Hızır Aleyhisselam Hakkında Bilgi
Kur'anı Kerimde, Hazreti Hızırın (as) isminden acıkca bahsedilmez Ancak Kehf Suresinin 6082 ayetlerinde yer alan Hz Musa ile ilgili kıssadan Katımızdan kendisine bir rahmet verdiğimiz ve kendisine ilim oğrettiğimiz kullarımızdan bir kul(1865) diye sozu edilen şahsın Hızır (as) olduğu anlaşılmaktadır Cunku bizzat Peygamber Efendimizden gelen sahih hadislerde bu şahsın Hızır olduğu acıkca belirtilmiştir (bk Buhari, İlm 16, 44, Tefsiru'lKur'an, Tefsiru SUrati'lKehf 24; Muslim, Fedail 170174)
Bu rivayetlere gore bir gun Hz Musa (as) İsrail oğulları arasında vaaz ederken ona kendisinden daha hikmet ve ilim sahibi kimsenin olup olmadığı sorulmuştu Hz Musa: Hayır, yoktur!diye cevap verince Cenabı Hak bir vahiyle Hz Musaya Mecme'u'lBahreyn'de (iki denizin kavuşum yerinde) kullarından salih bir kul olan elHadırın (Hızır) kendisinden daha alim olduğunu bildirdi Bunun uzerine Hz Musa hizmetinde bulunan genc bir delikanlı ile Hızır'ı bulmak uzere uzun bir yolculuğa cıktı İkisi, iki denizin birleştiği yere ulaşınca, yolculukta yemek uzere azık olarak yanlarına aldıkları balıklarını unutmuşlardı ve balık bir delikten kayıp denizi boylamıştı Hz Musa oradan bir sure uzaklaştıktan sonra yemek icin delikanlıdan balığı cıkarmasını istediği zaman balığın denize dalıp kaybolduğunu fark ettiler Hz Musanın Hızır'ı bulmasının alameti, bu balığın kaybolması olduğundan derhal oraya geri donduler ve orada Hızırı (as) buldular Bundan sonra Hz Musanın Hızır ile Kehf Suresi 6682 ayetlerinde anlatılan yolculuğu başladı
Hz Musanın yolculuğunda azık olarak taşıdığı balığın Mecme'u'lBahreyn'de denize dalıp kaybolması, bazı rivayetlerde ve ceşitli İslam milletlerinin folklorunda, bu arada Turk folklorunda da bu suyun abı hayat olduğu, oluleri bile canlandıran, icenleri olumsuzleştiren bir hayat iksiri olduğu şeklinde izah olunmuş, burada balığın canlanıp denize dalması meselesinde bir peygamberin hayatının ve Cenabı Hakk'ın kudretinin soz konusu olduğu unutulmuştur Buna bağlı olarak, Mecme'u'lBahreyn bolgesinde yaşayan birisi olarak Hızıra da (as) olumsuzluk isnad edilmiş ve kendisine beşer ustu gucler ve yetkiler verilmiştir
Hızır aleyhisselama verilen ilmin mahiyetini anlayabilmek icin Musa (as) ile olan yolculuğunu Kur'anı Kerim kısaca şoyle anlatır: Hızır (as), yolculukta karşılaşacakları olaylara Musa peygamberin sabredemeyeceğini kendisine hatırlatmış ve O'ndan sabır icin soz almıştır (Kehf Suresi,186670) Once deniz sahilinde, yolculuk icin bir gemiye binmişlerdi Hızır (as) bir balta ile gemiyi delince kaptan tamir icin geri donmek zorunda kalmıştı Musa (as) sabredemeyip şoyle dedi: Gemiyi, yolcularını boğmak icin mi deldin? Doğrusu cok kotu bir iş yaptın Yolculuğun sonunda, ilk bakışta gorunmeyen ve perde arkası bilgi niteliğindeki sebebi Hızır (as) şoyle belirtir: O, deldiğim gemi, denizde calışan birkac yoksulundu Onu kusurlu yapmak istedim Cunku gemi yolculuğa devam ederse, ileride her sağlam gemiye el koyan bir kral (deniz korsanları) vardır Yolculuk sırasında, Hızır