Karakoyunlular devleti ile ilgili bilgi
Karakoyunlular ne zaman kuruldu
Karakoyunluların cokuşu ve yıkılışı
Karakoyunluların kurucusu
Karakoyunlular
Karakoyunlu başkenti Tebriz olan ve 13801469 yılları arasında bugunku Doğu Anadolu, Guney Kafkasya, İran Azerbaycanı ve Kuzey Irak arazilerinde egemenlik yapmış bir Azeri devletidir Konustukları dil Azeri Lehcesi denilen Dogu Oguz veya Turkmen lehcesidir1
Kosedağ Savaşı'ndan (1243) sonra Anadolu'ya hakim olmaya başlayan İlhanlılar'ın etkisinin azalmaya başladığı donemlerde Bayram Hoca Celayiriler'e bağlı kalarak yoresel yonetimini kurmuştu Kardeşi Murad Hoca ise Celayirilerin Musul valisi idi 1365'ten 1382'ye dek adıgecen tevlete tabi oldular
Toprakları 1380'de Musul ve Erzurum arasında uzanırken, 1387'de Tebriz'i fethettiler 1408'de Mardin, Kazvin ve Sultaniye'yi , 30 Ağustos 1410'da Celayirilerden Irakı Arab ve Bağdat'ı da aldılar ve ceşitli milletlere hukmeden bir imparatorluk haline geldiler
Başkenti Erciş olan devletin bu yukselişi ucuncu hukumdarı Kara Yusuf donemine denk gelir Kara Yusuf 1400'de Celayiriler ile birlikte Timur İmparatorluğu tarafından yenilgiye uğrayarak Mısır'a MemlUklara sığınmıştı Ancak Timur'un olumunden sonra 1404'de Timur İmparatorluğundan Tebriz'i geri almış ve Celayirileri de yıkmıştı
Karakoyunlular, Timur İmparatorluğu'nu kargaşadan cıkararak yeniden toparlamaya muvaffak olan Şah Ruh Han tarafından 1420'de tekrar yenilgiye uğratıldıysa da, Şah Ruh'un donuşunden Karakoyunlu Hakimi İskender Bey tekrar guclenmiş ve Akkoyunlu Hakimi Kara Osman'ı yerenek Doğu Anadolu'nun hakimiyetini tamamen elde etmişti Fakat Şah Ruh 143536'da İskender Bey'in uzerine yuruyerek adıgeceni tahttan indirdi ve yerine kendine sadık Cihan Şah'ı getirerek Tebriz valiliğine tayin etti
1447'de Şah Ruh olup 1449'da Uluğ Bey suikast sonucu oldurulunce Timur İmparatorluğu'nda kargaşalar başgosterdi Cihan Şah da bu durumundan istifade ederek isyan ett Timurlu baskısının azaldığı 1437'den itibaren tekrar genişlemeye başlayan devlet, 1440'ta Gurcistan ve Tiflis'i, 1445'te İsfahan'ı, 1447'de Fars ve Kirman'ı, 1450'de Curcan ve Mazenderan'ı, 1458'de Herat (sadece beş aylığına), Nişabur ve batı Horasan'ı fethederek geniş bir sahayı yonetimi altına aldı
Karakoyunluları'ın bu donemde en onemli rakipleri Osmanlı Devleti ve Timur olmasına rağmen devleti yıkan darbe Akkoyunlular'dan geldi Devlet 11 Kasım 1467'de Akkoyunlular'ın onderi Uzun Hasan'ın gercekleştirdiği ani bir baskın sonucu Cihan Şah'ın olumuyle yıkıldı ve toprakları bu devletin eline gecti
Van'daki Ulu Cami, İsfahan'daki Cuma Camisi ve Tebriz'de Gok Mescid ile medresesi Karakoyunlularin dini mimarisinin ornekleridir
Karakoyunlular hukumdarları
1 Bayram Hoca (1365 1380)
2 Kara Mehmed (1380 1389)
3 Kara Yusuf (1389 – 1400, 1406 1420) 1400 1406 arasında Timur İmparatorluğunun egemenliği
4 Kara İskender (1420 – 1437)
5 Cihan Şah (1437 – 1467)
6 Hasan Ali (1467 1469)
Bağdat Karakoyunlular
1 Şah Muhammed (1410 1434) Kara Yusuf'un oğlu
2 İsfahan (1434 1445) Kara Yusuf'un oğlu
3 Fırad (1445 ?) İsfahan'In oğlu
4 Huseyin Ali (? 1469)
