Gezegenimiz dışında var olan uçsuz bucaksız, sonsuz evrenin büyüleyici imgeleri karşısında nutku tutulmayanınız yoktur diye diye düşünüyoruz. İster bir galaksinin, ister bir yıldızın ya da kara deliğin fotoğrafı olsun; uzaydan gelen imajlar her vakit biz insanları etkilemeyi başarmış ve bu koskoca kainattaki yerimizin ne olduğunu sorgulatmıştır.
Şimdiyse bu manzaralara bir yenisi daha eklendi. Yeni paylaşılan ve iki galaksinin birbiriyle etkileşime girdiği anları gösteren kelam konusu görsel, biz fark etmesek de küçük gezegenimizin dışında ne büyük olayların yaşandığını bir defa daha bizlere gösterdi.
Dünya'dan 60 milyon ışık yılı uzakta gerçekleşen 'galaksilerin dansı'
Dev galaksiler birbirleriyle etkileşime geçerek birleştiklerinde son derece çılgın şeyler meydana gelir. Üstte görmüş olduğunuz bu iki galaksi de, yarım milyar yıldan daha az bir müddettir devam eden bir ‘kozmik dansta’ birbirine kenetlenmiş üzere gözüküyor.
Bu galaksiler ortası dans pistinde meydana gelen her bir dönüşte galaksiler; birbirlerini kalıcı olarak değiştirirler. Dans tamamlandığında ise bu iki galaksi, tek bir dev galaksiyi oluşturmak üzere birleşir.
Şili'deki 4 metrelik Blanco Teleskobu tarafından yakalanan imajdaki kelam konusu galaksilerden yavaş yavaş çözünür üzere duran büyük olanı NGC 1512 galaksisiyken, küçük olan NGC 1510 isimli bir cüce merceksi galaksidir. Horologium takımyıldızı tarafında bulunan bu iki galaksi, bizlerden yaklaşık olarak 60 milyon ışık yılı uzaklıkta yer almaktadır.
Peki, iki galaksi birleştiğinde ne olur?
Galaksiler uzayda birbirlerinden epeyce uzak pozisyonlarda bulunurlar; lakin kozmik vakit boyunca yavaş yavaş birbirleriyle etkileşime girerler. Galaksilerin değişmesi ve gelişmesi, bu etkileşimler sayesinde gerçekleşir. Aslına bakacak olursanız, Dünya'nın içerisinde bulunduğu Samanyolu galaksisi de öteki galaksilerle etkileşime girer. Hatta galaksimizin şu an bile kimi cüce galaksileri yutarak bu galaksilerde bulunan yıldızları kendi popülasyonuna kattığı söylenebilir.
NGS 1510 ve NGC 1512’nin görüntülenen etkileşimi de bu süreçte neler olduğunun hoş bir örneğidir. Bu etkileşim sırasında iki galaksinin birbirlerine olan çekimsel atraksiyonları, bilhassa de daha büyük galaksinin dış sarmal kollarında büyük yıldız oluşum dalgaları meydana gelmesini teşvik etmiştir. Bunun sonucunda ise gökbilimciler tarafından ‘yıldız patlamaları’ olarak isimlendirilen olay meydana gelmiş ve burada oluşan sıcak, genç yıldızlardan da uzun, mavi diziler uzaya sıçramıştır.
Bu görsel, aslında karanlık unsur üzerine daha geniş çaplı bir araştırmanın küçük bir parçası
Bu galaktik dans sahnesi, Karanlık Güç Araştırması kapsamında geliştirilen Karanlık Güç Kamerası (DECam) ile donatılmış Blanco Teleskobu tarafından çekilen daha büyük bir manzaranın kesimi olarak elde edildi. Kelam konusu araştırmanın asıl hedefi, cihanın genişlemesini hızlandıran karanlık güce dair daha fazla bilgi elde etmektir.
6 yıl süren araştırma kapsamında DECam, güney göklerinin 5.000 derece karesi boyunca yaklaşık 300 milyon gökada hakkında data toplamayı başardı. İşte galaksilerin etkileşimini gösteren bu manzara de, araştırmada elde edilen ayrıntılı görsellerden birisidir. Hatta şayet görsele daha yakından bakacak olursanız, etkileşim halindeki iki gökadanın art planını oluşturan, daha da uzakta bulunan gökadaları görebilirsiniz.