Karaciğer Hastalıklarının Tedavisi nedir
Karaciğer Hastalıkları ve Tedavisi
Karaciğer Hastalıklarının Tedavisi
Karaciğer Hastalıkları şunlardır :
SİROZ TEDAVİSİ
Siroz ağır bir hastalıktır ve genel kabule göre tedavisinden çok, önlenmesine ağırlık verilmesi gerekir.
Az miktarda alkollü içkinin zararsız, düzenli olarak alman aşın miktarlarda alkolün ise çok zararlı olduğu kesindir. Dolayısıyla siroza yakala tehlikesine karşı ilk önlem olarak kısıtlanmalıdır. Bir başka önemli siroz’. nedeni de hepatittir. Hepatİtte hekimiı! iyileşme dönemine ilişkin öğütleri tutulmalı ve karaciğerin tümüyle iyileşmesi için ortam sağlanmalıdır.
Sirozlu hastanın yaşaması hekimin önerilerine uymasına bağlıdır. Alkolden kesinlikle uzak durmalı, artık “az” içmenin yetmediğini, “hiç” içmemek gerektiğini bilmelidir. Beslenmenin temel bir önemi vardır. Karaciğer besinlerle alınan bütün maddelerin metabolizmasında etkili olan bir organdır. Genel görüşe göre hasta dengeli beslenmeli, günde 100 gr protein (yağsız et, balık, yağsız peynir), 10 gr bitkisel ve kesinlikle kızarma-mış yağ ile 300-400 gr karbonhidrat (şeker, ekmek, hamur vb) almalıdır.
Bir başka önemli kural da olabildiğince az tuzlu yemektir. Bağırsakların düzenli çalışması sağlanmalı, kabızlık önlenmelidir. Kabızlık hem atılması gereken maddelerin bağırsaktan emilmesiyle karaciğeri aşırı çalışmaya zorlar, hem de sindirim kanalının dışkılama için aşın zorlanmasına yol açarak yemek borusu varislerinin birinin yırtılmasıyla sonuçlanabilir. Genel önlemler arasında İse hastanın soğuktan, aşın yorgunluktan ve enfeksiyon hastalıkları olanlarla ilişkiden kaçınması yer alır.
Sirozlu hastalarda yemek borusu varislerini ve assiti tedaviye yönelik uygulamalar vardır. Son yıllarda, ilerlemiş siroz olgularında karaciğer nakli ameliyatına da başvurulmaktadır.
Sirozlu hastalarda cinsel iktidarsızlık görülür mü?
Siroz erkeklerde genellikle cinsel iktidarsızlık ve güçsüzlüğe yol açar. Bu durum büyük olasılıkla karaciğerin östrojenleri etkisizleştirme işlevinin bozulmasıyla bağlantılıdır. Siroz en çok hangi yaşlarda görülür?
Siroz en çok 50-60 yaş sonrasında görülür, ama kalıtsal olan Wilson hastalığı gibi bazi türleri genç yaşta da ortaya çıkabilir. Safra sistemi kökeni birincil siroz ve karaciğerde demir birikmesi yoluyla siroza yol açan hemokromatoz ise daha çok orta yaşlarda görülür.
KARACİĞER YETMEZLİĞİNİN GENEL TEDAVİSİ
Birçok değişik karaciğer hastalığından kaynaklanabilmesi, farklı biçimlerinin bulunması ve ağırlığı değişen aşamalarının olması nedeniyle her karaciğer yetmezliğinde geçerli olabilecek bir tedavi belirlenemez. Her olguda hastanın kişisel özelliklerini ve bozulan karaciğer işlevlerini dikkate alarak tedaviyi planlamak hekimin görevidir. Öncelikle yapılması gereken karaciğer yetmezliğinin nedenlerini araştırmak ve tedavide bunu hedef almaktır.
Genel sağlık önlemleri ve beslenmeye dayalı tedavi.
