IGokturk Hakanlığı Doğu Gokturk Hakanlığı
Batı Gokturk Hakanlığı IIGokturk Hakanlığı
İkinci Gokturk devletinin kuruluşu
İkinci Gokturk devletinin cokuşu
II Gokturk Hakanlığı (Kutluk Devleti)
681 yılında Asena(ya da Aşina) ailesinden Kutluk Kağan, Cin'in kuzeyine yerleşmiş Turk boylarını yeniden toparlamayı başardı Cin, Kitan ve Dokuz Oğuzlar (Uygurlar) ile yapılan savaşlar sonucunda Otuken ormanında Gokturk Kağanlığı yeniden guclendi Kutluk, ili (devletiulusu) yeniden derlediği icin İlteriş adını aldı
692'de olen İlteriş'in yerine kardeşi Kapgan kağan oldu Devlet kurulduğundan beri kağanlık danışmanı olan Tonyukuk'un da bulunduğu Kitan'a Tatabilere, Basmillara, Ciklere, Azlara, Bayırkulara, TurgişlereOn Oklara (Batı Gokturk budunu, Kitabelerde surekli Turgiş Kağanı Turkum, budunum idi ifadeleri bununla ilgilidir), Kırgız ve Dokuz Oğuzlara yapılan seferlerle II Gokturk Kağanlığı'nın sınırları Okyanus'tan Maveraunnehir'deki Temir Kapığ (Demirkapı)'ya kadar ulaştı İpek Yolu'nun buyuk bir kısmı denetim altına alınmış oldu
Kapgan'ın, Bayırkuların kurduğu bir pusuda oldurulmesi uzerine Gokturk Kağanlığı'nın başına oğlu İnel (ya da Unal) gecti Ancak Kutluk'un oğlu Bilge'yi, İnel'in kağanlığını kabul etmedi Boy begleri (beyleri) Bilge'yi kağan ilan etti İnel kabul etmese bile oldurulduYeni kağan başa gecince kardeşi Kul Tigin'e ordunun komutanlığını verirken, Tonyukuka vezirlik gorevini verdi Onun donemi de amcası donemindeki gibi devletin egemenliğindeki boyların başkaldırılarıyla gecti Cin'in desteklediği UygurKarlukBasmıl bağlaşmasının Otuken'e yonelik surekli saldırıları, İpek Yolu'nun kilit noktası olan Cungaryakaynak belirtilmeli'nın Cin'in denetimine gecmesi ve batıda On Ok budunu hakimiyetine alan Turgişler'in gun gectikce guclenmesi neticesinde II Gokturk Kağanlığı cokuşe suruklendi Bilge Kağan'ın, danışmanı Tonyukuk'u ve kucuk kardeşi Kul Tigin'i kaybetmesinden sonra zehirlenerek oldurulmesi uzerine yerine gecen Tengri Kağan cocuk yaştaydı Onun kağanlığına karşı gelen Ozmış da ulkeyi toparlayacak gucte değildi Uygurlar 745'te Otuken'e girerek Gokturk Kağanlığına son verdiler