Türkiye’de resmi sayılara nazaran teşhis konulan her iki kanser hastasından birini kaybediyoruz. İlerlemiş kanser olaylarında ise tablo ne yazık ki daha makus. Pekala, son evre kanser hastalarında da fitoterapiden faydalanabilir miyiz? Fitoterapi Uzmanı Dr. Şenol Şensoy sorularımızı yanıtladı.
Araştırmara göret tıbbi bitkilerin kanser hücreleri üzerinde öldürücü (sitotoksik) özellikleri var. Ancak kanser hücrelerini öldürürken bizim sağlıklı hücrelerimize ziyan vermiyorlar hatta onların işlevlerini destekliyorlar. Bu manada bilhassa ilerlemiş kanser olaylarında 2014 yılından bu yana fitoterapi dayanak tedavi olarak kullanılıyor. Pekala fitoterapi hangi aşamda, nasıl kullanılıyor? Tüm sorularımızı Fitoterapi Uzmanı Dr. Şenol Şensoy yanıtladı.
Fitoterapi nede kadar vakittir kullanılıyor? Kanserin hangi evresinde fitoterapiye başvurmak gerekiyor?
"Fitoterapi ülkemizde ne yazık ki biraz geç başlanmış bir uygulama. 2014 yılında Sıhhat Bakanlığı’nın yönetmeliği ile birlikte tıp tabipleri bu hususta devreye girdi ve fitoterapi uygulamalarına başladılar. Lakin fitoterapiyi biz istiyoruz ki hastalık teşhis edilir edilmez çabucak başka tedavi yolları ile birlikte yani klasik tıbbi tedavi metotları ile birlikte uygulamaya koyalım ki dilek ettiğimiz sonucu alabilelim."
Kanser hastalarında fitoterapi ne işe fayda?
"Fitoterapinin bugün uygulanan kemoterapi ve radyoterapi üzere metotların aktifliğini artırıcı özellikleri var. Yeniden kemoterapinin çok önemli yan tesirleri ile karşılaşıyoruz. Hastaların büyük bir bölümünde kemoterapiye karşı bazen dayanılmaz yan tesirler ortaya çıkıyor. Bunu tıbbi bitkilerle desteklediğimiz vakit yan tesirleri çok aşağılara çekebilme ihtimalimiz var. İleri etaplarda bazen klasik tıbbi tedavileri uygulayamayabiliyoruz. Hastanın bu tedavileri kaldıracak direnci kalmadıysa o vakit kemoterapi ve başka tedavileri veremiyoruz. Son etap terminal devir dediğimiz süreçte bile fitoterapiyi kullanabiliyoruz. Hasta ağızdan besin alabildiği sürece, tıbbi bitkileri hastaya verme imkanımız ve onların tesirlerinden faydalanma imkanımız var."
Kanser nasıl oluşuyor?
"Kanser DNA hasarı sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. DNA hasarına ne sebep olur? Bedenimizde birtakım atıklar ortaya çıkıyor. Bu atıkları bertaraf edici sistemler var. Fakat bazen bertaraf edici düzenekler zayıf düşüyorlar ve atıklar orada baskın duruma geliyorlar ve hücrede hasar oluşturuyorlar. Bu durumda DNA’da hasar oluşursa hücre ya fonksiyonelliğini yitiriyor ya hayatiyetini kaybediyor ya da bizim mutajen dediğimiz kanserleşme etabına geçiyor. Her gün bu biçimde bedenimizde yaklaşık 1 milyon civarında kanser hücresi oluşuyor. Bağışıklık sistemimiz de bunları yok ediyor. Bağışıklık sistemimizin zayıfladığı durumda kanser oluşumu hangi organımızda baskın hale gelirse o organın kanseri ortaya çıkıyor."
Kanser tedavisinde ne çeşit tedavi teknikleri kullanılıyor?
"Tedavi yaklaşımları olarak kemoterapi ve radyoterapi kanser hücresini öldürmeye yöneliktir. Lakin bu tedaviler kanser hücresini öldürürken ne yazık ki bizim olağan sağlıklı hücrelerimize de ziyan veriyorlar."
Fitoterapinin kanser tedavisindeki yeri nedir?
"Fitoterapinin burada kullandığımız çağdaş teknikleri destekleyici özellikleri var. Kemoterapiye karşı kanser hücreleri bazen direnç geliştiriyor. Tedavinin muhakkak bir mühlet başarılı olup, sonrasında geri dönüşlerin, nükslerin sebebi de buna dayanıyor. Lakin fitoterapi ile birlikte ilerlediğimiz vakit tıbbi bitkiler kanser hücrelerinin bu direnç geliştirme sistemlerini engelliyorlar."
Tıbbi bitki özlerinin kanserdeki tesiri nedir?
"Tıbbi bitkilerin kanser hücreleri üzerinde öldürücü (sitotoksik) özellikleri var. Lakin kanser hücrelerini öldürürken bizim sağlıklı hücrelerimize ziyan vermiyorlar hatta onların işlevlerini destekliyorlar.
Öte yandan kanserin yayılma yolakları var. Örneğin karaciğer hücremiz kalkıp da "ben burada çok sıkıldım biraz midede oturayım, orada çalışayım" diyemez, bu türlü bir duruma beden müsaade etmez. Lakin kanser hücresi karaciğerde ise kan yolu ile lenfatik drenajla yahut komşuluk yolu ile öbür organlarımıza bulaşabiliyor ve orada yeniden çoğalarak tümöral faaliyetlerini devam ettiriyor."
Fakat metastas inkar edilemez bir gerçek...
"Kullanılan çağdaş tedavilerin metastaz önleyici özellikleri yoktur. Tıbbi bitkilerin metastazı da önleyici özellikleri var. Yeniden kanser hücrelerinin kendilerini besleyici özellikleri var. Anjiyogenez düzeneği var. Kendi bulundukları tabanda bir damar ağı oluşturuyorlar. O bölgenin kanlanmasını artırıyorlar ve böylelikle daha süratli büyüyüp çoğalıyorlar. Tıbbi bitkiler bu anjiyogenez düzeneğini da ortadan kaldırıyor. Kanserli dokunun bulunduğu yerdeki damar oluşumunu engelliyor ve kanserli dokunun beslenmesini zayıflatarak ölmesine katkıda bulunuyor. Bu biçimde kanserin tüm yolaklarında aktifliği olan bir tedavi sistemidir fitoterapi. Bu manada kemoterapi kullanamadığımız durumlarda da fitoterapinin çok önemli tesirlerinin olduğunu kullandığımız vakit görüyoruz."
