Kanuni Sultan Suleyman'ın Sadrazamları
Kanuni Sultan Suleyman'ın Şeyhulislamları
Kaanuni Sultan Suleyman; tahta culus etdiğin de makamı sadaretde baba yadigarı Piri Mehmed Paşayı buldu 2751523'de sadarete;
Pargalı bir devşirme olan, once mak*bul sonra maktul lakabı ile anılan İbrahim Paşayı getirdi Ay*nı zamanda damat olan İbrahim Paşanın bu gorevi; 1531536 yılına kadar, 12 sene 8 ay, 11 gun surdu ve ha*yatının idamla izale edilmesiyle işin sonuna gelindi
Bu sefer sadarete, Ayaş Mehmed Paşa tayin olundu Bu zatın sadareti ise; 3 sene, 3 ay, 29 gun surdu ve vazifeye veda ettiğinde ta*rih 1371539'u gosteriyordu
Damad Lutfi Paşa; i sene, 9 ay, 15 gun suren sadaretin*den hanımı ile yaptığı bir kavga yuzunden ve asabına hakim olamayarak bıcağına sarılması, kaimpederi padişahın muhru elinden almasına sebeb oldu Tarih ise 27nisanl 541 idi
Hadim Suleyman Paşanın getirildiği sadaret te bu zatın do*nemi 3 sene, 7 ay, 1 gun surebildi Ayrıldığında takvim yap*rağında, 28111544 tarihi yer alıyordu
Mihrimah sultan hanımın kocası damad Rustem Paşa geldiği sadarette 8 sene, 10 ay, 8 gun gibi kısa olmayan bir zaman diliminde icraat yaptı
Şehzade Mustafa'nın babası Kaanuni'nin emriyle boğdu*rulmasına yol acan entrikalarda karısı Hurrem ve kızı Mihri*mah ile birlikte damad Rustem'i sorumlu goren Kaanuni, kızı ve karısına kıyamadığından, acıyı Rustem Paşanın elinden muhru humayunu almakla iktifa etdi
Bu sırada, 1553ekim'inin 6 gunu olmuştu ve bu sefer makamı sadarete Damad Kara Ahmed Paşa getirildi Onun donemi de 1 sene, 11 ay, 23 gun surdu
Tarihler 2991555 idi Her halde Hurrem ve Mihrimah Sultanhanımlar Kaanu*ni'nin yureğini soğuttular ki sadaret muhru yine Rustem Pa*şanın avuclarına konuldu Fakaat tarihler, 10temmuz156ri gosterirken Rustem Paşa hem hayatını hem de sadareti kay*bediyordu, boylece bu doneminin 5 sene, 9 ay, 11 gun ve İki sadaretinin toplamı ise, 14 sene, 7 ay, 19 gun surmuş olu*yordu
Rustem Paşanın vefatından sonra cıkan serveti asırlarca konuşulan bir buyukluk gostermekteydi Yerine Semiz Ali Paşa sadnazam tayin olundu ve bu zat da 3 sene 11 ay, 19 gun ulkenin iki numaralı insanı olarak vazife yaptı Bunun arkasından buyuk vezir Sokullu Tavil Mehmed Paşa'y1 sada*retde goruyoruz ve uc padişaha hizmet eden uzun sayılacak bir doneme imza attığını goruyoruz Sadaret donemi de ara*lıksız 14 sene, 3 ay, 15 gun surdu Eğer bir komplo ile su*ikasta uğramasa idi daha hayli muammer olurdu makamı sadaretde Ne varki Kaanuni'nin vefatında Sokullu veziri*azamdı ve bu muhteşem padişah son donemini boyle değerli bir veziriazam ile gecirmişti onun vefatını maharetle sakla*mıştı hem dunyadan hem de ordusundan Kaanuni 46 yıl suren tahtı saltanatında 10 defa muhur alıp vermiş ve bunun ilkini gorevde bulduğu Piri Mehmed paşadan almak olmuş*tur Rustem Paşayıda iki defa vazifeye getirdiğinden on defa değişen sadnazamm, ilkini kendinin bizzat tayin etmediğin*den Rustem Paşayı da duşersek dokuz kişi ile calıştığına ka*naat getirebiliriz Bu muhteşem padişahın şeyhulislamları ise goreve geldiğinde vazife başında bulduğu
