Ilk yardım nasıl yapılır
KANAMALAR
Vücudun herhangi bir yerinden fazla kanama varsa bunun bir lahza önce durdurulması hayati tartma taşır
Kanayan yeri ve etrafını dikkatlice temizleyip, kanama odağının neresi olduğunu bütün olarak anlamaya çalışın
Bandaj bezi veya temiz bir bezle yaranın üzerini iyice kapatıp, elinizle kanayan yerin üstüne baskı uygulayın
Kolu ya da bacağı yukarı doğru ve kalp seviyesinin üstüne kaldırarak, kan akışını dindirmeye çalışın
Bunu yaparken kaldırdığınız kol veya bacakta kırık şüphesi olmadığından bilhassa emin olun
Bere yeri üzerine sargı bezi veya pak bir bezle basarak tampon uygulayın Bunun yarayı en ince ayrıntısına kadar örtmesi gerekmektedir Bastırarak yara yeri üstünde dikkatlice basınç uygulayın sonradan bandaj bezi ile adamakıllı sarın
Kanamanın halen kesilmediği görülürse, daha kalınca bir tamponu aynı bandaj üzerinden ayrıntılarıyla sarın Bunun kanama odağının üstünde ve az çok basınç uygulayacak şekilde olmasına dikkat edin
Eğer buna rağmen kanama durmuyorsa, kanayan yerin arkasından, vücuda yakın olan esas atardamarın üzerine elinizle baskı uygulayıp, kan akışının azalmasını sağlayın
Başlıca atardamara 19 dk ’dan çok direkt baskı uygulamayın ve damar üzerinde herhangi bir sıkı t urnike ya da bono bağlamayın
Hastayı bacakları gövdeden yukarı durumda olacak şekilde yatırarak hemen bir sağlık kurumuna gönderin
Bandaj bezi veya pak bir bezle yaranın üzerini tamamen kapatıp, elinizle kanayan yerin üstüne baskı uygulayın
Kolu ya da bacağı yukarı dürüst ve yürek seviyesinin üstüne kaldırarak, kan akışını dindirmeye çalışın
Bunu yaparken kaldırdığınız kol veya bacakta kırık şüphesi olmadığından bilhassa belirlenmiş olun
Bere yeri üstüne bandaj bezi veya temiz bir bezle basarak tampon uygulayın Bunun yarayı en ince ayrıntısına kadar örtmesi gerekmektedir Bastırarak yara yeri üstünde dikkatlice basınç uygulayın sonradan sargı bezi ile tamamen sarın
Kanamanın halen kesilmediği görülürse, daha kalınca bir tamponu aynı sargı üzerinden ayrıntılarıyla sarın Bunun kanama odağının üstünde ve aşağı yukarı basınç uygulayacak şekilde olmasına uyarı edin
Eğer buna rağmen kanama durmuyorsa, kanayan yerin arkasında, vücuda yakın olan belli başlı atardamarın üstüne elinizle zorlama uygulayıp, kan akışının azalmasını sağlayın
Asıl atardamara 19 dk ’dan çok doğrudan doğruya zorlama uygulamayın ve damar üstünde herhangi bir sıkı t urnike ya da bono bağlamayın
Hastayı bacakları gövdeden yukarı durumda olacak şekilde yatırarak anında bir sıhhat kurumuna gönderin
UFAK DERI YARALANMALARI VE KANAMALAR
Yara üstünde pis, leke, toz, toprak varsa ilk olarak bunları temizleyin; mümkünse temizve bol suyla yıkayın Temiz bir sargı bezi veya bez parçası ile üzerini geçici olarak kapatın Bir zaman yara yerinin üstüne elinizle basınç uygulayarak kanamayı durdurun sonra pak bir pamuk parçası ile yaranın üzerini ayrıntılarıyla kurulayıp temizleyin Meydana Çıkan kanların oluşturduğu pıhtılar varsa çekip almayın; Bunlar kanamanın durdurulmasını karşılayan oluşumlardır
Yaranın ve etrafını Betadin solüsyonu ile adamakıllı temizleyin Bu yaranın mikrop kapmasını engellemeye yarayacaktır
Varsa bere bandı ile bere yerini bütün olarak kapatın Yara yeri büyükse steril bir gazlı bez ile yara yerini bütünüyle kapatıp, bandaj bezi ile sarın
daha sonra yara iyileşinceye değin düzenli olarak pansuman uygulayın Yarada sizi endişelendiren bir koşul varsa derhal doktorunuza başvurun
KIRIKLAR
Kırık şüphesi olan yerde; Sancı, şişlik, alınganlık, şekil bozukluğu, fonksiyon bozukluğu, hareket anormalliği (olmaması gereken hareket) görülebilir
