Bayan hakları, kadınların erkeklere eşit şekilde sahip olduğu sosyoekonomik, siyasi ve hukuki hakların tamamına bahşedilen ad
Bayan hakları kavramı özellikle 19 yy'da büyük tartma kazandı Dünya genelinde çok dağıtılmış kurum ve kuruluşlar kadınların karşılaştığı sorunların ve ayrımcılıkların giderilmesi için incelemeler yapıyor Kadınların başlıca problemleri ise şunlar:
* Meslek ve çalışma hayatında kadınlara karşın olumsuz ayrımcılık
* Dünya çapında kadınların eğitim öğretim hakkından mahrum ya da ikinci planda bırakılması
* Bir fazla devletin yasal düzenlemelerinde bayan erkek ayrımı yapılması ve bilhassa servet hukuku ve medeni hukuk düzenlemelerinde kadınlara negatif ayrımcılık uygulanması
* Dünyada birçok bölgede, kadınların benzer seçme, izaç, boşanma ve öteki temel uygar haklarının tanınmaması
* Kadınlara yönelik maddesel güç ve psikolojik baskının en modern ülkelerde bile bütün anlamıyla kırılamamış olması
Seçme ve seçilme hakkı
19 yüzyılın sonlarında kadınların oy verme hakkına kavuşabilmesi konusu kadın hakları hareketi için manâlı bir evre temsil etmiştir4
* Yeni Zellanda'da kadınlara seçme hakkı 1893 yılında, seçilme hakkı 1918'de verilmiştir Bu yasa bütün ırktan kadınları kapsar
* 1902'de Avusturalya'da kadınlar seçme hakkı kazanmıştır
* 1906 yılında Finlandiya kadın vatandaşlarına seçme ve seçilme hakkı tanıyan ilk Avrupa ülkesi olmuştur O yıllarda Rusya büyük çarlığına emrindeki bir düklük olan Finlandiya, dünyada birincil bayan milletvekillerinin meclise girdigi ülke ünvanını da taşir 1907 yılında 19 bayan milletvekili meclise girmeyi başarmıştır
* Norveç 1913'te, Danimarka ve o süre Danimarka'ya alt olan Izlanda da 1915'de kadınlara oy hakkı vermiştir
* Kanada'da Quebec bölgesi hariç, kadınlar 1917'de seçme ve 1920'de seçilme hakkı elde ederken, Quebec'de kadınlara seçme ve seçilme hakkı 1940 yılında verilmiştir
* 1917'de Rusya ve eski Sovyet cumhuriyetlerinden bir kısmında da kadınlar seçme ve seçilme hakkı elde etmişlerdir Bu hak 1918 yılı genel seçimlerinde birincil defa kullanılmıştır
* 12 Kasım 1918'de Avusturya kadınlarına oy hakkı vermiş, onu takip eden günlerde 30 Kasım 1918'de Almanya'da kadınların seçme ve seçilme hakkı yasayla garantilenmiş ve 19 Ocak 1919 seçimlerinde kadınlar birincil kere oy kullanmıştir
* Amerika Birleşmiş Devletleri'nde 1920 yılında yürürlüğe giren tüzük değişikliği ile ülke genelinde kadınlara oy verme hakkı ünlü, Kasım 1920'de kadınlar ilk parlemento seçimlerine katılmışlardır4
* 1918 yılında 30 yaşının üstünde olup, bazı özel durumlarda oy kullanabilme hakkını elde etmiş olan, Birleşik Krallık kadınları için bütün oy hakkı 1928 yılında sağlanmıştır 4
* Güney Afrika Cumhuriyeti ırklarlarına tarafından kadınlara 1930'da beyaz ırka, 1984'de Hint ırkına , 1994'de de siyah ırka, oy hakkı tanımıştır
* Türkiye'de kadınlar 20 Mart 1930'da belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı kazandılar 1933'te Köy Kanunu'nda muhtar seçme ve köy heyetine seçilme hakkı düzenlendi Milletvekili seçimlerinde seçme ve seçilme hakkına ise 5 Aralık1934'te yapılan tüzük değişikliğiyle kavuştular 8 Şubat 1935'de birincil kere meclis seçimlerine katılan türk kadınları mecliste 17 sandalye elde ettiler 5
* Fransa'da 4 Ekim 1944'de yapılan yasa değişikliğiyle kadınlara seçme ve seçilme hakkı verildi 29 Nisan 1945'te birincil kez belediye seçimlerine katılan kadınlar 21 Ekim 1945'te de birincil kez parlemento seçimlerinde oy kullandılar
* 1925'de belediye seçimlerinde oy kullanmaya başlayan İtalyan kadınları 1946'da birincil genel seçimlere katıldılar
* Brezilya'da 1934'de, Filipinler'de 1937'de, Arjantin ve Meksika'da 1946'da, Japonya'da 1945'te, Çin'de 1947'de, Liberya'da 1947'de, Uganda'da 1958'de ve Nijerya'da 1960'da kadınlar oy verme hakkına sahip oldular4
* İsviçre'de kadınların seçme ve seçilme hakkıni elde etmesi 7 Şubat 1971'de gerçekleşirken İsviçre'ye alt Appenzell kantonunda ise 1990'ı bulmuştur *
