Kaç Çeşit Yemin Vardır ve Bu Yeminlerin Anlamları Nelerdir?

Kaç çeşit yemin vardır, yemin çeşitleri nelerdir? Bu yemin çeşitlerini ve açılımlarından bahseder misiniz?

Cevap: Değerli ziyaretçimiz, İslam dininde üç yemin türü bulunmaktadır. Bun yeminler şöyledir; yemin-i lağv, yemin-i ğamus ve yemin-i mün’akidedir.

1.Yemin-i lağv​

Bir işin doğru olduğuna inanarak ya da ağız alışkanlığıyla söylenen yemindir. Birini görmediği halde gördüğünü zannedip “Vallahi onu gördüm.” ya da yemin kastı olmadan yemin sözlerini söylemesi, yemin-i lağv olarak kabul edilmektedir.

Bu yeminden ötürü kefaret gerekmemektedir. Kur’an-ı Kerim’de, ağızdan birden çıkıveren yeminlerden dolayı insanın sorumlu olmayacağı bildirilmiştir (Bakara, 2/225; Maide, 5/89). Ağız alışkanlığıyla çokça yemin edenlerin, bu alışkanlıklarından vazgeçmeleri gerekir.

2.Yemin-i ğamus​

Yalan yere edilmiş olan yemindir. Bir kişinin olmayan bir şey için bilerek olmuş diye ya da olmayan bir şey için bile bile olmadı diye yemin etmesidir. Bu yemin en büyük günahlardan bir tanesidir. (Buhari, Eyman 16; Müslim, İman 220).

Bu şekilde olan bir yemin kefaretle de telafi edilemez. Böyle yemin eden kimse, bilerek Allah’ın ismini söyleyerek yalan yere yemin ettiği için, pişman olarak, bir daha böyle bir günaha girmemek üzere Allah’tan af mağfiret dilemesi gerekmektedir. Yalan yere ettiği yemin nedeniyle başka birinin hakkının zayi olmasına neden olduysa, bu zararı karşılayıp insanlardan helallik dilemelidir.

3. Yemin-i mün’akide​

Mümkün olan geleceğe dair bir işi yapmak ya da yapmamak üzere edilen yemindir. Bir kişinin bu işi yapacağım ya da yapmayacağım diye yemin etmesi böyledir.

Bu yeminin Allah’ın adlarından birisiyle ya da O’nun sıfatlarıyla yapılmış olması gerekmektedir. Allah sıfatları haricinde başka şeylere edilen yemin, bu yeminin içine girmez. (İbn Abidin, Reddu’l-muhtar, III, 47).

Böyle bir yemini eden kimsenin, dinimizin yasakladığı bir şişi yapmaya ya da emrettiği bir şeyi terk etmeye yönelik olmadıkça etmiş olduğu yeminin gereğini yapması gerekmektedir. Yeminini bozarsa kefaret ödemesi gerekir. (Merğinani, el-Hidaye, II, 72-75).