2. Jenerasyon Trombosit Konsantrasyonları/ Trombositten Güçlü Fibrinler/Regeneratif kök Hücre Tedavileri
Günümüz diş hekimliği cerrahisinde çeşitli greft materyallerinin yanı sıra yahut greft materyalleriyle
Kombine olarak kimi büyüme faktörleri de cerrahinin içerisinde kullanılmaktadır. Büyüme faktörü proliferasyon, kemotaksis, farklılaşma ve ekstrasellüler matris proteinlerinin üretimi üzere birçok hücresel aktiviteyi stimüle eden hormonlara verilen umumî bir isimdir
Bu aktiviteler rejenerasyonun temel basamaklarıdır. Örnek verecek olursak, Kemik Morfogenetik Protein (BMP) mezen şimal hücreleri stimüle edip osteoindüktif rol oynamaktadır
TransformeEdici Büyüme Faktörü b-1 (TGF b-1), Osteoblastların kemotaksisini stimule eder, endotelyal hücre ve fibroblast apoptozisini fibroblastların miyoblastlara dönüşümünü uyarır. Damarsal Endotelyal Büyüme Faktörü (VEGF) anjiogenezisi arttırır .
Trombosit kaynaklı büyüme faktörü (PDGF), mezen şimal progenitör hücrelerin proliferasyonunu stimule eder, nötrofil ve monositlerin kemotaksisini arttırır.
Epidermal Büyüme Faktörü (EGF), epitelyal hücrelerin proliferasyonundan sorumludur, İnsülin Gibisi Büyüme Faktörü1 (IGF-1), osteoblast ve kemik matriksi sentezini stimule eder. Hyeon ve ark. 2007 yılında yaptıkları bir hayvan çalışmasında, sinüs lifting operasyonlarında otojen greft ile otojen greft+TZF tatbikini karşılaştırmışlardır. Hayvanlar sakrifiye edildikten sonra yapılan histolojik incelemede test kümesinde (otojen greft+TZF) kemik ölçüsü denetim kümesine nazaran ziyade bulunmuştur
Sebebi, TZF’nin otojen greftte bulunan protein yapıyı aktive etmesi ve ortama çağırdığı osteoblastların yapışma eğilimi olarak gösterilmiştir Choukroun ve ark. yaptıkları gibisi bir insan çalışmasında TZF ile karıştırılan greftin tek başına greft tatbikine nazaran daha çabuk yeni kemik oluşturduğunu belirtmişlerdir. TZF’nin yumuşak doku iyileşmesindeki rolünün. TZP ile emsal olduğu düşünülmektedir. Yapılan bir çalışmada standart KKF ve KKF/TZF’nin karşılaştırmasında fark görülmemiştir Throat ve ark. 2011 yılında yayınlanan bir çalışmalarında periodontal kemik içi defektlerin tedavisinde konvansiyonel flap ve flap/TZF’yi karşılaştırmışlardır Bir numara yıl ahir alınan klinik ve radyografik sonuçlar karşılaştırıldığında TZF tasarrufunun güzelleşmeyi hızlandırdığı saptanmıştır
TZF’nin elde edilişi
TZF, hastadan alınan venöz kanın 3.000 devir/dakikada, 15 dakika santrifüj edilmesiyle elde edilir .Oldukça yalın olan bu sistemin başarısı hastadan kan elde edildikten sonra süratli bir biçimde santrifuj edilmesinden makbul. Vakumlu tüplere alınan venöz kan birinci birkaç dakika içerisinde santrifüj edilmeye başlanmalıdır. Santrifüjün birinci dakikalarında trombositler mekanik olarak örtülü sistem içerisinde duvarlara caprtırılarak Sitoplazmaları parçalanarak içerisindeki faktörler ve içerikleri bağımsız kalır. Elde edilen kana antikoagülan eklenmediği için doğal olarak polimerize olma eğilimindedir. TZF rastgele bir antikoagülan ya da sentetik husus eklenmeden elde edilerek TZP’nin aldığı muahezeleri ekarte etmektedir Satrifüj edilen tüplerden steril presel yardımıyla çıkartılan TZF’nin al kan hücresine yakın tabakası el aleti yardımıyla sıyrılır. Elde edilen TZF’nin serumu gaz tampona emdirilerek direnci yüksek membran formu elde edilir Membran, kullanılacağı yere nazaran makasla kesilerek istenildiği üzere şekillendirilebilir Gerek duyulursa, birden çokça membran üst üste konarak uygulanabilir ya da küçük modüller halinde kesilerek greft formunda kullanılır. Hızlandırma ve rejenerasyon sağlama maksatlı kullanılmaktadır .
