Kalça stres kırıkları küre biçimindeki kalça ekleminin küresinde meydana gelen çok ciddi bir sakatlıktır Bu durum, kalça ekleminin aşırı kullanılmasından kaynaklanır Bu bölgede oluşan kırıkların olası nedenleri şöyle:*
• Baskı kırıkları Baskı kırıklarında kemik üzerine uygulanan yüksek basıncı kaldıramaz ve kırılır Düşme, çarpma, araba kazaları, spor sakatlıkları vb sonucu oluşan kırıklar bu grupta yer alır
• Stres kırıkları Stres kırıkları, kemiğin tekrarlanan mikro – travmalar (çok ufak darbeler) yaşamasına bağlıdır Vücut kemiğe sürekli olarak uygulanan sıra dışı basıncı kaldıramaz ve belirli bir sürenin sonunda kemik kırığı görülür*
• Patolojik kırıklar Patolojik kırılmalarda kemik vücuttaki başka bir probleme bağlı olarak zayıflar Osteoporoz (kemik erimesi), tümör ve enfeksiyon gibi hastalıklar patolojik kırıkların sebepleri arasında yer alır
Stres kırıklarında, kemiğe sürekli olarak uygulanan sıra dışı basıncın sonucunda kemikte aksama ya da kırılma kaçınılmazdır İnsan vücudundaki kemikler eskiyen yüzeyin emilmesi ve yeni kemik yüzeyinin tekrar oluşturulması suretiyle sürekli olarak yenilenir Kemik üzerinde oluşan sürekli baskı bu işlemin gerçekleşmesine izin vermediğinde kemik kırılır
Kalça stres kırıkları genellikle kalça eklemi küresinin hemen altındaki kısımda meydana gelir Kemiğin bu kısmına femur boynu (uyluk kemiğinin boyun kısmı) adı verilir Stres kırıkları kalçanın diğer kısımlarında ve leğen kemiğinde de oluşabilir Fakat femur boynunda görülen sakatlıklar kalça stres kırıkları arasında en sık görülen ve en tehlikeli olanıdır*
Kalça stres kırıkları niçin ciddi bir sakatlık olarak değerlendirilir?
Bir stres kırığı gerçekleştikten sonra kemikler genellikle hiza ve konumlarını korurlar Hatta bu kırıklar özellikle erken dönemlerinde normal bir röntgen cihazının göremeyeceği ufaklıktadırlar Fakat eğer bir stres kırığı tedavi edilmez ve kemik zayıflamaya devam ederse, kemik olması gereken doğrultudan sapabilir, yanlış kaynamalar meydana gelir
Kalça stres kırıkları özellikle kemiğin yer değiştirmesine neden olduğu aşamada çok tehlikeli bir hal alır Çünkü kalça kemiği çok geniş kan damarları tarafından beslenmektedir ve kalça kemiğinin yer değiştirmesine yol açacak bir kırığın, kan damarlarını zedeleme ihtimali çok yüksektir Bu durumun yol açtığı damar zedelenmesineyse kalça kemiği nekrozu adı verilir
Kalça stres kırığının belirtileri nelerdir?
