Vücutta göğüs ile kasıklar arasında herhangi bir yerde hissedilen ağrı karın ağrısı olarak adlandırılır Karın ağrısı dendiğinde daha çok mide ve göbek bölgesi kastedilmektedir Hemen herkesin karın ağrısı tecrübesi olmuştur ve çoğu kez bu ağrıların kaynağı hazımsızlık gibi basit bir nedendir
Sanılanın aksine karın ağrısının ciddi bir rahatsızlığa işaret edip etmediği ağrının şiddeti ile doğru orantılı olmayabilir Örneğin gaz nedeniyle çok şiddetli bir karın ağrısı çekebilirsiniz Öte yandan kolon kanseri gibi önemli bir rahatsızlık, sadece orta şiddette bir karın ağrısına yol açabilir
Karın ağrısının tam olarak neden kaynaklandığını anlamak için ağrının yeri önemli bir ipucudur Karın bölgesi dört farklı bölüm olarak düşünülebilir Sağ üst ve alt ile sol üst ve alt olarak ağrıların yeri tespit edilmeye çalışılır Bu bölümlerde yer alan ağrılar o bölümdeki organlarla ilgili olabilir Örneğin apandisit ağrısı genellikle apandisitin bulunduğu sağ alt karın bölgesinde oluşur Gastrit daha çok üst bölümlere vurur Karaciğer ile ilgili sorunlarda ise göğüs kafesinin hemen altında, karnın sağ üst köşesinde ağrı hissedilebilir
Görüldüğü üzere karın diye adlandırdığımız bölgede pek çok farklı organ yer almakta ve bu organlarla ilgili hastalık veya sorunların belirtileri arasında da çoğu kez karın ağrısı yer almaktadır Üstelik karın ağrısı sadece organlarla ilgili olmak zorunda da değildir Bazen de bir kan hastalığını haber verir Dolayısıyla karın ağrısı nedeni dediğimizde pek çok olasılıktan söz ediyor olabiliriz Hastanın ağrının yerini doğru şekilde tarif etmesi ve karın ağrısı dışında varsa diğer belirtiler ve en önemlisi de hastanın detaylı olarak anlattıkları, hasta öyküsü teşhis adına önemlidir
Geçmeyen karın ağrısı şikayetlerinde mide ve bağırsak hastalıklarından şüphelenenler hastanelerin gastroenteroloji bölümüne başvurabilirler Bunun dışında uzun süren karın ağrısı ile birlikte kabızlık şikayeti olduğunda genel cerrahi veya karın ağrısı ve mide bulantısı bir arada ise dahiliye uzmanı gibi farklı bölüm doktorlarından da yardım alabilirsiniz
Karın ağrısı aşağıdaki şekillerde olabilir:
Genel ağrı: Bu durumda ağrıyı göbek bölgesinin yarısından çok bir alanda hissediyorsunuz demektir Bu tip ağrılar genellikle mide virüsü, hazımsızlık ya da gaz nedeniyle meydana gelir Eğer ağrı daha da ciddileşirse genel ağrı bağırsaklardaki bir tıkanıklığın belirtisi olabilir
Kramp şeklinde ağrılar: Kramp şeklindeki ağrılar çoğu kez zararsızdır Gaz ve şişkinlik nedeniyle kaynaklanır ve genellikle de ishal ile sonuçlanır Ağrılar çok sıklaşmışsa, 24 saati aşkın süredir devam ediyorsa veya yüksek ateş ağrılara eşlik ediyorsa, bu durumda ağrının daha ciddi bir nedenden kaynaklandığı düşünmek ve bir doktora başvurmak gerekir
Ani ve şiddetli ağrılar: Bu tip ağrılar çoğunlukla aniden başlar ve oldukça da şiddetlidir Bu tip ağrılarda apandisit veya mide delinmesi gibi ciddi sorunlardan şüphelenilir