aleyhisselam, diğer cocuklarla oynamakta olan bir cocuğu oldurdu Musa (as): Kısas olmadan, masum bir cana nasıl kıyarsın? Doğrusu cok kotu bir iş yaptım, dediKucuk cocuğun bu erken yaşta vefat ettirilme sebebi Hızır (as) tarafından şoyle acıklandı: Oldurduğum erkek cocuğa gelince; onun anne ve babası mu'min kimselerdi İleride onları isyan ve inkara suruklemesinden korktuk ve istedik ki, Rabbileri bu olen cocuk yerine kendilerine ondan daha temiz ve daha merhametli birini versin Burada Cenabı Hak'kın, annebabanın hayırlı kimseler olması sebebiyle, ileride kendilerini uzecek, buyuk sıkıntılara sokacak bir cocuğu erken yaşta vefat ettirip, onun yerine daha hayırlı bir evladın verilmesinin, gercekte o aile icin hayırolduğuna işaret ediliyor
Yolculuğun ucuncu merhalesi Kur'an'da şoyle anlatılır: Musa ve salih kul yollarına devam ettiler Sonunda bir koye varıp, halkından yiyecek istediler Halk ise onları misafir etmek istemedi Hazreti Musa ve salih kul, orada yıkılmak uzere olan bir duvar gorduler, Salih kul hemen onu doğrultuverdi Bunun uzerine Musa: İsteseydin buna karşılık bir ucret alırdın, dedi Salih kul şoyle dedi: İşte bu seninle benim aramızın ayrılması demektir Sabredemediğin şeylerin icyuzunu sana anlatacağım Evi, ucretsiz tamir etmesini salih kul (Hızır aleyhisselam) şoyle acıklar: Bu ev, şehirde iki yetim cocuğun idi Duvarın altında kendilerine ait bir hazine vardı Bunların babaları salih bir kimseydi Rabbin, onların ruştlerine erip, hazinelerini bizzat kendilerinin cıkarmalarını istedi Bu Rabbinden bir rahmettir Ben bunları kendiliğimden değil, Allah'ın emriyle yaptım İşte, sabredemediğin şeylerin icyuzu budur
Bu hikmetlerle dolu yolculuktan, insanların gunluk hayatta karşılaştıkları bir takım olayların, bazen buyuk felaketlerin bir gorunen yuzunun bir de asıl perde arkasının bulunduğu anlaşılmaktadır Bazen şer olarak gorulen olayların arkasından buyuk hayırların ortaya cıktığı gorulmektedir Ayeti Kerimelerde şoyle buyrulur: Hoşumuza gitmediği halde, savaşmak size farz kılındı Belki de hoşumuza gitmeyen bir şey sizin icin daha hayırlıdır Belki hoşunuza giden bir şey de sizin icin daha kotudur Allah bilir siz bilmezsiniz (Bakara Suresi, 2216) Eğer karılarınızdan hoşlanmıyorsanız olabilir ki, hoşunuza gitmeyen bir şeyde Allah, sizin icin cok hayır takdir etmiştir (Nisa Suresi, 419) RasUlullah (sas), Hızırın (as) ilmiyle ilgili olarak, gemi yolculuğu sırasındaki bir konuşmayı şoyle nakleder: Bir serce, denizden gagasıyla su alıp, gemiye konmuştu Hızır (as) bunu Hz Musa'ya gostererek şoyle dedi: Allahın ilmi yanında, benim ve senin ilmin, şu sercenin denizden eksilttiği su kadar bir şeydir(Buhari, İlm, 44, (Enbiya, 27, Tefsiru SUre 182; Muslim, Fezail, 180; Ahmet b Hanbel, Musned, 2 311, 5118; bilgi icin bk İbn Kesir, Tefsiru'lKur'ani'lAzim, İstanbul 1985, 5172185) (Şamil İslam Ansiklopedisi Hamdi Donduren)
Peygamber olduğu konusunda kesin bilgimiz yoktur Sadece tahmin edilmektedir Boyle zatlara, peygamber demek de, değil demek de tehlikeli olduğundan, olabilir der geceriz