Kalça stres kırığı görülen hastaların büyük çoğunluğu uzun mesafe koşucuları, askerler vb gibi etkin olarak spor yapan insanlardır Bu kimseler genellikle, yaptıkları sportif etkinlik esnasında kasık bölgesindeki bir ağrıdan şikayetçi olur ve bu ağrı dinlendiklerinde kaybolur Daha uzun süreli koşular yapmak, idman süresini arttırmak vb gibi etkinlik seviyesini arttırıcı eylemler yapıldığında semptomlar daha belirgin hale gelir *
Eğer kalça stres kırığından şüpheleniliyorsa, hastanın röntgeni çekilecektir Unutulmamalıdır ki, kalça stres kırıkları röntgen cihazında her zaman görülemeyebilirler Eğer röntgen cihazı kemikte bir anormallik tespit edememiş fakat semptomlar hala devam ediyorsa stres kırığı ihtimallerini değerlendirmek için MR veya kemik röntgeni yöntemlerine başvurulabilir *
Kalça stres kırıkları nasıl tedavi edilir?*
Kalça stres kırığının tespit edilmesi durumunda hasta kalça eklemi üzerinde baskı oluşturacak bütün aktivitelerden kaçınmalı Kesinlikle rahatsızlık veya ağrı, acı hissettiği pozisyonlarda durmamalıdır Biz bu gibi durumlar için ağrı kesici kullanımını kesinlikle tavsiye etmiyoruz çünkü ağrı kesiciler semptomları gizleyerek kırığın daha da kötüye gitmesine ya da önemli detayların doktorun gözünden kaçmasına sebebiyet verebilir*
Eğer ağrıyı sadece koşarken hissediyorsanız, koşmayı bırakmalısınız Eğer ağrıyı yürürken hissediyorsanız koltuk değneği kullanmalısınız Burada önemli olan, ağrıdan kaçınmaktır Kemikte ağrıyı tetikleyen etkinliklerden kaçındığınız sürece kemiklerinizin tedaviye ihtiyaç duymaksızın kendi kendini onarması çok muhtemeldir
Kırığın kemik hizasını değiştirme ihtimali olması durumunda cerrahi müdahale gerekli olabilir Daha önce de belirttiğimiz gibi, kalça stres kırıklarının uzun vadede çok tehlikeli ve ciddi etkileri olabilir Bu yüzden kayma veya hiza değiştirme ihtimalinin olduğu durumlarda kemiği sabitlemek için ameliyat gerekli olabilir Kalça stres kırıkları femur boynunun farklı bölgelerinde meydana gelebilir ve tedavi süreci kırığın meydana geldiği bölgeye göre değişiklik gösterebilir Bu gibi durumlarda, doğru iyileşmenin sağlanması için doktorunuza başvurmalı ve doktorunuz gerekli gördüğünde cerrahi müdahale fikrine açık olmalısınız*
• Baskı kırıkları Baskı kırıklarında kemik üzerine uygulanan yüksek basıncı kaldıramaz ve kırılır Düşme, çarpma, araba kazaları, spor sakatlıkları vb sonucu oluşan kırıklar bu grupta yer alır
• Stres kırıkları Stres kırıkları, kemiğin tekrarlanan mikro – travmalar (çok ufak darbeler) yaşamasına bağlıdır Vücut kemiğe sürekli olarak uygulanan sıra dışı basıncı kaldıramaz ve belirli bir sürenin sonunda kemik kırığı görülür*
• Patolojik kırıklar Patolojik kırılmalarda kemik vücuttaki başka bir probleme bağlı olarak zayıflar Osteoporoz (kemik erimesi), tümör ve enfeksiyon gibi hastalıklar patolojik kırıkların sebepleri arasında yer alır
Stres kırıklarında, kemiğe sürekli olarak uygulanan sıra dışı basıncın sonucunda kemikte aksama ya da kırılma kaçınılmazdır İnsan vücudundaki kemikler eskiyen yüzeyin emilmesi ve yeni kemik yüzeyinin tekrar oluşturulması suretiyle sürekli olarak yenilenir Kemik üzerinde oluşan sürekli baskı bu işlemin gerçekleşmesine izin vermediğinde kemik kırılır
Kalça stres kırıkları genellikle kalça eklemi küresinin hemen altındaki kısımda meydana gelir Kemiğin bu kısmına femur boynu (uyluk kemiğinin boyun kısmı) adı verilir Stres kırıkları kalçanın diğer kısımlarında ve leğen kemiğinde de oluşabilir Fakat femur boynunda görülen sakatlıklar kalça stres kırıkları arasında en sık görülen ve en tehlikeli olanıdır*
Kalça stres kırıkları niçin ciddi bir sakatlık olarak değerlendirilir?
