İlk Yardım Bilgileri

İlk Yardım Bilgileri ,ilk yardım nasıl yapılır,yaralanmalar ilk yardım,ilk yardım bilgileri nelerdir,ilk yardım nedir

İlk Yardım Bilgileri

A TANIMI

Aniden hastalanan veya kazaya uğrayan kişinin hayatını kurtarmak ve doktora ulaştırılıncaya kadar, o andaki durumunun daha kotuye gitmesini onlemek icin mevcut malzemelerle yapılan yardıma ilk yardım denir İlk yardımı yapan kimse ne kadar bilgili olursa olsun doktorun yerini tutamaz Bu husus unutulmamalıdır

B ONEMİ

Yaşamı boyunca insan, ilkyardımı gerektiren durumlarla her zaman karşılaşabilir Zamanında yapılacak basit ve etkili bir ilk yardımla hasta veya yaralının hayatı kurtarılabilir

C TEMEL İLKELER

TEŞHİS: Teşhis icin once hastanın veya yaralının hikayesi oğrenilir Sonra belirtiler ve bulgular saptanır

TEDAVİ: Hasta icin en uygun ilkyardım, zamanında ve zarar vermeden uygulanır

TAŞIMA: Teşhis ve tedavi yapıldıktan sonra en yakın sağlık kurumuna uygun koşullar icinde taşınır

D İLK YARDIMIN TEMEL KURALLARI:

Hasta veya kazazedenin emniyetini sağlayın

Yatırıp, dinlendirin

Kaza yerini işaretleyin

Paniği onleyin, kalabalığı dağıtın

Temiz hava sağlayın, hastayı sıcak tutun, sıkı giysilerini gevşetin

Hasta veya kazazedeyi iyice muayene edin

Mudahaleyi suratle, sakin ve gerektiği kadar yapın

Duzenli solunum sağlayın

Kanamayı durdurun

Şoku onleyin

Bilinci yerinde olmayanlara yiyecek ve icecek vermeyin

Gerekiyorsa tıbbi tedavi icin doktor sağlayın

Bilmediğiniz durum varsa, ısrar etmeyin

E KANAMALARDA İLK YARDIM

Ceşitli nedenlerle kanın damar dışına cıkmasına kanama denir Yetişkin bir kimsede 56 kg kan vardır 11,5 kg kan kaybeden bir insanın hayatı tehlikeye girer O HALDE KANAMALARI HEMEN DURDURMAK GEREKİR Kanamaları kanın aktığı yere gore ic ve dış kanama olmak uzere ikiye ayırabiliriz
1 İc kanamalar

İc organlardaki dokuları besleyen kan damarlarının yırtılması veya zedelenmesi sonucu kanın damarlardan vucut boşluklarına akmasında denir İc kanamaları kişiyi olume goturebilir
Bulguları;

Baygınlık hali, baş donmesi,

Yuzde, dudaklarda ve parmak uclarında solukluk,

Huzursuzluk, Derinin nemli ve soğukluğu, Susama hissi,

Hızlı ve zayıf nabız, nabzın guclukle hissedilmesi,

Hızlı solunum,

Hava aclığı hissetmesi (Sanki hava alamıyormuş gibi bir hisse kapılması),

Bilincin azalması ve en sonunda bilincin kaybolması
Yapılacak ilk yardım

Yaralı sırt ustu yatırılır

Baş yana cevrilir

Şoka karşı tedbir alınır

Ağızdan yiyecekicecek verilmez

Sarsmadan ambulans veya sedye ile hastahaneye goturulur
2 Dış Kanamalar

Kanın damardan vucut dışına cıkmasına dış kanama denir Dış kanama genellikle yaralanmalar sonucu olur ve atardamar, toplardamar, kılcal damar kanamaları şeklinde gorulur
Dış Kanamaları Durdurucu Yontemler
a Parmakla Basınc Yapma

Yara ufak ve kanama az ise; Yara uzerine temiz bir bez ya da pansumanla BASTIRINIZ
bBasınclı Pansuman (Tampon)

Yara icindeki yabancı cisimleri cıkarmadan yara uzerine temiz bir pansuman koyduktan sonra kravat, eşarp veya varsa sargı bezi ile sıkıca SARINIZ
c Kanayan Yerin Yuksekte Tutulması

