İnsanlarda Ureme Sistemi
İnsanlarda Ureme nasıl olur
İnsanlarda Ureme Sistemi hakkında bilgi
İNSANLARDA UREME SİSTEMİ
UREME SİSTEMİ
Canlıların soylarını surdurebilmek icin, kendilerine benzer yeni canlılar oluşturmalarına ureme denir Tum canlılar ureme yeteneğine sahiptir
Bir canlının ureyebilmesi icin kalıtsal maddesini, yavruya aktarması gerekir Eşeyli (erkek ve dişi bireylerle) ureyen canlılarda kalıtsal maddeler ureme hucreleriyle aktarılır Ureme hucrelerine gamet denir Erkek ureme hucresi sperm, dişi ureme hucresi yumurta adını alır
Dişi Ureme Hucresi (Yumurta):
Yumurta hucresi buyuk ve hareketsizdir Bol miktarda besin maddesi icerir ve sitoplazması coktur Kamcısı yoktur Yumurtalar spermlere gore daha az sayıda uretilir
Erkek Ureme Hucresi (Sperm ):
Sperm hucreleri yumurta hucresine gore cok kucuktur Sitoplazmaları azdır Kamcıları vardır ve kamcılarıyla hareket ederler Baş, orta kısım ve kuyruk olmak uzere uc kısımdan oluşur Kuyruk kısmı sayesinde hareket edebilir
İnsanda ureme sisteminin temel gorevi aynı olmakla birlikte, erkek ve dişi bireylerin ureme sisteminin yapılarında bazı farklılıklar vardır Ayrıca koreltilse bile, bireyin beden sağlığını etkilemeyen tek sistemimizdir
Dişi Ureme Organının Yapısı
Dişi ureme organı, bir cift yumurtalık, yumurta kanalı, dol yatağı (rahim uterus), vajina olmak uzere dort kısımdan oluşur
1Yumurtalık (ovaryum): Bir dişinin kasıklarında, biri sağda, diğeri solda olmak uzere iki tane yumurtalık vardır Yumurtalıklarda, ergenlik cağından itibaren belli bir yaşa kadar, hipofiz bezinin salgıladığı hormonun etkisiyle, ortalama 28 gunde bir adet yumurta hucresi uretilir Ayrıca eşey hormonu salgılarlar
2 Yumurtalık Kanalı: Yumurtalıkları dol yatağına (rahim) bağlayan kanaldır Yumurtalıkta uretilen yumurta, fallop tupleriyle alınıp, yumurtalık kanalından gecerek dol yatağına iletilir Yumurtanın yaklaşık birkac gunluk omru yumurtalık kanalında gecer Bu esnada, yumurta, bir sperm hucresiyle birleşirse, dollenme gercekleşir ve zigot oluşur, zigot bolunerek coğalır Yani yumurta hucresi, kanaldan rahme, dollenmiş olarak gecer
3 Dol Yatağı (Rahim Uterus): Kalın ceperli, duz kaslardan oluşan rahim, dollenmiş yumurtanın anne karnında tutunup geliştiği yerdir Rahimde hucre bolunmesi surer ve embriyo (canlı taslağı) oluşur Embriyo gelişerek yavruyu oluşturur
Buraya gelen yumurta dollenmemişse, bozulan yumurta hucresi ve rahimde oluşturulan doku, vajinadan kanama şeklinde dışarı atılır Bu duruma adet kanaması (mensturasyon) denir Bu olay 28 gunde bir tekrarlanır
4 Vajina: Dol yatağından sonra gelir ve spermlerin dol yatağına kadar ilerlemesini sağlayan tup şeklinde yapısı vardır Ureme sisteminin dışarı acılan kısmıdır Spermin giriş yaptığı, dollenmemiş yumurta hucresinin ve bebeğin dışarı atıldığı yerdir
Not: Dişilerde, erkeklerin aksine, ureme acıklığı ve idrarın dışarı atıldığı acıklık farklıdır Yani idrar vajinadan atılmaz
Not: Erkeklerde sperm uretimi olunceye dek surerken, dişilerde yumurta uretimi yaklaşık 50 yaşından sonra biter Bu doneme menopoz denir
Erkek Ureme Organının Yapısı
Erkek ureme sistemi, testisler (er bezleri ), sperm kanalı, seminal kesecikler (yardımcı bezler) ve penisten oluşur
1 Testisler: Bir cift olup, testis torbası icine yerleşmişlerdir Ergin erkeklerde sperm uretimi testislerde gercekleşir Vucut sıcaklığı, spermin gelişmesi icin cok yuksektir Bu yuzden testisler vucudun dışında bulunur Testislerde uretilen spermler, dollenme ve hareket yeteneğinden yoksundur Spermler bu ozelliği epididimis denilen kanalda kazanırlar Testisler, ayrıca, eşey hormonu da salgılarlar