Bir stres kırığı gerçekleştikten sonra kemikler genellikle hiza ve konumlarını korurlar Hatta bu kırıklar özellikle erken dönemlerinde normal bir röntgen cihazının göremeyeceği ufaklıktadırlar Fakat eğer bir stres kırığı tedavi edilmez ve kemik zayıflamaya devam ederse, kemik olması gereken doğrultudan sapabilir, yanlış kaynamalar meydana gelir
Kalça stres kırıkları özellikle kemiğin yer değiştirmesine neden olduğu aşamada çok tehlikeli bir hal alır Çünkü kalça kemiği çok geniş kan damarları tarafından beslenmektedir ve kalça kemiğinin yer değiştirmesine yol açacak bir kırığın, kan damarlarını zedeleme ihtimali çok yüksektir Bu durumun yol açtığı damar zedelenmesineyse kalça kemiği nekrozu adı verilir
Kalça stres kırığının belirtileri nelerdir?
Kalça stres kırığı görülen hastaların büyük çoğunluğu uzun mesafe koşucuları, askerler vb gibi etkin olarak spor yapan insanlardır Bu kimseler genellikle, yaptıkları sportif etkinlik esnasında kasık bölgesindeki bir ağrıdan şikayetçi olur ve bu ağrı dinlendiklerinde kaybolur Daha uzun süreli koşular yapmak, idman süresini arttırmak vb gibi etkinlik seviyesini arttırıcı eylemler yapıldığında semptomlar daha belirgin hale gelir *
Eğer kalça stres kırığından şüpheleniliyorsa, hastanın röntgeni çekilecektir Unutulmamalıdır ki, kalça stres kırıkları röntgen cihazında her zaman görülemeyebilirler Eğer röntgen cihazı kemikte bir anormallik tespit edememiş fakat semptomlar hala devam ediyorsa stres kırığı ihtimallerini değerlendirmek için MR veya kemik röntgeni yöntemlerine başvurulabilir *
Kalça stres kırıkları nasıl tedavi edilir?*
Kalça stres kırığının tespit edilmesi durumunda hasta kalça eklemi üzerinde baskı oluşturacak bütün aktivitelerden kaçınmalı Kesinlikle rahatsızlık veya ağrı, acı hissettiği pozisyonlarda durmamalıdır Biz bu gibi durumlar için ağrı kesici kullanımını kesinlikle tavsiye etmiyoruz çünkü ağrı kesiciler semptomları gizleyerek kırığın daha da kötüye gitmesine ya da önemli detayların doktorun gözünden kaçmasına sebebiyet verebilir*
Eğer ağrıyı sadece koşarken hissediyorsanız, koşmayı bırakmalısınız Eğer ağrıyı yürürken hissediyorsanız koltuk değneği kullanmalısınız Burada önemli olan, ağrıdan kaçınmaktır Kemikte ağrıyı tetikleyen etkinliklerden kaçındığınız sürece kemiklerinizin tedaviye ihtiyaç duymaksızın kendi kendini onarması çok muhtemeldir
Kırığın kemik hizasını değiştirme ihtimali olması durumunda cerrahi müdahale gerekli olabilir Daha önce de belirttiğimiz gibi, kalça stres kırıklarının uzun vadede çok tehlikeli ve ciddi etkileri olabilir Bu yüzden kayma veya hiza değiştirme ihtimalinin olduğu durumlarda kemiği sabitlemek için ameliyat gerekli olabilir Kalça stres kırıkları femur boynunun farklı bölgelerinde meydana gelebilir ve tedavi süreci kırığın meydana geldiği bölgeye göre değişiklik gösterebilir Bu gibi durumlarda, doğru iyileşmenin sağlanması için doktorunuza başvurmalı ve doktorunuz gerekli gördüğünde cerrahi müdahale fikrine açık olmalısınız*