Yaralı veya kanayan kısmın kalp seviyesi uzerine yukseltilmesi ile kanama oldukca azalır hatta durulabilir
d Damar Uzerine Basınc Yapılacak Tazyik Noktaları

Şakak bolgesi: Kulak onune parmağınızla bastırınız

Yuz bolgesi: Kanamanın olduğu taraf alt cene kemiğinin orta kısmına parmağınızla bastırınız

Baş ve yuzun bir bolgesinde:

Once yaralının arkasına geciniz Hastanın başını kanayan yana doğru eğiniz Dort parmakla alt cene koşesinin hemen altına (kanayan tarafta) boyuna BASTIRINIZ

Kol bolgesinde (Omuz ve ust kol):

Yaralının onune durunuz Başını kanayan tarafa doğru eğiniz Baş parmağınızla o taraf koprucuk kemiğinin ucte bir ic kısmının arka ve alt tarafına doğru BASTIRINIZ

Bacak bolgesinde:

Yaralıyı sırt ustu ve duz yatırınız

Kanayan tarafta yer alınız

Kasık kıvrımının ucte bir kısmından gecen atardamarı sıkıştıracak bir kuvvetle bastırınız

Kalp seviyesinin yukarısına kaldırınız

e Boğucu Sargılama (Turnike)

Boğucu sargılama; kol ve bacaklardaki buyuk kanamalarda atardamarı, deri ile kemik arasına sıkıştırarak kanamayı durdurma yontemidir Tek kemikler uzerine uygulanır (Kolda pazı, bacakta uyluk kemiğine uygulanır) Uygulamada dar sargı, kravat, kemer, eşarp, mendil, ince lastik vb malzeme kullanılabilir Kesinlikle tel, kablo, zincir vb kullanılmamalıdırTurnike uygulaması sonucu meydana gelen doku harabiyeti ve bunun ortaya cıkardığı istenmeyen etkiler nedeniyle gunumuzde turnike uygulanmamaktadır

Ancak, aşağıda belirtilen ozel durumlarda başka bir şey yapılamıyorsa turnike uygulanır

Cok sayıda ciddi yaralının bulundugu bir ortamda tek ilk yardımcı varsa, kanamayı durdurmak ve daha sonra diğer yaralılar ile ilgilenmek gerekiyorsa

Yaralının guc koşullarda bir yere taşınması gerekiyorsa (ornegin, engebeli bir arazi gecilecekse), taşıma sırasında kanamayı durdurmak amacıyla

Uzuv kopması varsa ve kanama yerine en yakın atar damara baskı uygulaması yetersiz kalmışsa hastayaralıya turnike uygulanabilir
f Boğucu Sargılama Uygulanması

Boğucu sargılama uygulanacak yer tespit edilir

Boğucu sargılama malzemesi sıkıca 23 kez sarılır ve bağlanır Sıkıştırma cubuğu (turnike ağacı) yerleştirilir tekrar bağlanır

Kan duruncaya kadar sıkıştırma cubuğu dondurulur, kan durunca cubuk sabitleştirilir

Boğucu sargı bağlandıktan sonra uygulama zamanı bir kağıda kaydedilir ve gorulecek şekilde vucuda asılır

Her 20 dakikada bir 510 saniye boğucu sargı gevşetilir

Turnike bir saatten fazla uygulanmamalı şayet uzun kalacaksa gevşetme aralıkları sıklaştırılmalıdır

Kol ve bacak kopmaları varsa, temiz bir poşet icine konulan kopan uzuv buz ve su bulunan ikinci bir poşetin icine konularak kazazede ile birlikte tam teşekkullu bir hastahaneye goturulmelidir

F YARALANMALAR

Ceşitli nedenlerle vucut dokularının butunluğunun bozulması ya da bir kısmının kaybına yara denir
1 Yaralanmalarda İlk Yardım
a Yapılması Gerekenler

Yaralıyı emniyetli bir yere alarak oturtunuz veya yatırınız

Ellerinizi sabunlu su ile yıkayınız

Varsa once kanamayı durdurunuz

Yara uzerinde giysi varsa dikiş yerinden sokunuz veya kesiniz

Yara cevresinde kılları temizleyiniz

Yara uzerine pansuman koyduktan sonra yara etrafını sabunlu su ile temizleyiniz ve yaraya değmeyecek şekilde tenturdiyot surunuz

