Hucresel Solunum Konu Anlatımı,
Hucresel Solunum Nedir,
Hucresel Solunum Biyoloji
HUCRESEL SOLUNUM
SOLUNUM
Canlılar yaşamlarını devam ettirebilmek icin surekli enerji elde etmek zorundadır Enerjiyi de ancak besin maddelerini yıkarak yani daha kucuk molekullere parcalayarak elde eder Canlıların besin maddelerini yıkarak onlardan enerji elde etmelerine solunum denir
Bazı canlılar hucrelerinde bulunan yapılar sayesinde ortamda da oksijen varsa besinleri CO2 ve H2O'ya kadar yıkabilirler Oksijen kullanmayan canlılar ise glikoz molekulunu ancak purivata kadar yıkabilir Purivak molekulu henuz tam olarak yıkılmadığından bağları arasında hala enerji vardır Bu yuzden purivata kadar yıkabilen canlılar yani oksijen kullanamayan canlılar 1 mol glikozdan daha az enerji elde edebilirler Buradan cıkan sonuc şudur Bazı canlılar besinlerin yıkılmasında okasijen kullanırlar; yani oksijenli solunum yaparlar
Bazıları ise oksijen kullanamaz yada yeterli oksijen bulamaz; yani oksijensiz solunum yaparlar oksijenli ve oksijensiz solunumları incelemeden once bilinmesi gereken bir şey vardır ve bu hic unutulmamalıdır Canlılar ister oksijenli ister oksijensiz solunum yapsın başlangıc reaksiyonları hucrenin stoplazmasında gercekleşir ve hep aynıdır
Aşağıdaki şekilde de gorulen bu reaksiyon dizisi glikozun purivata kadar parcalandığı surectir ve GLİKOLİZ olarak adlandırılır
GLİKOLİZ: Her iki tip solunumunda başlangıc reaksiyonlarının aynı olduğunu ve hucrenin stoplazmasında gercekleştiğini belirtmiştik Şimdi bu glikoliz reaksiyonlarının nasıl oluştuğunu inceleyelim
Bu reaksiyon dizini enzimlerin yardımıyla ve ortamda yeterli enerji var ise başlayabilir Bu enerji aktivasyon enerjisi olarak kullanılan enerjidir yukarıdaki şekilden de takip ederek acıklamaya devam edelim Glikozun parcalanmaya başlaması icin yani glikoliz reaksiyonlarının (dolayısı ile de solunum reaksiyonlarının ) başlaması icin stoplazmada bulunan 2 ATP'nin harcanması gerekir
Glikoz molekuluyle tepkimeye giren ATP molekulleri son fosfatlarını glikoza vererek tepkimeden ADP olarak ayrılır Bu arada Glikoz da Fruktoz'a donuşur Şu an aktifleşmiş durumdaki molekulumuz Fruktoz di fosfattır
İkiye ayrılan 6 C'lu 2 P'lı molekulumuzden iki tane PGAL (Fosfo Gliser Aldehit) oluşur Bundan sonra reaksiyon iki PGAL uzerinden yani iki koldan devam eder Biz sadece birini anlatıp diğerinde de aynı şeylerin olduğunu soyleyelim
PGAL ortamda bulunan NAD (Nikotin Amid Dinukleotid) ile reaksiyona girerek bir cift hidrojenini NAD ye verir NADH2 oluşur Bu arada PGAL nin bağlarında bir boşluk oluşur Bu boşluk ortamda bulunan fosfat ile doldurulur
Şimdi 3 C'lu 2 P'li bir molekulumuz oluşmuştur Bu molekul ortamda bulunan ADP'ler ile reaksiyona girerek sırasıyla 2 ATP oluşur Geriye kalan molekul ise PURİVAT olarak adlandırılır
Diğer PGAL'de de aynı şeyler olacağı icin toplam 4 ATP sentezlenmiş olur Bundan sonra ortamda oksijen yoksa yada kullanılamıyor ise oksijensiz solunum gercekleşir
OKSİJENSİZ SOLUNUM
Bakteriler ve bazı mayalar oksijen kullanamazlar Fakat onlarda doğal olarak enerjiye ihtiyac duyarlar Glikoz molekulunu glikoliz reaksiyonu ile parcaladıktan sonra elde ettikleri purivattan bir molekul CO2 cıkararak ASETALDEHİToluştururlar Daha sonra bu asetaldehit NADH2 ile reaksiyona girerek onun hidrojenlerini alır Son urun Etil Alkol'dur
Aşağıdaki reaksiyonda da gorulen bu oksijensiz solunum tipine ETİL ALKOL FERMANTASYONU denir
Cizgili kaslarımızda bulunan hucreler normalde oksijenli solunum yaparlar Ancak ortamda yeteri kadar oksijen yoksa bu hucreler oksijensiz solunumuda gercekleştirebilir ve enerji ihtiyaclarını karşılamaya calışır Oksijene ihtiyac duyulmadan gercekleşen glikoliz reaksiyonlarından sonra oluşan purivatlar mitokondriye gecemediğinden glikolizde NAD'ye verdiği hidrojenleri geri alarak Laktik asite donuşur
Cizgili kaslarda gorulen bu oksijensiz solunum tipinede LAKTİK ASİT FERMANTASYONU denir