Kanser Tarama Kılavuzu
Dunya Sağlık Orgutu ’ne gore, 2020 yılında her yıl yeni kanser tanısı konan hasta sayısı 17 milyona, 2050 yılında 24 milyona yukselecek Kanser tarama testleri ile yapılan erken tanı ve tedavi yontemleri tum kanserlerin 13 ’unu onlenebilir kılmakta Kanser tarama testleri, herhangi bir hastalığınız olmadığında, sağlıklı olduğunuzda yapılan tıbbi testler Bu testler, iyileştirme şansının en yuksek olduğu zamanda yani kanseri en erken doneminde teşhis etmeye yardımcı oluyor
İşte dunyanın en onde gelen kanser araştırma, tedavi ve eğitim kuruluşlarından biri olan Texas Universitesi MD Anderson Kanser Merkezi uzmanlarından yuksek risk taşıyanlar icin meme ve rahim ağzı kanserleri icin onerilen kanser tarama kılavuzu:
Meme Kanseri Tarama Testleri: Meme kanseri icin ne kadar test olduğunuz hastalığa yakalanma riskinizle doğru orantılıdır Meme kanserinde bir veya birden fazla riske sahip olmak bu hastalığa yakalanacağınız anlamına gelmiyor Bu diğer insanlara gore meme kanserine yakalanma riskinizin daha fazla olduğunu gosterir
Yuksek risk taşıyan kadınlarda belirtiler ve tarama yontemleri
1 Gecmişinde goğus hastalıkları icin ışın radyasyon tedavisi gormuş olmak;
Yaşınız 24 ve altı ise:
• Her yıl klinik meme testi
• Memede oluşan değişiklikleri takip edin
Yaşınız 25 ve ustuyse:
• Her yıl mammogram testi ve her 612 ay arasında klinik meme testini yaptırın Bu testlere 40 ’ınızı aşmadan radyasyon tedavisine başladığınız yaştan 8 ile 10 sonra başlayın Orneğin radyasyon tedavisine 25 yaşında başlamış bir kadın 33 ve 35 yaş arasında testlere başlamalıdır
• Meme MRI ’nı yılda 1 defa ek bir test olarak duşunebilirsiniz
• Memede oluşan değişikliklerin farkında olun
2 KalıtımsalGenetik yatkınlık (BRCA 1 veya BRCA 2 genetik mutasyonu, LiFraumeni Sendromu, CDH1, Cowden Sendromu, BannayanRileyRuvalcaba Sendromu gibi) ;
20 ile 24 yaş arasında:
• Her yıl klinik meme testi
• Memede oluşan değişiklikleri takip edin
25 yaşından buyuk:
• Her yıl mammogram testini ve her 612 ayda bir klinik meme testini yaptırın Ailenizde meme kanseri olan en genc insandan 5 ile 10 yıl once teste başlayın Orneğin bir kadın, 35 yaşında meme kanseri teşhisi konmuş kız kardeşine bağlı olarak, 25 ile 30 yaş arasında test yaptırmaya başlamalıdır
• Meme MRI ’nı yılda 1 defa ek bir test olarak duşunebilirsiniz
• Memede oluşan değişiklikleri takip edin
3 Lobuler karsinoma in situ teşhisi konmuş olmak
• Her yıl mammogram testini ve her 612 ayda bir klinik meme testini yaptırın
• Memede oluşan değişiklikleri takip edin
4 Gail Modeli sonucunun yuzde 17 ’den buyuk olması*
Gail Modele gore, 5 yıl kanser riski yuzde 17 ve buyuk olan 35 yaş ve ustu bayanlar alttaki yontemlere dikkat etmelidirler:
• Her yıl mammogram testini ve her 612 ayda bir klinik meme testini yaptırın
• Memede oluşan değişiklikleri takip edin
* Gail modeli meme kanseri gelişme riskini belirlemede kullanılan bazı matematiksel modellerden biridir – uygulaması konusunda doktorunuza danışabilirsiniz
Aile fertlerinde gorulmesi
Eğer ailenizin icinde meme kanseri vakaları goruluyorsa:
• Her yıl mammogram testini ve her 6 12 ayda bir klinik meme testini yaptırın
• Meme MRI ’nı yılda 1 defa ek bir test olarak duşunebilirsiniz
• Memede oluşan değişiklikleri takip edin
Bu yontemler henuz meme kanseri semptomlarına rastlanmamış kadınlar icindir Memede herhangi bir yumrunun olması, koltukaltında lenf bezlerinde bir şişkinlik olması, memenin şeklinde, renginde veya buyukluğunde değişikliğin fark edilmesi, memede buzuşme de cukurluğun olması, meme ucunun değişiklik gostermesi, meme ucunun başka bir yone doğru gitmesi veya formunun bozulmasıgibi semptomlarınız varsa en yakın zamanda doktorunuzu gormelisiniz