Yara kirli ise yarayı merkezden, dış cevreye doğru ılık sabunlu su ile yıkayınız

Yara uzerine pansuman koyup, sargı bezi ile sarınız

Yaralı kısmın altına kalın karton vb koyup sararak tespit ediniz, dinlendiriniz

Ağrıyı, şişliği ve morluğu onlemek icin o bolgeye havluya sarılı buz koyunuz

Yara icinde batık cisimler varsa, simitcik yapıp koyunuz ve sargı bezi ile sarınız
b Yapılmaması Gerekenler

Yara uzerine tenturdiyot ve benzeri antiseptik surmeyiniz

Yara uzerine, yara tozu, pudra, merhem, kul, tutun vb şeyler koymayınız

Batmış olan cisimleri cıkarmayınız

Yara uzerine pamuk koymayınız

Yaraya ve pansuman malzemesine el surmeyiniz

G YANIKLAR, HAŞLANMALAR VE İLK YARDIM

Ateş, sıcak bir cisim, elektrik, radyasyon, asit veya bazla oluşan yaralara yanık; sıcak su, buhar vs yol actığı doku bozukluklarına ise haşlanma denir Vucut dokularının yanma derecelerine gore yanıklar 3 gruba ayrılır


1Birinci derece yanık: Bunun en guzel orneği guneş yanıklarıdır Deri yuzeyi kızarır, hafif şiş oluşur Yanık bolge duyarlı olup bastırınca ağrır

2İkinci derece yanık:Yukarda belirtilenlere ek olarak deri uzerinde ici su dolu kabarcıklar olur 5 cm2 den daha buyuk boyle bir yanığı olan kişiyi hemen hastahaneye gonderiniz

3Ucuncu Derece yanık: Yanık derinin butun kalınlığını icine aldığı gibi bazen daha derinlere, kemiğe kadar inebilir Boyle yanığı olanlar hemen hastahaneye gonderilmelidir Yanıklarla haşlanmalar; şoka, mikrop almaya, solunum zorluğuna sebep olur
Yanık ve Haşlanmalarda İlk yardım

Kucuk bir yeriniz yanmışsa icinde kucuk buz parcaları bulunan su dolu bir kovaya sokunuz ya da musluk suyu altına 10 dakika tutunuz Yanık veya haşlanmış kısımlara elinizi surmeyiniz

Yanık veya haşlanmış yuzeye temiz bir bez veya pansuman koyunuz Yanık nedeniyle deride oluşan ici su dolu kabarcıkları sıkmayınız, patlatmayınız

Yanıklı hastayı sakin, ılık bir yerde dinlendiriniz

Yanmış giysileri cıkarmayınız Yanık uzerine yoğurt, salca, diş macunu surmeyiniz

Yanık bolgesinde bilezik, kunye, yuzuk varsa keserek cıkarınız

Asit yanıklarında, giysilerini cıkarınız, bol su ile yıkayınız Baz yanıklarında, asit yanıklarındaki gibi davranınız

Elektrik sonucu oluşan yanıklar ile buyuk yanıklarda hastayı zaman kaybetmeden hastahaneye goturunuz

H SOLUNUM SİSTEMİYLE İLGİLİ İLK YARDIM

Yaşam icin gerekli temiz havanın alınıp kirli hava olarak geri atılmasına SOLUNUM, ceşitli nedenlerle solunum durması haline de BOĞULMA denir
1 Boğulma nedenleri

Solunum yolu; bilincsiz olarak dilin arkaya gitmesi, başın one doğru bukulmesi, yabancı cisim, takma diş, ağızda biriken kanın solunum yolunu kapatması veya solunum yollarının yaralanması, ses tellerinin şişmesi gibi nedenlerle tıkanabilir

Ceşitli zehirli gazlar, kafa yaralanmaları gibi nedenlerle santral sinir sisteminin calışmasının yavaşlaması, suda boğulma ve iple boğulmalar vb nedenlerle solunum yavaşlayabilir veya durabilir

Kalp durması, şok durumu, elektrik carpması, karbonmonoksit zehirlenmesi nedeniyle de solunum durabilir

