İşten ayrılma kodları işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirmekle yükümlü olduğu kodlardır. Bu kodlar, işten çıkarılan personeller olduğu zaman SGK’ya bildirilen sözleşme fesih tebliğinde kullanılmaktadır. İş Kanunu 4857 sayılı yasada düzenlenmekte ve bu yasaya göre işverenler hem işçilere hem de SGK’ya yazılı olarak çıkış bildirisi yapmakla yükümlüdür. Bu bildiri içerisinde yer alması gereken işten çıkış kodu görevinden ayrılan personelin ne sebeple ayrıldığını belirtmek için kullanılır. SGK’ya işverenin elektronik ortamda yaptığı bu bildiride kolaylık sağlanması açısından işten çıkarılma sebepleri kısaltılmış ve bu kodlarla tanımlanmıştır.
İşten Çıkış Kodları Neden Önemlidir?
İşten çıkış kodları, personelin görevine neden son verildiğini detaylıca açıklayan tanımların kısaltılmışıdır. Personellerin işten çıkış nedenleri alacakları tazminat ve işsizlik maaşı gibi sosyal haklarını doğrudan etkilemektedir. Öte yandan işverenin sorumluluğunda olan kod girişinin doğru girilmesi işçinin açacağı olası davaları ortadan kaldıracaktır. Bu nedenle hem işveren hem de işçi açısından işten çıkış kodunun önemi bulunmaktadır.
i̇şten çıkış kodu anlamları nedir?
İşten Çıkış Kodları ve Açıklamaları Nelerdir?
SGK’nın elektronik ortamda kullandığı işten çıkış kodu birbirinden farklı anlamlara sahip olan 40’a yakın koddan oluşmaktadır. Bu kısa kodlar hem işçiye hem de SGK’ya işçinin neden çıkarıldığına dair ipuçları sunmaktadır. Bu ipuçları da işçilerin çıkıştan sonra kullanacağı haklarını ortaya koymaktadır. Bu bağlamda işten çıkış kodlarının anlamları şu şekildedir:
01: Deneme süresinde iş sözleşmesinin işveren tarafından fesih edilmesi.
02: Deneme süresinde iş sözleşmesinin işçi tarafından fesih edilmesi.
03: Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa).
04: Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi.
05: Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi.
08: Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme.
09: Malulen emeklilik.
10: Ölüm.
11: İş kazası sonucu ölüm.
12: Askerlik.
13: Kadın işçinin evlenmesi.
14: Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması.
15: Toplu işçi çıkarma.
16: Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer iş yerine nakli.
17: İş yerinin kapanması.
18: İşin sona ermesi.
19: Mevsim bitimi.
20: Kampanya bitimi.
21: Statü değişikliği.
22: Diğer nedenler.
23: İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih.
24: İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih.
25: İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih.
26: Disiplin kurulu kararıyla fesih.
27: İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih.
28: İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih.
29: İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih.
30: Vize süresinin bitimi.
31: Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih.
32: 4046 sayılı Kanunun 21’inci maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih.
33: Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi.
34: İş yerinin devri, işin veya iş yerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih.
37: KHK ile kamu görevinden çıkarılma.
38: Doğum nedeniyle işten ayrılma.
39: 696 KHK ile kamu işçiliğine geçiş.
40: 696 KHK ile kamu işçiliğine geçilememesi sebebiyle çıkış.
İşten Çıkış Kodu Nasıl Öğrenilir?
İşten çıkış kodunun öğrenilebilmesi için öncelikle işverenin SGK’ya elektronik ortamı kullanarak bildirim yapmış olması gerekmektedir. Çünkü bu bildirim sırasında işten çıkış kodu açık bir şekilde beyan edilmek zorundadır. Bu kısım tamamlanmış ise internet aracılığıyla kolaylıkla işten çıkış sebebi öğrenilebilmektedir. İşten çıkış kodu e-Devlet sorgulama işlemi şu şekilde gerçekleştirilir:
E-devlet sistemine giriş yapılır ve kimlik doğrulaması gerçekleştirilir.
Site içerisindeki arama butonuna “Sosyal Güvenlik Kurumu” yazılır ve kurumun hizmetleri listelenir.
Listelenen hizmetler arasından “İşe Giriş/İşten Ayrılış Bildirgeleri” hizmeti seçilir.
Açılan hizmet ekranında bulunan “uygulamaya git” butonuna tıklanır.
Ardından gelen sayfada “onayla” butonu ile onay verilir.
Gelen sayfada bildiriler yer alır ve incelenmeye hazırdır.