iltasyazilim
Yeni Üye
İstanbul'un Fethi ile ilgili data
İstanbul'un fethinin nedenleri
İstanbul ’un Fethini Gerektiren Sebepler
Bizans İmparatorlarının, Anadolu ’daki farklı alanlara yönlendirilmiş siyasi güçleri de Osmanlı aleyhine kışkırtmaktan geri kalmamaları Hatta süre, vakit Osmanlı şehzadeleri arasındaki taht kavgalarına karışıp devletin iç düzenini bozmaları
İstanbul ’un boğaza başat bir konumda olması ve bu yüzden Karadeniz Akdeniz su yolunun anahtarı konumunda olması
İstanbul ’un Osmanlı toprak bütünlüğünü bozan bir konumda olması (Osmanlı topraklarıyla cepheli bir ada görümündeydi Osmanlı ’nın Anadolu ’dan Rumeli ’ye, Rumeli ’den Anadolu ’ya geçişi zordu)
Bizans ’ın Osmanlı ’ya karşı düzenlenen Haçlı seferlerini özendirme etmesi
Yukarıdaki nedenler İstanbul ’un fethedilmesine etraf hazırlamıştır Bu karar, IIMehmet (Fatih Sultan Mehmet) kadar alınmıştır
Fatih ’in Fethi Kolaylaştırmak İçin Aldığı Tedbirler
Bizans ’a denizden gelebilecek yardımı önlemek nedeniyle Anadolu Hisarı ’nın karşısına Rumeli Hisarı ’nı yaptırdı
Bizans ’a Balkanlar ’dan gelebilecek mümkün Haçlı yardımını önlemek için sınır boylarına akıncı birlikleri yolladı
Surlara karşılık, Sahi adı verilen büyük toplar döktürdü
Haliçteki zincire karşılık gemileri karadan yürüterek haliç ’e soktu
İstanbul ’un Fethini Kolaylaştıran Nedenler
Bizans ordu ve donanmasının zayıf oluşu, Kuşatma esnasında Avrupa ’dan takviye almaması
Not : Bizans kuşatma esnasında sadece Venedik ve Cenevizlilerden yardım alabilmiştir
Anekdot : Cenevizliler abluka sırasında ticari kaygılardan dolayı hem Osmanlılara, ayrıca de Bizans ’a destek etmişlerdir
Yapılan Hazırlıklar
İstanbul ’un Osmanlı Devleti ’nin hakimiyeti altına girmesi, ticari ve kültürel yönden önemli bir avantajın daha ele geçirilmesi demektir Boğazlar tam anlamıyla teftiş altına alınacak ve bu sayede Karadeniz ticaret yolları ele geçirilmiş olacaktı Karamanoğulları meselesini çözen Fatih Sultan Mehmet, İstanbul ’un fethi için zorunlu hazırlıklara başladı
Devrin mühendislerinden Musluhiddin, Saruca Sekban ile Osmanlılara sığınan Macar Urba Edirne ’de top dökümü işi ile görevlendirildi “Şahi“ adı verilen bu topların yanında, tekerlekli kuleler ve aşırtma güllelerin üretilmesi (havan topu) yapılan hazırlıklar arasındaydı Yaptırılan bu büyük toplar İstanbul ’un fethedilmesinde kayda değer rol oynadı
Şimşek Beyazıt ’ın İstanbul kuşatması sırasında yaptırdığı Anadolu Hisarının karşısına, Rumeli Hisarı (Boğaz kesen) inşa edildi Bu sayede Boğazların kontrolü sağlanacak, deniz yoluyla gelebilecek yardımlara karşı önlem küskün olacaktı 400 parçadan oluşan bir deniz filosu inşa edildi Turhan Bey komutasındaki bir Osmanlı donanması Mora ’ya gönderildi ve İstanbul ’a destek gelmesi engellendi
Eflak ve Sırbistan ile var olan uzlaşma antlaşmaları yenilendi Macarlarla da üç yılık bir antlaşma yapıldı Osmanlıların bu hazırlıkları karşı, Bizanslılarda manâsız durmuyordu Surlar sağlamlaştırılıyor ve şehre yiyecek depolanıyordu Keza Bizans İmparatoru Konstantin, Haliç ’e bir zincir gerdirerek, buradan gelecek tehlikeyi önlemeye çalıştı
bununla beraber Haçlı dünyasından destek isteniyor, Papa ise oluşturacağı yardım aleyhinde Ortadoks ve Katolik kiliselerinin birleştirilmesini istiyordu Ancak Katoliklerden nefret eden Ortadoks Rumlar, Roma kilisesine kopamamak istemiyor, “ İstanbul ’da Kardinal Külahı görmektense, Türk Sarığı görmeye razıyız“ diyorlardı