Diyet (perhiz) tedavinin temelidir. Tedavide aşağıdaki koşullara uyulması gerekir:
• Orta boy ve ağırlıkta bir hasta günde 2.000-2.500 kalori ve vücut ağırlığının her kg’si için en az 1 gr protein almalıdır. Öğünlerde az miktarda ve sık aralıklarla yemek önerilir.
• Yeterli vitamin almalıdır. Alkolizme ve safra sistemine bağlı sirozda C vitamini desteği gerekir; özellikle sanlık olgularında K vitamini gereksiniminin belirteci olarak protrombin zamanı iyi denetlenmelidir.
• Özellikle alkolikler yüksek miktarda protein ve kalori almalıdır. Ödem oluşan ve karın boşluğunda sıvı biriken hastalarda sodyum ve su alımı sınırlanmalıdır (besinlerdekinden başka günde 1 İt su).
• Alkollü içkiler tümüyle yasaklanmalıdır. Hastanın beslenmeyle gerekli miktarda kalori alamadığı durumlarda ya da ağır karaciğer yetmezliğinde perhize ek olarak toplardamardan glikoz eriyikleri verilmelidir. Hastaya
- yüzde 10 (1 litre-450 kalori) ya da yüzde 20-40 (bu durumda flebiti önlemek için bir kateter aracılığıyla) glikoz eriyiği ya da
- damarları daha az tahriş etmesi nedeniyle yüzde 10 früktoz eriyiği verilebilir.
İleri yetmezlik olgularında hasta günün büyük bölümünü yatakta geçirmelidir. İlaç tedavisi
• Karaciğeri koruyucu ilaçlar
Çok çeşitli yapıda ilaçlar bu başlık altında toplanır, ama bunlardan hiçbirinin gerçekten etkili olduğu kanıtlanmamıştır.
Karaciğeri koruyucu ilaçların tedavide yaygın olarak kullanılmasının sağlam bir gerekçesi yoktur. Olguların büyük bölümünde de bunlar plasebo etkisinden fazlasını göstermez.
• Komplikasyonlara yönelik ilaçlar
Karaciğer yetmezliğinin tedavisinde gerçekten etkili ilaç yoktur, ama vücudun su toplaması, kanama gibi komplikasyonlara yönelik tedavi yapılır.
SARILIK TEDAVİSİ
Sarılığın özel bir tedavisi yoktur. Yatak istirahati şart değildir. Ancak çok hareketli olmamaya dikkat ederseniz, kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz. Yeterli miktarda kalori almak önemlidir. Günlük kalorinin çoğunu sabah almak sizi daha rahatlatacaktır. Hiç olmazsa iyileşme döneminde alkolden uzak durmanız sizden istenilecektir. Hem alkol, hem haplar zaten zedelenmiş olan karaciğerinize aşırı yüklenir. Çok ağır vakalarda, özellikle gerekli yemek ve su ihtiyacını karşılamak için katı besinler yiyemiyor ve sıvı maddeler içemiyorsanız, hastahaneye kalk-, manız şart olabilir. Genellikle üç beş gün hastaha-nede bakılmanız yeterlidir. B tipi ve ne A ne de B tipi olmayan üçüncü türden sarılık geçirmişseniz doktorunuz sizden belli aralıklarla kan alabilir. Bu birkaç ay sürer. Karaciğerde iltihaplanma devam ediyor mu, yoksa normale dönüldü mü bakılır. Sarılık hastasını ailesinin diğer fertlerinden tamamen ayırmak (izole etmek) gerekmez. Ancak herkes hastalığın nasıl yayıldığını bilmelidir. Tuvalete çıktıktan sonra iyice elleri yıkamak önemlidir. Eğer hastanın sindirim artıkları, kanı veya herhangi bir vücut salgısı ile temas söz konusu ise çok sıkı bir temizliğin gerçekleşmesi de önemlidir.
Karaciğer Büyümesi TEDAVİSİ
Hepatomegali , hepatosplenomegali adını alan hastalık halk arasında karaciğer büyümesi olarak bilinir.
