Karışımların Ayrılması
Elektriklenme İle Ayrılma
Mıknatıs İle Ayırma
Öz Kütle Farkı İle Ayırma
Eleme Yöntemi İle Ayırma
Süzme İle Ayırma
Çözünürlük Fakir İle Ayırma
Hal Değiştirme Sıcaklıkları Farkı İle Ayırma
Gaz Karışımlarını Çözünürlük Farkı İle Ayırma
1 – Elektriklenme İle Ayırma
Elektrik yüklemek istediğimiz plastik veya cam çubukları giyeceklerimize veya saçımıza sürdüğümüz de elektrik yükü kazanırlar. Kağıt parçaları veya nane tozu gibi hafif bazı tanecikler bu yüklü çubuklar ile çekime maruz kalırlar. Yükten etkilenen cisimle etkilenmeyen cisim bir arada bulunursa bu özellik sayesinde karışım bileşenlerine ayrıştırılabilir.
2 – Mıknatıs Yöntemi İle Ayırma
Mıknatıs tarafından çekilen maddelere ferromanyetik maddeler denir. Mıknatıs demir kobalt ve nikel gibi metalleri ve bu maddelerden teneke iğne gibi malzemeleri çeker.
3 – Özkütle Farkı İle Ayırma
Yoğunlukları birbirinden farklı, içeriğinde iki ve üstü madde bulunduran karışımlar Özkütle farkından faydanılarak ayrıştırılabilir.
Katı – katı karışımlar rüzgar veya su yardımı ile birbirlerinden ayrıştırılır. Kullanılan sıvının, çözelti içindeki maddenin birisinden büyük diğerinden küçük olması gerekir. Diğer dikkat edilmesi gereken konu ise katı maddenin suyun içinde çözünmemesi gerekmektedir.
Sıvı maddelere ise örnek olarak zeytin yağı ve suyu örnek gösterebiliriz. Bu iki maddenin karışımında Özkütlesi büyük olan madde altta toplanır. Alttaki madde bir huni veya musluk yardımı ile birbirinden ayrıştırılabilir.
4 – Eleme İle Ayırma
Bir elek yardımı ile, tanecik büyüklükleri birbirinden farklı olan iki madde ayrılabilir.
Sponsorlu Bağlantılar
5 – Süzme Yöntemi İle Ayırma
Katı – sıvı karışımlarında süzme işlemine örnek vermek istersek; Barajlardaki suyun filtre ve eleklerden süzülerek ayrıştırmak, makarnayı suyundan ayırmak için süzmek veya topraklı suyu bir kumaş yardımı ile birbirinden ayırmak, süzme yöntemine iyi bir örnek olabilir.
6 – Çözünürlük Farkı İle Ayırma Yöntemi
Bazı katı maddeler suda çözülürken bazıları ise çözünmemektedir. Bir örnekle; katı – katı maddelerin suyun içinde çözünerek birbirinden ayrılmasını anlatalım. Tuz ve talaş karışımını el ile birbirinden ayırmak imkansızdır. Ancak karışıma bir miktar su ekleyerek tuzu eritebiliriz. Böylece tuz ve talaş birbirinden ayrılmış olur. Tuzu da buharlaştırma yöntemi ile sudan ayırabiliriz.
7 – Hal Değiştirme Sıcaklıkları Farkı İle Ayırma Yöntemi
Katı – Katı madde karışımları erime noktası farkı ile ayrılabilirler. Erime noktası düşük olan madde sıvı hale dönüşerek diğerinden ayrılır.
Sıvı – Sıvı maddeler ise buharlaşma noktası farklı olan karışımlar buharlaştırılıp yoğunlaştırılarak birbirinden ayrılırlar. Buna ayrımsal damıtma denir.
Gazlarda ayrımsal damıtma yöntemi ile ayrılır. Ham petrolün içindeki gaz buharlaştırılıp yoğunlaştırılarak birbirinden ayrılabilirler.
Sponsorlu Bağlantılar
8 – Gaz Karışımlarını Çözünürlük Farkı İle Ayırma
Gazlar özellik olarak birbirlerinden farklıdırlar. Belli bir çözücüye, çözünürlükleri farklı olan gazlar bu çözücü içerisine gönderilirse, gazlardan birisi çözünür diğeri çözünmez. Böylece karışım birbirlerinden ayrılmış olur.
Bileşiklerin Ayrışması
Elementler ve Bileşikler fiziksel yöntemler ile ayrıştırılamadığından, karışımların ayrıştırılmasındaki ayırt edici özelliklerden faydalanır.
1 – Isı Enerjisi İle Ayrışma
Elementlerin bir kısmı ısıya maruz kaldıklarında element yada bileşiklerine ayrılabilirler.
