kkarışımların ayrılmasında hangi yöntemler kullanılır
Karışımların Ayrılması
Karışım, kimyasal elementlerin ya da bileşiklerin fiziki ve mekanik yöntemlerle ayrılabilenbir birleşimidir Başka bir deyişle, karışımın bileşenleri, birbirleriyle kimyasal olarak bağlanmış değildir Bir bileşenin moleküllerinin, öbür bileşen (genelde bir değişken) içinde tekdüze dağılmasıyla oluşan karışıma, «çözelti Hava, oksijen, azot, asal gazlar (tümü element) ve karbon dioksidin (bir alaşım) bir karışımıdır Hava, karbon dioksidin dondurulması, arkasında da öbür gazların sıvılaştınlıp damıtılması yoluyla, bileşenlerine ayrılabilir Deniz suyu, başlıcası sodyum klorür olan çeşitli tuzların sudaki çözeltisidir Sodyum klorür, bazı TUZ GİDERME işlemlerinde olduğu gibi, suyun damıtılması aracılığıyla bileşenlerine ayrılabilir Geriye kalan tuzlar da, bazı tuzların ötekilerden daha Önce billurlaşması özelliğine dayanan, ayrımsal billurlaştırma yöntemiyle, birbirlerinden ayrılır ALAŞIM'lar, bir veya daha fazla sayıda metalin, diğer bir metal içinde çözünmesi (bir takım sınırlamalarla) sonucu oluşan, katı çözelti örnekleridir
Karışımların ayrılması: Karışımları bileşenlerine ayırma yöntemleri, endüstrinin aşağı yukarı bütün dallarında önemlidir Topraktan kazılarak çıkarılan maden filizlerinin içindeki metalin elde edilmesinden önce, derişmesi için işlenmesi veya başka bir deyişle, zenginleştirilmesi gerekir Filizlerin zenginleştirilmesi, kıymetli filiz ile anlamsız maddeler (gang) arasındaki bedensel özellik farklarından yararlanılarak yapılır Esas yöntemler, ağırlıkla ayırma, yüzdürme, magnetik ve elektrostatik zenginleştirmedir Bazen renk ve parlaklıktaki farklarından da yararlanılır Bu usul, özellikle, zengin filiz parçalarının yürüyen nakliye bantlarından elle toplanmasında elverişlidir
Ağırlıkla ayırma, filizdeki çeşitli bileşenler arasında yer alan aşırılık farklarına dayanılarak gerçekleştirilir Bu yöntemin iyi bir örneği, altının tavaZanmasıdır Burada, öğütülmüş filiz, su taşıyan sığ bir tavada karıştırılır ve filizin öbür bileşenlerinden daha yoğun olan altın parçacıkları, sonunda tavanın dibinde toplanır Diğer bir ağırlıkla ayırma yöntemi de, yataydan birkaç derece eğimli, üzerine eğime dikey yönde boydan badana sığ oluklar gevşemiş, masa sanki bir yüzey kullanılarak uygulanır Masa, bir düzenekle, oluklara paralel yönde titreştirilir ve öğütülmüş filiz, suyla birlikte üstteki köşeden gönderilir Filizin ağır bileşenlerinin öbür köşeye gitmesine karşılık, hafif bileşenler, hain olan kenardan suyla akıp giderler
Magnetik yöntemler, genel olarak demir içeren filizlerin ayrılmasında kullanılır Bir nesil magnetik yöntemde, birbiri üzerine, bir magnetik alana dik açı yapacak biçimde yerleştirilmiş iki taşıyıcı bant vardır Öğütülmüş filiz, alttaki bant üstünde ilerlerken, demir içeren filiz tanecikleri, filiz magnetik alandan geçerken üstteki banda çekilir Filizin magnetik olmayan bileşenleri alt bantta kalır Elektrostatik ayırma, metal kapsamayan bir takım filizlerin zenginleştirilmesinde kullanılır Bu yöntem, prensip olarak magnetik ayırmayla aynıdır; lakin magnetik alan yerine, elektrostatik bölge kullanılır
Yüzdürmeyle ayırma, filizdeki çeşitli bileşenlerin, bambaşka yüzey özellikleri taşımasına dayanır Suyla karıştırıldığında bazı filizler, ötekilere oranla daha kolay ıslanırlar Bir filizin ıslanmaya karşısında koyan tanecikleri, hava kabarcıklarına tutunarak karışımın yüzeyine çıktıklarından, köpük halinde toplanıp alınabilirler Talk gibi bir takım mineraller, doğal olarak ıslanmazdır Lakin genellikle, yüzdürme aracılığıyla ayırmanın gerçekleştirilmesi için, yüzdürme banyosuna filize ıslanmazlık özelliği veren kimyasal maddelerin katılması gerekir Yüzdürme banyosuna köpük yapıcı kimyasal bir madde katılarak, köpüklenme artırılır
Kimyasal madde, hap ve besin endüstrilerinin çoğunda, damıtma, süzme ve çözücüyle özütleme gibi ayırma teknikleri geniş ölçüde kullanılır *