Kuşatma ve Savaş
Fatih Sultan Mehmet İstanbul ’un fethi için gereken hazırlıkları, görüşmeleri yaptıktan sonradan, ayrıntılı bir abluka planı hazırladı Bu sırada, Osmanlıların etkinliklerinden rahatsız olan Bizans imparatoru XII Konstantinos, Avrupa ’daki tüm devletlerden takviye istedi II Kosova savaşı ’nda yenilen Haclılar‘ın yeni bir Haçlı seferi düzenleyecek güçleri kalmamıştı Ama Macar kral Naibi Hunyadi Janos Silivri yöresinin, Katalonyalılar da Limni Adası ’nın kendilerine verilmesi koşuluyla takviye edebileceklerini açıkladılar Bu önerileri kabul eden Bizanslılar Katolik ve Ortadoks kiliselerinin birleştirilmesi için Floransa ’da alınan kararı bile onaylamaya razı oldu 1452 ’de iki kilise Kağıt üzerinde birleştirildi fakat bu karar, hiçbir vakit uygulanamadı Fatih Sultan Mehmet bu gelişmelerden daha sonra, Bizans İmparatoru Konstanstinos ’a bir elçi göndererek,kan dökülmeden şehrin teslim edilmesini istediFakat,İmparatordan gelen savaşa hazırız mesajı üzerine,İstanbul ’un kara surları önüne gelen Osmanlı ordusu,kuşatmaya başladı
2 Nisan 1453 ’te Bizanslılar, Haliç ’in girişine zincir gerdi, kentin kapılarını taşlarla örerek kapadıBu sırada Rumeli beylerbeyi Karaca Paşa;Misivri, Ahyolu ve Vize kalelerini alarak,abluka esnasında buralardan İstanbul ’a destek gelmesini önlediimparator XIIKonstantinos ’un kardeşleri Mora despotları Thomas ve Demetrios da Turhanoğlu Ahmet ve Ömer beylerin komutasındaki Osmanlı ordusu kadar etkisiz duruma getirildi Bu sırada Cenevizlilerin gönderdikleri iki kadırgayla 700 asker, papanın gönderdiği üç kadırga yiyecekle 200 asker İstanbul ’a ulaşmış ve kenti savunan halka yardım etmeye başlamıştı O dönemde, Osmanlı Ordusundaki er sayısı 150000 ile 200000 arasındaydı Bu kuvvetlere Cenevizliler, Rumeli ve Anadolu beylerine tabi çeşitli kuvvetlerde katılmış Konsantinopolis ’in kara sularının Ayvansaray ‘dan Edirnekapı ’ya kadarki sol kanadı Rumeli beylerbeyi Karaca Paşa ’nın; EdirnekapıTopkapı arasındaki merkez bölgesi padişahın; Topkapı ’dan Yedikule ’ye kadar olan kesim de İshak Paşa ile Mahmud Paşa ’nın komutasındaki birliklerle kuşatılmış durumdaydı
Kaptanı derya Baltaoğlu Süleyman Bey komutasındaki Osmanlı donanmasında 150 gemi, Bizans ’ta ise 39 gemi vardı 6 Nisan 1453 ’te top atışları ile başlayan kuşatmanın beşinci günü, imparator XII Konstantinos ’a kenti, kan dökülmeden teslim edilmesini önerdi İmparator bunu reddedince, 12 Nisanda top atışları her yerde başladı Surlarda açılan gedikleri insanlar hemencecik kapatıyordu 18 Nisandaki yoğun Osmanlı saldırısı da geri püskürtüldü Papanın Bizans ’a gönderdiği asker ve araç gereç yüklü gemiler ele geçirilemedi, bunun üzerine kaptanı derya Balto Oğlu Süleyman Paşa azledilerek, yerine Hamza Bey getirildi Veziri azam Çandarlı Halil Paşa kuşatmanın kaldırılmasını önerdiyse de, öbür komutanlar padişahtan savaşı sürdürmesini istedi Haliç ’e girmeden İstanbul ’un fethedilmeyeceğini anlayan Fatih Sultan Mehmet, Tophane ’den Kasımpaşa ’ya değin kızaklar döşetti Gemilerin, kızakların üzerinden kaydırılabilmesiiçin, Galata Cenevizlilerinden zeytinyağı, domuzyağı ve sade yağ alınarak kızaklar yağlandı 2122 Nisan gecesi 67(yada 72) parça Osmanlı