Yapılması gerekenler:
tekrar tekrar ilk olarak kanama olup olmadığını teftiş edin Eğer kanama varsa ilk kez kanamayı denetim edin ve yarayı sarın
Kırık olan yerin hareketine izin vermeyin Gördüğünüz herhangi bir şekil bozukluğunu katiyen düzeltmeye çalışmayın
Kırık yerininhareketine müsade vermeyecek şekilde kol veya bacağı atel ile destekleyin Bunu yaparken tekrar tekrar kırık yerinin üzerindeki eklemi de içine alacak şekilde atel uygulaması yapmaya uyarı edin Eklemin hareketine müsade verilmemesi kırık yerinin en ince ayrıntısına kadar sabitleştirilmesine olanak sağlayacaktır
OMURGA VE BOYUN KIRIKLARI
Omurga kırıkları, omurilik zedelenmelerine ve felce neden olabileceği için, tekrar tekrar fazla ciddi ve dikkatlice değerlendirilmelidir
Hastayı sakinleştirip, şüphesiz kımıldamamasını sağlayın Hareket etmesine engel olacak şekilde vücudunun etrafını kıyafet, palto vb şeylerle destekleyin
Boynunu ve başını hiç oynatmayacak şekilde oldukça tedbirli destekleyin
Hemencecik acil tıbbi takviye isteyin
BAYILMALAR
Bayılanbir kişiyi yere sırtüstü uzatıp, bacaklarını yukarı içten kaldırın ve kuytu nefes almasını sağlayın Solunum hızını ve nabzını denetleme edin
Yanıt durumunu değerlendirin Anormalbir şart varsa hemen tıbbi destek isteyin
Hasta kendine gelinceye kadar kontrolünüzü sürdürün
Hastanın kısa sürede (510 dk) kendine gelmesi beklenir Gelmiyorsa anında tıbbi destek isteyin
Hasta kendine gelmeye başladıysa onu sakinleştirerek yavaş yavaş oturma konumuna getirin
Düştüğü sırada herhangi bir yerinin yaralanıp yaralanmadığını teftiş edin
Yiyecekmeşrubat vermeyiniz
YANIKLAR
Yanığın bulunduğu yer ve yanık alanı önemlidir
Yanığın alanı büyüdükçe şok olasılığı artmaktadır Gövde yüzeyinin %15 ’inden fazlasını kapsayan yanıklar vefat tehlikesi oluşturabilir
Yanık alanı enfeksiyonlar açısından ciddi bir tehlike yaratmaktadır
Çapı 23 cm ’den büyük, derinin altına dek inen yanıklar ve elektrik yanıkları mutlaka hastanede doktor kontrolünde çare edilmelidir
Yanık yeri olaydan hemencecik sonra pak soğuk bir suyla, mümkünse musluk aşağı 510 dakika tutulmalıdır
Yanık yerine katiyen yağ, krem, diş macunu, kolonya, pudro gibi maddeler uygulanmamalıdır
Eğer yanık uygun üzerinde içi istikrarsız dolu küçük kesecikler (veziküller) oluşmuşsa bunları kesnlikle ellemeyin ve patlatmayın
Yanık nedeni parmak ve ellerde şişme oluşabileceğinden yüzük, saat vb gibi maddeler çıkarılmalıdır
Yanık yerinin enfeksiyon açısından ciddi bir tehlike taşıdığını kesinlikle unutmayın
Yanık alanını ve etrafını Betadin solüsyonu ile temizleyin
Temiz bir bandaj beziyle yanık yerinin üstünü bütün olarak kapatın Elbette pamuk kullanmayın
Yanık yerini basınç ve sürtünmeden gözetmek gereklidir böylece yanık yerinin üstüne fazla sıkı sargı uygulamayın
Yanık pansumanı için hemencecik bir sıhhat kurumuna başvurun
HAŞERE SOKMALARI
Böceğin soktuğu yer elbette kaşınmamalı, üstüne buz ya da soğuk kompres uygulanarak şişliğin oluşması azaltılmaya çalışılmalıdır
Böceğin soktuğu yer ağız boşluğundaysa (dil, boğaz) oluşabilcek şişkinlik ve reaksiyon boğulma tehlikesi yaratabilir bu nedenle hemen hekime başvurulması yerinde olacaktır
FAVORI YABANCI CISIM
Gözün tahriş olduğu durumlarda pak ve bol bir suyla göz ayrıntılarıyla yıkanmalıdır Bunu yaparken göze kuşkusuz elle temas edilmemesi ve ovuşturulmaması uygun olacaktır Mikropsuz bir gazlı bezi göz ve çevresini ayrıntılarıyla örtecek şekilde kapatın Bunu yaparken uyguladığınız tamponun göze basınç uygulamamasına uyarı edin
Şüphelendiğiniz bir durum ya da favori fazla tahriş varsa, hemencecik doktorunuza başvurun *