2 Sperm Kanalı: Spermler, sperm kanalında depolanır Sperm kanalı, karın boşluğundan gecerek prostat bezine gelir Burada, sperm kanalı ile idrar kanalı birleşir Penis icinden gecerek, ortak bir kanalla dışarı acılırlar
3 Seminal Kesecikler: Prostat ve cowper bezlerinden oluşur Bunlar seminal sıvı salgılarlar Seminal sıvı, spermlerin taşınmasını ve dişi ureme sisteminde kaldıkları kısa bir sure icin beslenmelerini ve korunmalarını sağlar
4 Penis: Spermler seminal sıvı ile karışarak, penis icindeki kanaldan dışarı atılır
Dollenme Ve Dollenmiş Yumurtanın Oluşumu
Eşey hucreleri tek başına yeni bir canlı oluşturamaz Cunku yumurta ve sperm hucreleri diğer vucut hucrelerinin yarısı kadar kalıtsal malzeme taşır Bu nedenle iki yarımın bir araya gelmesi gerekir
İnsanda bu olay dişi ureme sisteminde gercekleşir Olgunlaşan yumurta hucresi, yumurta kanalında ilerlerken spermlerle karşılaşırsa, spermlerden yalnızca bir tanesi yumurtanın hucre zarından iceri girer Bu andan sonra diğer spermlerin girişi engellenir İşte, yumurtanın spermle birleşerek, cekirdeklerinin kaynaşmasına dollenme denir
Bu aşamadan sonra artık yumurta ve spermden soz edilmez Ortaya cıkan hucre, vucut hucreleriyle aynı miktarda kalıtsal malzeme taşır Bu ozel hucre bebeğin ozel hucresidir ve dollenmiş yumurta (zigot) adını alır
Zigot, cok hızlı bir bolunme evresine girer ve yeni hucreler oluşturmaya başlar Bu ilk hucreler vucuttaki tum dokuları oluşturacak olan kok hucrelerdir Kok hucreler sınırsız bolunur, her turlu vucut hucresine donuşur ve yeni gorev ustlenebilirler Ceşitli aşamalardan gecerek insanın kucuk bir taslağını oluştururlar Buna embriyo denir Embriyo hızla buyur, canlının doku organ ve sistemleri gelişir Gelişen bu canlıya ilk sekiz haftadan sonra fetus, doğumdan sonra da bebek denir
alıntı
İnsanlarda Ureme nasıl olur
İnsanlarda Ureme Sistemi hakkında bilgi
İNSANLARDA UREME SİSTEMİ
UREME SİSTEMİ
Canlıların soylarını surdurebilmek icin, kendilerine benzer yeni canlılar oluşturmalarına ureme denir Tum canlılar ureme yeteneğine sahiptir
Bir canlının ureyebilmesi icin kalıtsal maddesini, yavruya aktarması gerekir Eşeyli (erkek ve dişi bireylerle) ureyen canlılarda kalıtsal maddeler ureme hucreleriyle aktarılır Ureme hucrelerine gamet denir Erkek ureme hucresi sperm, dişi ureme hucresi yumurta adını alır
Dişi Ureme Hucresi (Yumurta):
Yumurta hucresi buyuk ve hareketsizdir Bol miktarda besin maddesi icerir ve sitoplazması coktur Kamcısı yoktur Yumurtalar spermlere gore daha az sayıda uretilir
Erkek Ureme Hucresi (Sperm ):
Sperm hucreleri yumurta hucresine gore cok kucuktur Sitoplazmaları azdır Kamcıları vardır ve kamcılarıyla hareket ederler Baş, orta kısım ve kuyruk olmak uzere uc kısımdan oluşur Kuyruk kısmı sayesinde hareket edebilir
İnsanda ureme sisteminin temel gorevi aynı olmakla birlikte, erkek ve dişi bireylerin ureme sisteminin yapılarında bazı farklılıklar vardır Ayrıca koreltilse bile, bireyin beden sağlığını etkilemeyen tek sistemimizdir
Dişi Ureme Organının Yapısı
Dişi ureme organı, bir cift yumurtalık, yumurta kanalı, dol yatağı (rahim uterus), vajina olmak uzere dort kısımdan oluşur
1Yumurtalık (ovaryum): Bir dişinin kasıklarında, biri sağda, diğeri solda olmak uzere iki tane yumurtalık vardır Yumurtalıklarda, ergenlik cağından itibaren belli bir yaşa kadar, hipofiz bezinin salgıladığı hormonun etkisiyle, ortalama 28 gunde bir adet yumurta hucresi uretilir Ayrıca eşey hormonu salgılarlar