gemileri bu kızaklardan kaydırılarak Haliç ’e indirildi Haliç ’in iki yakası aralarında kurulan köprüye yerleştirilen toplarla İstanbul, tam bir kuşatma altına alındı 23 Mayısta padişah, isfendiyaroğlu Kasım Bey ’i Bizans imparatoruna elçi göndererek kan dökülmeden kenti teslim ederse, yakınları ve hazinesi ile istediği yere gidebileceğini fakat kent savaş yolu ile alınırsa halkın esir sayılacağını ve yağmaya izin verileceğini bildirdi İmparator XII Konstantinos, kuşatma kaldırılırsa vergi vermeyi kabul ettiğini, ama kenti teslim etmeyeceğini belirtti Macar kral Naibi Hunyadi Janos da kuşatmanın kaldırılmaması halinde, Bizans ’ın yanına savaşa gireceklerini ve Haçlı donanmasını kente takviye için yola çıkardığını bildirdi
27 Mayısta her tarafta başlayan top ateşi, 29 Mayıs ’a kadar sürdü; benzer günün sabahı kente karadan da saldırıya geçildi Önce ulubatlı Hasan adlı bir yeniçeri Topkapı ’daki bir burca Türk sancağını dikti Topkapı ve Edirnekapı ’da açılan gediklerden Türk askerleri kente girmeye başlayınca, çıkan panik sırasında imparator XII Konstantinos öldü Birincil kere Ulubatlı Hasan ve arkadaşlarının şehit edinmek pahasına tutunmayı başardıkları İstanbul surları , artık direnemiyordu 53 gün süren ve 19 Nisan, 6 Mayıs , 12 Mayıs ve 29 Mayıs ’ta yapılan dört büyük saldırıdan sonra Doğu Roma İmparatorluğu ’nun 1125 takvim başkenti olan İstanbul, 29 Mayıs 1453 Salı günü Fatih Sultan Mehmet ve dinç ordusu tarafından fethedildi
İstanbul, 29 Mayıs 1453 tarihinden 23 Nisan 1920 tarihine değin Osmanlı Devleti ’nin başkenti olmuştur böylece Türk ve Dünya tarihini etkileyen bu önemli fethi, her yılın 29 Mayıs günü, benzer coşku ve keyifle kutluyoruz *
İstanbul'un fethinin nedenleri
İstanbul ’un Fethini Gerektiren Sebepler
Bizans İmparatorlarının, Anadolu ’daki farklı alanlara yönlendirilmiş siyasi güçleri de Osmanlı aleyhine kışkırtmaktan geri kalmamaları Hatta süre, vakit Osmanlı şehzadeleri arasındaki taht kavgalarına karışıp devletin iç düzenini bozmaları
İstanbul ’un boğaza başat bir konumda olması ve bu yüzden Karadeniz Akdeniz su yolunun anahtarı konumunda olması
İstanbul ’un Osmanlı toprak bütünlüğünü bozan bir konumda olması (Osmanlı topraklarıyla cepheli bir ada görümündeydi Osmanlı ’nın Anadolu ’dan Rumeli ’ye, Rumeli ’den Anadolu ’ya geçişi zordu)
Bizans ’ın Osmanlı ’ya karşı düzenlenen Haçlı seferlerini özendirme etmesi
Yukarıdaki nedenler İstanbul ’un fethedilmesine etraf hazırlamıştır Bu karar, IIMehmet (Fatih Sultan Mehmet) kadar alınmıştır
Fatih ’in Fethi Kolaylaştırmak İçin Aldığı Tedbirler
Bizans ’a denizden gelebilecek yardımı önlemek nedeniyle Anadolu Hisarı ’nın karşısına Rumeli Hisarı ’nı yaptırdı
Bizans ’a Balkanlar ’dan gelebilecek mümkün Haçlı yardımını önlemek için sınır boylarına akıncı birlikleri yolladı
Surlara karşılık, Sahi adı verilen büyük toplar döktürdü
Haliçteki zincire karşılık gemileri karadan yürüterek haliç ’e soktu
İstanbul ’un Fethini Kolaylaştıran Nedenler
Bizans ordu ve donanmasının zayıf oluşu, Kuşatma esnasında Avrupa ’dan takviye almaması
Not : Bizans kuşatma esnasında sadece Venedik ve Cenevizlilerden yardım alabilmiştir
Anekdot : Cenevizliler abluka sırasında ticari kaygılardan dolayı hem Osmanlılara, ayrıca de Bizans ’a destek etmişlerdir
Yapılan Hazırlıklar