Hepatomegali karaciğer büyümesidir. Hepatosplenomegali ise karaciğer ve dalak ın aynı anda büyümesidir.Genelde karaciğer büyümesi hastalığının tanısını doktorlar koyar kişi bu hastalığın farkına varamaz. Genel olarak enfeksiyonlar, bakteriler, tümörler, toksik hastalıklar,kalp yetmezliği,konjentinal kalp hastalığı karaciğer büyümesine neden olur.
Yoğun bir şekilde alkol kullanımı sonucu da karaciğer büyümesine neden olabilir.
Yenidoğan bebek ve çocuklardada karaciğer büyümesi görülebilir. Yaş etkeni karaciğer büyümesi hastalığında etkilidir. Hepatit A Hepatit B ve hepatit c hastalığı bulunanlarda da Karaciğer büyümesi hastalığı görülebilir. Karaciğer büyümesi hastalığı doktor kontrolünde Kemoterapi uygulanarak tedavi edilir.
Karaciğer Yağlanması Tedavisi
Alkol alımına bağlı karaciğer yağlanmasında tek tedavi yöntemi alkol alımının kesilmesidir.
Asıl konumuz olan alkol dışı karaciğer yağlanmasında ise bugüne kadar 10'dan fazla ilaç kullanılmıştır ancak kesin bir fayda elde edilememiştir. Sadece bir tane ilaç ile hastalardaki yağlanmanın gerilediği ortaya konulmuş olsa da bu ilacın karaciğer yağlanmasında kullanımı için T.C. Sağlık Bakanlığı (veya başka bir ülkenin ) bu konuda ruhsatı bulunmamaktadır.
Tedavinin esasları; yaşam tarzı değişikliği, egzersiz, diyetteki yağ miktarının azaltılmasıdır.
Karaciğer Hastalıkları ve Tedavisi
Karaciğer Hastalıklarının Tedavisi
Karaciğer Hastalıkları şunlardır :
- Hepatit A
- Hepatit B
- Hepatit C
- Siroz
- Sarılık
- Karaciğer Büyümesi
- Karaciğer Yağlanması
- Karaciğer Yetmezliği
- Safra Kesesi İltihabı
- Safra Kesesi Taşı
SİROZ TEDAVİSİ
Siroz ağır bir hastalıktır ve genel kabule göre tedavisinden çok, önlenmesine ağırlık verilmesi gerekir.
Az miktarda alkollü içkinin zararsız, düzenli olarak alman aşın miktarlarda alkolün ise çok zararlı olduğu kesindir. Dolayısıyla siroza yakala tehlikesine karşı ilk önlem olarak kısıtlanmalıdır. Bir başka önemli siroz’. nedeni de hepatittir. Hepatİtte hekimiı! iyileşme dönemine ilişkin öğütleri tutulmalı ve karaciğerin tümüyle iyileşmesi için ortam sağlanmalıdır.
Sirozlu hastanın yaşaması hekimin önerilerine uymasına bağlıdır. Alkolden kesinlikle uzak durmalı, artık “az” içmenin yetmediğini, “hiç” içmemek gerektiğini bilmelidir. Beslenmenin temel bir önemi vardır. Karaciğer besinlerle alınan bütün maddelerin metabolizmasında etkili olan bir organdır. Genel görüşe göre hasta dengeli beslenmeli, günde 100 gr protein (yağsız et, balık, yağsız peynir), 10 gr bitkisel ve kesinlikle kızarma-mış yağ ile 300-400 gr karbonhidrat (şeker, ekmek, hamur vb) almalıdır.