Karın Ağrısının Nedenleri
Karın ağrısının pek çok farklı nedeni olabilir Önemli bir nokta, durumun ne zaman acil olduğunu ayırt edebilmektir (Makalemizin son bölümünde acil durum belirtilerini bulabilirsiniz) Bazı hallerde ise ağrının kendiliğinden geçmesini beklemek yeterlidir
Karın ağrısının yaygın nedenleri:
Kabızlık
İshal
Gaz
Huzursuz bağırsak sendromu
Gıda alerjisi veya intoleransı (örneğin laktoz intoleransı)
Gıda zehirlenmesi
Virüslerin neden olduğu midebağırsak iltihabı (mide gribi)
Karın ağrısı yapabilen diğer olası nedenler:
Mide yanması, hazımsızlık, reflü
Crohn hastalığı
Apandisit
Çeşitli kan hastalıkları
Böbrek taşları
Ülser
Gastrit
Diyabet
Abdominal aort anevrizması (karın şah damarı hastalığı)
Bağırsak tıkanması
Kolesistit (safra kesesi enfeksiyonu)
Bağırsak iskemisi (bağırsaklara az kan gitmesi)
Divertikülitis (kalın bağırsakta iltihap ve enfeksiyon)
Hepatit
Akciğer iltihabı, akciğer enfeksiyonu, zatürre
Böbrek üstü bezleri hastalıkları
Pankreatit (pankreasın iltihabı)
Mide delinmesi
Kalp krizi
Mide, bağırsak veya diğer organlarda kanser
Bazı zamanlarda karın ağrısı vücudun karın bölgesi dışındaki farklı bir probleme, örneğin göğüs ya da pelvik bölgedeki sorunlara bağlı olarak ortaya çıkabilir Bu tür rahatsızlıklara şu örnekler verilebilir:
Şiddetli adet krampları
Kas gerilmesi
İdrar yolu enfeksiyonu
Sistit
Endometriozis (çikolata kistine neden olabilen kadın hastalığı)
Yumurtalık kistleri
Pelvik iltihabi hastalık
Dış gebelik
Karın Ağrısı Hangi Hallerde Acil Duruma İşaret Eder?
Karın ağrısına aşağıdaki durumlar ya da belirtiler eşlik ediyorsa vakit kaybetmeden tıbbi yardım istemeniz, 112‘yi aramanız ya da en yakın hastaneye veya doktora başvurmanız önerilir
Yakın zamanda kanser tedavisi gördüyseniz
Dışkılayamıyorsanız ve aynı zamanda kusuyorsanız
Kan kusuyorsanız ya da dışkınızda kan varsa
Ani, keskin ve şiddetli karın ağrıları saplanıyorsa
Bulantı ile birlikte kürek kemikleri arasında da ağrı varsa
Göbeğinizde hassasiyet, şişme ve gerilme oluşmuşsa
Hamileyseniz ya da hamile olma ihtimaliniz varsa
Yakın zamanda karın bölgesinden ameliyat olduysanız
Nefes almakta zorlanıyorsanız
Karın Ağrısı İçin Evde Yapabilecekleriniz
Hafif ve orta şiddetteki karın ağrılarını dindirmek için evde şunları yapabilirsiniz:
Yudum yudum su için
Birkaç saat katı yiyeceklerden sakının
Eğer kustuysanız 6 saat bekleyin ve ardından az miktarda pirinç ya da kraker gibi hafif yiyecekler tüketin Süt ürünlerinden kaçının
Eğer ağrı karnın üst bölgesinde ise ve yemeklerden sonra meydana geliyorsa antasit ilaçlar (mide asidi ilaçları) özellikle de mide yanması ve hazımsızlık şikayeti olanlara yardımcı olabilir Asitli, çok yağlı, kızartma türündeki ve domatesli yiyeceklerden, kafein, alkol ve gazlı içeceklerden uzak durmanız önerilir
Karnınıza sıcak kompres yapın
Doktora Ne Zaman Gitmeli?
