III Mustafa
Doğum 28 Ocak 1717 İstanbul
Olum 21 Ocak 1774 İstanbul
Hukum suresi 30 Ekim 1757 – 21 Ocak 1774
Once gelen III Osman
Sonra gelen I Abdulhamid
Babası III Ahmed
Annesi Emine MihriMah Sultan
Mahlası Cihangir
III Mustafa, yirmi altıncı Osmanlı padişahı, yuz beşinci İslam halifesidir
ŞEHZADELİK DONEMİ
1717 yılında Edirne ’de doğan Şehzade Mustafa ’nın babası III Ahmet ’tir Yaşanan Edirne Vak ’ası nedeniyle tahttan indirilen II Mustafa ’nın, III Ahmet ’ten sonra tahta cıkan oğulları I Mahmut ve III Osman ’ın donemine rastlayan cocukluğu; bu hukumdarların kendi cocukları olmamasına rağmen duşmanca tavırlar nedeni ile sıkıntılı ve hatta hayati tehlike altında gecti Bu sıkıntılı şehzadelik donemine rağmen tahta cıkmayı başardı ve 1757 yılında saltanatı başladı
PADİŞAHLIK DONEMİ
Tahta cıktığında ilk icraatı olarak halkı memnun etmeye calıştı ve sorunlar uzerine eğildi Hac yolunun guvenliğini arttırdı, yolsuzluklara karışan Eski Saray Baltacı Ocağı ’nı kaldırdı ve saray masraflarını kıstı
Dış siyasette ise sukut hakimdir 1739 yılında imzalanan Belgrad Anlaşması nedeniyle devam eden sakinlik, Osmanlı Devleti ’nin mali durumunun stabil devam etmesini sağladı Ancak bu donem gerekli yenilenmelerin yapılmadığı kayıp yıllar olarak nitelendirilebilir Yaşanan barış ve istikrar iktisadi genişlemeye ozellikle Akdeniz uzerinden yapılan ticarette mali şartlardaki iyileşmeleri doğurduysa da Rus savaşının patlak vermesi ile tum bunlar bozuldu Ayrıca Anadolu ve Rumeli ’nin merkezden uzak bolgelerinin idaresi yerel guclerin elinde kaldı Diğer taraftan Aydınlanma donemini yaşayan Avrupa ’daki gelişmelerden habersiz, tum bu fikri ve ekonomik değişimlerden uzak olarak hayatını surdurdu ‘ ’Cihangir ’ ’ mahlasıyla yazdığı şiirlerde gorulduğu uzere devlet adamlarının yetersizliğinden iyi yetişmiş olanların ise azlığından şikayet ederek; devletin eski gucune kavuşturulmasının mumkun olmadığını duşunurdu Askeri durumun, ozellikle Yeniceri Ocağı ’nın duzeltilmesindeki zarureti bilse dahi bunun icin ciddi bir girişimde bulunma cesaretini gosteremediği gibi, bu konunun acılmasını bile tehlikeli saydı Bunlar dışında askeri alanda yenilikler yaparak; yeni gemilerin yapımı, Tophane ve Topcu Ocağı ’nın ıslahı ve yeni topların dokulmeye başlanması gorulur III Mustafa, yeni toplarla yapılan atış denemelerine Şehzade Selim ’i de yanına alarak katıldı ve tahta gectiğinde topculukla ilgili kucuk bir eser yazacak kadar uzmanlaşan oğlunun bu sahada yetişmesini sağladı Kendi donemine mal edilen ve kuruluş tarihi 1773 olarak gosterilen Muhendishanei Bahrii Humayun ’un acılması halefi I Abdulhamid zamanında gercekleşmiştir
Ciddi hicbir askeri hazırlık yapılmadan ve 6 ay oncesinden ilan edilen savaşın baştan itibaren kotu bir gidiş gostermesi, ordunun ehil olmayanlara teslimi, Rus donanmasının Akdeniz ’e gelmesi ve Ceşme ’deki Osmanlı filosunu yakması, Rus kuvvetlerinin Memleketeyn ’i ve Kırım ’ı istila etmesi, Tuna ’yı aşması, yaşanan bozgun ve ağır yenilgiler, askerin icinde bulunduğu duzensiz haliyle savaşmaktan kacınması, yağmacılığı ve isyanı bir dizi felakete yol actı 1772 yılında yapılan barış goruşmelerinde ise bu yenilgiyi en az kayıpla kapatma fırsatı da iyi değerlendirilememiştir Barışın vazgecilmez şartı olarak Kırım ’ı isteyen Ruslar; aynı zamanda III Mustafa ’nın halifelik kimliğini sarstı Oyle ki Kırım ’daki musluman halkın aynı zamanda dini lideri durumunda olan III Mustafa ’nın halifelik sıfatının Rus temsilcileriyle yapılan goruşmelerde gundeme gelmesi ve devletlerarası siyasette tartışma konusu yapılması onemli bir surec başlatmıştır Bu sıfat, once bağımsız hale getirilecek olan Kırım icin 1774 Kucuk Kaynarca Antlaşması ’nda resmen yer alacak olmakla beraber savaş sırasında Ruslar ’la yapılan goruşmelerin başarısız kalmasının en onde gelen sebebini teşkil etmiştir
Savaşın son yıllarında icine duştuğu sıkıntılı durum, padişahın sağlığını bozdu Dengeli bir hayat surmesine rağmen savaşın kahrı erken olumune sebep oldu, geride ağır tahribata uğramış ve felaketli bir barışa mahkum bir devlet bırakmış olarak 1774 yılında vefat etti Laleli Camii yanındaki turbede medfundur