İstanbul ’un Osmanlı Devleti ’nin hakimiyeti altına girmesi, ticari ve kültürel yönden önemli bir avantajın daha ele geçirilmesi demektir Boğazlar tam anlamıyla teftiş altına alınacak ve bu sayede Karadeniz ticaret yolları ele geçirilmiş olacaktı Karamanoğulları meselesini çözen Fatih Sultan Mehmet, İstanbul ’un fethi için zorunlu hazırlıklara başladı
Devrin mühendislerinden Musluhiddin, Saruca Sekban ile Osmanlılara sığınan Macar Urba Edirne ’de top dökümü işi ile görevlendirildi “Şahi“ adı verilen bu topların yanında, tekerlekli kuleler ve aşırtma güllelerin üretilmesi (havan topu) yapılan hazırlıklar arasındaydı Yaptırılan bu büyük toplar İstanbul ’un fethedilmesinde kayda değer rol oynadı
Şimşek Beyazıt ’ın İstanbul kuşatması sırasında yaptırdığı Anadolu Hisarının karşısına, Rumeli Hisarı (Boğaz kesen) inşa edildi Bu sayede Boğazların kontrolü sağlanacak, deniz yoluyla gelebilecek yardımlara karşı önlem küskün olacaktı 400 parçadan oluşan bir deniz filosu inşa edildi Turhan Bey komutasındaki bir Osmanlı donanması Mora ’ya gönderildi ve İstanbul ’a destek gelmesi engellendi
Eflak ve Sırbistan ile var olan uzlaşma antlaşmaları yenilendi Macarlarla da üç yılık bir antlaşma yapıldı Osmanlıların bu hazırlıkları karşı, Bizanslılarda manâsız durmuyordu Surlar sağlamlaştırılıyor ve şehre yiyecek depolanıyordu Keza Bizans İmparatoru Konstantin, Haliç ’e bir zincir gerdirerek, buradan gelecek tehlikeyi önlemeye çalıştı
bununla beraber Haçlı dünyasından destek isteniyor, Papa ise oluşturacağı yardım aleyhinde Ortadoks ve Katolik kiliselerinin birleştirilmesini istiyordu Ancak Katoliklerden nefret eden Ortadoks Rumlar, Roma kilisesine kopamamak istemiyor, “ İstanbul ’da Kardinal Külahı görmektense, Türk Sarığı görmeye razıyız“ diyorlardı
Kuşatma ve Savaş
Fatih Sultan Mehmet İstanbul ’un fethi için gereken hazırlıkları, görüşmeleri yaptıktan sonradan, ayrıntılı bir abluka planı hazırladı Bu sırada, Osmanlıların etkinliklerinden rahatsız olan Bizans imparatoru XII Konstantinos, Avrupa ’daki tüm devletlerden takviye istedi II Kosova savaşı ’nda yenilen Haclılar‘ın yeni bir Haçlı seferi düzenleyecek güçleri kalmamıştı Ama Macar kral Naibi Hunyadi Janos Silivri yöresinin, Katalonyalılar da Limni Adası ’nın kendilerine verilmesi koşuluyla takviye edebileceklerini açıkladılar Bu önerileri kabul eden Bizanslılar Katolik ve Ortadoks kiliselerinin birleştirilmesi için Floransa ’da alınan kararı bile onaylamaya razı oldu 1452 ’de iki kilise Kağıt üzerinde birleştirildi fakat bu karar, hiçbir vakit uygulanamadı Fatih Sultan Mehmet bu gelişmelerden daha sonra, Bizans İmparatoru Konstanstinos ’a bir elçi göndererek,kan dökülmeden şehrin teslim edilmesini istediFakat,İmparatordan gelen savaşa hazırız mesajı üzerine,İstanbul ’un kara surları önüne gelen Osmanlı ordusu,kuşatmaya başladı
2 Nisan 1453 ’te Bizanslılar, Haliç ’in girişine zincir gerdi, kentin kapılarını taşlarla örerek kapadıBu sırada Rumeli beylerbeyi Karaca Paşa;Misivri, Ahyolu ve Vize kalelerini alarak,abluka esnasında buralardan İstanbul ’a destek gelmesini önlediimparator XIIKonstantinos ’un kardeşleri Mora despotları Thomas ve Demetrios da Turhanoğlu Ahmet ve Ömer beylerin komutasındaki Osmanlı ordusu kadar etkisiz duruma getirildi Bu sırada Cenevizlilerin gönderdikleri iki kadırgayla 700 asker, papanın gönderdiği