Kahramanmaraş'ta meydana gelen ve 10 ilin tesiri altında kaldığı sarsıntının akabinde depremzedelerin savaşması gereken bir öteki durum da olumsuz hava şartları oldu. Fırtına ihtarlarının yapıldığı ve sıcaklıkların bir epey düştüğü haftada yaşanan yıkımın akabinde sokakta kalan pek çok vatandaş için hipotermi araştırmaları sürüyor. Pekala hipotermi nedir? Hipotermi nasıl anlaşılır, belirtileri nelerdir? Hipotermiye karşı ne yapılır? İşte ayrıntılar...
Not: Bu içerik sırf bilgilendirme maksatlıdır. Teklif niteliği taşımamaktadır. Tabip denetimi olmadan tıbbi müdahale yapmamanız gerekmektedir!
Kaynak:
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Hipotermi Nedir?
İnsanlarda merkezi beden sıcaklığının 35 derecenin altına üşmesiyle meydana gelen rahatsızlıktır. Hipotermi bir hastalık değildir. Yağmur, rüzgar, kar ya da soğuk suya maruz kalınan durumlarda tetiklenir. Belirtileri sıcağa bağlıdır.
İnsan bedeninin faaliyet göstermesi için gerekli ısıyı ürettiği mühletten daha süratli kaybetmesi durumunda hipotermi meydana gelir. Acil bir tıbbi durum olarak sınıflandırılır. Beden ısısı düşen bireyin kalbi, hudut sistemi ve organları olağan faaliyetlerini sürdüremez. Vaktinde tedavi edilemeyen hipotermi kalp, dolanım ve teneffüs sistemlerinde bozulmalara ve sonucunda vefata yol açabilir.
Hipotermi Neden Olur?
Vücut ısısının üretildiği mühletten daha süratli kaybedilmesi durumunda hipotermi meydana gelir. Hava şartları hipoterminin en büyük tesirlerinden biridir. Bedenin kâfi korunmayan yüzeyleri ısı kaybedebilir.
Fiziksel yorgunluk üzere durumlar bireylerin soğuğa karşı toleransını düşürür. Tıpkı vakitte alkol bireylerin kendilerini sıcak hissetmesine ama kan damarlarının genişleyerek cildin daha süratli ısı kaybı yaşamasına yol açabilir. Bu durumlarda hipotermi ortaya çıkabilir. Tıpkı vakitte yaşlıların ve çocukların hipotermi geçirme mümkünlüğü dirençleri hasebiyle daha yüksektir. Yani en büyük risk kümesi yaşlılar, hastalar, evsizler ve dağcılardır.
Hipotermi riskini artıran durumlar:
Alkol
Yoksulluk
Islanma
Soğuk hava
Dehidrasyon
Yetersiz beslenme
Hafif: 35-32°C ortasındaki merkezî beden sıcaklığı aralığında şiddetli titreme, yüksek kan basıncı, süratli nefes alıp verme ve süratli kalp atışı görülür. Damarlar, kanı merkeze çekebilmek ismine daralır. Beden güç üretimi için depoladığı glukozu yakmaya başlar ve zihinsel karışıklık başlar.
Orta: Merkezi beden sıcaklığı 32-29 derece aralığına düştüğünde titreme durur, amnezi yaşanır ve refleksler yavaşlar. Hipotermi geçiren bireyde garip hareketler ve mantıksız konuşmalar görülür. Motor hünerlerinde kayıp yaşanır.
Şiddetli: Merkezi beden sıcaklığı 28 derecenin altına düştüğünde tüm fizyolojik sistemler yavaşlar. Kalp ve nefes suratı düşmeye başlar ve kan basıncı azalır. Hipotermi geçiren kişi halüsinasyon görmeye başlar ve donmakta olsa da soyunur. Refleksleri büsbütün kaybolur, göz bebekleri büyür ve bilin kaybı yaşanır.
*Sıcaklık daha fazla düştüğü takdirde şahıslar ısıtılana kadar ölmüş izlenimi yaratılabilir. Beden sıcaklığı 32 dereceye kadar çıktığında kişi hala canlılık belirtisi göstermiyorsa ölmüş olarak kabul edilir.
Paradoksal soyunma: Orta ve şiddetli hipotermi hadiselerinin yaklaşık %20-50 aralığında soyunma görülür. Hipotermi geçiren bireyin başı karışmış olduğundan ısındıklarını hissederler ve bunun sonucunda ya kısmen ya da büsbütün soyunmak isterler.
Hipoterminin Patofizyolojik Açıklaması
Vikipedi'de yer alan tanıma nazaran patofizyolojik olarak:
Isı kalp de dahil olmak üzere kas dokusu ve karaciğerde üretilir. Deri (%90) ve akciğerler (%10) ile kaybedilir. Isı üretimi, kas kasılmaları yoluyla bireyden şahsa değişse de iki ile dört kat ortasında artırılabilir. Isı kaybı oranı, öbür objelerdeki üzere konveksiyon, iletim ve ışıma ile belirlenmektedir.
Hipotermi Nasıl Teşhis Edilir?
Hipotermiyi teşhis etmek için genel olarak bireyin fizikî belirtileri izlenir. Teşhis konulması ve şiddetinin belirlenmesi için kan testi gerekebilir. Baş karışıklığı, uyum eksikliği, konuşma sorunları ve öbür hafif semptomlar her vakit mutlaklık sağlayamayabilir.
Hipotermi Nasıl Önlenir?
Hava kurallarına uygun ısıyı sağlayacak, bilhassa pamuğa nazaran ısı yalıtımını daha uygun sağlayan sentetik-yünlü kumaşlar tercih edilmelidir. Bol giysiler kan sirkülasyonunu rahatlatır ve ısıyı sürdürür. Başın da örtülmesi gerekir. Isı kaybı gösterecek her türlü durumdan kaçınılmalıdır. Çok efor sarf edecek her durumdan kaçınılması gerekir. Fazla efor terlemeye ve ısı kaybına yol açar.
Hipotermiye Karşı Ne Yapılır?
Hipotermi başlangıcı sezdiyseniz tıbbi yardım gelene kadar mağdur kişi sıcak tutulmaya çalışılmalıdır. İmkan varsa ıslak giysileri çıkartılmalı, bilhassa baş-boyun-göğüs ve kasık bölgeleri battaniye ile sarılmalıdır. Hipotermi geçiren kimselere sıcak içecek verilmemelidir. Sıcak banyo yaptırılmamalı ya da alkollü içecek verilmemelidir.
Soğuk ısırığı durumu sebebiyle ciltte renk değiştiren ve doku farklılığına yol açan bölgelerin denetim edilmesi gereklidir. Bu durumda olan bireylerin çabucak sıcak bir ortama alınması gerekir. Bu bölgelere masaj yapılmaz ya da ovalanmaz.