İslamda Reci' Olayı Nedir ?
Reci Vakası Nedir, Reci Olayı Tarihi
Reci Olayı, Onemi, Asrı Sadet İlimnet
On kisilik bir musluman ogretici grubunun musrikler tarafindan hile ile pusuya dusurulerek sehit edildikleri olay
Hicri 4Miladi 626 yilinda gerceklesen ve basta Hz Muhammed (sas) olmak uzere butun muslumanlari uzuntuye sevkeden bu olayin cereyan tarzi, kaynaklarda soyle anlatilir:
Medine civarinda yerlesik Adal ve Karra adlarinda iki kabile vardi Bu kabilelerin ileri gelenleri, Hz Peygamber (sas)'e muracaat ederek musluman olmak istediklerini, kendilerine Kur'ani Kerim'i ve Islam dinini ogretecek muallim ve mursidler gondermesini istediler Resulullah (sas), Islam'in yayilmasi icin hic bir fedakarliktan kacinmadiginin bir gostergesi olarak, ogretmen isteyen kabilelere, Asim b Sabit baskanliginda on kisi gonderdi Bu on kisi, baslarina gelecek seylerden habersiz olarak Islam'i ogretme heyecani ile yola cikmislardi Sozu edilen heyet Mekke ile Usfan arasinda Huzeyl kabilesine ait Reciadi verilen yere ulastiklarinda, birdenbire, yuz'u okcu olmak uzere ikiyuz kisilik bir cetenin hucumuna ugramislar ve henuz ne oldugunu anlayamadan kendilerini savunmak amaciyla bir daga iltica etmislerdi Gercekten de, mursid ve muallim isteyenlerle Huzeyl kabilesi gizlice anlasmis ve yakalayacaklari muslumanlari Mekkeli musriklere para karsiliginda satma konusunda aralarinda karara varmislardi
Koseye sikistirilan muslumanlara okcular, teslim olmalari halinde hayatlarini bagislayacaklarini soyleyerek kendilerine siginmalarini istemislerdi Ancak kafile baskani Asim, muminlerin musriklere iltica edemeyeceklerini ve teslim olmayacaklarini karsi tarafa bildirdi Hemen akabinde de, durumun Hz Peygamber (sas)'e malum olmasi icin Allah Teala'ya niyazda bulundu Cikan carpismada, Asim'in da icinde bulundugu sekiz kisi sehit oldu Olayi daha onceden haber alan Kureys, Asim'in kafatasini getirmeleri icin bazi kisileri ozel olarak gorevlendirmisti Fakat arilarin sehidin cesedine ususmesi sebebiyle, Asim'a dusunduklerini yapma imkani ortadan kalkti Bununla birlikte Asim'in arkadaslarindan Zeyd ve Hubeyb, cetenin, Teslim olursaniz sizi oldurmeyecegizsozlerine inanarak teslim oldular Musrikler de, bu iki musluman teslim olur olmaz, baglayarak Mekkelilere sattilar
Mekke'nin onde gelenlerinden Safvan b Umeyye tarafindan satin alinan Zeydin, Kureyslilerin katilimiyla meydanda oldurulmesine karar verildi Mekke'nin ileri gelenlerinden EbU Sufyan, Kureysli musriklerin huzurunda Zeyd'e, Hayatinin bagislanmasi karsiliginda Muhammed'in oldurulmesini ister miydin? Soyle bakalim!dediginde Zeyd'in cevabi su olmustu: Kesinlikle boyle bir sey istemem! Benim canim O'nun yoluna feda olsun! Degil burada oldurulmesine, Medine'de ayagina bir diken batmasina bile razi olmam Zeyd'in bu cevabi karsisinda Ebu Sufyan, Muhammed kadar, arkadaslari tarafindan sevilen baska biri yokturdemekten kendini alamadi Zeyd'in bu cevabindan hemen sonra, Safvan'in kolesi Kistas tarafindan acimasiz bir bicimde sehit edildi
Diger musluman Hubeyb, Uhud'da oldurdugu Haris b Amir'in ogullari tarafindan satin alinmis ve birkac gun sonra oldurulmek uzere Haremi Serif'in sinirina gonderilmisti Idam edilecegi icin, iki rekat namaz kilmak uzere izin istedi ve verilen izin dogrultusunda namazi kildi Bu arada ona, dininden donmesi halinde idam edilmeyecegi soylendiginde su beyti okudugu nakledilmektedir:
Ben Allah yolunda musluman olarak oldurulurken,
Canima ne suretle kiyilacagina ehemmiyet vermem;
Benim olumum Hak Teala ugrunadir ve O dilerse,
Benim tarumar olan vucudumu mubarek kilar
Hubeyb'in idamdan once kildigi iki rekat namaz, o zamandan beri idam edilecek olan muslumanlarin kildiklari geleneksel bir namaz halini aldi: Hubeyb de acimasizca, musrik caniler tarafindan sehit edildi Hz Peygamber (sas) ve diger muslumanlar bu olaya cok uzulduler Sair sahabilerden Hassan b Sabit de yanik mersiyeler soyleyerek olaydan duydugu acilari dile getirmisti
(Bu konuda daha genis bilgi icin bkz IbnulEsir, elKamil fi'tTarih Tercumesi, cev M Besir Eryarsoy, Istanbul 1985, II, 156 vd; Ibn Hisam esSiretu'nNebeviyye, cev Hasan Ege, Istanbul 1985, III, 240 vd; Mevlana Sibli, Asri Saadet, cev OR Dogrul, sad OZ Mollamehmedoglu, Istanbul 1977, I, 270271; Huseyin Algul, Islam Tarihi, Istanbul 1986, I, 389390)