KANAMALAR
Vücudun herhangi bir yerinden fazla kanama varsa bunun bir lahza önce durdurulması hayati tartma taşır
Kanayan yeri ve etrafını dikkatlice temizleyip, kanama odağının neresi olduğunu bütün olarak anlamaya çalışın
Bandaj bezi veya temiz bir bezle yaranın üzerini iyice kapatıp, elinizle kanayan yerin üstüne baskı uygulayın
Kolu ya da bacağı yukarı doğru ve kalp seviyesinin üstüne kaldırarak, kan akışını dindirmeye çalışın
Bunu yaparken kaldırdığınız kol veya bacakta kırık şüphesi olmadığından bilhassa emin olun
Bere yeri üzerine sargı bezi veya pak bir bezle basarak tampon uygulayın Bunun yarayı en ince ayrıntısına kadar örtmesi gerekmektedir Bastırarak yara yeri üstünde dikkatlice basınç uygulayın sonradan bandaj bezi ile adamakıllı sarın
Kanamanın halen kesilmediği görülürse, daha kalınca bir tamponu aynı bandaj üzerinden ayrıntılarıyla sarın Bunun kanama odağının üstünde ve az çok basınç uygulayacak şekilde olmasına dikkat edin
Eğer buna rağmen kanama durmuyorsa, kanayan yerin arkasından, vücuda yakın olan esas atardamarın üzerine elinizle baskı uygulayıp, kan akışının azalmasını sağlayın
Başlıca atardamara 19 dk ’dan çok direkt baskı uygulamayın ve damar üzerinde herhangi bir sıkı t urnike ya da bono bağlamayın
Hastayı bacakları gövdeden yukarı durumda olacak şekilde yatırarak hemen bir sağlık kurumuna gönderin
Bandaj bezi veya pak bir bezle yaranın üzerini tamamen kapatıp, elinizle kanayan yerin üstüne baskı uygulayın
Kolu ya da bacağı yukarı dürüst ve yürek seviyesinin üstüne kaldırarak, kan akışını dindirmeye çalışın
Bunu yaparken kaldırdığınız kol veya bacakta kırık şüphesi olmadığından bilhassa belirlenmiş olun
Bere yeri üstüne bandaj bezi veya temiz bir bezle basarak tampon uygulayın Bunun yarayı en ince ayrıntısına kadar örtmesi gerekmektedir Bastırarak yara yeri üstünde dikkatlice basınç uygulayın sonradan sargı bezi ile tamamen sarın
Kanamanın halen kesilmediği görülürse, daha kalınca bir tamponu aynı sargı üzerinden ayrıntılarıyla sarın Bunun kanama odağının üstünde ve aşağı yukarı basınç uygulayacak şekilde olmasına uyarı edin
Eğer buna rağmen kanama durmuyorsa, kanayan yerin arkasında, vücuda yakın olan belli başlı atardamarın üstüne elinizle zorlama uygulayıp, kan akışının azalmasını sağlayın
Asıl atardamara 19 dk ’dan çok doğrudan doğruya zorlama uygulamayın ve damar üstünde herhangi bir sıkı t urnike ya da bono bağlamayın
Hastayı bacakları gövdeden yukarı durumda olacak şekilde yatırarak anında bir sıhhat kurumuna gönderin
UFAK DERI YARALANMALARI VE KANAMALAR
Yara üstünde pis, leke, toz, toprak varsa ilk olarak bunları temizleyin; mümkünse temizve bol suyla yıkayın Temiz bir sargı bezi veya bez parçası ile üzerini geçici olarak kapatın Bir zaman yara yerinin üstüne elinizle basınç uygulayarak kanamayı durdurun sonra pak bir pamuk parçası ile yaranın üzerini ayrıntılarıyla kurulayıp temizleyin Meydana Çıkan kanların oluşturduğu pıhtılar varsa çekip almayın; Bunlar kanamanın durdurulmasını karşılayan oluşumlardır
Yaranın ve etrafını Betadin solüsyonu ile adamakıllı temizleyin Bu yaranın mikrop kapmasını engellemeye yarayacaktır
Varsa bere bandı ile bere yerini bütün olarak kapatın Yara yeri büyükse steril bir gazlı bez ile yara yerini bütünüyle kapatıp, bandaj bezi ile sarın
daha sonra yara iyileşinceye değin düzenli olarak pansuman uygulayın Yarada sizi endişelendiren bir koşul varsa derhal doktorunuza başvurun
KIRIKLAR
Kırık şüphesi olan yerde; Sancı, şişlik, alınganlık, şekil bozukluğu, fonksiyon bozukluğu, hareket anormalliği (olmaması gereken hareket) görülebilir