Rahim Ağzı Kanseri Tarama Testleri: Dunya Sağlık Orgutu ’ne gore, kadınların olumune yol acan en tehlikeli kanser ceşidi rahim ağzı kanseridir Bu kanser sebebiyle her yıl dunyada yaklaşık 300,000 olum gercekleşmektedir Rahim Ağzı Kanseri icin ne kadar test olduğunuz hastalığa yakalanma riskinizle doğrudan orantılıdır Rahim ağzı kanseri icin bir veya birden fazla riske sahip olmak bu hastalığa yakalanacağınız anlamına gelmiyor Bu diğer insanlara gore rahim ağzı kanserine yakalanma riskinizin daha fazla olduğunu gosterir
Yuksek risk taşıyan kadınlarda belirtiler ve tarama yontemleri
1 Rahim ağzı kanseri gecmişi ve şiddetli rahim ağzı displazisi (hucresel değişim) olanlar
• Tedaviden sonra her yıl likit bazlı bir Pap testi yaptırın
2 Surekli olarak test sonuclarında Human Papilloma Virus (HPV) sonucu pozitif cıkanlar
• Surekli HPV testi yaptırmak zorunda olan kadınlar anormal hucrelerin teşhisi konusunda doktorları ile konuşmalıdırlar
3 Doğum oncesinde dietilstilbestrol (DES) adlı kimyasal maddeye maruz kalanlar
İmmun yetmezliği Virusu (HIV) enfeksiyonu gecirenler
Bağışıklık sistemi duzgun calışmayanlar
Her yıl likid bazlı pap testi yaptırmalıdırlar
Bu yontemler henuz rahim ağzı kanseri semptomlarına rastlanmamış kadınlar icindir Vajinal akıntınızda veya cinsel ilişkiden sonra kanama, ya da menopoz sonrası, adet donemleri arasında gelişen anormal kanama, sıklıkla idrara cıkma, vucutta ozellikle kasık bolgelerinde şiddetli ağrılar ve cok daha ileri ki durumlarda gorulen bacak şişmesi gibi semptomlarınız varsa en yakın zamanda doktorunuzu gormelisiniz
Dunya Sağlık Orgutu ’ne gore, 2020 yılında her yıl yeni kanser tanısı konan hasta sayısı 17 milyona, 2050 yılında 24 milyona yukselecek Kanser tarama testleri ile yapılan erken tanı ve tedavi yontemleri tum kanserlerin 13 ’unu onlenebilir kılmakta Kanser tarama testleri, herhangi bir hastalığınız olmadığında, sağlıklı olduğunuzda yapılan tıbbi testler Bu testler, iyileştirme şansının en yuksek olduğu zamanda yani kanseri en erken doneminde teşhis etmeye yardımcı oluyor
İşte dunyanın en onde gelen kanser araştırma, tedavi ve eğitim kuruluşlarından biri olan Texas Universitesi MD Anderson Kanser Merkezi uzmanlarından yuksek risk taşıyanlar icin meme ve rahim ağzı kanserleri icin onerilen kanser tarama kılavuzu:
Meme Kanseri Tarama Testleri: Meme kanseri icin ne kadar test olduğunuz hastalığa yakalanma riskinizle doğru orantılıdır Meme kanserinde bir veya birden fazla riske sahip olmak bu hastalığa yakalanacağınız anlamına gelmiyor Bu diğer insanlara gore meme kanserine yakalanma riskinizin daha fazla olduğunu gosterir
Yuksek risk taşıyan kadınlarda belirtiler ve tarama yontemleri
1 Gecmişinde goğus hastalıkları icin ışın radyasyon tedavisi gormuş olmak;
Yaşınız 24 ve altı ise:
• Her yıl klinik meme testi
• Memede oluşan değişiklikleri takip edin
Yaşınız 25 ve ustuyse:
• Her yıl mammogram testi ve her 612 ay arasında klinik meme testini yaptırın Bu testlere 40 ’ınızı aşmadan radyasyon tedavisine başladığınız yaştan 8 ile 10 sonra başlayın Orneğin radyasyon tedavisine 25 yaşında başlamış bir kadın 33 ve 35 yaş arasında testlere başlamalıdır
• Meme MRI ’nı yılda 1 defa ek bir test olarak duşunebilirsiniz
• Memede oluşan değişikliklerin farkında olun