Bir başka önemli kural da olabildiğince az tuzlu yemektir. Bağırsakların düzenli çalışması sağlanmalı, kabızlık önlenmelidir. Kabızlık hem atılması gereken maddelerin bağırsaktan emilmesiyle karaciğeri aşırı çalışmaya zorlar, hem de sindirim kanalının dışkılama için aşın zorlanmasına yol açarak yemek borusu varislerinin birinin yırtılmasıyla sonuçlanabilir. Genel önlemler arasında İse hastanın soğuktan, aşın yorgunluktan ve enfeksiyon hastalıkları olanlarla ilişkiden kaçınması yer alır.
Sirozlu hastalarda yemek borusu varislerini ve assiti tedaviye yönelik uygulamalar vardır. Son yıllarda, ilerlemiş siroz olgularında karaciğer nakli ameliyatına da başvurulmaktadır.
Sirozlu hastalarda cinsel iktidarsızlık görülür mü?
Siroz erkeklerde genellikle cinsel iktidarsızlık ve güçsüzlüğe yol açar. Bu durum büyük olasılıkla karaciğerin östrojenleri etkisizleştirme işlevinin bozulmasıyla bağlantılıdır. Siroz en çok hangi yaşlarda görülür?
Siroz en çok 50-60 yaş sonrasında görülür, ama kalıtsal olan Wilson hastalığı gibi bazi türleri genç yaşta da ortaya çıkabilir. Safra sistemi kökeni birincil siroz ve karaciğerde demir birikmesi yoluyla siroza yol açan hemokromatoz ise daha çok orta yaşlarda görülür.
KARACİĞER YETMEZLİĞİNİN GENEL TEDAVİSİ
Birçok değişik karaciğer hastalığından kaynaklanabilmesi, farklı biçimlerinin bulunması ve ağırlığı değişen aşamalarının olması nedeniyle her karaciğer yetmezliğinde geçerli olabilecek bir tedavi belirlenemez. Her olguda hastanın kişisel özelliklerini ve bozulan karaciğer işlevlerini dikkate alarak tedaviyi planlamak hekimin görevidir. Öncelikle yapılması gereken karaciğer yetmezliğinin nedenlerini araştırmak ve tedavide bunu hedef almaktır.
Genel sağlık önlemleri ve beslenmeye dayalı tedavi.
Diyet (perhiz) tedavinin temelidir. Tedavide aşağıdaki koşullara uyulması gerekir:
• Orta boy ve ağırlıkta bir hasta günde 2.000-2.500 kalori ve vücut ağırlığının her kg’si için en az 1 gr protein almalıdır. Öğünlerde az miktarda ve sık aralıklarla yemek önerilir.
• Yeterli vitamin almalıdır. Alkolizme ve safra sistemine bağlı sirozda C vitamini desteği gerekir; özellikle sanlık olgularında K vitamini gereksiniminin belirteci olarak protrombin zamanı iyi denetlenmelidir.
• Özellikle alkolikler yüksek miktarda protein ve kalori almalıdır. Ödem oluşan ve karın boşluğunda sıvı biriken hastalarda sodyum ve su alımı sınırlanmalıdır (besinlerdekinden başka günde 1 İt su).
• Alkollü içkiler tümüyle yasaklanmalıdır. Hastanın beslenmeyle gerekli miktarda kalori alamadığı durumlarda ya da ağır karaciğer yetmezliğinde perhize ek olarak toplardamardan glikoz eriyikleri verilmelidir. Hastaya
- yüzde 10 (1 litre-450 kalori) ya da yüzde 20-40 (bu durumda flebiti önlemek için bir kateter aracılığıyla) glikoz eriyiği ya da
- damarları daha az tahriş etmesi nedeniyle yüzde 10 früktoz eriyiği verilebilir.
İleri yetmezlik olgularında hasta günün büyük bölümünü yatakta geçirmelidir. İlaç tedavisi
• Karaciğeri koruyucu ilaçlar
Çok çeşitli yapıda ilaçlar bu başlık altında toplanır, ama bunlardan hiçbirinin gerçekten etkili olduğu kanıtlanmamıştır.
