Eski zamanların en değerli çeyizleri; iğne oyaları ile süslenmiş tülbentler, yazmalar, eşarplar, fularlar, mendiller, yatak örtüleri, havlular, masa örtüleri, sehpa örtüleri, gecelikler ve bilumum aksesuar ve giyim eşyalarıdır. Günümüzde iğne oyası yapan kişi sayısı azalsa da iğne oyasının değer yitirdiği söylenemez. Kendisine bakan gözleri hala büyülemeye devam eden iğne oyası, iğneyle yapılan ince dantel anlamına geliyor ve adı gibi ince işçilik istiyor. “El emeği göz nuru” tanımlamasını hakkıyla yansıtan iğne oyası gerçekten de ciddi emek isteyen, meşakkatli bir iş. İğne ve iplikle yapılan bu üç boyutlu danteller, hanımlar tarafından hem hobi ve keyif hem de kar amaçlı iş olarak yapılmaktadır. İğne oyasının yapılışı ve iğne oyası tekniklerini anlatacağımız bu yazıda, iğne oyasına gönül vermiş ama bu konuda deneyimi olmayanlar için ufak ipuçları yer alıyor. Gelin iğne oyası yapımı ve iğne oyası ile alakalı akla takılan sorulara bir yanıt bulalım.
İğne Oyası Nasıl Yapılır İğne Oyası Nerede Kullanılır 1
İğne Oyası Malzemeleri Nelerdir?
İğne oyası yaparken çoğunlukla ipek iplik kullanılır. İğne oyası için kullanılacak ipliğin de hem pürüzsüz hem de bükümlü olması gerekir. Ama bu tür iplikleri bulmak hem pahalı hem de zor olduğu için, ekseriyetle sentetik iplikler ve pamuk iplikleri kullanılmaktadır. Bunun dışında pamuk ipliği ve sentetik iplik de kullanılmaktadır.
İğne oyası yapmak için en gerekli malzeme iğnedir.
Nakış makası ve oyayı sabitlemek için ya da motifin merkez kısmını oluşturmak için tığ da kullanılır.
Oyanın muntazam ve dik durması için bazı sertleştirici edevat da gereklidir.
Oya yapılırken aradan geçirilen at kuyruğu kılı, saç, ince tel gibi malzemelerin yanı sıra; oya bittikten sonra kullanılan nişasta kolası, yumurta, jelatin, kola, şeker kolası ve kitre bitkisi de malzeme listesinde yerini alır.
Oya yapımında süsleme amaçlı kullanılan malzemelerden birisi de boncuklardır. Silindir, yuvarlak, kesme, mat, parlak, plastik, cam gibi form ve malzemelerle üretilmiş boncuklar da sıkça kullanılır. Piyasada top denilen formlarda satılır. Her renk ve şekli mevcuttur.
İğne Oyası Nasıl Yapılır İğne Oyası Nerede Kullanılır 2
İğne Oyası Nasıl Yapılır?
Eğer ilk defa iğne oyası yapacaksanız ya bir bilenden uygulamalı olarak küçük bir ders almanız gerekecek, yahut da videolu anlatımları izleyerek kendi kendinize pratik yapmanız lazım gelecek. Ama yeni öğrenenler için iğne oyasının yapılışı sadece anlatımla değil, videolu anlatımlarla daha kolay kavranacak bir husustur. İğne oyası; zürafa yapımı, kuyumcu kafesi yapımı, dağ yapımı, pırpır yapımı, geri dönüş yapımı olarak adlandırılan kolay ve başlangıç modellerini öğrendikten ve iyice tecrübe kazandıktan sonra daha zor olan boncuklu, püsküllü, çiçekli, fiyonklu modellere geçebilirsiniz. Yani hemen her konuda olduğu gibi temel teknikleri öğrendikten sonra, diğer modelleri uygulamak zor gelmeyecektir. İğne oyası teknikleri videolu anlatımlar sayesinde kolaydan başlayarak zora doğru rahatça ilerleyebilirsiniz.
İğne oyası yaparken bazı inceliklere ve püf noktalarına da dikkat etmeniz gerekiyor.
Sözgelimi eğer bir yazma kenarı oyalayacaksanız, yazmada büyük delikler açılmaması için iğnenin küçük olmasına dikkat etmelisiniz. Ayrıca iğnenin kırık ve eğik de olmamalıdır.
İğne ucunun, batma riskine karşı ince olmasına dikkat etmelisiniz.
İpi iğneye dolarken çift düğüm atmalısınız ki hem daha dik dursun hem de kolay şekil alsın.
Oyanın kalıplı ve güzel durması ve kolalı gibi gözükmesi için düğümlerin sert ve sıkı olmasına dikkat edin.
İpiniz pürüzsün olsun ki ortaya çıkan motif de pürüzsüz olsun.
Attığınız düğümler net olmalı.
Oya yaparken kullandığınız ip naylonsa sıcak ütü ile ütülememeye dikkat edin.
İğne Oyası Nasıl Yapılır İğne Oyası Nerede Kullanılır 3
İğne Oyası Nerede Kullanılır?
İğne oyasının kökleri Anadolu coğrafyasında oldukça eskilere dayanır. Anadolu kadınları iç dünyalarını, duygularını, düşüncelerini ve içlerindeki sanatsal eğilimi bu incecik oyalarla kumaşlara yansıtmışlar ve yansıtmaya da devam ediyorlar. Ne güzel bir gelenektir ki, örf ve adetlerle üretkenliği ve estetiği de yansıtır iğne oyası ve pek çok yere nakşedilir. İğne oyası; yatak örtülerinde, oda takımlarında, eşarp kenarlarında, başörtülerinde, abajur saçaklarında; gecelik, sabahlık ve bluzların yakalarında, fuarlarda, havlu kenarlarında, mendil kenarlarında, bohça kenarlarında, masa örtülerinde, perde kenarlarında sıklıkla kullanılır.
Örnek İğne Oyası Modelleri
Örnek iğne oyası modellerine videolu anlatımlar aracılığı ile ulaşabilirsiniz.On kanatlı çiçek motifleri, kanatlı badem modeli, çiçek modelleri ve çok daha fazlasını örnek videolarla hayata geçirebilirsiniz.