Karın ağrısı günlük yaşamınızı etkilemeye başladığında, geçmediğinde, giderek daha rahatsız edici olmaya başladığında bir doktora görünme zamanı gelmiştir Karın ağrısını hafife alıp almadığınızı bilemiyorsanız aşağıdaki şartların oluşup oluşmadığına bakabilirsiniz Burada sıralanan belirtilerin bir ya da birkaçını yaşıyorsanız, bir doktordan randevu almalısınız
1 hafta ya da daha uzun süren mide ağrılarında
2 gün içerisinde geçmeyen ve daha da kötüleşen, bulantı ve kusmanın eşlik ettiği ağrılarda
2 günden uzun süren şişkinlik sorununda
Sık idrara çıkma veya idrara çıkarken yanma şikayetleri baş gösterdiğinde
5 günden fazla süren ishal şikayeti görüldüğünde
Ağrıya yüksek ateş eşlik ettiğinde
Uzun süreli iştah kaybı görüldüğünde
Uzun süreli vajinal kanama olduğunda
Nedensiz kilo kaybı olduğunda
Karın Ağrısını Önlemek İçin
Yağlı yiyeceklerden uzak durun
Her gün bolca su için
Az ve sık yiyin
Düzenli egzersiz yapın
Gaz yapan yiyeceklerden kaçının
Lifli besinlerin yer aldığı dengeli bir beslenme alışkanlığı edinin Meyve ve sebzeye öğünlerde sıkça yer verin
Sanılanın aksine karın ağrısının ciddi bir rahatsızlığa işaret edip etmediği ağrının şiddeti ile doğru orantılı olmayabilir Örneğin gaz nedeniyle çok şiddetli bir karın ağrısı çekebilirsiniz Öte yandan kolon kanseri gibi önemli bir rahatsızlık, sadece orta şiddette bir karın ağrısına yol açabilir
Karın ağrısının tam olarak neden kaynaklandığını anlamak için ağrının yeri önemli bir ipucudur Karın bölgesi dört farklı bölüm olarak düşünülebilir Sağ üst ve alt ile sol üst ve alt olarak ağrıların yeri tespit edilmeye çalışılır Bu bölümlerde yer alan ağrılar o bölümdeki organlarla ilgili olabilir Örneğin apandisit ağrısı genellikle apandisitin bulunduğu sağ alt karın bölgesinde oluşur Gastrit daha çok üst bölümlere vurur Karaciğer ile ilgili sorunlarda ise göğüs kafesinin hemen altında, karnın sağ üst köşesinde ağrı hissedilebilir
Görüldüğü üzere karın diye adlandırdığımız bölgede pek çok farklı organ yer almakta ve bu organlarla ilgili hastalık veya sorunların belirtileri arasında da çoğu kez karın ağrısı yer almaktadır Üstelik karın ağrısı sadece organlarla ilgili olmak zorunda da değildir Bazen de bir kan hastalığını haber verir Dolayısıyla karın ağrısı nedeni dediğimizde pek çok olasılıktan söz ediyor olabiliriz Hastanın ağrının yerini doğru şekilde tarif etmesi ve karın ağrısı dışında varsa diğer belirtiler ve en önemlisi de hastanın detaylı olarak anlattıkları, hasta öyküsü teşhis adına önemlidir
Geçmeyen karın ağrısı şikayetlerinde mide ve bağırsak hastalıklarından şüphelenenler hastanelerin gastroenteroloji bölümüne başvurabilirler Bunun dışında uzun süren karın ağrısı ile birlikte kabızlık şikayeti olduğunda genel cerrahi veya karın ağrısı ve mide bulantısı bir arada ise dahiliye uzmanı gibi farklı bölüm doktorlarından da yardım alabilirsiniz
Karın ağrısı aşağıdaki şekillerde olabilir:
Genel ağrı: Bu durumda ağrıyı göbek bölgesinin yarısından çok bir alanda hissediyorsunuz demektir Bu tip ağrılar genellikle mide virüsü, hazımsızlık ya da gaz nedeniyle meydana gelir Eğer ağrı daha da ciddileşirse genel ağrı bağırsaklardaki bir tıkanıklığın belirtisi olabilir
Kramp şeklinde ağrılar: Kramp şeklindeki ağrılar çoğu kez zararsızdır Gaz ve şişkinlik nedeniyle kaynaklanır ve genellikle de ishal ile sonuçlanır Ağrılar çok sıklaşmışsa, 24 saati aşkın süredir devam ediyorsa veya yüksek ateş ağrılara eşlik ediyorsa, bu durumda ağrının daha ciddi bir nedenden kaynaklandığı düşünmek ve bir doktora başvurmak gerekir
Ani ve şiddetli ağrılar: Bu tip ağrılar çoğunlukla aniden başlar ve oldukça da şiddetlidir Bu tip ağrılarda apandisit veya mide delinmesi gibi ciddi sorunlardan şüphelenilir
Karın Ağrısının Nedenleri
Karın ağrısının pek çok farklı nedeni olabilir Önemli bir nokta, durumun ne zaman acil olduğunu ayırt edebilmektir (Makalemizin son bölümünde acil durum belirtilerini bulabilirsiniz) Bazı hallerde ise ağrının kendiliğinden geçmesini beklemek yeterlidir
Karın ağrısının yaygın nedenleri:
Kabızlık
İshal
Gaz
Huzursuz bağırsak sendromu
Gıda alerjisi veya intoleransı (örneğin laktoz intoleransı)
Gıda zehirlenmesi
Virüslerin neden olduğu midebağırsak iltihabı (mide gribi)
Karın ağrısı yapabilen diğer olası nedenler:
Mide yanması, hazımsızlık, reflü
Crohn hastalığı
Apandisit
Çeşitli kan hastalıkları
Böbrek taşları
Ülser
Gastrit
Diyabet
Abdominal aort anevrizması (karın şah damarı hastalığı)
Bağırsak tıkanması
Kolesistit (safra kesesi enfeksiyonu)
Bağırsak iskemisi (bağırsaklara az kan gitmesi)
Divertikülitis (kalın bağırsakta iltihap ve enfeksiyon)
Hepatit
Akciğer iltihabı, akciğer enfeksiyonu, zatürre
Böbrek üstü bezleri hastalıkları
Pankreatit (pankreasın iltihabı)
Mide delinmesi
Kalp krizi
Mide, bağırsak veya diğer organlarda kanser
Bazı zamanlarda karın ağrısı vücudun karın bölgesi dışındaki farklı bir probleme, örneğin göğüs ya da pelvik bölgedeki sorunlara bağlı olarak ortaya çıkabilir Bu tür rahatsızlıklara şu örnekler verilebilir:
Şiddetli adet krampları
Kas gerilmesi
İdrar yolu enfeksiyonu
Sistit
Endometriozis (çikolata kistine neden olabilen kadın hastalığı)
Yumurtalık kistleri
Pelvik iltihabi hastalık
Dış gebelik
Karın Ağrısı Hangi Hallerde Acil Duruma İşaret Eder?