Karaciğeri koruyucu ilaçların tedavide yaygın olarak kullanılmasının sağlam bir gerekçesi yoktur. Olguların büyük bölümünde de bunlar plasebo etkisinden fazlasını göstermez.
• Komplikasyonlara yönelik ilaçlar
Karaciğer yetmezliğinin tedavisinde gerçekten etkili ilaç yoktur, ama vücudun su toplaması, kanama gibi komplikasyonlara yönelik tedavi yapılır.
SARILIK TEDAVİSİ
Sarılığın özel bir tedavisi yoktur. Yatak istirahati şart değildir. Ancak çok hareketli olmamaya dikkat ederseniz, kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz. Yeterli miktarda kalori almak önemlidir. Günlük kalorinin çoğunu sabah almak sizi daha rahatlatacaktır. Hiç olmazsa iyileşme döneminde alkolden uzak durmanız sizden istenilecektir. Hem alkol, hem haplar zaten zedelenmiş olan karaciğerinize aşırı yüklenir. Çok ağır vakalarda, özellikle gerekli yemek ve su ihtiyacını karşılamak için katı besinler yiyemiyor ve sıvı maddeler içemiyorsanız, hastahaneye kalk-, manız şart olabilir. Genellikle üç beş gün hastaha-nede bakılmanız yeterlidir. B tipi ve ne A ne de B tipi olmayan üçüncü türden sarılık geçirmişseniz doktorunuz sizden belli aralıklarla kan alabilir. Bu birkaç ay sürer. Karaciğerde iltihaplanma devam ediyor mu, yoksa normale dönüldü mü bakılır. Sarılık hastasını ailesinin diğer fertlerinden tamamen ayırmak (izole etmek) gerekmez. Ancak herkes hastalığın nasıl yayıldığını bilmelidir. Tuvalete çıktıktan sonra iyice elleri yıkamak önemlidir. Eğer hastanın sindirim artıkları, kanı veya herhangi bir vücut salgısı ile temas söz konusu ise çok sıkı bir temizliğin gerçekleşmesi de önemlidir.
Karaciğer Büyümesi TEDAVİSİ
Hepatomegali , hepatosplenomegali adını alan hastalık halk arasında karaciğer büyümesi olarak bilinir.
Hepatomegali karaciğer büyümesidir. Hepatosplenomegali ise karaciğer ve dalak ın aynı anda büyümesidir.Genelde karaciğer büyümesi hastalığının tanısını doktorlar koyar kişi bu hastalığın farkına varamaz. Genel olarak enfeksiyonlar, bakteriler, tümörler, toksik hastalıklar,kalp yetmezliği,konjentinal kalp hastalığı karaciğer büyümesine neden olur.
Yoğun bir şekilde alkol kullanımı sonucu da karaciğer büyümesine neden olabilir.
Yenidoğan bebek ve çocuklardada karaciğer büyümesi görülebilir. Yaş etkeni karaciğer büyümesi hastalığında etkilidir. Hepatit A Hepatit B ve hepatit c hastalığı bulunanlarda da Karaciğer büyümesi hastalığı görülebilir. Karaciğer büyümesi hastalığı doktor kontrolünde Kemoterapi uygulanarak tedavi edilir.
Karaciğer Yağlanması Tedavisi
Alkol alımına bağlı karaciğer yağlanmasında tek tedavi yöntemi alkol alımının kesilmesidir.
Asıl konumuz olan alkol dışı karaciğer yağlanmasında ise bugüne kadar 10'dan fazla ilaç kullanılmıştır ancak kesin bir fayda elde edilememiştir. Sadece bir tane ilaç ile hastalardaki yağlanmanın gerilediği ortaya konulmuş olsa da bu ilacın karaciğer yağlanmasında kullanımı için T.C. Sağlık Bakanlığı (veya başka bir ülkenin ) bu konuda ruhsatı bulunmamaktadır.
Tedavinin esasları; yaşam tarzı değişikliği, egzersiz, diyetteki yağ miktarının azaltılmasıdır.