2 Yumurtalık Kanalı: Yumurtalıkları dol yatağına (rahim) bağlayan kanaldır Yumurtalıkta uretilen yumurta, fallop tupleriyle alınıp, yumurtalık kanalından gecerek dol yatağına iletilir Yumurtanın yaklaşık birkac gunluk omru yumurtalık kanalında gecer Bu esnada, yumurta, bir sperm hucresiyle birleşirse, dollenme gercekleşir ve zigot oluşur, zigot bolunerek coğalır Yani yumurta hucresi, kanaldan rahme, dollenmiş olarak gecer
3 Dol Yatağı (Rahim Uterus): Kalın ceperli, duz kaslardan oluşan rahim, dollenmiş yumurtanın anne karnında tutunup geliştiği yerdir Rahimde hucre bolunmesi surer ve embriyo (canlı taslağı) oluşur Embriyo gelişerek yavruyu oluşturur
Buraya gelen yumurta dollenmemişse, bozulan yumurta hucresi ve rahimde oluşturulan doku, vajinadan kanama şeklinde dışarı atılır Bu duruma adet kanaması (mensturasyon) denir Bu olay 28 gunde bir tekrarlanır
4 Vajina: Dol yatağından sonra gelir ve spermlerin dol yatağına kadar ilerlemesini sağlayan tup şeklinde yapısı vardır Ureme sisteminin dışarı acılan kısmıdır Spermin giriş yaptığı, dollenmemiş yumurta hucresinin ve bebeğin dışarı atıldığı yerdir
Not: Dişilerde, erkeklerin aksine, ureme acıklığı ve idrarın dışarı atıldığı acıklık farklıdır Yani idrar vajinadan atılmaz
Not: Erkeklerde sperm uretimi olunceye dek surerken, dişilerde yumurta uretimi yaklaşık 50 yaşından sonra biter Bu doneme menopoz denir
Erkek Ureme Organının Yapısı
Erkek ureme sistemi, testisler (er bezleri ), sperm kanalı, seminal kesecikler (yardımcı bezler) ve penisten oluşur
1 Testisler: Bir cift olup, testis torbası icine yerleşmişlerdir Ergin erkeklerde sperm uretimi testislerde gercekleşir Vucut sıcaklığı, spermin gelişmesi icin cok yuksektir Bu yuzden testisler vucudun dışında bulunur Testislerde uretilen spermler, dollenme ve hareket yeteneğinden yoksundur Spermler bu ozelliği epididimis denilen kanalda kazanırlar Testisler, ayrıca, eşey hormonu da salgılarlar
2 Sperm Kanalı: Spermler, sperm kanalında depolanır Sperm kanalı, karın boşluğundan gecerek prostat bezine gelir Burada, sperm kanalı ile idrar kanalı birleşir Penis icinden gecerek, ortak bir kanalla dışarı acılırlar
3 Seminal Kesecikler: Prostat ve cowper bezlerinden oluşur Bunlar seminal sıvı salgılarlar Seminal sıvı, spermlerin taşınmasını ve dişi ureme sisteminde kaldıkları kısa bir sure icin beslenmelerini ve korunmalarını sağlar
4 Penis: Spermler seminal sıvı ile karışarak, penis icindeki kanaldan dışarı atılır
Dollenme Ve Dollenmiş Yumurtanın Oluşumu
Eşey hucreleri tek başına yeni bir canlı oluşturamaz Cunku yumurta ve sperm hucreleri diğer vucut hucrelerinin yarısı kadar kalıtsal malzeme taşır Bu nedenle iki yarımın bir araya gelmesi gerekir
İnsanda bu olay dişi ureme sisteminde gercekleşir Olgunlaşan yumurta hucresi, yumurta kanalında ilerlerken spermlerle karşılaşırsa, spermlerden yalnızca bir tanesi yumurtanın hucre zarından iceri girer Bu andan sonra diğer spermlerin girişi engellenir İşte, yumurtanın spermle birleşerek, cekirdeklerinin kaynaşmasına dollenme denir
Bu aşamadan sonra artık yumurta ve spermden soz edilmez Ortaya cıkan hucre, vucut hucreleriyle aynı miktarda kalıtsal malzeme taşır Bu ozel hucre bebeğin ozel hucresidir ve dollenmiş yumurta (zigot) adını alır
Zigot, cok hızlı bir bolunme evresine girer ve yeni hucreler oluşturmaya başlar Bu ilk hucreler vucuttaki tum dokuları oluşturacak olan kok hucrelerdir Kok hucreler sınırsız bolunur, her turlu vucut hucresine donuşur ve yeni gorev ustlenebilirler Ceşitli aşamalardan gecerek insanın kucuk bir taslağını oluştururlar Buna embriyo denir Embriyo hızla buyur, canlının doku organ ve sistemleri gelişir Gelişen bu canlıya ilk sekiz haftadan sonra fetus, doğumdan sonra da bebek denir
alıntı