I Mustafa
Doğum 1591 Manisa
Olum 20 Ocak 1639 İstanbul
Hukum suresi 10 Mayıs 1622 – 10 Eylul 1623
Once gelen II Osman
Sonra gelen IV Murad
Babası III Mehmed
Annesi FUldane Valide Sultan
İkinci donem 22 Kasım 1617 – 26 Şubat 1618
Once gelen I Ahmed
Sonra gelen II Osman
I Mustafa; on beşinci Osmanlı padişahı ve ve 94 İslam halifesidir
HAYATI
1592 yılında Manisa ’da doğan Şehzade Mustafa, III Mehmet ’in oğludur 1595 yılında babası tahta cıktığında henuz 3 yaşında olan şehzade, diğer kardeşleri ile birlikte İstanbul ’a gitti; bu nedenle ilk eğitimini de sarayda aldı
Kardeşi Ahmet 14 yaşına geldiğinde tahta cıktı fakat Mustafa ’ya dokunulmadı cunku Ahmet ’in henuz bir varisi yoktu Daha sonraki yıllarda oğulları olsa da akli zafiyeti nedeni ile katledilmedi fakat sarayda cok sıkı bir gozetim altında kaldı; bu da akli bozukluğunu daha da arttırarak psikolojik rahatsızlıklara kadar vardı Kardeşi I Ahmet beklenmedik bir şekilde olunce, Mustafa ’ya taht yolu acıldı ancak bu durum cok eleşitirildi zira I Ahmet ’in oğlu Osman vardı, ancak kardeşi tahta cıkartılmak isteniyordu Ancak her şeye rağmen Şehzade Mustafa 1617 yılında tahta cıktı
PADİŞAHLIK DONEMİ
1 yıl kadar surecek bu saltanat doneminde, sık sık avlandığı, silah, tufek, ok, yay ve kalkan gibi askeri techizatlar ile ilgilendiği, bunları yapan ustalara bolca bahşişler verdiği, Tophane ’ye giderek top atışı yaptığı, tersanelerde gemilerin durumunu incelediği bilinir
Aklındaki zafiyet bilinmesine rağmen padişah olmasını, tahta cıktıktan sonra gececek şeklinde yorumladıkları bilinmektedir Ancak bu halinin devam etmesi hatta giderek artması sonucunda annesininde icinde olduğu bir girişimle padişah tahttan indirildi ve yerine I Ahmet ’in oğlu II Osman gecirildi I Mustafa yiğeni II Osman ’ın saltanatı boyunca gozetim altında tutuldu, sefere cıktığında dahi amcasının akli sorunu nedeni ile ona dokunmadı ancak bunun bir hata olduğunu; asilerin saraya gelerek Mustafa ’yı tekrar tahta cıkarmak istediklerinde anladı 1622 yılında yaşanan bu isyan, buyudu ve asiler Mustafa ’yı hapsedildiği odanın kubbesinden kacırdılar Asiler bitap halde buldukları Mustafa ’ya biat ederek, padişah ilan ettiler ve Eski Saray ’a annesinin yanına yolladılar Kendisini gercekten padişah sanan Mustafa da ilk emir olarak hapistekilerin salıverilmesini istedi II Osman caresizlik icinde asiler ile anlaşma yoluna gitmeye calıştı, amcasını teslim almak istediyse de bunda hemen başarılı olamadı Zaten bir sure sonrada olduruldu
1622 yılında Topkapı Sarayı ’na getirilen Mustafa ’ya yeniden biat edildi ve adına hutbe okutuldu Onun bu ikinci saltanatı tamamıyla II Osman hadisesinin gelgesi altında kaldı II Osman ’ın feci akıbeti hem İstanbul ’da hem taşrada yeniceri ve sipahilere karşı buyuk bir nefretin doğmasına yol actı Bu durum merkezde birbiri peşi sıra cıkan isyanların ve karışıklıkların başlıca sebebini oluşturdu Olaylarda I Mustafa ’nın doğrudan hicbir tasarrufu