Goğus duvarının delici cisimlerle yaralanmaları sonucu da boğulma olabilir
2 Boğulma belirtileri Duygu ve Bulguları Bunlar boğulmanın derece ve şiddetine gore ikiye ayrılırlar
a İlk Safhada Gorulenler

Baş donmesi ve halsizlik,

Nefes darlığı, Nabız sayısının artması,

Kısmi bilinc kaybı, Boyun damarlarında şişme,

Yanak ve dudaklarda morarma ile birlikte yuzde kızarma, kan toplanması
b Sonraki Safhada Gorulenler

Dudaklar, burun, kulaklar ve ayak parmakları mavimtırak gridir

Solunum kesik kesiktir veya hic yoktur

Nabız yavaş ve duzensizdir

Tam bilinc kaybı vardır
c Ne Yapmalıyız?

Boğulmaya neden olan etken ortadan kaldırılır (yabancı cisim, ağızda takma diş, sakız vb)Boyun, cene yere dik olacak şekilde, arkaya bukulur Cene acılır, dil one cekilir

Ağızdan ağıza yapay solunum yapılır Solunum yollarının acılması ilk uc dakika icinde yapılmalıdır, beyin daha fazla oksijensizliğe dayanamaz
3 Suda Boğulmada İlk yardım

Suda boğulma tehlikesi geciren kişiyi karaya cıkarıp, sırt ustu yatırın

Yakasını, kemerini gevşetiniz

Takma dişini cıkarınız

Ağzının icindeki yabancı cisimleri temizleyiniz Ağızdan ağıza yapay solunum yapınız Soluk verdiği zaman kişinin başını yana ceviriniz Bu hareketi 56 kez tekrarlayınız Boylece; fazla su kopurerek dışarı cıktığı gibi kişiye yeterli solunum da yaptırmış olursunuz

Daha sonra ıslak giysileri cıkarıp battaniyeye sarın,

Yutulan suyu cıkartmak icin iki elinizle karnı altından tutarak hastayı yukarı kaldırınız Bu suretle hava yolundaki suların boşalmasına yardım etmiş olursunuz
4 Ağızdan ağıza Sun'i Teneffus Metodu

Kişiyi duz bir yere sırtustu yatırınız

Cenesini yukarı gelecek şekilde başını geriye cekerek solunum yollarını acınız

Ağız cevresini temizleyiniz

Ceneye bastırarak ağzın acılmasını sağlayıp, diğer elinizle burun deliklerini tıkayınız

Derin nefes alıp ağızdan ağıza dakikada 1215 defa ufleyiniz

Goğus kafesinin yukselip, yukselmediğini kontrol ediniz

Solunum normale donunceye kadar veya hastahaneye ulaştırıncaya kadar işleme devam ediniz

I ELEKTRİK CAPRMASINDA İLK YARDIM

Elektrik carpması sonucunda kas krampları, kırıklar, sinir felci, solunum merkezinin felci, solunum ve kalbin durması olabilir

Kesinlikle kendinizi tehlikeye atmayınız

Elektrik fişi size yakınsa cekiniz

Sigortayı cıkarınız

Kuru tahta, sopa, ip, deri kemer ya da kuru gazete tomarı ile yaralının elektrik teli ile olan ilişkisini kesiniz

Varsa yanık tedavisi uygulayınız

Bilincsiz ve soluk alamıyorsa ağızdan ağıza yapay solunum yapınız

Bilincsiz fakat soluk alıyorsa, şok durumunu onleyiniz, ayaklarını yukarı kaldırınız Nabız alınamıyorsa kalp masajı yapınız

Bilincli ve soluk alıyorsa, sakin olarak dinlendiriniz Kendisine gelince ambulansla hastahaneye gonderiniz

J ŞOK

Kelime anlamı SARSILMA demektir Dolaşım sistemindeki kanın ceşitli nedenlerle azalması, hucrelere yeterli oksijenin gelmemesi sonucu ortaya cıkar
1Belirtileri

Kaza yerinde sessiz, sakin, hic hareket etmeyen bir yaralının bilinci yerinde olmayabilir

