Hipertimeziden etkilenen kişiler, kişisel öneme sahip olaylar hakkında normalden geniş bir hafızaya sahiptirler Ne kadar önemsiz olsa da olayları hatırlama konusunda aşırı bir yetenekleri vardır Aşağıdaki makalede, bu nörolojik durum hakkında daha fazla bilgi vereceğiz
Biliyor Muydunuz?
2019 yılında “Ervine, Kaliforniya Üniversitesi araştırmacıları tarafından yapılan bir araştırmaya göre, tüm dünyada bilinen son derece üstün otobiyografik bellek (HSAM) ya da hipertimezi sergileyen on iki kişi bulunmaktadır
Yaklaşık 15 yıl önce, herhangi bir günde meydana gelen bir olayı ne kadar önemsiz olursa olsun zahmetsizce çok detaylı bir biçimde hatırlayabilen bir kişi hakkında ne söylerdiniz? Muhtemelen, olağanüstü belleğe sahip bir kişi olduğunu söylerdiniz “Hipertimezi bu üstün bellek türünü tanımlamak için kullanılan bilimsel bir terimdir
Hepimiz hayatımızda etkisi olan şeyleri hatırlama yeteneğine sahibiz Ancak geçmişimiz pek çok alakasız ve hatırlanmaya değer olmayan ayrıntılar ile doludur Ancak hipertimezi tanısı alan bireyler geçmişlerindeki detayları aşırı derecede ayrıntılı neredeyse dakika dakika hatırlayabilme yeteneğine sahiptir
Hipertimezi kişinin geçmişte yaşadığı şeyleri ayrıntılarıyla hatırlama kapasitesini gösteren, bilinen herhangi bir nedeni olmayan nörolojik bir durumdur Örnek vermek gerekirse, hipertimezi tanısı alan bir kişi 15 Aralık 2005 tarihinde giydiği kıyafetleri tarif edebilir ve o gün tanıştığı, konuştuğu insanları sıralayabilir Bu tarih hiç bir özel öneme sahip olmayan sıradan bir gün olabilir ancak yine de o günü tüm detayları ile hatırlamaktadır Hipertimezi tanısı alan bireyler ayrıca bu günün haftanın hangi gününe denk geldiği gibi çok detaylı ayrıntıları da kolayca hatırlayabilmektedir
Hipertimezinin Özellikleri:
Bu durumdan etkilenen kişiler onlarca yıl önce olan önemli ya da önemsiz olayları kolaylıkla hatırlayabilmektedir Yani o gün ne yediğiniz gibi çok küçük şeyler bile hiç bir efor sarf etmeden hatırlanabilmektedir
Hipertimezi tanısı alan kişiler geçmişi çok kolayca hatırlayabilmelerine rağmen bu durum sadece kendi hayatları ile ilgilidir Yani bu kişiler başkalarının hayatına ilişkin olan geçmiş olayları hatırlayamazlar Bellek sadece kişisel olayları aşırı derecede hatırlayabildiği için bu durum, aynı zamanda “son derece üstün otobiyografik bellek olarak adlandırılır
Kelimenin tam anlamıyla 10 yaşından beri, hayatlarının her gününde neler olduğunu hatırlayabilen hipertimezik kişiler vardır
Otobiyografik bellekleri oldukça iyi olmasına karşın aynı şey ezberleme kabiliyetleri için söylenemez Basitçe söylemek gerekirse ezberleme becerileri ortalama düzeydedir Ayrıca standart hafıza testlerinde de sıradan ortalama puanlar almaktadırlar
Bu kişiler bilmeden geçmiş olaylar hakkında çok fazla düşünme eğilimindedir Bu nedenle hipertimezi tanısı alan kişiler geleceği planlamak için çok az vakit harcarlar, bu da onların düşünme ve muhakeme yeteneği üzerinde olumsuz bir etki yaratabilir Yani bu kişiler sürekli geçmiş hayatlarını düşünmektedirler
Hipertimezinin Nedenleri:
Hipertimezi teşhisi alan bireylerin beyinleri MR ile tarandığında hafıza fonksiyonu için kritik olan beyin parçalarının normalden daha büyük olduğu tespit edilmiştir Örneğin, belleğin kodlama ve depolama ile ilişkilendirilen beynin kaudat çekirdeği ve temporal lobunda bir derece genişleme olduğu göstermiştir Bireyde gözlenen bu eşsiz nörogelişimsel gelişmenin bu bireylerdeki olağanüstü hafıza becerilerinden sorumlu olduğuna inanılmaktadır
Önerilen bir başka teoride ise, bu bireylerde hafıza saklanırken semantik kodlama kullanıldığına inanılmasıdır Semantik kodlama yöntemi ile hatırlamak ve depolanan bilgiyi geri çağırmak çok daha kolaydır
Hipertimezi Vakaları:
Hipertimezi o kadar nadir bir olaydır ki, hipertimezi tanısı alan sadece bir avuç insan bulunmaktadır Bu kişilerden biri inanılmaz belleği sayesinde “İnsan Google lakabını alan, Brad Williams’ dır Sadece hayatından bir gün seçin ve Brad bir kaç dakika içinde o gün içinde yaşananları sıralayabilmektedir Şu an 60 yaşına yaklaşan Brad hayatının her gününde ne yaptığını ve o günlerde gerçekleşen dünya üzerindeki önemli olayları hatırlayabilmektedir
Kaynakça:
http:wwwbuzzlecomarticlesthingsyouneedtoknowabouthyperthymesiahtml