Trombosit konsantrasyonları içerikleri ve elde ediliş tekniklerine nazaran
1-Trombositten Güçlü Plazma(TZP)
2-Trombositten Varlıklı Fibrin (TZF) olarak iki sınıfa ayrılır.
TZP:TROMBOSİTTEN GÜÇLÜ PLAZMA
Kandan elde edilen birinci eser olan TZP,(PRP) yüksek konsantrasyonlarda trombositler ve büyüme faktörleri içeren otojen kan pıhtısıdır
Trombin ve CaCl2 eklendiğinde jel formunda kullanılabilir.
Tıpta, diş hekimliğinde ve veterinerlikte yaygın tasarruf ortamlarına sahiptir Del Fabbro ve ark 2011 yılında yayınladıkları sistematik çalışmasında TZP’nin periodontal kemik içi defektlerin, furkasyon defektlerinin ve dişeti çekilmelerinin tedavisine mümkün tesirini değerlendirmişlerdir .
Sonuç:
TZP’nin, kemik içi ve furkasyon defektlerinde greft materyaliyle kombine tasarrufunda güzelleşmeye ekte bulunabileceğini, lakin yönlendirilmiş doku rejenerasyonu süreçlerinde ve dişeti çekilmelerinin tedavisinde güzelleşmeye ek eklerinin olmadığını saptanmıştır
TZF:TROMBOSİTTEN GÜÇLÜ FİBRİN
Trombosit konsantrasyonlarının ikincisi olan trombositlerin ve sitokinlerin fibrin ağı içerisinde ağırlaştırılmasıyla elde edilir
TZP’den farklı olarak, rastgele bir antikoagülan ya da sentetik unsur eklenmeden elde edilişi, üretim mühletinin kısa, maliyetinin düşük olması tercih. TZF’nin edilme sebebi olmuştur . Trombosit sitokinleri aktivitesi TZF elde etmede anahtar rol oynadığı için oluşum basamaklarını düzgün tanımlamak gerekir. Kan, plazma ve hücrelerden oluşmaktadır. Plazma; protein, şeker, yağ, vitamin, hormon ihtiva eder. Kan hücreleri ise eritrosit, lökosit ve trombositlerdir Trombositler kemik iliğindeki megakaryositlerden
oluşur. Bir trombositin kan dolaşımındaki ömrü 8-10 gündür. Renksiz, çekirdeksiz disk formundadırlar ve sitoplazmalarında fibrinojen, büyüme faktörleri üzere birçok granül ihtiva ederler. Sağlıklı bir bireyde kanda 150.000-450.000/mm3 bulunurlar Biyolojik yara güzelleşmesi basamaklarında damarlardaki kanama sonucu trombositlerden tromboplastin unsuru açığa çıkar. Tromboplastin faal hale geçerek karaciğerde üretilen ve ön hususu K vitamini olan protrombini kalsiyum iyonlarının da yardımıyla trombine çevirir. Trombin kan sitoplazmasında bulunan fibrinojeni fibrin ağına dönüştürür ve nahiyede birinci basamak tıkaç oluşur.
Fibrin ağı dolaşımdan gelen kök hücreleri yakalar ve yara yerinde vaskülarizasyonu aktive eder .Fibrin matriksin anjiogenezisi direkt aktive ettiği saptanmıştır. Trombositler pıhtıyı şekillendirmenin yanı sıra yara uygunlaşmasını başlatan büyüme faktörlerini ve sitokinleri de ihtiva eder
Trombositlerin a-granüllerinde TGFb-1, PDGF, EGF, IGF-1, VEGF BMP üzere büyüme faktörleri vardır .ve güzelleşme basamaklarında değerli rol oynamaktadırlar. TZF de tüm bu büyüme faktörleri konsantrasyonları arttırılmış olarak yara yerine yerleştirilir
Sonuç:, trombosit konsantrasyonunun ve fibrin ağı sayısını arttırmayı hedeflediğini söylenebilir
TZF’nin diş hekimliğinde tasarruf ortamları:
1. Periodontal defektlerin tedavisi
2. Sinus lifting operasyonları
3. Soket augmentasyonu
4. Kret augmentasyonu
5. Dişeti çekilmesi tedavisi
6. Açık yara yüzeylerinin örtülmesi
7. Furkasyon defekti tedavisi
Sonuç olarak, TZF’nin rejenerasyonu hızlandıran mevcut içeriği, otojen ve kolay temin edilebilirliği ucuz ve muteber olması tercih edilme sebebidir Rejeneratif kök hücre tedavilerinde alınan sonuçlar yapılacak daha kapsamlı çalışmalarla desteklendiği takdirde tasarruf yerlerinin daha da artacağı düşünülmektedir.
