Hipotermiye eğilimli olan risk grupları bebekler, çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerden oluşur. Özellikle bebekler yeterince kalın giydirilmezse vücut ısıları çabuk düşer. Örneğin; bebeğin soğukta bebek arabasında sokakta uyuması ya da soğuk havalarda giysilerinin ıslanması durumunda hipotermi riski yüksektir. Bebekler henüz aktif vücut hareketleri veya titreme ile kendi ısılarını üretemez. Bu sebeple vücut ısıları ne kadar düşerse, hipoterminin vücut üzerindeki yıkıcı etkileri o denli fazladır. Tüm bunların yanı sıra bazı ilaçlar ve alkol ya da uyuşturucu tüketimi de hipotermi riskinde artışa yol açabilir.
Hipotermi neden olur?
Vücut ısısında olağan dışı düşüşe neden olan faktörlerden bazıları şöyle sıralanabilir:
Yetersiz giysi ya da düşük dış ortam sıcaklığı
Soğuk havalarda yetersiz hareket etme
Sıcak havalarda bile suda uzun sürelerle kalmak
Soğuk suya düşmek
Özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda: ıslak veya nemli giysiler
Vücutta geniş çaplı yanıklar
Karlı havalarda kaza geçirmek
Hipotermi belirtileri nelerdir?
Belirtiler hipoterminin derecesine göre değişkenlik gösterir.
ERKEN BELİRTİ VE İŞARETLER
El ve ayaklarda soğukluk
Cilt renginde solukluk
Titreme
Net olmayan, yavaşlamış konuşma
Seste kısıklık
Yorgunluk
Hafif zihin karışıklığı şeklinde sıralanabilir.
İLERİ HİPOTERMİ BELİRTİLERİ İSE
Vücut hareketlerinde ve koordinasyonunda yavaşlama
Sakarlık
Baş dönmesi
Uyuşukluk
Çevreye ilgisizlik
Kalp hızında yavaşlama
Solunumda yavaşlama
Bilinç bulanıklığı ya da bilinç kaybı
Göz bebeklerinde genişleme ve ışığa tepkisizlik
Solunum ve dolaşımın durması
Hipotermi ilk yardım önlemleri
Hipotermi hastaları ilk yardım konusunda donma vakalarına göre her zaman önceliğe sahiptir. Hipotermi için ilk yardım önlemleri şöyle sıralanabilir:
Özellikle çevreye ilgisizlik veya zihinsel karışıklık gibi ileri hipotermi belirtileri varsa derhal 112 numaralı acil çağrı merkezi aranmalıdır.
Hasta ile konuşularak ya da hafifçe sarsarak bilinci kontrol edilmelidir.
Bilinç kaybı durumunda solunum ve dolaşım yani nabzı kontrol etmek gerekir. Gerekliyse kalp masajı ve suni solunuma başlanmalıdır.
Eğer mümkünse hasta sıcak bir ortama taşınmalıdır.
Hasta için sıcak bir ortam temin edilemiyorsa hastayı rüzgar ve soğuktan korumak için önlem alınmalıdır. Özellikle baş ve boyun bölgesi sıcak tutulmaya çalışılmalıdır.
Hasta yerde yatıyorsa, battaniye ya da benzeri başka birşey kullanarak yer ile teması engellenmelidir.
HASTA SICAK BİR ORTAMA TAŞINDIKTAN SONRA
Üzerindeki kıyafetler ıslaksa çıkarılmalı, yerlerine kuru olanları giydirilmelidir.
Etkilenen kişi, vücudun göğüs, boyun ve kasık gibi orta bölgelerinden ve başın üstünden sıcak havluyla yavaşça ısıtılmalıdır.
Hastanın bilinci açıksa sıcak, şekerli ve alkolsüz içecekler içirmek iyi olacaktır.
Acil yardım ekibi gelinceye kadar hastanın yanından ayrılmamak ve sık sık solunum, dolaşım ve bilincini kontrol etmek çok önemlidir.
İlk yardım yaparken nelere dikkat etmek gerekir?
Hastayı sıcak banyo ya da benzeri bir yöntemli hızlı bir şekilde ısıtmaktan kaçınmak gerekir.
Asla elektrikli battaniye veya sıcak su gibi doğrudan ısı kaynakları kullanılmamalıdır.
Soğuk kan, kalp ve dolaşım sistemi rahatsızlıklara neden olabileceğinden kol ve bacaklara masaj yapılmamalı veya ısıtılmalıdır.
Hasta alkol veya sigara kullanmamalıdır çünkü bunlar damarlarda genişlemeye yol açarak ısı kaybında artışa yol açar.