olmadığı, hatta sadrazam tayinlerinde dahi bir etkisinin bulunmadığı acıktır Hatta kendi cıkarları icin onun saltanatını sağlamlaştırmak isteyen annesinin ve Davut Paşa ’nın I Ahmet ’in oğulları Murat ve İbrahim ’i katlettirme planlarından da haberdar değildi Ancak bu planlar sarayda Davut Paşa ’nın muhalifleri tarafından onlendi ve karşı hucum olarak II Osman ’ın katillerinin bulunması icin kendilerini tohmet altında hisseden yeniceri ve sipahiler harekete gecirildi
Kotu izleri silmek ve yeni padişahın iktidarını percinlemek icin Cuma selamlığına cıkarılan Mustafa ’ya son derece gosterişli kıyafetler giydirilerek hanedanın ihtişamı halka gosterilmek istendi Amac, basit elbiselerle dışarı cıkan II Osman ’ın bu şekilde davranıp hanedanın itibarını ayak altına aldığının vurgulanmasıdır
II Osman ’ın katillerinin bulunmasını isteyen halk ayaklandı ve ‘ ’Olen şah, olduren padişahtır ’ ’ sloganıyla doğrudan IMustafayı sucladılar Butun suc Davut Paşa ’ya yuklendi ve idamına karar verildi ancak paşa idam edilmeden once bunu padişahtan emir aldığını soylerek emirleri gosterdi Ancak bu yine de onu kurtarmadı Artık hicbir kesimin padişahtan bir beklentisi kalmadı Annesinin de icinde bulunduğu devlet adamları yeniden Mustafa ’yı tahttan indirdi ve yerine 1623 yılında IV Murat ’ı tahta cıkardı İlk saltanatı 96 gun, ikinci saltanatı 1 yıl 3 ay suren I Mustafa tahttan indirildikten sonra 15 yıl boyunca hapsedildiği odada yaşadı 1639 yılında hayatını kaybetti
Doğum 1591 Manisa
Olum 20 Ocak 1639 İstanbul
Hukum suresi 10 Mayıs 1622 – 10 Eylul 1623
Once gelen II Osman
Sonra gelen IV Murad
Babası III Mehmed
Annesi FUldane Valide Sultan
İkinci donem 22 Kasım 1617 – 26 Şubat 1618
Once gelen I Ahmed
Sonra gelen II Osman
I Mustafa; on beşinci Osmanlı padişahı ve ve 94 İslam halifesidir
HAYATI
1592 yılında Manisa ’da doğan Şehzade Mustafa, III Mehmet ’in oğludur 1595 yılında babası tahta cıktığında henuz 3 yaşında olan şehzade, diğer kardeşleri ile birlikte İstanbul ’a gitti; bu nedenle ilk eğitimini de sarayda aldı
Kardeşi Ahmet 14 yaşına geldiğinde tahta cıktı fakat Mustafa ’ya dokunulmadı cunku Ahmet ’in henuz bir varisi yoktu Daha sonraki yıllarda oğulları olsa da akli zafiyeti nedeni ile katledilmedi fakat sarayda cok sıkı bir gozetim altında kaldı; bu da akli bozukluğunu daha da arttırarak psikolojik rahatsızlıklara kadar vardı Kardeşi I Ahmet beklenmedik bir şekilde olunce, Mustafa ’ya taht yolu acıldı ancak bu durum cok eleşitirildi zira I Ahmet ’in oğlu Osman vardı, ancak kardeşi tahta cıkartılmak isteniyordu Ancak her şeye rağmen Şehzade Mustafa 1617 yılında tahta cıktı
PADİŞAHLIK DONEMİ
1 yıl kadar surecek bu saltanat doneminde, sık sık avlandığı, silah, tufek, ok, yay ve kalkan gibi askeri techizatlar ile ilgilendiği, bunları yapan ustalara bolca bahşişler verdiği, Tophane ’ye giderek top atışı yaptığı, tersanelerde gemilerin durumunu incelediği bilinir