Deri soğuktur ve soluktur,

Soğuk ve yapışkan bir terleme gorulur,

Gozler goz cukuruna batmış şekilde sanki burnu sivrilmiş gibidir

Nabız zayıftır ve hızlıdır Solunum hızlanmıştır
2 Yapılması Gerekenler

Uygun bir yere sırtustu yatırınız

Etrafındaki kalabalığı dağıtınız

Az hareket ettirmeye calışınız

Beynin kan dolaşmasını ve calışmasını kolaylaştırmak icin başta kanama yoksa başı 150300 aşağı getirip, ayak ucunu 3040 cm kaldırınız

Yakasını, kemerini, gomleğini gevşetiniz

Solunum yolu tıkanıklığı varsa gideriniz

Gerekirse yapay solunum ve kalp masajı yapınız

Kanaması varsa kanamayı durduracak onlemi alınız

Kırık varsa atel ile tespit yapınız

Soluk almakta gucluk cekiyorsa baş ve goğus kısmını hafifce yukseltiniz

Battaniye ile ortunuzYaralı bilincsiz ise katı yiyecekicecek vermeyiniz

İhtiyac durumunda dudakları ve dili birkac damla su ile ıslatınız

K BİLİNC KAYBI (HİSSİZLİK) VE İLK YARDIM

Bilinc kaybı, beynin calışmasındaki gecici bir duraklamadır
Bilinc Kaybında İlk Yardım

Yaralı veya hastaya temiz hava sağlayınız ve solunum yollarının tıkanmasını onleyiniz

Solunum bozulmuş veya durmuşsa suni solunum yaptırınızHastayı yana yatırınız(sağa ya da sola)

Giysilerinin boyun, goğus ve bel kısımlarını gevşetiniz

Battaniyeye sarınız, sıcak uygulama yapmayınız

Yiyecek ve sulu şeyler vermeyiniz

Hastayı yalnız bırakmayınız

Mumkun olan suratle tıbbi mudahaleye naklediniz

L KIRIKLARCIKIKLARBURKULMALAR
1 Kırıklar

Herhangi bir kuvvet zoru ile kemik butunluğunun bozulmasına KIRIK denir Ceşitleri:

aAcık Kırık

bKapalı Kırık

a Kırıklarda Genel Duygu ve Bulgular Kırık yerinde ve yakınında ağrı, Dokunmaya karşı hassasiyet, Şekil bozukluğu, Şişlik, morluk, Hareketsizlik ve kuvvetsizlik, Kırık kemiklerin birbirine surtunme sesi

b Kırıklarda Genel Tedavi Kuralları

Eğer deride yara varsa uzerine steril bir pansuman ya da mendil koyup sarınız

Yara icinde gorulen kemik parcalarını cıkarmaya calışmayınız Kanama yapabilir Damar ve sinirleri yaralayabilirsiniz O kısmın uzerine steril pansuman koyunuz Sonra bir bezi simit şeklinde katlayıp delik olan kısmı ortaya gelecek şekilde yerleştiriniz En ust kısmına kalın pamuk ya da sunger tabakası koyunuzSarınız

Kırık olup olmadığını once elbisesi uzerinden hafifce elle muayene ederek saptamaya calışınız Once sağlam tarafın, elbise kolunu cıkarınız Gerekirse elbise yerini dikiş yerinden sokunuz ya da kesiniz

Elle hoyratca muayene etmeyiniz Kırık yerini oynatmayınız Ağrı şoka yol acabilir Kırık kemik ucları damar ve sinirleri yaralayabilir

Kırık uclarını hareketsiz hale getirmek icin kırık yerini tespit ediniz Kol ya da bacağın her iki yanına kalın karton ya da tahta koyup sargı bezi, eşarp, kravat ya da gomlek parcaları ile sarınız

Tespit icin kullanılan karton, tahta gibi gerecler kırık yerini bir ust birde alt tarafındaki eklemlerin otesine kadar gelecek uzunlukta olmalıdır Bu araclara atel adı verilir Atellerin deriye gelen kısımları pamuk ve bezlerle beslenmelidir

Şok durumuna gore onlem alınız

Kanama varsa bilinen onlemlerle kanamasını durdurunuz

Kırık yerin uzerine havluya sarılı buz torbası koyunuz

Yaralıyı battaniye ile ortunuz Dinlendiriniz

Yaralı kısmı kalp seviyesinin yukarısına kaldırınız

Kırılan organı hangi durumda bulduysanız o durumda tespit ediniz Kırığı yerine koymaya calışmayınız Gereksiz dokunmalardan kacınınız