Karışımların Ayrılması
Karışım, kimyasal elementlerin ya da bileşiklerin fiziki ve mekanik yöntemlerle ayrılabilenbir birleşimidir Başka bir deyişle, karışımın bileşenleri, birbirleriyle kimyasal olarak bağlanmış değildir Bir bileşenin moleküllerinin, öbür bileşen (genelde bir değişken) içinde tekdüze dağılmasıyla oluşan karışıma, «çözelti Hava, oksijen, azot, asal gazlar (tümü element) ve karbon dioksidin (bir alaşım) bir karışımıdır Hava, karbon dioksidin dondurulması, arkasında da öbür gazların sıvılaştınlıp damıtılması yoluyla, bileşenlerine ayrılabilir Deniz suyu, başlıcası sodyum klorür olan çeşitli tuzların sudaki çözeltisidir Sodyum klorür, bazı TUZ GİDERME işlemlerinde olduğu gibi, suyun damıtılması aracılığıyla bileşenlerine ayrılabilir Geriye kalan tuzlar da, bazı tuzların ötekilerden daha Önce billurlaşması özelliğine dayanan, ayrımsal billurlaştırma yöntemiyle, birbirlerinden ayrılır ALAŞIM'lar, bir veya daha fazla sayıda metalin, diğer bir metal içinde çözünmesi (bir takım sınırlamalarla) sonucu oluşan, katı çözelti örnekleridir
Karışımların ayrılması: Karışımları bileşenlerine ayırma yöntemleri, endüstrinin aşağı yukarı bütün dallarında önemlidir Topraktan kazılarak çıkarılan maden filizlerinin içindeki metalin elde edilmesinden önce, derişmesi için işlenmesi veya başka bir deyişle, zenginleştirilmesi gerekir Filizlerin zenginleştirilmesi, kıymetli filiz ile anlamsız maddeler (gang) arasındaki bedensel özellik farklarından yararlanılarak yapılır Esas yöntemler, ağırlıkla ayırma, yüzdürme, magnetik ve elektrostatik zenginleştirmedir Bazen renk ve parlaklıktaki farklarından da yararlanılır Bu usul, özellikle, zengin filiz parçalarının yürüyen nakliye bantlarından elle toplanmasında elverişlidir
Ağırlıkla ayırma, filizdeki çeşitli bileşenler arasında yer alan aşırılık farklarına dayanılarak gerçekleştirilir Bu yöntemin iyi bir örneği, altının tavaZanmasıdır Burada, öğütülmüş filiz, su taşıyan sığ bir tavada karıştırılır ve filizin öbür bileşenlerinden daha yoğun olan altın parçacıkları, sonunda tavanın dibinde toplanır Diğer bir ağırlıkla ayırma yöntemi de, yataydan birkaç derece eğimli, üzerine eğime dikey yönde boydan badana sığ oluklar gevşemiş, masa sanki bir yüzey kullanılarak uygulanır Masa, bir düzenekle, oluklara paralel yönde titreştirilir ve öğütülmüş filiz, suyla birlikte üstteki köşeden gönderilir Filizin ağır bileşenlerinin öbür köşeye gitmesine karşılık, hafif bileşenler, hain olan kenardan suyla akıp giderler
Magnetik yöntemler, genel olarak demir içeren filizlerin ayrılmasında kullanılır Bir nesil magnetik yöntemde, birbiri üzerine, bir magnetik alana dik açı yapacak biçimde yerleştirilmiş iki taşıyıcı bant vardır Öğütülmüş filiz, alttaki bant üstünde ilerlerken, demir içeren filiz tanecikleri, filiz magnetik alandan geçerken üstteki banda çekilir Filizin magnetik olmayan bileşenleri alt bantta kalır Elektrostatik ayırma, metal kapsamayan bir takım filizlerin zenginleştirilmesinde kullanılır Bu yöntem, prensip olarak magnetik ayırmayla aynıdır; lakin magnetik alan yerine, elektrostatik bölge kullanılır
Yüzdürmeyle ayırma, filizdeki çeşitli bileşenlerin, bambaşka yüzey özellikleri taşımasına dayanır Suyla karıştırıldığında bazı filizler, ötekilere oranla daha kolay ıslanırlar Bir filizin ıslanmaya karşısında koyan tanecikleri, hava kabarcıklarına tutunarak karışımın yüzeyine çıktıklarından, köpük halinde toplanıp alınabilirler Talk gibi bir takım mineraller, doğal olarak ıslanmazdır Lakin genellikle, yüzdürme aracılığıyla ayırmanın gerçekleştirilmesi için, yüzdürme banyosuna filize ıslanmazlık özelliği veren kimyasal maddelerin katılması gerekir Yüzdürme banyosuna köpük yapıcı kimyasal bir madde katılarak, köpüklenme artırılır
Kimyasal madde, hap ve besin endüstrilerinin çoğunda, damıtma, süzme ve çözücüyle özütleme gibi ayırma teknikleri geniş ölçüde kullanılır *