5 Şah Mansur (1469)
Karakoyunlular ne zaman kuruldu
Karakoyunluların cokuşu ve yıkılışı
Karakoyunluların kurucusu
Karakoyunlular
Karakoyunlu başkenti Tebriz olan ve 13801469 yılları arasında bugunku Doğu Anadolu, Guney Kafkasya, İran Azerbaycanı ve Kuzey Irak arazilerinde egemenlik yapmış bir Azeri devletidir Konustukları dil Azeri Lehcesi denilen Dogu Oguz veya Turkmen lehcesidir1
Kosedağ Savaşı'ndan (1243) sonra Anadolu'ya hakim olmaya başlayan İlhanlılar'ın etkisinin azalmaya başladığı donemlerde Bayram Hoca Celayiriler'e bağlı kalarak yoresel yonetimini kurmuştu Kardeşi Murad Hoca ise Celayirilerin Musul valisi idi 1365'ten 1382'ye dek adıgecen tevlete tabi oldular
Toprakları 1380'de Musul ve Erzurum arasında uzanırken, 1387'de Tebriz'i fethettiler 1408'de Mardin, Kazvin ve Sultaniye'yi , 30 Ağustos 1410'da Celayirilerden Irakı Arab ve Bağdat'ı da aldılar ve ceşitli milletlere hukmeden bir imparatorluk haline geldiler
Başkenti Erciş olan devletin bu yukselişi ucuncu hukumdarı Kara Yusuf donemine denk gelir Kara Yusuf 1400'de Celayiriler ile birlikte Timur İmparatorluğu tarafından yenilgiye uğrayarak Mısır'a MemlUklara sığınmıştı Ancak Timur'un olumunden sonra 1404'de Timur İmparatorluğundan Tebriz'i geri almış ve Celayirileri de yıkmıştı
Karakoyunlular, Timur İmparatorluğu'nu kargaşadan cıkararak yeniden toparlamaya muvaffak olan Şah Ruh Han tarafından 1420'de tekrar yenilgiye uğratıldıysa da, Şah Ruh'un donuşunden Karakoyunlu Hakimi İskender Bey tekrar guclenmiş ve Akkoyunlu Hakimi Kara Osman'ı yerenek Doğu Anadolu'nun hakimiyetini tamamen elde etmişti Fakat Şah Ruh 143536'da İskender Bey'in uzerine yuruyerek adıgeceni tahttan indirdi ve yerine kendine sadık Cihan Şah'ı getirerek Tebriz valiliğine tayin etti
1447'de Şah Ruh olup 1449'da Uluğ Bey suikast sonucu oldurulunce Timur İmparatorluğu'nda kargaşalar başgosterdi Cihan Şah da bu durumundan istifade ederek isyan ett Timurlu baskısının azaldığı 1437'den itibaren tekrar genişlemeye başlayan devlet, 1440'ta Gurcistan ve Tiflis'i, 1445'te İsfahan'ı, 1447'de Fars ve Kirman'ı, 1450'de Curcan ve Mazenderan'ı, 1458'de Herat (sadece beş aylığına), Nişabur ve batı Horasan'ı fethederek geniş bir sahayı yonetimi altına aldı
Karakoyunluları'ın bu donemde en onemli rakipleri Osmanlı Devleti ve Timur olmasına rağmen devleti yıkan darbe Akkoyunlular'dan geldi Devlet 11 Kasım 1467'de Akkoyunlular'ın onderi Uzun Hasan'ın gercekleştirdiği ani bir baskın sonucu Cihan Şah'ın olumuyle yıkıldı ve toprakları bu devletin eline gecti
Van'daki Ulu Cami, İsfahan'daki Cuma Camisi ve Tebriz'de Gok Mescid ile medresesi Karakoyunlularin dini mimarisinin ornekleridir
Karakoyunlular hukumdarları
1 Bayram Hoca (1365 1380)
2 Kara Mehmed (1380 1389)
3 Kara Yusuf (1389 – 1400, 1406 1420) 1400 1406 arasında Timur İmparatorluğunun egemenliği
4 Kara İskender (1420 – 1437)
5 Cihan Şah (1437 – 1467)
6 Hasan Ali (1467 1469)
Bağdat Karakoyunlular
1 Şah Muhammed (1410 1434) Kara Yusuf'un oğlu
2 İsfahan (1434 1445) Kara Yusuf'un oğlu
3 Fırad (1445 ?) İsfahan'In oğlu
4 Huseyin Ali (? 1469)
5 Şah Mansur (1469)