Yapılması gerekenler:
tekrar tekrar ilk olarak kanama olup olmadığını teftiş edin Eğer kanama varsa ilk kez kanamayı denetim edin ve yarayı sarın
Kırık olan yerin hareketine izin vermeyin Gördüğünüz herhangi bir şekil bozukluğunu katiyen düzeltmeye çalışmayın
Kırık yerininhareketine müsade vermeyecek şekilde kol veya bacağı atel ile destekleyin Bunu yaparken tekrar tekrar kırık yerinin üzerindeki eklemi de içine alacak şekilde atel uygulaması yapmaya uyarı edin Eklemin hareketine müsade verilmemesi kırık yerinin en ince ayrıntısına kadar sabitleştirilmesine olanak sağlayacaktır
OMURGA VE BOYUN KIRIKLARI
Omurga kırıkları, omurilik zedelenmelerine ve felce neden olabileceği için, tekrar tekrar fazla ciddi ve dikkatlice değerlendirilmelidir
Hastayı sakinleştirip, şüphesiz kımıldamamasını sağlayın Hareket etmesine engel olacak şekilde vücudunun etrafını kıyafet, palto vb şeylerle destekleyin
Boynunu ve başını hiç oynatmayacak şekilde oldukça tedbirli destekleyin
Hemencecik acil tıbbi takviye isteyin
BAYILMALAR
Bayılanbir kişiyi yere sırtüstü uzatıp, bacaklarını yukarı içten kaldırın ve kuytu nefes almasını sağlayın Solunum hızını ve nabzını denetleme edin
Yanıt durumunu değerlendirin Anormalbir şart varsa hemen tıbbi destek isteyin
Hasta kendine gelinceye kadar kontrolünüzü sürdürün
Hastanın kısa sürede (510 dk) kendine gelmesi beklenir Gelmiyorsa anında tıbbi destek isteyin
Hasta kendine gelmeye başladıysa onu sakinleştirerek yavaş yavaş oturma konumuna getirin
Düştüğü sırada herhangi bir yerinin yaralanıp yaralanmadığını teftiş edin
Yiyecekmeşrubat vermeyiniz
YANIKLAR
Yanığın bulunduğu yer ve yanık alanı önemlidir
Yanığın alanı büyüdükçe şok olasılığı artmaktadır Gövde yüzeyinin %15 ’inden fazlasını kapsayan yanıklar vefat tehlikesi oluşturabilir
Yanık alanı enfeksiyonlar açısından ciddi bir tehlike yaratmaktadır
Çapı 23 cm ’den büyük, derinin altına dek inen yanıklar ve elektrik yanıkları mutlaka hastanede doktor kontrolünde çare edilmelidir
Yanık yeri olaydan hemencecik sonra pak soğuk bir suyla, mümkünse musluk aşağı 510 dakika tutulmalıdır
Yanık yerine katiyen yağ, krem, diş macunu, kolonya, pudro gibi maddeler uygulanmamalıdır
Eğer yanık uygun üzerinde içi istikrarsız dolu küçük kesecikler (veziküller) oluşmuşsa bunları kesnlikle ellemeyin ve patlatmayın
Yanık nedeni parmak ve ellerde şişme oluşabileceğinden yüzük, saat vb gibi maddeler çıkarılmalıdır
Yanık yerinin enfeksiyon açısından ciddi bir tehlike taşıdığını kesinlikle unutmayın
Yanık alanını ve etrafını Betadin solüsyonu ile temizleyin
Temiz bir bandaj beziyle yanık yerinin üstünü bütün olarak kapatın Elbette pamuk kullanmayın
Yanık yerini basınç ve sürtünmeden gözetmek gereklidir böylece yanık yerinin üstüne fazla sıkı sargı uygulamayın
Yanık pansumanı için hemencecik bir sıhhat kurumuna başvurun
HAŞERE SOKMALARI
Böceğin soktuğu yer elbette kaşınmamalı, üstüne buz ya da soğuk kompres uygulanarak şişliğin oluşması azaltılmaya çalışılmalıdır
Böceğin soktuğu yer ağız boşluğundaysa (dil, boğaz) oluşabilcek şişkinlik ve reaksiyon boğulma tehlikesi yaratabilir bu nedenle hemen hekime başvurulması yerinde olacaktır
FAVORI YABANCI CISIM
Gözün tahriş olduğu durumlarda pak ve bol bir suyla göz ayrıntılarıyla yıkanmalıdır Bunu yaparken göze kuşkusuz elle temas edilmemesi ve ovuşturulmaması uygun olacaktır Mikropsuz bir gazlı bezi göz ve çevresini ayrıntılarıyla örtecek şekilde kapatın Bunu yaparken uyguladığınız tamponun göze basınç uygulamamasına uyarı edin
Şüphelendiğiniz bir durum ya da favori fazla tahriş varsa, hemencecik doktorunuza başvurun *