hikmetnet
Kur'anı Kerimde, Hazreti Hızırın (as) isminden acıkca bahsedilmez Ancak Kehf Suresinin 6082 ayetlerinde yer alan Hz Musa ile ilgili kıssadan Katımızdan kendisine bir rahmet verdiğimiz ve kendisine ilim oğrettiğimiz kullarımızdan bir kul(1865) diye sozu edilen şahsın Hızır (as) olduğu anlaşılmaktadır Cunku bizzat Peygamber Efendimizden gelen sahih hadislerde bu şahsın Hızır olduğu acıkca belirtilmiştir (bk Buhari, İlm 16, 44, Tefsiru'lKur'an, Tefsiru SUrati'lKehf 24; Muslim, Fedail 170174)
Bu rivayetlere gore bir gun Hz Musa (as) İsrail oğulları arasında vaaz ederken ona kendisinden daha hikmet ve ilim sahibi kimsenin olup olmadığı sorulmuştu Hz Musa: Hayır, yoktur!diye cevap verince Cenabı Hak bir vahiyle Hz Musaya Mecme'u'lBahreyn'de (iki denizin kavuşum yerinde) kullarından salih bir kul olan elHadırın (Hızır) kendisinden daha alim olduğunu bildirdi Bunun uzerine Hz Musa hizmetinde bulunan genc bir delikanlı ile Hızır'ı bulmak uzere uzun bir yolculuğa cıktı İkisi, iki denizin birleştiği yere ulaşınca, yolculukta yemek uzere azık olarak yanlarına aldıkları balıklarını unutmuşlardı ve balık bir delikten kayıp denizi boylamıştı Hz Musa oradan bir sure uzaklaştıktan sonra yemek icin delikanlıdan balığı cıkarmasını istediği zaman balığın denize dalıp kaybolduğunu fark ettiler Hz Musanın Hızır'ı bulmasının alameti, bu balığın kaybolması olduğundan derhal oraya geri donduler ve orada Hızırı (as) buldular Bundan sonra Hz Musanın Hızır ile Kehf Suresi 6682 ayetlerinde anlatılan yolculuğu başladı
Hz Musanın yolculuğunda azık olarak taşıdığı balığın Mecme'u'lBahreyn'de denize dalıp kaybolması, bazı rivayetlerde ve ceşitli İslam milletlerinin folklorunda, bu arada Turk folklorunda da bu suyun abı hayat olduğu, oluleri bile canlandıran, icenleri olumsuzleştiren bir hayat iksiri olduğu şeklinde izah olunmuş, burada balığın canlanıp denize dalması meselesinde bir peygamberin hayatının ve Cenabı Hakk'ın kudretinin soz konusu olduğu unutulmuştur Buna bağlı olarak, Mecme'u'lBahreyn bolgesinde yaşayan birisi olarak Hızıra da (as) olumsuzluk isnad edilmiş ve kendisine beşer ustu gucler ve yetkiler verilmiştir
Hızır aleyhisselama verilen ilmin mahiyetini anlayabilmek icin Musa (as) ile olan yolculuğunu Kur'anı Kerim kısaca şoyle anlatır: Hızır (as), yolculukta karşılaşacakları olaylara Musa peygamberin sabredemeyeceğini kendisine hatırlatmış ve O'ndan sabır icin soz almıştır (Kehf Suresi,186670) Once deniz sahilinde, yolculuk icin bir gemiye binmişlerdi Hızır (as) bir balta ile gemiyi delince kaptan tamir icin geri donmek zorunda kalmıştı Musa (as) sabredemeyip şoyle dedi: Gemiyi, yolcularını boğmak icin mi deldin? Doğrusu cok kotu bir iş yaptın Yolculuğun sonunda, ilk bakışta gorunmeyen ve perde arkası bilgi niteliğindeki sebebi Hızır (as) şoyle belirtir: O, deldiğim gemi, denizde calışan birkac yoksulundu Onu kusurlu yapmak istedim Cunku gemi yolculuğa devam ederse, ileride her sağlam gemiye el koyan bir kral (deniz korsanları) vardır Yolculuk sırasında, Hızır aleyhisselam, diğer