Hepimiz internete girip web sayfalarını görüntüleyebilmek için internet tarayıcılarını kullanıyoruz. Birçok kimse değişkenlik gösteren kullanım alışkanlıklarına nazaran tek bir tarayıcıyı devamlı olarak kullansa da, sürat tecrübesi etkileyen kıymetli bir kriter. Sayfaları geç ve sorunlu yükleyen, günümüz kurallarına ahenk sağlamayan yazılımlar epey hudut bozucu olabiliyor.
Neowin, her ay tarayıcılara dair pazar hisseleri üzere değerli istatistikleri kaydedip raporlayan bir teknoloji platformu. Yayınlamış oldukları datalara nazaran Google Chrome en büyük kullanıcı tabanına sahip programken, çabucak akabinde ikinci ve üçüncü sırada Edge ile Firefox geliyor. Pazarda yer edinmek isteyen Vivaldi üzere birtakım uygulamaların da olduğu ancak pek tanınan olmadıkları biliniyor.
Peki bu saymış olduğumuz tarayıcılardan hangisi en âlâ performansı sunuyor ve sayfaları düzgün bir biçimde yükleyebiliyor? Bu soruyu cevaplamak kullanıcının bilgisayar bileşenlerine, kullanım formuna ve gereksinimlerine nazaran biraz sıkıntı olsa da ilgili kaynaktan derlediğimiz yazımızda 4 tanınan tarayıcıyı performansları bakımından inceleyip karşılaştıracağız.
Chrome, Edge, Firefox ve Vivaldi hem AMD hem de Intel olmak üzere iki farklı işlemci kullanan donanımlar üzerinde test edildi. Siz de birebir testleri gerçekleştirebilirsiniz lakin bilgisayar bileşenlerinize nazaran suratın değişkenlik gösterebileceğini aklınızdan çıkarmamalısınız.
Normal bir kimse -ki buna müellif olarak ben de dahil- kullandığı tarayıcının Jetstream üzere testlerde ne kadar puan alabildiğini pek önemsemiyor. Tekrar de dört tanınan tarayıcı ortasında bir karşılaştırma yapacaksak sayısal datalara muhtaçlığımız var ve Jetstream bunu yapabileceğimiz en âlâ platformlardan biri. Testler, tarayıcıların nispeten güçlü sayılabilecek iş yükleriyle nasıl başa çıkabileceklerini çok uygun bir formda ölçüyor. Web siteleri geliştikçe ve web üzerinden çalışan uygulamalar arttıkça tarayıcıların JavaScript performansları hayli değerli hale geliyor.
JetStream 2, tarayıcımızın web uygulamalarındaki performansını ölçmemizde yardımcı olan karmaşık bir kıyaslama aracı. Çalıştırıldığı anda süratli başlayan ve kodu en kısa müddette yürüten program daha fazla puan alıyor.
JetStream 2 testine bakıldığında Chromium baz alınarak geliştirilen Chrome, Edge ve Vivaldi’nin emsal süratlerde web uygulamalarını yükleyebildiği görülürken; FireFox biraz daha makûs sayılabilecek performans sergiliyor. Bu durum günlük kullanımlarda çok az da olsa fark edilebilir.
MotionMark testi ise Chrome’un temel almış olduğu Blink motorunun rakiplerine kıyasla sunduğu olumlu sürat farkının daha anlaşılabilir hale gelmesini sağlıyor diyebiliriz. Bu test, tarayıcıların karmaşık efekt ve grafikler karşısında vereceği yansıyı ölçerek puanlama yapıyor. En âlâ ve süratli grafik sürece yeteneğine sahip olan tarayıcı daha yüksek puan alıyor.
Chrome iddia edebileceğiniz üzere en düzgün puanı alırken, Microsoft’un gözbebeği Edge ikinci ve Chromium tabanlı bir başka tarayıcı olan Vivaldi ise üçüncü sırada bulunuyor. Firefox ise tekrar dördüncü sırada. MotionMark özelinde AMD ve Intel işlemciler ortasında göze çarpan bir performans farkı ise görülmüyor. Anlaşılan o ki yazılımlar grafik sürece bakımından her iki donanım için de gereğince optimize edilmiş.