Reci Vakası Nedir, Reci Olayı Tarihi
Reci Olayı, Onemi, Asrı Sadet İlimnet
On kisilik bir musluman ogretici grubunun musrikler tarafindan hile ile pusuya dusurulerek sehit edildikleri olay
Hicri 4Miladi 626 yilinda gerceklesen ve basta Hz Muhammed (sas) olmak uzere butun muslumanlari uzuntuye sevkeden bu olayin cereyan tarzi, kaynaklarda soyle anlatilir:
Medine civarinda yerlesik Adal ve Karra adlarinda iki kabile vardi Bu kabilelerin ileri gelenleri, Hz Peygamber (sas)'e muracaat ederek musluman olmak istediklerini, kendilerine Kur'ani Kerim'i ve Islam dinini ogretecek muallim ve mursidler gondermesini istediler Resulullah (sas), Islam'in yayilmasi icin hic bir fedakarliktan kacinmadiginin bir gostergesi olarak, ogretmen isteyen kabilelere, Asim b Sabit baskanliginda on kisi gonderdi Bu on kisi, baslarina gelecek seylerden habersiz olarak Islam'i ogretme heyecani ile yola cikmislardi Sozu edilen heyet Mekke ile Usfan arasinda Huzeyl kabilesine ait Reciadi verilen yere ulastiklarinda, birdenbire, yuz'u okcu olmak uzere ikiyuz kisilik bir cetenin hucumuna ugramislar ve henuz ne oldugunu anlayamadan kendilerini savunmak amaciyla bir daga iltica etmislerdi Gercekten de, mursid ve muallim isteyenlerle Huzeyl kabilesi gizlice anlasmis ve yakalayacaklari muslumanlari Mekkeli musriklere para karsiliginda satma konusunda aralarinda karara varmislardi
Koseye sikistirilan muslumanlara okcular, teslim olmalari halinde hayatlarini bagislayacaklarini soyleyerek kendilerine siginmalarini istemislerdi Ancak kafile baskani Asim, muminlerin musriklere iltica edemeyeceklerini ve teslim olmayacaklarini karsi tarafa bildirdi Hemen akabinde de, durumun Hz Peygamber (sas)'e malum olmasi icin Allah Teala'ya niyazda bulundu Cikan carpismada, Asim'in da icinde bulundugu sekiz kisi sehit oldu Olayi daha onceden haber alan Kureys, Asim'in kafatasini getirmeleri icin bazi kisileri ozel olarak gorevlendirmisti Fakat arilarin sehidin cesedine ususmesi sebebiyle, Asim'a dusunduklerini yapma imkani ortadan kalkti Bununla birlikte Asim'in arkadaslarindan Zeyd ve Hubeyb, cetenin, Teslim olursaniz sizi oldurmeyecegizsozlerine inanarak teslim oldular Musrikler de, bu iki musluman teslim olur olmaz, baglayarak Mekkelilere sattilar
Mekke'nin onde gelenlerinden Safvan b Umeyye tarafindan satin alinan Zeydin, Kureyslilerin katilimiyla meydanda oldurulmesine karar verildi Mekke'nin ileri gelenlerinden EbU Sufyan, Kureysli musriklerin huzurunda Zeyd'e, Hayatinin bagislanmasi karsiliginda Muhammed'in oldurulmesini ister miydin? Soyle bakalim!dediginde Zeyd'in cevabi su olmustu: Kesinlikle boyle bir sey istemem! Benim canim O'nun yoluna feda olsun! Degil burada oldurulmesine, Medine'de ayagina bir diken batmasina bile razi olmam Zeyd'in bu cevabi karsisinda Ebu Sufyan, Muhammed kadar, arkadaslari tarafindan sevilen baska biri yokturdemekten kendini alamadi Zeyd'in bu cevabindan hemen sonra, Safvan'in kolesi Kistas tarafindan acimasiz bir bicimde sehit edildi
Diger musluman Hubeyb, Uhud'da oldurdugu Haris b Amir'in ogullari tarafindan satin alinmis ve birkac gun sonra oldurulmek uzere Haremi Serif'in sinirina gonderilmisti Idam edilecegi icin, iki rekat namaz kilmak uzere izin istedi ve verilen izin dogrultusunda namazi kildi Bu arada ona, dininden donmesi halinde idam edilmeyecegi soylendiginde su beyti okudugu nakledilmektedir:
Ben Allah yolunda musluman olarak oldurulurken,
Canima ne suretle kiyilacagina ehemmiyet vermem;
Benim olumum Hak Teala ugrunadir ve O dilerse,
Benim tarumar olan vucudumu mubarek kilar
Hubeyb'in idamdan once kildigi iki rekat namaz, o zamandan beri idam edilecek olan muslumanlarin kildiklari geleneksel bir namaz halini aldi: Hubeyb de acimasizca, musrik caniler tarafindan sehit edildi Hz Peygamber (sas) ve diger muslumanlar bu olaya cok uzulduler Sair sahabilerden Hassan b Sabit de yanik mersiyeler soyleyerek olaydan duydugu acilari dile getirmisti
(Bu konuda daha genis bilgi icin bkz IbnulEsir, elKamil fi'tTarih Tercumesi, cev M Besir Eryarsoy, Istanbul 1985, II, 156 vd; Ibn Hisam esSiretu'nNebeviyye, cev Hasan Ege, Istanbul 1985, III, 240 vd; Mevlana Sibli, Asri Saadet, cev OR Dogrul, sad OZ Mollamehmedoglu, Istanbul 1977, I, 270271; Huseyin Algul, Islam Tarihi, Istanbul 1986, I, 389390)