Yaralıyı ambulansla ortopedi ve travmatoloji kliniğine goturunuz

c Omurga Kırıklarında İlk Yardım

Coğu kez yuksek bir yerden duşme ya da trafik kazaları sonucu omurgada kırık ve bazen icinden gecen omurilikte değişik derecelerde yaralanmalar olabilir

Yaralıyı muayene etmeden, belinde ya da boynunda ağrısı, başka bir şikayeti olup olmadığını sormadan dondurmeyiniz Ayağa kaldırmayınız

Kesin tanı bilinmedikce belinde ağrısı olan boyle bir yaralıda kırığın da olabileceğini unutmayınız Kırık olmadığı kesin olarak saptanıncaya kadar kırık var gibi hareket ediniz

Eğer omurgasında bir kırıktan şupheleniyorsanız, yaralıyı yerinden kaldırmadan altına genişce bir tahta ya da kapı yerleştiriniz

Baş ve boyunun her iki yanına ayakkabılarını ve katlayarak elbiselerini koyarak boynunun oynamasını engelleyiniz Eğer elinizde kum torbası varsa onu da koyabilirsiniz Naylon torba icine kum veya toprak doldurarak kum torbası yapabilirsiniz

Yaralıyı omuzlar, havsala, uyluk, dizaltı ve ayak bileğinin uzerinden gececek şekilde geniş bezlerle tahtaya bağlayınız Boyle taşıyınız Rontgen cekilip kesinlikle kırık olmadığı saptanmadıkca ayağa kaldırmayınız

Aksi durumda kendiliğinden iyi olabilecek bir omurga kırığı, yaralı kişinin kaba muayenesi, ayağa kaldırılması ya da uygun olmayan taşıma koşulları nedeniyle omurilik zedelenmesi olabilir Bunun sonucu bacaklarda felc, halsizlik, idrarı ve buyuk abdestini tutamaması gibi cok onemli sonuclar doğurabilir

Yara varsa steril pansuman koyunuz

Şok durumuna gore onlem alınız

Ağrısını dindiriniz

d Parmak Kırıklarında İlk Yardım

Kırık olan parmak altına parmak genişliğinde bir tahta ya da eğer elinde varsa hazır dar bir aluminyum şerit (atel) koyarak sarınız Gerekirse kırık parmağı; yandaki sağlam parmağa flasterle ya da sargı bezi ile sararak tespit ediniz

Kırık tarafı kalp seviyesinin uzerinde tutunuz

Kırık yer uzerine buz koyunuz

Parmaktaki yuzuk kesilerek cıkarılmalıdır (yuzuk nedeniyle şişlik olur Yuzuk parmağı sıkarak kangrene cevirebilir)

Hastahaneye gonderiniz

e On Kol Kırıklarında İlk Yardım

Kazanın olduğu yerde yaralının ceketini cıkarmadan, kırık olan tarafın elini karşı omuza gelecek şekilde kolu goğus uzerine koyunuz ve goğuse sarınız

On kolu da ucgen sargı bezi ya da tulbentle boyuna asınız

Eğer elinizde tespit icin hazır gerecler (atel) ya da tahta, kalın karton varsa kol ya da on kolun her iki yuzune bunları uygulayınız Gomleğinizden yırttığınız bezlerle, kravat, eşarp ya da sargı bezi ile kırık yerinin yukarısından ve aşağısından bağlayınız

Kolu goğus uzerine koyup başka bir eşarp ya da ucgen sargı ile sarınız On kolu da ucgen sargı, tulbent ya da eşarp ile boyuna asınız

Kırık yer uzerine buz koyunuz Bilezik varsa cıkarınız

f Kurek ve Koprucuk Kemiği Kırıklarında İlk Yardım

Kırık tarafın koltuk altına ufak bir pamuk topağı ya da katı bir bez koyup kolu eşarp ya da tulbentle boyuna asınız

Kırık yer uzerine buz koyunuz

Yaralıyı oturur durumda ve ambulansla hastahaneye gonderiniz

Eğer ucgen sargı ya da eşarp yoksa yaralı elinizi ceketinizin iki duğmesi arasından iceri sokup aynı taraf ceket eteğini yukarı kaldırıp iğneleyiniz