Üçüncü Speedometer 2.0 testi ise web uygulamalarının çalışması esnasında tarayıcıların cevap verme mühletini ölçüyor. Şayet tarayıcınızın puanı ne kadar yüksek olursa web siteleri ve uygulamaları o kadar sağlıklı kullanabilirsiniz. Sonuçlar bu testte ise kısmen garipleşiyor. AMD platformunda Firefox rakibi Edge ve Vivaldi’yi yenerken, Intel tabanlı işlemcilerde neredeyse eşit performans gösteriyor. Chrome ise her iki sistemde de başka tarayıcılardan hayli üstün bir sürate sahip.
Son yapılan testler ise çok daha az bilimselliğe sahip. Birden fazla bilgisayar kullanıcısı kullandığı tarayıcının performansını kullandığı RAM ölçüsüne nazaran kıyasladığı için bunu da es geçmedik. Olağan kaidelerde bir programın kullanmış olduğu bellek ölçüsü onun yavaşlığını yahut süratli olduğunu göstermezken, aksi bir durum (örneğin memory leak) kelam konusu değilse genel kanının bilakis performansı arttıran bir şeydir. Mesela Windows 10/11 üzere yeni jenerasyon işletim sistemleri bu nedenle öncüllerine nazaran daha süratli çalışırlar.
Her bir tarayıcının ne kadar RAM tükettiğini görmek için bir YouTube görüntüsü, alışveriş sitesi, büyük dökümanlar ve karmaşık seviyede animasyonlar bulunan web siteleri çalıştırılıp kaynak kullanımı takip edildi. Sonuçlar biraz şaşırtıcıydı denilebilir.
Oldukça tanınan olan bir inanışın tersine Chrome en fazla RAM tüketen tarayıcı değildi. Microsoft Edge’den yaklaşık 350 MB (ki bu hiç azınsanamayacak bir rakam), Firefox’tan ise 10 MB daha az bellek tüketimine sahip olduğu görüldü. Vivaldi ise 10 adet sekme için yalnızca 960 MB RAM kullandı.
Microsoft Edge’in bu üslup durumlarda belleğinizde epey büyük alanlar işgal etmesini engellemek istiyorsanız, etkin olarak çalışmayan sekmeleri dondurma özelliğini kullanabilirsiniz. Uyuyan Sekmeler’i aktifleştirdikten sonra sekme başına yaklaşık 30-40 MB kadar RAM tasarrufu sağlamanız mümkün ama testteki on sekmeden dokuzu uykuya alındığında pek bir fark görülmediğini söylememizde fayda var. Çok ölçüde bellek tüketimi olan sekmelerle faal olarak iş görürken daha güzel bedeller alınabilir.
Pek bu türlü olduğu söylenemez. Chrome evet, ham performans ve web sayfaları ile hayli âlâ uyumluluğa sahip olma bakımından hayli düzgün sonuçlar sunsa da farklı açılardan bakıldığında rakiplerinin gerisinde olduğu görülen bir tarayıcı.
Eğer performanstan biraz daha feragat edip kapalılığı önemseyen bir yazılım kullanmak istiyorsanız Firefox sizin için âlâ bir seçim olabilir. Çok ender bir formda Firefox ile düzgün çalışmayan kimi web sayfaları var olsa ve rakiplerine kıyasla bir ölçü yavaş sayılsa da birçok problemsiz bir formda açılıyor diyebiliriz. Piyasaya hakim olan Chromium’dan kurtulmak ve rekabetin artmasını istiyorsanız da Firefox en yeterli alternatif ve dostunuz haline geliyor.
Ek olarak şunu da belirtmemiz gerekiyor ki, birçok web programcısı siteleri Chromium tabanlı olan Edge, Chrome, Vivaldi üzere tarayıcılara özel optimize bir formda geliştirdiğinden Firefox ve Apple Safari daha düşük performans gösterebilmekte. Birçok geliştirici alternatif tarayıcıları pek önemsemediğinden, Firefox ve Safari de Chrome’a kıyasla çok daha az kullanıcıya sahip olduğundan işler kısır döngü halinde çıkmaza giriyor. Kullanıcı az olunca geliştirici zahmete girmiyor, optimize olmayan sayfalar yüzünden de kullanıcılar bu tarayıcıları tercih etmekten uzak duruyor.