üç kadırga yiyecekle 200 asker İstanbul ’a ulaşmış ve kenti savunan halka yardım etmeye başlamıştı O dönemde, Osmanlı Ordusundaki er sayısı 150000 ile 200000 arasındaydı Bu kuvvetlere Cenevizliler, Rumeli ve Anadolu beylerine tabi çeşitli kuvvetlerde katılmış Konsantinopolis ’in kara sularının Ayvansaray ‘dan Edirnekapı ’ya kadarki sol kanadı Rumeli beylerbeyi Karaca Paşa ’nın; EdirnekapıTopkapı arasındaki merkez bölgesi padişahın; Topkapı ’dan Yedikule ’ye kadar olan kesim de İshak Paşa ile Mahmud Paşa ’nın komutasındaki birliklerle kuşatılmış durumdaydı
Kaptanı derya Baltaoğlu Süleyman Bey komutasındaki Osmanlı donanmasında 150 gemi, Bizans ’ta ise 39 gemi vardı 6 Nisan 1453 ’te top atışları ile başlayan kuşatmanın beşinci günü, imparator XII Konstantinos ’a kenti, kan dökülmeden teslim edilmesini önerdi İmparator bunu reddedince, 12 Nisanda top atışları her yerde başladı Surlarda açılan gedikleri insanlar hemencecik kapatıyordu 18 Nisandaki yoğun Osmanlı saldırısı da geri püskürtüldü Papanın Bizans ’a gönderdiği asker ve araç gereç yüklü gemiler ele geçirilemedi, bunun üzerine kaptanı derya Balto Oğlu Süleyman Paşa azledilerek, yerine Hamza Bey getirildi Veziri azam Çandarlı Halil Paşa kuşatmanın kaldırılmasını önerdiyse de, öbür komutanlar padişahtan savaşı sürdürmesini istedi Haliç ’e girmeden İstanbul ’un fethedilmeyeceğini anlayan Fatih Sultan Mehmet, Tophane ’den Kasımpaşa ’ya değin kızaklar döşetti Gemilerin, kızakların üzerinden kaydırılabilmesiiçin, Galata Cenevizlilerinden zeytinyağı, domuzyağı ve sade yağ alınarak kızaklar yağlandı 2122 Nisan gecesi 67(yada 72) parça Osmanlı gemileri bu kızaklardan kaydırılarak Haliç ’e indirildi Haliç ’in iki yakası aralarında kurulan köprüye yerleştirilen toplarla İstanbul, tam bir kuşatma altına alındı 23 Mayısta padişah, isfendiyaroğlu Kasım Bey ’i Bizans imparatoruna elçi göndererek kan dökülmeden kenti teslim ederse, yakınları ve hazinesi ile istediği yere gidebileceğini fakat kent savaş yolu ile alınırsa halkın esir sayılacağını ve yağmaya izin verileceğini bildirdi İmparator XII Konstantinos, kuşatma kaldırılırsa vergi vermeyi kabul ettiğini, ama kenti teslim etmeyeceğini belirtti Macar kral Naibi Hunyadi Janos da kuşatmanın kaldırılmaması halinde, Bizans ’ın yanına savaşa gireceklerini ve Haçlı donanmasını kente takviye için yola çıkardığını bildirdi
27 Mayısta her tarafta başlayan top ateşi, 29 Mayıs ’a kadar sürdü; benzer günün sabahı kente karadan da saldırıya geçildi Önce ulubatlı Hasan adlı bir yeniçeri Topkapı ’daki bir burca Türk sancağını dikti Topkapı ve Edirnekapı ’da açılan gediklerden Türk askerleri kente girmeye başlayınca, çıkan panik sırasında imparator XII Konstantinos öldü Birincil kere Ulubatlı Hasan ve arkadaşlarının şehit edinmek pahasına tutunmayı başardıkları İstanbul surları , artık direnemiyordu 53 gün süren ve 19 Nisan, 6 Mayıs , 12 Mayıs ve 29 Mayıs ’ta yapılan dört büyük saldırıdan sonra Doğu Roma İmparatorluğu ’nun 1125 takvim başkenti olan İstanbul, 29 Mayıs 1453 Salı günü Fatih Sultan Mehmet ve dinç ordusu tarafından fethedildi
İstanbul, 29 Mayıs 1453 tarihinden 23 Nisan 1920 tarihine değin Osmanlı Devleti ’nin başkenti olmuştur böylece Türk ve Dünya tarihini etkileyen bu önemli fethi, her yılın 29 Mayıs günü, benzer coşku ve keyifle kutluyoruz *