Aklındaki zafiyet bilinmesine rağmen padişah olmasını, tahta cıktıktan sonra gececek şeklinde yorumladıkları bilinmektedir Ancak bu halinin devam etmesi hatta giderek artması sonucunda annesininde icinde olduğu bir girişimle padişah tahttan indirildi ve yerine I Ahmet ’in oğlu II Osman gecirildi I Mustafa yiğeni II Osman ’ın saltanatı boyunca gozetim altında tutuldu, sefere cıktığında dahi amcasının akli sorunu nedeni ile ona dokunmadı ancak bunun bir hata olduğunu; asilerin saraya gelerek Mustafa ’yı tekrar tahta cıkarmak istediklerinde anladı 1622 yılında yaşanan bu isyan, buyudu ve asiler Mustafa ’yı hapsedildiği odanın kubbesinden kacırdılar Asiler bitap halde buldukları Mustafa ’ya biat ederek, padişah ilan ettiler ve Eski Saray ’a annesinin yanına yolladılar Kendisini gercekten padişah sanan Mustafa da ilk emir olarak hapistekilerin salıverilmesini istedi II Osman caresizlik icinde asiler ile anlaşma yoluna gitmeye calıştı, amcasını teslim almak istediyse de bunda hemen başarılı olamadı Zaten bir sure sonrada olduruldu
1622 yılında Topkapı Sarayı ’na getirilen Mustafa ’ya yeniden biat edildi ve adına hutbe okutuldu Onun bu ikinci saltanatı tamamıyla II Osman hadisesinin gelgesi altında kaldı II Osman ’ın feci akıbeti hem İstanbul ’da hem taşrada yeniceri ve sipahilere karşı buyuk bir nefretin doğmasına yol actı Bu durum merkezde birbiri peşi sıra cıkan isyanların ve karışıklıkların başlıca sebebini oluşturdu Olaylarda I Mustafa ’nın doğrudan hicbir tasarrufu olmadığı, hatta sadrazam tayinlerinde dahi bir etkisinin bulunmadığı acıktır Hatta kendi cıkarları icin onun saltanatını sağlamlaştırmak isteyen annesinin ve Davut Paşa ’nın I Ahmet ’in oğulları Murat ve İbrahim ’i katlettirme planlarından da haberdar değildi Ancak bu planlar sarayda Davut Paşa ’nın muhalifleri tarafından onlendi ve karşı hucum olarak II Osman ’ın katillerinin bulunması icin kendilerini tohmet altında hisseden yeniceri ve sipahiler harekete gecirildi
Kotu izleri silmek ve yeni padişahın iktidarını percinlemek icin Cuma selamlığına cıkarılan Mustafa ’ya son derece gosterişli kıyafetler giydirilerek hanedanın ihtişamı halka gosterilmek istendi Amac, basit elbiselerle dışarı cıkan II Osman ’ın bu şekilde davranıp hanedanın itibarını ayak altına aldığının vurgulanmasıdır
II Osman ’ın katillerinin bulunmasını isteyen halk ayaklandı ve ‘ ’Olen şah, olduren padişahtır ’ ’ sloganıyla doğrudan IMustafayı sucladılar Butun suc Davut Paşa ’ya yuklendi ve idamına karar verildi ancak paşa idam edilmeden once bunu padişahtan emir aldığını soylerek emirleri gosterdi Ancak bu yine de onu kurtarmadı Artık hicbir kesimin padişahtan bir beklentisi kalmadı Annesinin de icinde bulunduğu devlet adamları yeniden Mustafa ’yı tahttan indirdi ve yerine 1623 yılında IV Murat ’ı tahta cıkardı İlk saltanatı 96 gun, ikinci saltanatı 1 yıl 3 ay suren I Mustafa tahttan indirildikten sonra 15 yıl boyunca hapsedildiği odada yaşadı 1639 yılında hayatını kaybetti