2 KalıtımsalGenetik yatkınlık (BRCA 1 veya BRCA 2 genetik mutasyonu, LiFraumeni Sendromu, CDH1, Cowden Sendromu, BannayanRileyRuvalcaba Sendromu gibi) ;
20 ile 24 yaş arasında:
• Her yıl klinik meme testi
• Memede oluşan değişiklikleri takip edin
25 yaşından buyuk:
• Her yıl mammogram testini ve her 612 ayda bir klinik meme testini yaptırın Ailenizde meme kanseri olan en genc insandan 5 ile 10 yıl once teste başlayın Orneğin bir kadın, 35 yaşında meme kanseri teşhisi konmuş kız kardeşine bağlı olarak, 25 ile 30 yaş arasında test yaptırmaya başlamalıdır
• Meme MRI ’nı yılda 1 defa ek bir test olarak duşunebilirsiniz
• Memede oluşan değişiklikleri takip edin
3 Lobuler karsinoma in situ teşhisi konmuş olmak
• Her yıl mammogram testini ve her 612 ayda bir klinik meme testini yaptırın
• Memede oluşan değişiklikleri takip edin
4 Gail Modeli sonucunun yuzde 17 ’den buyuk olması*
Gail Modele gore, 5 yıl kanser riski yuzde 17 ve buyuk olan 35 yaş ve ustu bayanlar alttaki yontemlere dikkat etmelidirler:
• Her yıl mammogram testini ve her 612 ayda bir klinik meme testini yaptırın
• Memede oluşan değişiklikleri takip edin
* Gail modeli meme kanseri gelişme riskini belirlemede kullanılan bazı matematiksel modellerden biridir – uygulaması konusunda doktorunuza danışabilirsiniz
Aile fertlerinde gorulmesi
Eğer ailenizin icinde meme kanseri vakaları goruluyorsa:
• Her yıl mammogram testini ve her 6 12 ayda bir klinik meme testini yaptırın
• Meme MRI ’nı yılda 1 defa ek bir test olarak duşunebilirsiniz
• Memede oluşan değişiklikleri takip edin
Bu yontemler henuz meme kanseri semptomlarına rastlanmamış kadınlar icindir Memede herhangi bir yumrunun olması, koltukaltında lenf bezlerinde bir şişkinlik olması, memenin şeklinde, renginde veya buyukluğunde değişikliğin fark edilmesi, memede buzuşme de cukurluğun olması, meme ucunun değişiklik gostermesi, meme ucunun başka bir yone doğru gitmesi veya formunun bozulmasıgibi semptomlarınız varsa en yakın zamanda doktorunuzu gormelisiniz
Rahim Ağzı Kanseri Tarama Testleri: Dunya Sağlık Orgutu ’ne gore, kadınların olumune yol acan en tehlikeli kanser ceşidi rahim ağzı kanseridir Bu kanser sebebiyle her yıl dunyada yaklaşık 300,000 olum gercekleşmektedir Rahim Ağzı Kanseri icin ne kadar test olduğunuz hastalığa yakalanma riskinizle doğrudan orantılıdır Rahim ağzı kanseri icin bir veya birden fazla riske sahip olmak bu hastalığa yakalanacağınız anlamına gelmiyor Bu diğer insanlara gore rahim ağzı kanserine yakalanma riskinizin daha fazla olduğunu gosterir
Yuksek risk taşıyan kadınlarda belirtiler ve tarama yontemleri
1 Rahim ağzı kanseri gecmişi ve şiddetli rahim ağzı displazisi (hucresel değişim) olanlar
• Tedaviden sonra her yıl likit bazlı bir Pap testi yaptırın
2 Surekli olarak test sonuclarında Human Papilloma Virus (HPV) sonucu pozitif cıkanlar
• Surekli HPV testi yaptırmak zorunda olan kadınlar anormal hucrelerin teşhisi konusunda doktorları ile konuşmalıdırlar
3 Doğum oncesinde dietilstilbestrol (DES) adlı kimyasal maddeye maruz kalanlar
İmmun yetmezliği Virusu (HIV) enfeksiyonu gecirenler
Bağışıklık sistemi duzgun calışmayanlar
Her yıl likid bazlı pap testi yaptırmalıdırlar
Bu yontemler henuz rahim ağzı kanseri semptomlarına rastlanmamış kadınlar icindir Vajinal akıntınızda veya cinsel ilişkiden sonra kanama, ya da menopoz sonrası, adet donemleri arasında gelişen anormal kanama, sıklıkla idrara cıkma, vucutta ozellikle kasık bolgelerinde şiddetli ağrılar ve cok daha ileri ki durumlarda gorulen bacak şişmesi gibi semptomlarınız varsa en yakın zamanda doktorunuzu gormelisiniz