İstanbul'un birçok ilçesinde hava kirliliği tehlikeli boyutlara ulaştı. Bilhassa 8 noktada son periyottaki artış dikkat çekiyor. Uzmanlara nazaran hava kirliliğinin esas nedeni trafik yoğunluğu.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın, '
' adresinde Türkiye'nin her bölgesinin hava kalitesi anlık olarak yayınlanıyor.
Bu sitedeki datalara nazaran, İstanbul'da özellikle Kağıthane, Esenler, Kadıköy, Ümraniye, Başakşehir, Beşiktaş, Mecidiyeköy ve Avcılar'da hava kirliliği son günlerde yüksek olduğu görülüyor.
Kirliliğin yüksek olduğu ilçelerin ortak noktası ise ana yollara yakın olması. Havası pak olan ilçelerin çoğunlukla rüzgara açık bölgeler olduğu göze çarpıyor. Havanın kirli olması trafik yoğunluğu saatlerine nazaran de değişiyor. Sabah ve akşam ağır saatlerde kirlilik artıyor. Kağıthane'de, kirli hava neredeyse gözle görülür durumdayken akşam saatlerinde neredeyse ilçeyi pus kaplıyor.
İstanbul'da en riskli yerler nereler?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın sitesinde ikazlarda da bulunuluyor. Yeşil, sarı, turuncu, kırmızı, pembe ve bordo renklerin; her biri hava kalitesini farklı başka temsil ediyor. Yeşil, pak havayı gösterirken; sarı renk, hava kalitesi uygun ancak hassas kümelerin orta seviyede etkilenebileceğini belirtiliyor.
Turuncu, kırmızı, pembe ve bordo renkler ise tehlike sinyali veriyor. Turuncu, hassas kümeler için sıhhat tesiri oluşturabiliyor. Kırmızı, hassas kümeler için tehlikeli ve genel halkı etkileyecek seviyeyi belirtiliyor. Pembe renk, nüfusun tamamının sıhhatini etkileyecek düzeyde kirlilik olduğunu ve hassas kümelerin açık havaya çıkmaması gerektiğini gösteriyor. Bordo ise herkesin önemli sıhhat tesiri göreceğini belirtiyor.
4,5 milyon motorlu araç var
Uluslararası Hava Kirliliği Tedbire ve Etraf Muhafaza Birliği Lideri Prof. Dr. Selahattin İncecik, dünyada her dakikada 13 kişinin hava kirliliği nedeniyle öldüğünü söyledi.
Çapı 2.5 mikron ve daha küçük partiküllerin bu ölümlerin en önemli nedeni olduğunu kaydeden İncecik, 'Bu partiküllerin başta trafik olmak üzere kaynağını biliyoruz. Bütün ortamların bunlardan arıtılması lazım' dedi.
Bu durumun ortadan kaldırılması için İncecik, 'İstanbul 16 milyon nüfusa sahip, 5 bin 400 kilometrekarelik büyük bir metropol. Bu metropolde 4.5 milyon kadar motorlu araç var, bunların 3.2 milyonu araba. Bu arabaların yüzde 41'i dizel araçlar. Bugün dizeller partikül MP2.5 dediğimiz partiküllerin en değerlilerinden bir tanesi' diye konuştu.
İnsanların daha çok raylı sistemlere yöneltilmesi gerektiğini belirten İncecik, 'İstanbul'da şimdi raylı sistem uzunluğu gereksinimlerin çok altında, 230 kilometrelik bir raylı sistem uzunluğu var. Şu anda bu İstanbul'a muhakkak kâfi değil. İstanbul'un muhtaçlığı olan 800 kilometrelik bir raylı sistem uzunluğu' tabirlerini kullandı.
Akciğer kanseri riski
Akademik Teneffüs Derneği Lideri ve Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bülent Tutluoğlu ise hava kirliliğinin teneffüs sistemi hastalıkları üzerinde tesirine değindi.
Tutluoğlu, 'Gerçekten hava kirliliğinin bilhassa teneffüs sistemi üzerine olumsuz tesirleri var. Bilhassa kronik teneffüs hastalıklarının tetiklenmesinde hava kirliliği önemli bir faktör. Astım, koah üzere hastalıklarda hava kirliliği kıymetli bir tetikleyici' şeklinde konuştu.
Tutluoğlu, kış aylarında hava kirliliğinin arttığı periyotta teneffüs hastalıklarından ötürü acile müracaatların da arttığını vurguladı.
Bu devirde neredeyse yüzde 50 civarında artış olduğunu belirten Tutluoğlu, ''Astım, koah hariciden hava kirliliğinin yaratacağı ziyanlı durum nedir?' diye sorarsanız, akciğer kanseri bunun başında gelir. Sigaradan bağımsız olarak, hava kirliliğinin akciğer kanseri yapma özelliği var hava kirliliğinin. Mesela hava kirliliğinin fazla olduğu günlerde Covid enfeksiyonu kapanların daha şiddetli bir seyir gösterdiğini biliyoruz' formunda konuştu.