Bir buz kalıbını güneş ışınlarının geldiği yere koyduğumuzda eridiği, yazın elektrik tellerinin sarktığı, yeterince ısı bölge suyun kaynadığı, kışın ise bazı yerlerde suların donduğu görülür Yani özet olarak ısı bir takım kimyasal ve fiziki olayların gerçekleşmesine niçin olur Isı ve sıcaklık kavramları birbirine ast olarak değişen kavramlardır
Sıcaklık
Bir maddenin belli bir ölçüye göre, soğukluğunu ya da ılıklığını belirten nicelik, sıcaklık olarak bilinir
Bir maddedeki her molekülün kinetik enerjisi öbür farklıdır Bütün moleküllerin kinetik enerjilerinin toplamı, toplam molekül sayısına bölünürse, ortalama kinetik enerjisi bulunur Bu sıradan kinetik enerji sıcaklığın bir ölçüsüdür Bu değerin yüksek olduğu madde daha sıcak, düşük olduğu maddenin sıcaklığı ise daha düşük demektir
Bir maddenin ortalama kinetik enerjisi ile orantılı olan büyüklüğe sıcaklık denir Bir maddenin sıcaklığı değişiyorsa, çevresine ısı veriyor veya çevresinden ısı alıyordur
Isı
Sıcaklıkları bambaşka olan maddeler bir araya konulduğunda aralarında enerji alış verişi olur Alınan veya bahşedilen enerji ısı enerjisi denir
Isı ve sıcaklık ölçülebilir büyüklüklerdir
Isı enerji çeşididir,sıcaklık enerji değildir
Isı kalorimetre ile,sıcaklık ise termometre ile ölçülür
Isı birimi calori ya da Joule'dür Sıcaklık birimi ise sadece Derece'dir
Isı madde miktarına bağlıdırSıcaklık ise madde miktarına tabi değildir
Sıcaklığın Ölçülmesi (Termometreler)
Sıcaklık ölçmek için kullanılan araçlara termometre denir Maddelerin boyutlarında meydana gelen değişim, sıcaklıktaki başkalaşım olarak makul Termometreler bu esasa göre düzenlenmişlerdir
Termometrelerde 76 cmHg basıncında değişmez iki sıcaklık değeri seçilir Birisi suyun donma sıcaklığı diğeri ise suyun kaynama sıcaklığıdır
Sıcaklık T ile sembolize edilir
Celcius (Santigrad °C) termometrelerinde, suyun donma sıcaklığı 0 °C , kaynama sıcaklığı 100 °C alınarak, 100 eşit bölme yapılmıştır
Kelvin suyun donma sıcaklığını 273 °K, kaynama sıcaklığını ise 373 °K alarak 100 eşit bölme yapmıştır
Herhangi bir X termometresinde ise, suyun donma sıcaklığı – 10 °X, kaynama sıcaklığı ise 70 °X alınarak, 80 eşdeğer bölme yapılmıştır
Termometrelerdeki sıcaklık değerlerini birbirine dönüştürmek için,
eşitlikleri kullanılabilir
Buradan çıkan sonuca kadar, Celcius termometresindeki sıcaklık değeri 1 bölme yükselirse, Fahrenhait ’te; 1,8 bölme, Kelvin ’de 1 bölme; X termometresinde ise; 0,8 bölme yükselir
Mesela hava sıcaklığı 10 °C iken, Fahrenhait termometresi
F 18 + 32 50 °F değerini gösterir *
Sıcaklık
Bir maddenin belli bir ölçüye göre, soğukluğunu ya da ılıklığını belirten nicelik, sıcaklık olarak bilinir
Bir maddedeki her molekülün kinetik enerjisi öbür farklıdır Bütün moleküllerin kinetik enerjilerinin toplamı, toplam molekül sayısına bölünürse, ortalama kinetik enerjisi bulunur Bu sıradan kinetik enerji sıcaklığın bir ölçüsüdür Bu değerin yüksek olduğu madde daha sıcak, düşük olduğu maddenin sıcaklığı ise daha düşük demektir
Bir maddenin ortalama kinetik enerjisi ile orantılı olan büyüklüğe sıcaklık denir Bir maddenin sıcaklığı değişiyorsa, çevresine ısı veriyor veya çevresinden ısı alıyordur
Isı
Sıcaklıkları bambaşka olan maddeler bir araya konulduğunda aralarında enerji alış verişi olur Alınan veya bahşedilen enerji ısı enerjisi denir
Isı ve sıcaklık ölçülebilir büyüklüklerdir
Isı enerji çeşididir,sıcaklık enerji değildir
Isı kalorimetre ile,sıcaklık ise termometre ile ölçülür
Isı birimi calori ya da Joule'dür Sıcaklık birimi ise sadece Derece'dir
Isı madde miktarına bağlıdırSıcaklık ise madde miktarına tabi değildir
Sıcaklığın Ölçülmesi (Termometreler)
Sıcaklık ölçmek için kullanılan araçlara termometre denir Maddelerin boyutlarında meydana gelen değişim, sıcaklıktaki başkalaşım olarak makul Termometreler bu esasa göre düzenlenmişlerdir
Termometrelerde 76 cmHg basıncında değişmez iki sıcaklık değeri seçilir Birisi suyun donma sıcaklığı diğeri ise suyun kaynama sıcaklığıdır
Sıcaklık T ile sembolize edilir
Celcius (Santigrad °C) termometrelerinde, suyun donma sıcaklığı 0 °C , kaynama sıcaklığı 100 °C alınarak, 100 eşit bölme yapılmıştır
Kelvin suyun donma sıcaklığını 273 °K, kaynama sıcaklığını ise 373 °K alarak 100 eşit bölme yapmıştır
Herhangi bir X termometresinde ise, suyun donma sıcaklığı – 10 °X, kaynama sıcaklığı ise 70 °X alınarak, 80 eşdeğer bölme yapılmıştır
Termometrelerdeki sıcaklık değerlerini birbirine dönüştürmek için,
eşitlikleri kullanılabilir
Buradan çıkan sonuca kadar, Celcius termometresindeki sıcaklık değeri 1 bölme yükselirse, Fahrenhait ’te; 1,8 bölme, Kelvin ’de 1 bölme; X termometresinde ise; 0,8 bölme yükselir
Mesela hava sıcaklığı 10 °C iken, Fahrenhait termometresi
F 18 + 32 50 °F değerini gösterir *