine monte edilmiş, salyangoza benzer basınlı su haznesidir Barajdaki suyun her bir noktadan eşdeğer derecede dağılmasını sağlar Türbin: Çark, şaft, kapak, sürat regülatörü, basınçlı yağ sistemi, soğutma sistemi, türbin yatağı, kumanda panosu ve muavin parçalardan meydana gelen sistemdir Jeneratör: Uyarı, soğutma sistemi, koruma sistemi, kumanda, kesici ve ayırıcılardan meydana gelen sistemdir Transformatörler: Gerilimin yükselmesini ve alçaltılmasını karşılayan parçadır Asıl cisim de bulunur Şalt kısmı: Transformatörden meydana çıkan yüksek gerilimli enerjiyi, iletim alanına bağlayan noktadır Diğer Teçhizat: Isıtma, havalandırma, aydınlatma sistemleri, öteki parçalardan bambaşka alanlardır Hidroelektrik Santral (HES) Çeşitleri Nelerdir? img Hidroelektrik Santral (HES) Çeşitleri Nelerdir?src http:bilgilihocamcominternaldatashidroelektriksantralihesnedirnasilcalisirfaydalarivezararlarinelerdir5c30d772d515falt Hidroelektrik Santral (HES) Çeşitleri Nelerdir? 1200 600 Hidroelektrik santrallerden üretilen enerji yüksek akışkanlardan sağlanmaktadır Bazı santraller ise göletlerin önüne set çekilerek yapay bir şekilde yükselti oluşturulması sonucu oluşturulurlar Depo Tipi (Barajlı) Hidroelektrik Santraller: Dere üstüne barajlar yapılarak, önce büyük bir yapay göl meydana getirilir Burada toplanan suyun üzerinden oluşturulan potansiyel bir enerjisi yaratılmaktadır Dünyada en yaygın kullanılan hidroelektrik santral çeşitidir Atatürk, Karakaya, Keban, Altınkaya hidroelektrik santralleri ülkemizin en kayda değer ambar tipi (barajlı) santrallerindendir Akarsu Tipi (Baraız) Hidroelektrik Santraller: Elektrik üretmek için baraj yapmaya lüzum yoktur Akarsu, tünel ya da kanal ile alınarak eğilim kazandırılır Türbin de köprü gibi kanalın üstüne kurulur Ülkemizde Dicle nehri üstünde böyle bir sistem bulunmaktadır MedCezir (GelGit) Hidroelektrik Santraller: Okyanuslarda veya denizlerde meydana gelen med cezir olayından yararlanılarak üretilen elektrik enerjisi santrallerdir Yükselen denizin suyu bir koya (haliç) alınır Su yükselirken hazneye dolmaya başlar Artış tamamlanınca su kanal yardımıyla türbine verilir Su çekilirken de türbin çalışır ve elektrik üretir Yani hazneye su dolarken de boşalırken de türbin çalışır ve elektrik üretir Ülkemizde gelgit olayı olmadığı için bu stil bir santral yoktur Dünya ’da ise örneğin Fransa ’da herkes 10 mw gücünde 24 adet santrali vardır Hidroelektrik Santralinin (HES) Faydaları Nelerdir? img Hidroelektrik Santralinin (HES) Faydalarısrc http:bilgilihocamcominternaldatashidroelektriksantralihesnedirnasilcalisirfaydalarivezararlarinelerdir5c30d7739938calt Hidroelektrik Santralinin (HES) Faydaları 1200 600 Yapım aşamasında büyük paralar harcanmasına rağmen, enerji elde etmek için su kullanıldığından imal maliyeti ucuzdur Yakacak ile çalışan santraller gibi hava kirliliğine niçin olmazlar Baraj yapılan yerlerde elektrik sağlanmasının dışarıda birçok faydası vardır Bunlar: Su Baskını ve su taşkınlarının önlenebilmesi Tarım arazilerinde basit sulandırma sağlanması Balıkçılık faaliyeti imkanı ve buradan kazanç elde etme şansı Ağaçlandırma faaliyetinin artması ile erozyonun önlenmesi Turizmin gelişmesi Ulaşımda kolaylıklar İklimde nemden kaynaklı yumuşamalardır Hidroelektrik Santralinin (HES) Zararları Nelerdir? img Hidroelektrik Santralinin (HES) Zararlarısrc http:bilgilihocamcominternaldatashidroelektriksantralihesnedirnasilcalisirfaydalarivezararlarinelerdir5c30d773b255balt Hidroelektrik Santralinin (HES) Zararları 1200 600 Baraj yapılmadan önce çevrede uzun zaman süren bir yağış, su potansiyeli, jeolojik çalışmaları kapsayan detaylı bir çalışma yapılır Bu aşamada baraj için zorunlu olacak arazilerin istimlak bedelleri, barajın inşası için harcanarak miktarlar epeyce fazladır Yani bir hidroelektrik santralinin maliyeti oldukça yüksektir Barajlarda Elektrik Üretimi Nasıl Yapılır? Çevredeki doğal ortamın bozulması, hayvanlara bahşedilen tahribat da öteki negatif yanlarıdır Türkiye ’de nehir bakımından sıkıntı yoktur ama debisi yüksek olan su bulmak sıkıntıdır Çevreye zararı olan kanal tipi santrallerin ülkemizde kurulması zordur ve daha maliyetlidir Yapı için kesinlen ağaçlarda verilen diğer hasarlardandır Manâlı Hidroelektrik Santraller Hangileridir? img Önemli Hidroelektrik Santraller (HES)src http:bilgilihocamcominternaldatashidroelektriksantralihesnedirnasilcalisirfaydalarivezararlarinelerdir5c30d773c88b5alt Önemli Hidroelektrik Santraller (HES) 1200 600 Hidroelektrik santrallerden üretilen enerji yenilebilir ve pak bir enerjidir Ülkemizde yüksekliği pozitif olan su kaynakları azdır fakat göller bakımından epeyce zengindir Türkiye ’de 503 adet baraj bulunmaktadır Bunlardan 203 adeti büyük baraj diğerleri göletlerden oluşmaktadır Türkiye ’deki Manâlı Hidroelektrik Santraller; Atatürk Barajı Hes Santrali (Şanlıurfa, 2405 MW) Karakaya Barajı Hes Santrali (Diyarbakır, 1800 MW) Keban Barajı (Elazığ, 1330 MW) Altınkaya Barajı Hes Santrali (Samsun, 703 MW) Birecik Barajı Hes Santrali (Şanlıurfa, 672 MW) Dünyanın En Büyük Hidroelektrik Santralleri; Three Gorges Dam Hidroelektrik Santrali (Çin, 22500 MW) Itaipu Dam Hidroelektrik Santrali (BrezilyaParaguay, 14000 MW) Xiluodu Dam Hidroelektrik Santrali (Çin, 13800 MW) Guri Dam Hes Santrali (Venezuela, 10235 MW) Tucurui Dam Hes Santrali (Brezilya, 8370 MW) sizlere bilgilihocamcom farkıyla sunulmuştur