Karın ağrısına aşağıdaki durumlar ya da belirtiler eşlik ediyorsa vakit kaybetmeden tıbbi yardım istemeniz, 112‘yi aramanız ya da en yakın hastaneye veya doktora başvurmanız önerilir
Yakın zamanda kanser tedavisi gördüyseniz
Dışkılayamıyorsanız ve aynı zamanda kusuyorsanız
Kan kusuyorsanız ya da dışkınızda kan varsa
Ani, keskin ve şiddetli karın ağrıları saplanıyorsa
Bulantı ile birlikte kürek kemikleri arasında da ağrı varsa
Göbeğinizde hassasiyet, şişme ve gerilme oluşmuşsa
Hamileyseniz ya da hamile olma ihtimaliniz varsa
Yakın zamanda karın bölgesinden ameliyat olduysanız
Nefes almakta zorlanıyorsanız
Karın Ağrısı İçin Evde Yapabilecekleriniz
Hafif ve orta şiddetteki karın ağrılarını dindirmek için evde şunları yapabilirsiniz:
Yudum yudum su için
Birkaç saat katı yiyeceklerden sakının
Eğer kustuysanız 6 saat bekleyin ve ardından az miktarda pirinç ya da kraker gibi hafif yiyecekler tüketin Süt ürünlerinden kaçının
Eğer ağrı karnın üst bölgesinde ise ve yemeklerden sonra meydana geliyorsa antasit ilaçlar (mide asidi ilaçları) özellikle de mide yanması ve hazımsızlık şikayeti olanlara yardımcı olabilir Asitli, çok yağlı, kızartma türündeki ve domatesli yiyeceklerden, kafein, alkol ve gazlı içeceklerden uzak durmanız önerilir
Karnınıza sıcak kompres yapın
Doktora Ne Zaman Gitmeli?
Karın ağrısı günlük yaşamınızı etkilemeye başladığında, geçmediğinde, giderek daha rahatsız edici olmaya başladığında bir doktora görünme zamanı gelmiştir Karın ağrısını hafife alıp almadığınızı bilemiyorsanız aşağıdaki şartların oluşup oluşmadığına bakabilirsiniz Burada sıralanan belirtilerin bir ya da birkaçını yaşıyorsanız, bir doktordan randevu almalısınız
1 hafta ya da daha uzun süren mide ağrılarında
2 gün içerisinde geçmeyen ve daha da kötüleşen, bulantı ve kusmanın eşlik ettiği ağrılarda
2 günden uzun süren şişkinlik sorununda
Sık idrara çıkma veya idrara çıkarken yanma şikayetleri baş gösterdiğinde
5 günden fazla süren ishal şikayeti görüldüğünde
Ağrıya yüksek ateş eşlik ettiğinde
Uzun süreli iştah kaybı görüldüğünde
Uzun süreli vajinal kanama olduğunda
Nedensiz kilo kaybı olduğunda
Karın Ağrısını Önlemek İçin
Yağlı yiyeceklerden uzak durun
Her gün bolca su için
Az ve sık yiyin
Düzenli egzersiz yapın
Gaz yapan yiyeceklerden kaçının
Lifli besinlerin yer aldığı dengeli bir beslenme alışkanlığı edinin Meyve ve sebzeye öğünlerde sıkça yer verin