Bu garipliğin önüne geçmek için Google, Microsoft, Mozilla ve Apple “birlikte uyumlu bir formda çalışabilirliği” arttırmaya yönelik çalışmalar başlattılar. Umuyoruz ki Firefox bu teşebbüsle bir arada hayli olumlu bir yükseliş yakalayabilecek. En azından bu türlü bir potansiyeli var diyebiliriz.
Bir öteki Chrome alternatifi ise Microsoft Edge. “Startup Boost” özelliği sayesinde tarayıcı tıklar tıklamaz anında başlatılırken, en uygun parola yöneticilerinden birine sahip olduğu söylenebilir. Ben şahsen muharrir olarak güvenlik bakımından tarayıcıların dahili parola yöneticilerinin kullanılmasını tavsiye etmesem de azınsanamayacak bir kesim bu özelliklerden faal olarak faydalanmakta. Kendisiyle birlikte gelen optimizasyon özellikleri, uyuyan sekmeler ve dahası nedeniyle Edge tercih edilebilecek rakiplerden.
Ayrıca Windows’ta en düzgün görselliğe sahip tarayıcı olduğunu da söyleyebiliriz. Elbette ki yalnızca görünüşüne bakarak tarayıcı seçmiyorsunuz ama Chrome ile kıyaslayınca bariz fark olduğunu anlıyorsunuz. Edge’in aksiliklerine gelecek olursak da en büyük sorun çok fazla data toplaması. Gayeli reklamcılık ve teklif düzeneği çok ağır bir biçimde kullanılıyor. Microsoft’un bu davranışları kullanıcıları da epey bezdirmiş durumda.
Vivaldi ise eski Opera geliştiricilerinin başlatmış olduğu bir proje. Her şeyin en güzelini birleştirme üzere bir maksatları var. Chromium üzerinde şurası bu yazılım hem kapalılığa odaklanıyor, hem de kâfi performans ve kişiselleştirmeyi sunuyor. Ne Chrome kadar bilgi topluyor, ne de o kadar makûs bir görünüme sahip. Tek sorunu yeni kullanmaya başlayan kimseler için çok fazla ayar barındırması ama biraz vakit ayırmanız durumunda performans ve sayfa uyumluluğundan ödün vermeyen çok hoş bir tarayıcı elde etmiş olacaksınız. Üzücü yanı şu ki, iOS sürümü yok ve çeviri üzere kimi temel özellikleri Chrome ile Edge’e kıyasla epey makus sayılabilir.
Bu anlattıklarımızı süratlice özet geçmek için bir karşılaştırma tablosu da hazırlandı. Tabloda göz attığımız her tarayıcı için artı ve eksileri rahatlıkla gözlemleyebileceksiniz.
| Tarayıcılar: | Artılar: | Eksiler: |
| Firefox |
|
|
| Edge |
|
|
| Chrome |
|
|
| Vivaldi |
|
|
En nihayetinde Windows sistemlerde en yeterli tarayıcıyı seçmek için performans kıymetli bir kriter olsa da yalnızca buna bakmak epey yanlış diyebiliriz. Saklılık, özellikler, kullanışlılık üzere şeylerle birlikte bir istikrar yakalanması kıymetli konulardan. Sıradan bir kullanıcı çoğunlukla Chrome kurup geçecektir çünkü işini yapan sade ve süratli bir tarayıcı. Tıpkı vakitte bilgisayarla çok ilgilenmeyen biri için yüksek sürat data kapalılığından çok daha önemli.
Eğer hem gizliliğimi koruyayım hem de süratten ödün vermeyeyim diyorsanız Vivaldi kullanabileceğiniz en uygun yazılımlardan. Böylelikle Google tarafından datalarınız toplanmadan daha akıcı bir internet gezintisi yapabileceksiniz. Ama işi daha da ilerletip hem saklılık hem de kodlarında ne olduğunu bileyim derseniz Firefox sizin için en makul seçim olacaktır.
Eklemek istedikleriniz varsa yorumlarda belirtebilir, sorularınız içinse Technopat Toplumsal üzerinde husus açabilirsiniz. Esen kalın.