Bayan hakları kavramı özellikle 19 yy'da büyük tartma kazandı Dünya genelinde çok dağıtılmış kurum ve kuruluşlar kadınların karşılaştığı sorunların ve ayrımcılıkların giderilmesi için incelemeler yapıyor Kadınların başlıca problemleri ise şunlar:
* Meslek ve çalışma hayatında kadınlara karşın olumsuz ayrımcılık
* Dünya çapında kadınların eğitim öğretim hakkından mahrum ya da ikinci planda bırakılması
* Bir fazla devletin yasal düzenlemelerinde bayan erkek ayrımı yapılması ve bilhassa servet hukuku ve medeni hukuk düzenlemelerinde kadınlara negatif ayrımcılık uygulanması
* Dünyada birçok bölgede, kadınların benzer seçme, izaç, boşanma ve öteki temel uygar haklarının tanınmaması
* Kadınlara yönelik maddesel güç ve psikolojik baskının en modern ülkelerde bile bütün anlamıyla kırılamamış olması
Seçme ve seçilme hakkı
19 yüzyılın sonlarında kadınların oy verme hakkına kavuşabilmesi konusu kadın hakları hareketi için manâlı bir evre temsil etmiştir4
* Yeni Zellanda'da kadınlara seçme hakkı 1893 yılında, seçilme hakkı 1918'de verilmiştir Bu yasa bütün ırktan kadınları kapsar
* 1902'de Avusturalya'da kadınlar seçme hakkı kazanmıştır
* 1906 yılında Finlandiya kadın vatandaşlarına seçme ve seçilme hakkı tanıyan ilk Avrupa ülkesi olmuştur O yıllarda Rusya büyük çarlığına emrindeki bir düklük olan Finlandiya, dünyada birincil bayan milletvekillerinin meclise girdigi ülke ünvanını da taşir 1907 yılında 19 bayan milletvekili meclise girmeyi başarmıştır
* Norveç 1913'te, Danimarka ve o süre Danimarka'ya alt olan Izlanda da 1915'de kadınlara oy hakkı vermiştir
* Kanada'da Quebec bölgesi hariç, kadınlar 1917'de seçme ve 1920'de seçilme hakkı elde ederken, Quebec'de kadınlara seçme ve seçilme hakkı 1940 yılında verilmiştir
* 1917'de Rusya ve eski Sovyet cumhuriyetlerinden bir kısmında da kadınlar seçme ve seçilme hakkı elde etmişlerdir Bu hak 1918 yılı genel seçimlerinde birincil defa kullanılmıştır
* 12 Kasım 1918'de Avusturya kadınlarına oy hakkı vermiş, onu takip eden günlerde 30 Kasım 1918'de Almanya'da kadınların seçme ve seçilme hakkı yasayla garantilenmiş ve 19 Ocak 1919 seçimlerinde kadınlar birincil kere oy kullanmıştir
* Amerika Birleşmiş Devletleri'nde 1920 yılında yürürlüğe giren tüzük değişikliği ile ülke genelinde kadınlara oy verme hakkı ünlü, Kasım 1920'de kadınlar ilk parlemento seçimlerine katılmışlardır4
* 1918 yılında 30 yaşının üstünde olup, bazı özel durumlarda oy kullanabilme hakkını elde etmiş olan, Birleşik Krallık kadınları için bütün oy hakkı 1928 yılında sağlanmıştır 4
* Güney Afrika Cumhuriyeti ırklarlarına tarafından kadınlara 1930'da beyaz ırka, 1984'de Hint ırkına , 1994'de de siyah ırka, oy hakkı tanımıştır
* Türkiye'de kadınlar 20 Mart 1930'da belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı kazandılar 1933'te Köy Kanunu'nda muhtar seçme ve köy heyetine seçilme hakkı düzenlendi Milletvekili seçimlerinde seçme ve seçilme hakkına ise 5 Aralık1934'te yapılan tüzük değişikliğiyle kavuştular 8 Şubat 1935'de birincil kere meclis seçimlerine katılan türk kadınları mecliste 17 sandalye elde ettiler 5
* Fransa'da 4 Ekim 1944'de yapılan yasa değişikliğiyle kadınlara seçme ve seçilme hakkı verildi 29 Nisan 1945'te birincil kez belediye seçimlerine katılan kadınlar 21 Ekim 1945'te de birincil kez parlemento seçimlerinde oy kullandılar
* 1925'de belediye seçimlerinde oy kullanmaya başlayan İtalyan kadınları 1946'da birincil genel seçimlere katıldılar
* Brezilya'da 1934'de, Filipinler'de 1937'de, Arjantin ve Meksika'da 1946'da, Japonya'da 1945'te, Çin'de 1947'de, Liberya'da 1947'de, Uganda'da 1958'de ve Nijerya'da 1960'da kadınlar oy verme hakkına sahip oldular4
* İsviçre'de kadınların seçme ve seçilme hakkıni elde etmesi 7 Şubat 1971'de gerçekleşirken İsviçre'ye alt Appenzell kantonunda ise 1990'ı bulmuştur *