Bir omuz uzerinden gelen sargıyı (katlanmış bir tulbent) karşı taraf koltuk altından gecirip arkada bağlayınız Diğer sargı ile yanı işlemi karşı tarafa yapıp arkadan birbiri ile ve ilk sargının ucları ile duğum ediniz Bunları yaparken omuzları arkaya doğru cekiniz

g Bacak Kırıklarında İlk Yardım

Bacakta kırık varsa kaza yerinde yaralının pantolonunu cıkarmaya calışmayınız

Eğer yara varsa pantolonun dikiş yerinden sokunuz ya da kesiniz Yara uzerine temiz mendil ya da pansuman koyup uzerinden sarınız Boylece acık bir kırıkta yaradan mikropların girmesini onlemiş ve kanamanın durmasını sağlamış olursunuz

Eğer elinizde uzun tahta ya da kalın karton varsa uzun olanını dışta ayak bileğinden bele kadar, kısa olanını da ic tarafta ayak bileğinden kasığa gelecek şekilde bacağın her iki yanına yerleştiriniz

Ayak bileğinin uzerinden diz altından ve ustunden gomlek parcası, eşarp, kravat ya da sargı bezi ile bağlayınız

Eğer elinizde tespit icin aracgerec varsa icine katlanmış bez ya da pamuk koyup bacağı yavaşca yerleştiriniz, sonra bunun uzerinden sarınız

Eğer elinizde tespit icin hicbir aracgerec yoksa kırık olan bacağı sağlam bacağa sararak tespit ediniz Kırık yara uzerine havluya sarılı buz koyunuz

Sırtustu yatar durumda ve sedye ile hastahaneye gonderiniz

h Ayak ve Ayak Bileği Kırıklarında İlk Yardım

Kişinin ayağındaki yaraların uzerine temiz bir mendil ya da pansuman koyup sarınız

Yumuşak kare şeklindeki bir yastığın ortasına ayağı yerleştiriniz

Yastığın kenarlarını onde birbirine yaklaştırınız, cengelli iğne ile tutturunuz Gerekiyorsa uzerinde sargı bezi ile sarınız

Yastık icine koymadan once havluya sarılı buz uygulayınız

Kalp seviyesinin uzerinde tutunuz

N CIKIKLARDA İLK YARDIM

Bir eklemi oluşturan kemiklerden bir veya hepsinin birbiri uzerinde yer değiştirerek normal eklem ilişkisinin değişmesine CIKIKdenir Cıkık ile eklem kapsulu denen eklemi cevreleyen zar bağları da yırtılabilir Bu ise sık sık cıkıklara, burkulmalara yol acar Cıkık olan eklemde ağrı, şişlik, hareket sınırlılığı vardır Cıkık eklemi bukme ile eklemin tekrar eski cıkık durumuna geldiği gorulur

Cıkık olan eklemi yerine koymaya calışmayınız

Kırıkta olduğu gibi cıkık eklemi bir şekilde tespit ediniz

Cıkıktan şuphelendiğiniz zaman eklemde ve onun yanındaki kemiklerde kırığın, eklem bağında yırtığın da olabileceğini unutmayınız

Cıkık eklem uzerinde yarım saat havluya sarılı buz torbası koyunuz

Kalp seviyesinin uzerinde tutunuz

En yakın sağlık merkezine goturunuz

O BURKULMALARDA İLK YARDIM

Bir eklemin etrafındaki bağların, eklem kapsulu ve diğer yumuşak doku yapılarını; eklemin normal hareket genişliğinin otesinde zorlanmasına BURKULMAdenir Eklemde şişlik, ağrı, morluk olur Bu yapılar normalden fazla gerilebilir Hatta yırtılabilir Hareketler ağrılıdır

Burkulmuş eklemi hareket ettirmeyiniz

O eklem uzerine yarım saat havluya sarılı buz torbası koyunuz

Burkulmuş ayağınızın uzerine basmayınız Koltuk değneği kullanınız

Burkulmuş ayağınızın altına 45 yastık koyarak kalp seviyesinin uzerine kaldırınız Burkulmuş yerinizi sarkıtmayınız Şişlik, kanama ve ağrı olabilir

Burkulma kolunuzda ise kolunuz kalp seviyesi uzerinde olacak şekilde tulbentle kolunuzu boynunuza asınız