Hürmetlerimle;
Dr .Suhan SUNGUR
Günümüz diş hekimliği cerrahisinde çeşitli greft materyallerinin yanı sıra yahut greft materyalleriyle
Kombine olarak kimi büyüme faktörleri de cerrahinin içerisinde kullanılmaktadır. Büyüme faktörü proliferasyon, kemotaksis, farklılaşma ve ekstrasellüler matris proteinlerinin üretimi üzere birçok hücresel aktiviteyi stimüle eden hormonlara verilen umumî bir isimdir
Bu aktiviteler rejenerasyonun temel basamaklarıdır. Örnek verecek olursak, Kemik Morfogenetik Protein (BMP) mezen şimal hücreleri stimüle edip osteoindüktif rol oynamaktadır
TransformeEdici Büyüme Faktörü b-1 (TGF b-1), Osteoblastların kemotaksisini stimule eder, endotelyal hücre ve fibroblast apoptozisini fibroblastların miyoblastlara dönüşümünü uyarır. Damarsal Endotelyal Büyüme Faktörü (VEGF) anjiogenezisi arttırır .
Trombosit kaynaklı büyüme faktörü (PDGF), mezen şimal progenitör hücrelerin proliferasyonunu stimule eder, nötrofil ve monositlerin kemotaksisini arttırır.
Epidermal Büyüme Faktörü (EGF), epitelyal hücrelerin proliferasyonundan sorumludur, İnsülin Gibisi Büyüme Faktörü1 (IGF-1), osteoblast ve kemik matriksi sentezini stimule eder. Hyeon ve ark. 2007 yılında yaptıkları bir hayvan çalışmasında, sinüs lifting operasyonlarında otojen greft ile otojen greft+TZF tatbikini karşılaştırmışlardır. Hayvanlar sakrifiye edildikten sonra yapılan histolojik incelemede test kümesinde (otojen greft+TZF) kemik ölçüsü denetim kümesine nazaran ziyade bulunmuştur
Sebebi, TZF’nin otojen greftte bulunan protein yapıyı aktive etmesi ve ortama çağırdığı osteoblastların yapışma eğilimi olarak gösterilmiştir Choukroun ve ark. yaptıkları gibisi bir insan çalışmasında TZF ile karıştırılan greftin tek başına greft tatbikine nazaran daha çabuk yeni kemik oluşturduğunu belirtmişlerdir. TZF’nin yumuşak doku iyileşmesindeki rolünün. TZP ile emsal olduğu düşünülmektedir. Yapılan bir çalışmada standart KKF ve KKF/TZF’nin karşılaştırmasında fark görülmemiştir Throat ve ark. 2011 yılında yayınlanan bir çalışmalarında periodontal kemik içi defektlerin tedavisinde konvansiyonel flap ve flap/TZF’yi karşılaştırmışlardır Bir numara yıl ahir alınan klinik ve radyografik sonuçlar karşılaştırıldığında TZF tasarrufunun güzelleşmeyi hızlandırdığı saptanmıştır
TZF’nin elde edilişi
TZF, hastadan alınan venöz kanın 3.000 devir/dakikada, 15 dakika santrifüj edilmesiyle elde edilir .Oldukça yalın olan bu sistemin başarısı hastadan kan elde edildikten sonra süratli bir biçimde santrifuj edilmesinden makbul. Vakumlu tüplere alınan venöz kan birinci birkaç dakika içerisinde santrifüj edilmeye başlanmalıdır. Santrifüjün birinci dakikalarında trombositler mekanik olarak örtülü sistem içerisinde duvarlara caprtırılarak Sitoplazmaları parçalanarak içerisindeki faktörler ve içerikleri bağımsız kalır. Elde edilen kana antikoagülan eklenmediği için doğal olarak polimerize olma eğilimindedir. TZF rastgele bir antikoagülan ya da sentetik husus eklenmeden elde edilerek TZP’nin aldığı muahezeleri ekarte etmektedir Satrifüj edilen tüplerden steril presel yardımıyla çıkartılan TZF’nin al kan hücresine yakın tabakası el aleti yardımıyla sıyrılır. Elde edilen TZF’nin serumu gaz tampona emdirilerek direnci yüksek membran formu elde edilir Membran, kullanılacağı yere nazaran makasla kesilerek istenildiği üzere şekillendirilebilir Gerek duyulursa, birden çokça membran üst üste konarak uygulanabilir ya da küçük modüller halinde kesilerek greft formunda kullanılır. Hızlandırma ve rejenerasyon sağlama maksatlı kullanılmaktadır .