Zenbilli Ali Efendi, 22 sene, 8 ay suren makamı meşihatde ki gorevi 1525senesi 10 ayında Hakk'ı yuruyunce İbni Kemal lakablı Kemalpaşazade Ahmed Şemseddin Efendi hz ferine tevcih etdi Bu muhterem zat; 8 sene, 6 ay kaldığı vazifeden, vefatı munase*betiyle ayrıldılar ve 16nisan1534 takvim yaprağındaki tarihdi Sadullah Sadi Efendi 1641534'den, 2121539'a kadar 4 sene, 10 ay 4 gun kaldığı gorevden vefat uzerine ayrıl*dı 12 şeyhulislam ise Civizade Muhyiddİn Efendi bu goreve geldiğinde 3 sene, 8 ay kaldı 1542'nin 10 ayında Hz Mevlanaya kufrettiği icin gorevinden alındı 13 şeyhulislam Ispartalı Abdulkadir Hamidi Efendi, 3 ay vazife yaparak hasta*landı ve cekildi 14 şeyhulislam Fenarizade Muhyiddİn Efen*di de 2 sene, 9 ay vazifede kalabildi ve hastalığından dolayı, istifa etdi Osmanlı'nın 15 şeyhulislam Mehmed Ebu ussuud Efendi makamı meşihate geldi 28 sene, 10 ay bu makamda kaldı ancak Kaanuni'nin son şeyhulislamı bu zatdır Buradan anlıyoruz ki 46 yıllık saltanat doneminde Kaanuni Suleyman Han, yedi şeyhulislamla calışmıştır
Alıntı
Kanuni Sultan Suleyman'ın Şeyhulislamları
Kaanuni Sultan Suleyman; tahta culus etdiğin de makamı sadaretde baba yadigarı Piri Mehmed Paşayı buldu 2751523'de sadarete;
Pargalı bir devşirme olan, once mak*bul sonra maktul lakabı ile anılan İbrahim Paşayı getirdi Ay*nı zamanda damat olan İbrahim Paşanın bu gorevi; 1531536 yılına kadar, 12 sene 8 ay, 11 gun surdu ve ha*yatının idamla izale edilmesiyle işin sonuna gelindi
Bu sefer sadarete, Ayaş Mehmed Paşa tayin olundu Bu zatın sadareti ise; 3 sene, 3 ay, 29 gun surdu ve vazifeye veda ettiğinde ta*rih 1371539'u gosteriyordu
Damad Lutfi Paşa; i sene, 9 ay, 15 gun suren sadaretin*den hanımı ile yaptığı bir kavga yuzunden ve asabına hakim olamayarak bıcağına sarılması, kaimpederi padişahın muhru elinden almasına sebeb oldu Tarih ise 27nisanl 541 idi
Hadim Suleyman Paşanın getirildiği sadaret te bu zatın do*nemi 3 sene, 7 ay, 1 gun surebildi Ayrıldığında takvim yap*rağında, 28111544 tarihi yer alıyordu
Mihrimah sultan hanımın kocası damad Rustem Paşa geldiği sadarette 8 sene, 10 ay, 8 gun gibi kısa olmayan bir zaman diliminde icraat yaptı
Şehzade Mustafa'nın babası Kaanuni'nin emriyle boğdu*rulmasına yol acan entrikalarda karısı Hurrem ve kızı Mihri*mah ile birlikte damad Rustem'i sorumlu goren Kaanuni, kızı ve karısına kıyamadığından, acıyı Rustem Paşanın elinden muhru humayunu almakla iktifa etdi
