bilgiliadam
Yeni Üye
Hücreli Solunumu HÜCRELI SOLUNUMU HÜCRELI SOLUNUMUOrganik beslenme inşa taşlarının oksijen kullanarak veya kullanmadan daha ufak moleküllere yıkımına hücre solunumu denir A OKSİJENSİZ (ANAEROBİK) SOLUNUM Glikozun oksijensiz ortamda parçalanıp enerji elde edilmesi olayına mayalanma denir Olaya anaerobik solunum ve fermantasyon gibi isimler de verilir Bu olay hücrenin sitoplazmasında gerçekleşir Canlıların çoğu glikozu fermantasyona uğratabilirler Bu durum sonucu üzüm şekeri, etil içki, laktik asit gibi değişik organik bileşiklere kadar parçalanır Glikozun fermantasyona uğrayabilmesi için 2 ATP harcanır Sonuçta 4 ATP elde edilir Glikoz molekülü aktifleşince enzimler yardımıyla pirüvik asite parçalanır Bütün canlılarda buraya dek olan reaksiyonlar, fermantasyonda ve oksijenli solunumda aynı olup glikoliz adını alır 1549419325 1549419325 hucresolunumu5c5a43417a59ehucresolunumu5c5a43417a59e http:wwwsanaldersanecomlessonExplanationosskabiyresimkabiy05hucrehucresekil01gif Şekil : Glikoliz Reaksiyonları Ayrı canlılarda ayrı enzim sistemleri bulunduğu için pirüvik asit molekülleri öbür son ürünlere parçalanır Enerji kazancı ise defalarca aynıdır 1 Alkol Fermantasyonu Maya hücrelerinde ve bir takım bir gözenekli olan canlılarda görülen fermantasyon şeklidir Aşağı alkolik fermantasyonun genel denklemi verilmiştir xfUid21549419325 1549419325 hucresolunumu5c5a4341a167bhucresolunumu5c5a4341a167b http:wwwsanaldersanecomlessonExplanationosskabiyresimkabiy05hucrehucresekil02gifGlikoliz ürünü olan pirüvik asit molekülleri bir diğer ürün olan NADH2 nin hidrojenlerini alarak indirgenir ve etil alkole dönüşür 2 Asit Fermantasyonu Pirüvat, omurgalıların iskelet kaslarında ve yoğurt bakterilerinde süt asiti'e, sirke bakterilerinde asetik asit'e parçalanır 1549419325 1549419325 hucresolunumu5c5a4341be7f2hucresolunumu5c5a4341be7f2 http:wwwsanaldersanecomlessonExplanationosskabiyresimkabiy05hucrehucresekil03gifYukarıda laktik asit fermantasyonun genel denklemi verilmiştir Bu olayda da pirüvik asit hidrojen tutarak indirgenir Ancak alt ürün olarak CO2 oluşmaz B OKSİJENLİ (AEROBİK) SOLUNUM Çeşitli enerji verici organik beslenme maddelerinin oksijen varlığında birbirini peşine düşüp takip eden kimyasal reaksiyonlarla CO2 ve H2O ya değin parçalanması ve bağlarındaki enerjinin ATP'nin yapısına aktarılmasına oksijenli solunum denir Oksijenli solunum reaksiyonları üç basamakta gerçekleşir ve genel denklemi şu şekildedir: C6H12O6 + 6O2 ® 6CO2 + 6H2O + 38ATP + Isı1 Glikoliz Reaksiyonları Glikozun iki molekül pirüvata yıkılması ile sonuçlanan, sitoplazmadaki reaksiyonlar dizisine glikoliz denir 2 Krebs Devri Krebs çemberi reaksiyonları ökaryot hücrelerde mitokondri içinde meydana gelir Reaksiyonlarda meslek gören enzimler mitokondri sıvısında bulunur Pirüvik asit CO2 ve H+ iyonları vererek parçalanır 3 ETS Reaksiyonları Glikoliz ve krebs çemberi reaksiyonlarında açığa meydana çıkan elektron ve protonların bir süratli enzim sisteminde taşınması olayıdır Elektronlar, elektron taşıma sisteminde indirgenme – yükseltgenme şeklinde taşınır Burada elektronların en son alıcısı oksijendir Oksijen elektronları alır, indirgenir ve hidrojenle birleşerek su açığa çıkar Oksijenli solunum tepkimelerindeki oksidasyon basamaklarının tümünde ilk oksitleyiciler (yükseltgeyiciler) koenzimlerdir Elektron taşıma sisteminin elemanları NAD, FAD, Koenzim Q ve Sitokromlardır Bunlar elektron çekme kabiliyetlerine kadar sıralanır Hidrojenler, NAD molekülünden reaksiyona girerse 3 ATP, FAD molekülünden girerse 2 ATP kazanılır Sonuçta, glikolizde 4 ATP, krebs devrinde 2 ATP ve ETS de 34 ATP olmak üzere toplam 40 ATP senaaalenir Bunun 2 parça başına başlangıçta harcandığı için gelir 38 ATP dir