Kanser
Kanser Hastalığı
Kanser hastalıkları
Kanser hastalığına neden olan etkenler
imageskanserhastaligi5ad562d04b99f
Kanser Hastalığı
Kanser hastalığı, ister ailevi nitelikte isterse sporadik bir vaka olsun, hucresel bazda genetik bir hastalıktır Kanser hastalığında temel patoloji hastalığın başladığı doku icerisinde bir grup hucrenin kontrolsuz ve uygunsuz olarak coğalmasıdır Bu hucre coğalması once lokal olarak organ icerisinde bir kitle (tumor) oluşumu, daha sonra ise bu tumorel yapıda kanlanmanın artması ve son olarak tumorun yakın dokulara veya kan yoluyla vucut icerisinde yaygın olarak dağılması (metastaz) ile sonuclanır
Normal hucrelerde hucre bolunmesi (mitoz) her aşamasında bircok farklı mekanizma ile kontrol altında tutulur ve ancak tum onkoşullar yerine geldikten sonra bir sonraki aşamaya gecilir (cell cycle check point) Ancak kanser hastalığında bu molekuler kontrol mekanizması genetik mutasyonlar veya cevresel koşullar nedeniyle (orneğin HPV benzeri bazı viral enfeksiyonlar veya sigara dumanında mevcut hidrokarbonlar gibi kanserojen kimyasal maddeler sebebiyle) fonksiyonunu kaybeder Kontrol mekanizmalarındaki bu fonksiyon kaybına genellikle hucre coğalmasını destekleyen (proliferasyon) sinyallerinde patolojik bir artış ve hasarlı DNA parcalarının onarımında rol alan (tumor baskılayıcı) molekuler mekanizmalarda ek patolojiler eşlik eder Boylece kanserli dokuda kontrolsuz coğalmanın yanısıra genetik kararsızlık olarak tarif edilen mutasyonlara son derece acık ve genetik olarak dengesiz bir hal oluşur
Hucre coğalmasında veya hasarlı DNA onarımında gorevli mekanizmaları kontrol eden kritik genlerde doğuştan var olan kalıtsal bir bozukluk doğal olarak kişiyi kanser hastalığına meyilli kılar Bu kişilerde ek cevre koşulları sonucu diğer normal genin de fonksiyonunu yitirmesi veya zaten aksak olan hucre ici kontrol mekanizmalarında ek patolojilerin oluşması sonucu cok daha erken yaşta (hatta bazen cocukluk doneminde) kanser hastalığı ortaya cıkabilmektedir Ne var ki, bu tip ailevi kanserlerde bireyi kanser hastalığına meyilli kılan genetik anomalinin yer aldığı gen ile ilintili olarak kanser genellikle belli hedef organlarda oluşur (orneğin: APC geninin mutasyonlarında kolon kanseri veya BRCA geninin mutasyonlarında meme kanseri gibi) Ozellikle kanser hastalığında erken tanı ve erken tedavinin gerekliliği goz onune alınırsa, kanser hastalığında prognostik genetik analizin ve ailevi kanserlerde genetik tanının hem hasta hemde diğer aile fertleri icin onemi kolayca kavranabilir
Kaynak:genetikcom