cocuklarla oynamakta olan bir cocuğu oldurdu Musa (as): Kısas olmadan, masum bir cana nasıl kıyarsın? Doğrusu cok kotu bir iş yaptım, dediKucuk cocuğun bu erken yaşta vefat ettirilme sebebi Hızır (as) tarafından şoyle acıklandı: Oldurduğum erkek cocuğa gelince; onun anne ve babası mu'min kimselerdi İleride onları isyan ve inkara suruklemesinden korktuk ve istedik ki, Rabbileri bu olen cocuk yerine kendilerine ondan daha temiz ve daha merhametli birini versin Burada Cenabı Hak'kın, annebabanın hayırlı kimseler olması sebebiyle, ileride kendilerini uzecek, buyuk sıkıntılara sokacak bir cocuğu erken yaşta vefat ettirip, onun yerine daha hayırlı bir evladın verilmesinin, gercekte o aile icin hayırolduğuna işaret ediliyor
Yolculuğun ucuncu merhalesi Kur'an'da şoyle anlatılır: Musa ve salih kul yollarına devam ettiler Sonunda bir koye varıp, halkından yiyecek istediler Halk ise onları misafir etmek istemedi Hazreti Musa ve salih kul, orada yıkılmak uzere olan bir duvar gorduler, Salih kul hemen onu doğrultuverdi Bunun uzerine Musa: İsteseydin buna karşılık bir ucret alırdın, dedi Salih kul şoyle dedi: İşte bu seninle benim aramızın ayrılması demektir Sabredemediğin şeylerin icyuzunu sana anlatacağım Evi, ucretsiz tamir etmesini salih kul (Hızır aleyhisselam) şoyle acıklar: Bu ev, şehirde iki yetim cocuğun idi Duvarın altında kendilerine ait bir hazine vardı Bunların babaları salih bir kimseydi Rabbin, onların ruştlerine erip, hazinelerini bizzat kendilerinin cıkarmalarını istedi Bu Rabbinden bir rahmettir Ben bunları kendiliğimden değil, Allah'ın emriyle yaptım İşte, sabredemediğin şeylerin icyuzu budur
Bu hikmetlerle dolu yolculuktan, insanların gunluk hayatta karşılaştıkları bir takım olayların, bazen buyuk felaketlerin bir gorunen yuzunun bir de asıl perde arkasının bulunduğu anlaşılmaktadır Bazen şer olarak gorulen olayların arkasından buyuk hayırların ortaya cıktığı gorulmektedir Ayeti Kerimelerde şoyle buyrulur: Hoşumuza gitmediği halde, savaşmak size farz kılındı Belki de hoşumuza gitmeyen bir şey sizin icin daha hayırlıdır Belki hoşunuza giden bir şey de sizin icin daha kotudur Allah bilir siz bilmezsiniz (Bakara Suresi, 2216) Eğer karılarınızdan hoşlanmıyorsanız olabilir ki, hoşunuza gitmeyen bir şeyde Allah, sizin icin cok hayır takdir etmiştir (Nisa Suresi, 419) RasUlullah (sas), Hızırın (as) ilmiyle ilgili olarak, gemi yolculuğu sırasındaki bir konuşmayı şoyle nakleder: Bir serce, denizden gagasıyla su alıp, gemiye konmuştu Hızır (as) bunu Hz Musa'ya gostererek şoyle dedi: Allahın ilmi yanında, benim ve senin ilmin, şu sercenin denizden eksilttiği su kadar bir şeydir(Buhari, İlm, 44, (Enbiya, 27, Tefsiru SUre 182; Muslim, Fezail, 180; Ahmet b Hanbel, Musned, 2 311, 5118; bilgi icin bk İbn Kesir, Tefsiru'lKur'ani'lAzim, İstanbul 1985, 5172185) (Şamil İslam Ansiklopedisi Hamdi Donduren)
Peygamber olduğu konusunda kesin bilgimiz yoktur Sadece tahmin edilmektedir Boyle zatlara, peygamber demek de, değil demek de tehlikeli olduğundan, olabilir der geceriz
hikmetnet