Bu sırada, 1553ekim'inin 6 gunu olmuştu ve bu sefer makamı sadarete Damad Kara Ahmed Paşa getirildi Onun donemi de 1 sene, 11 ay, 23 gun surdu
Tarihler 2991555 idi Her halde Hurrem ve Mihrimah Sultanhanımlar Kaanu*ni'nin yureğini soğuttular ki sadaret muhru yine Rustem Pa*şanın avuclarına konuldu Fakaat tarihler, 10temmuz156ri gosterirken Rustem Paşa hem hayatını hem de sadareti kay*bediyordu, boylece bu doneminin 5 sene, 9 ay, 11 gun ve İki sadaretinin toplamı ise, 14 sene, 7 ay, 19 gun surmuş olu*yordu
Rustem Paşanın vefatından sonra cıkan serveti asırlarca konuşulan bir buyukluk gostermekteydi Yerine Semiz Ali Paşa sadnazam tayin olundu ve bu zat da 3 sene 11 ay, 19 gun ulkenin iki numaralı insanı olarak vazife yaptı Bunun arkasından buyuk vezir Sokullu Tavil Mehmed Paşa'y1 sada*retde goruyoruz ve uc padişaha hizmet eden uzun sayılacak bir doneme imza attığını goruyoruz Sadaret donemi de ara*lıksız 14 sene, 3 ay, 15 gun surdu Eğer bir komplo ile su*ikasta uğramasa idi daha hayli muammer olurdu makamı sadaretde Ne varki Kaanuni'nin vefatında Sokullu veziri*azamdı ve bu muhteşem padişah son donemini boyle değerli bir veziriazam ile gecirmişti onun vefatını maharetle sakla*mıştı hem dunyadan hem de ordusundan Kaanuni 46 yıl suren tahtı saltanatında 10 defa muhur alıp vermiş ve bunun ilkini gorevde bulduğu Piri Mehmed paşadan almak olmuş*tur Rustem Paşayıda iki defa vazifeye getirdiğinden on defa değişen sadnazamm, ilkini kendinin bizzat tayin etmediğin*den Rustem Paşayı da duşersek dokuz kişi ile calıştığına ka*naat getirebiliriz Bu muhteşem padişahın şeyhulislamları ise goreve geldiğinde vazife başında bulduğu
Zenbilli Ali Efendi, 22 sene, 8 ay suren makamı meşihatde ki gorevi 1525senesi 10 ayında Hakk'ı yuruyunce İbni Kemal lakablı Kemalpaşazade Ahmed Şemseddin Efendi hz ferine tevcih etdi Bu muhterem zat; 8 sene, 6 ay kaldığı vazifeden, vefatı munase*betiyle ayrıldılar ve 16nisan1534 takvim yaprağındaki tarihdi Sadullah Sadi Efendi 1641534'den, 2121539'a kadar 4 sene, 10 ay 4 gun kaldığı gorevden vefat uzerine ayrıl*dı 12 şeyhulislam ise Civizade Muhyiddİn Efendi bu goreve geldiğinde 3 sene, 8 ay kaldı 1542'nin 10 ayında Hz Mevlanaya kufrettiği icin gorevinden alındı 13 şeyhulislam Ispartalı Abdulkadir Hamidi Efendi, 3 ay vazife yaparak hasta*landı ve cekildi 14 şeyhulislam Fenarizade Muhyiddİn Efen*di de 2 sene, 9 ay vazifede kalabildi ve hastalığından dolayı, istifa etdi Osmanlı'nın 15 şeyhulislam Mehmed Ebu ussuud Efendi makamı meşihate geldi 28 sene, 10 ay bu makamda kaldı ancak Kaanuni'nin son şeyhulislamı bu zatdır Buradan anlıyoruz ki 46 yıllık saltanat doneminde Kaanuni Suleyman Han, yedi şeyhulislamla calışmıştır
Alıntı