Kesinlikle sıcak havlu ya da termofor uygulamayınız Şişliğin artmasına yol acarsınız Ovuşturmayınız O ekleminizi dinlendiriniz

Elastik sargı ile sıkmayacak şekilde sarınız

Parmaklarınızı oynatarak kaslarınızı calıştırınız Boylece kasların pompalayıcı etkisi ile şişliğin azalmasına calışınız

Her burkulmanın altından bir kırık ya da eklem bağı yırtığı cıkabileceğini unutmayınız

En yakın sağlık merkezine goturunuz

P EZİLMELERDE İLK YARDIM

Vucudun bir yerine orneğin kol ya da bacağa ağır bir cisim duştuğu ya da carptığı zaman deri ve altındaki dokular kaslar ezilir Yırtılabilir, kanama şişlik olur

Elastik sargı sarıp o yerinizi yuksekte tutunuz

O bolgeye havluya sarılı buz uygulayınız

O bolgenizi dinlendiriniz

R ZEHİRLENMELER VE İLK YARDIM

Zehirli maddelerin vucuda girmesi sonucu ortaya cıkan duruma ZEHİRLENME denir
1 Zehirlenme Şekilleri
a Ağız Yolu İle;

*Gıda zehirlenmeleri, ilaclarla olan zehirlenmeler, kimyasal madde ile zehirlenmeler, alkol zehirlenmesi
b Solunum Yolu İle;

*Karbonmonoksit zehirlenmeleri, diğer zehirli gazlarla olan zehirlenmeler
c Deri Yolu İle;

*Zehirli gazlar, bocek oldurucu ilaclarla olan zehirlenmeler, diğer kimyasal maddelerle olan zehirlenmeler
2 Belirtiler

Ağızda yanma, ozel tat, yutkunma zorluğu, bulantı, kusma, karın ağrısı, karın krampı, ishal, halsizlik, baş ağrısı, baş donmesi ve terleme,

Bilincte değişik derecelerde bozukluk,

Solunum ve dolaşımda değişik derecelerde bozukluk, hatta durma,

Onemli durumlarda idrar miktarı azlığı hatta hic idrara cıkamama,

Gormede bozukluk, nabızda zayıflama, gozbebeklerinde kuculme, kan basıncında duşme ve havaleler olabilir
a Bilinci Yerinde ise;

Mumkun olduğu kadar cabuk tıbbi yardım isteyiniz:
bir ambulans (Tel: 112) cağırınız Zehirlenmenin nedenini biliyorsanız, haber verirken belirtiniz Ayrıca Zehirlenmelerde Başvurulacak Danışma Merkezini arayabilirsiniz

Tıbbi yardım ulaşana kadar hasta yalnız bırakılmamalıdırKusturarak mide icindekileri boşaltınız

b Bilinci Kaybolmuş ise;

Yan yatırınız

Baş ve boyunu arkaya ceviriniz, soluk yolunu acınız

Alt ceneyi ve dili one cekiniz

Gerekirse ağızdan ağıza yapay solunum yapınız

Kalp durmuşsa kalp masajı uygulayınız

Hastahaneye gonderiniz
3 Zehirli mantar, Tutun ve Zehirli Diğer Bitkiler ile Olan zehirlenmelerde İlk yardım

Ağızdan bol su icirerek sulandırınız

Parmağınızı zehirlenenin ağzına sokarak kusturmaya calışınız Tırnağınız uzunsa hastanın boğazını yaralayabilirsiniz Tırnağınızı kesiniz

Kusarak cıkarılanı saklayınız Birlikte hastahaneye goturunuz Boylece zehrin cinsi saptanabilir

Zehirli gıdayı aldıktan sonra 34 saat gecmişse mushil vererek dışarı atılmasını sağlayınız

İki uc yemek kaşığı tıbbi komuru bir bardak su icinde karıştırarak iciniz Tıbbi komur zehirleri bunyesinde tutar

Şoku onleyiniz Hastahaneye gonderiniz

DİKKAT: Genel kural olarak zehirlenen kişiyi kusturmayın; bu kuralın tek istisnası eğer kişi bilincli ise ve kısa bir sure once olması ilac icimisoz konusu ise kusturulabilinir