Doğum 28 Ocak 1717 İstanbul
Olum 21 Ocak 1774 İstanbul
Hukum suresi 30 Ekim 1757 – 21 Ocak 1774
Once gelen III Osman
Sonra gelen I Abdulhamid
Babası III Ahmed
Annesi Emine MihriMah Sultan
Mahlası Cihangir
III Mustafa, yirmi altıncı Osmanlı padişahı, yuz beşinci İslam halifesidir
ŞEHZADELİK DONEMİ
1717 yılında Edirne ’de doğan Şehzade Mustafa ’nın babası III Ahmet ’tir Yaşanan Edirne Vak ’ası nedeniyle tahttan indirilen II Mustafa ’nın, III Ahmet ’ten sonra tahta cıkan oğulları I Mahmut ve III Osman ’ın donemine rastlayan cocukluğu; bu hukumdarların kendi cocukları olmamasına rağmen duşmanca tavırlar nedeni ile sıkıntılı ve hatta hayati tehlike altında gecti Bu sıkıntılı şehzadelik donemine rağmen tahta cıkmayı başardı ve 1757 yılında saltanatı başladı
PADİŞAHLIK DONEMİ
Tahta cıktığında ilk icraatı olarak halkı memnun etmeye calıştı ve sorunlar uzerine eğildi Hac yolunun guvenliğini arttırdı, yolsuzluklara karışan Eski Saray Baltacı Ocağı ’nı kaldırdı ve saray masraflarını kıstı
Dış siyasette ise sukut hakimdir 1739 yılında imzalanan Belgrad Anlaşması nedeniyle devam eden sakinlik, Osmanlı Devleti ’nin mali durumunun stabil devam etmesini sağladı Ancak bu donem gerekli yenilenmelerin yapılmadığı kayıp yıllar olarak nitelendirilebilir Yaşanan barış ve istikrar iktisadi genişlemeye ozellikle Akdeniz uzerinden yapılan ticarette mali şartlardaki iyileşmeleri doğurduysa da Rus savaşının patlak vermesi ile tum bunlar bozuldu Ayrıca Anadolu ve Rumeli ’nin merkezden uzak bolgelerinin idaresi yerel guclerin elinde kaldı Diğer taraftan Aydınlanma donemini yaşayan Avrupa ’daki gelişmelerden habersiz, tum bu fikri ve ekonomik değişimlerden uzak olarak hayatını surdurdu ‘ ’Cihangir ’ ’ mahlasıyla yazdığı şiirlerde gorulduğu uzere devlet adamlarının yetersizliğinden iyi yetişmiş olanların ise azlığından şikayet ederek; devletin eski gucune kavuşturulmasının mumkun olmadığını duşunurdu Askeri durumun, ozellikle Yeniceri Ocağı ’nın duzeltilmesindeki zarureti bilse dahi bunun icin ciddi bir girişimde bulunma cesaretini gosteremediği gibi, bu konunun acılmasını bile tehlikeli saydı Bunlar dışında askeri alanda yenilikler yaparak; yeni gemilerin yapımı, Tophane ve Topcu Ocağı ’nın ıslahı ve yeni topların dokulmeye başlanması gorulur III Mustafa, yeni toplarla yapılan atış denemelerine Şehzade Selim ’i de yanına alarak katıldı ve tahta gectiğinde topculukla ilgili kucuk bir eser yazacak kadar uzmanlaşan oğlunun bu sahada yetişmesini sağladı Kendi donemine mal edilen ve kuruluş tarihi 1773 olarak gosterilen Muhendishanei Bahrii Humayun ’un acılması halefi I Abdulhamid zamanında gercekleşmiştir
Ciddi hicbir askeri hazırlık yapılmadan ve 6 ay oncesinden ilan edilen savaşın baştan itibaren kotu bir gidiş gostermesi, ordunun ehil olmayanlara teslimi, Rus donanmasının Akdeniz ’e gelmesi ve Ceşme ’deki Osmanlı filosunu yakması, Rus kuvvetlerinin Memleketeyn ’i ve Kırım ’ı istila etmesi, Tuna ’yı aşması, yaşanan bozgun ve ağır yenilgiler, askerin icinde bulunduğu duzensiz haliyle savaşmaktan kacınması, yağmacılığı ve isyanı bir dizi felakete yol actı 1772 yılında yapılan barış goruşmelerinde ise bu yenilgiyi en az kayıpla kapatma fırsatı da iyi değerlendirilememiştir Barışın vazgecilmez şartı olarak Kırım ’ı isteyen Ruslar; aynı zamanda III Mustafa ’nın halifelik kimliğini sarstı Oyle ki Kırım ’daki musluman halkın aynı zamanda dini lideri durumunda olan III Mustafa ’nın halifelik sıfatının Rus temsilcileriyle yapılan goruşmelerde gundeme gelmesi ve devletlerarası siyasette tartışma konusu yapılması onemli bir surec başlatmıştır Bu sıfat, once bağımsız hale getirilecek olan Kırım icin 1774 Kucuk Kaynarca Antlaşması ’nda resmen yer alacak olmakla beraber savaş sırasında Ruslar ’la yapılan goruşmelerin başarısız kalmasının en onde gelen sebebini teşkil etmiştir
Savaşın son yıllarında icine duştuğu sıkıntılı durum, padişahın sağlığını bozdu Dengeli bir hayat surmesine rağmen savaşın kahrı erken olumune sebep oldu, geride ağır tahribata uğramış ve felaketli bir barışa mahkum bir devlet bırakmış olarak 1774 yılında vefat etti Laleli Camii yanındaki turbede medfundur