Trombosit konsantrasyonları içerikleri ve elde ediliş tekniklerine nazaran
1-Trombositten Güçlü Plazma(TZP)
2-Trombositten Varlıklı Fibrin (TZF) olarak iki sınıfa ayrılır.
TZP:TROMBOSİTTEN GÜÇLÜ PLAZMA
Kandan elde edilen birinci eser olan TZP,(PRP) yüksek konsantrasyonlarda trombositler ve büyüme faktörleri içeren otojen kan pıhtısıdır
Trombin ve CaCl2 eklendiğinde jel formunda kullanılabilir.
Tıpta, diş hekimliğinde ve veterinerlikte yaygın tasarruf ortamlarına sahiptir Del Fabbro ve ark 2011 yılında yayınladıkları sistematik çalışmasında TZP’nin periodontal kemik içi defektlerin, furkasyon defektlerinin ve dişeti çekilmelerinin tedavisine mümkün tesirini değerlendirmişlerdir .
Sonuç:
TZP’nin, kemik içi ve furkasyon defektlerinde greft materyaliyle kombine tasarrufunda güzelleşmeye ekte bulunabileceğini, lakin yönlendirilmiş doku rejenerasyonu süreçlerinde ve dişeti çekilmelerinin tedavisinde güzelleşmeye ek eklerinin olmadığını saptanmıştır
TZF:TROMBOSİTTEN GÜÇLÜ FİBRİN
Trombosit konsantrasyonlarının ikincisi olan trombositlerin ve sitokinlerin fibrin ağı içerisinde ağırlaştırılmasıyla elde edilir
TZP’den farklı olarak, rastgele bir antikoagülan ya da sentetik unsur eklenmeden elde edilişi, üretim mühletinin kısa, maliyetinin düşük olması tercih. TZF’nin edilme sebebi olmuştur . Trombosit sitokinleri aktivitesi TZF elde etmede anahtar rol oynadığı için oluşum basamaklarını düzgün tanımlamak gerekir. Kan, plazma ve hücrelerden oluşmaktadır. Plazma; protein, şeker, yağ, vitamin, hormon ihtiva eder. Kan hücreleri ise eritrosit, lökosit ve trombositlerdir Trombositler kemik iliğindeki megakaryositlerden
oluşur. Bir trombositin kan dolaşımındaki ömrü 8-10 gündür. Renksiz, çekirdeksiz disk formundadırlar ve sitoplazmalarında fibrinojen, büyüme faktörleri üzere birçok granül ihtiva ederler. Sağlıklı bir bireyde kanda 150.000-450.000/mm3 bulunurlar Biyolojik yara güzelleşmesi basamaklarında damarlardaki kanama sonucu trombositlerden tromboplastin unsuru açığa çıkar. Tromboplastin faal hale geçerek karaciğerde üretilen ve ön hususu K vitamini olan protrombini kalsiyum iyonlarının da yardımıyla trombine çevirir. Trombin kan sitoplazmasında bulunan fibrinojeni fibrin ağına dönüştürür ve nahiyede birinci basamak tıkaç oluşur.
Fibrin ağı dolaşımdan gelen kök hücreleri yakalar ve yara yerinde vaskülarizasyonu aktive eder .Fibrin matriksin anjiogenezisi direkt aktive ettiği saptanmıştır. Trombositler pıhtıyı şekillendirmenin yanı sıra yara uygunlaşmasını başlatan büyüme faktörlerini ve sitokinleri de ihtiva eder
Trombositlerin a-granüllerinde TGFb-1, PDGF, EGF, IGF-1, VEGF BMP üzere büyüme faktörleri vardır .ve güzelleşme basamaklarında değerli rol oynamaktadırlar. TZF de tüm bu büyüme faktörleri konsantrasyonları arttırılmış olarak yara yerine yerleştirilir
Sonuç:, trombosit konsantrasyonunun ve fibrin ağı sayısını arttırmayı hedeflediğini söylenebilir
TZF’nin diş hekimliğinde tasarruf ortamları:
1. Periodontal defektlerin tedavisi
2. Sinus lifting operasyonları
3. Soket augmentasyonu
4. Kret augmentasyonu
5. Dişeti çekilmesi tedavisi
6. Açık yara yüzeylerinin örtülmesi
7. Furkasyon defekti tedavisi
Sonuç olarak, TZF’nin rejenerasyonu hızlandıran mevcut içeriği, otojen ve kolay temin edilebilirliği ucuz ve muteber olması tercih edilme sebebidir Rejeneratif kök hücre tedavilerinde alınan sonuçlar yapılacak daha kapsamlı çalışmalarla desteklendiği takdirde tasarruf yerlerinin daha da artacağı düşünülmektedir.
Hürmetlerimle;
Dr .Suhan SUNGUR