2 – Elektroliz Yöntemi İle Ayrışma
Su gibi bazı bileşikler elektrik enerjisi ile kendini oluşturan elementlere ayrılabilirler. Bu yönteme elektroliz denir.
Bazı bileşikler elektroliz yönteminin dışında da ayrıştırılabilirler. Bileşik içinde bulunan madde ile reaksiyona girebilecek başka bir madde bileşik ile reaksiyona sokularak ayrılabilirler.
Elektriklenme İle Ayrılma
Mıknatıs İle Ayırma
Öz Kütle Farkı İle Ayırma
Eleme Yöntemi İle Ayırma
Süzme İle Ayırma
Çözünürlük Fakir İle Ayırma
Hal Değiştirme Sıcaklıkları Farkı İle Ayırma
Gaz Karışımlarını Çözünürlük Farkı İle Ayırma
1 – Elektriklenme İle Ayırma
Elektrik yüklemek istediğimiz plastik veya cam çubukları giyeceklerimize veya saçımıza sürdüğümüz de elektrik yükü kazanırlar. Kağıt parçaları veya nane tozu gibi hafif bazı tanecikler bu yüklü çubuklar ile çekime maruz kalırlar. Yükten etkilenen cisimle etkilenmeyen cisim bir arada bulunursa bu özellik sayesinde karışım bileşenlerine ayrıştırılabilir.
2 – Mıknatıs Yöntemi İle Ayırma
Mıknatıs tarafından çekilen maddelere ferromanyetik maddeler denir. Mıknatıs demir kobalt ve nikel gibi metalleri ve bu maddelerden teneke iğne gibi malzemeleri çeker.
3 – Özkütle Farkı İle Ayırma
Yoğunlukları birbirinden farklı, içeriğinde iki ve üstü madde bulunduran karışımlar Özkütle farkından faydanılarak ayrıştırılabilir.
Katı – katı karışımlar rüzgar veya su yardımı ile birbirlerinden ayrıştırılır. Kullanılan sıvının, çözelti içindeki maddenin birisinden büyük diğerinden küçük olması gerekir. Diğer dikkat edilmesi gereken konu ise katı maddenin suyun içinde çözünmemesi gerekmektedir.
Sıvı maddelere ise örnek olarak zeytin yağı ve suyu örnek gösterebiliriz. Bu iki maddenin karışımında Özkütlesi büyük olan madde altta toplanır. Alttaki madde bir huni veya musluk yardımı ile birbirinden ayrıştırılabilir.
4 – Eleme İle Ayırma
Bir elek yardımı ile, tanecik büyüklükleri birbirinden farklı olan iki madde ayrılabilir.
Sponsorlu Bağlantılar
5 – Süzme Yöntemi İle Ayırma
Katı – sıvı karışımlarında süzme işlemine örnek vermek istersek; Barajlardaki suyun filtre ve eleklerden süzülerek ayrıştırmak, makarnayı suyundan ayırmak için süzmek veya topraklı suyu bir kumaş yardımı ile birbirinden ayırmak, süzme yöntemine iyi bir örnek olabilir.
6 – Çözünürlük Farkı İle Ayırma Yöntemi
Bazı katı maddeler suda çözülürken bazıları ise çözünmemektedir. Bir örnekle; katı – katı maddelerin suyun içinde çözünerek birbirinden ayrılmasını anlatalım. Tuz ve talaş karışımını el ile birbirinden ayırmak imkansızdır. Ancak karışıma bir miktar su ekleyerek tuzu eritebiliriz. Böylece tuz ve talaş birbirinden ayrılmış olur. Tuzu da buharlaştırma yöntemi ile sudan ayırabiliriz.
7 – Hal Değiştirme Sıcaklıkları Farkı İle Ayırma Yöntemi
Katı – Katı madde karışımları erime noktası farkı ile ayrılabilirler. Erime noktası düşük olan madde sıvı hale dönüşerek diğerinden ayrılır.
Sıvı – Sıvı maddeler ise buharlaşma noktası farklı olan karışımlar buharlaştırılıp yoğunlaştırılarak birbirinden ayrılırlar. Buna ayrımsal damıtma denir.
Gazlarda ayrımsal damıtma yöntemi ile ayrılır. Ham petrolün içindeki gaz buharlaştırılıp yoğunlaştırılarak birbirinden ayrılabilirler.
Sponsorlu Bağlantılar
8 – Gaz Karışımlarını Çözünürlük Farkı İle Ayırma
Gazlar özellik olarak birbirlerinden farklıdırlar. Belli bir çözücüye, çözünürlükleri farklı olan gazlar bu çözücü içerisine gönderilirse, gazlardan birisi çözünür diğeri çözünmez. Böylece karışım birbirlerinden ayrılmış olur.
Bileşiklerin Ayrışması
Elementler ve Bileşikler fiziksel yöntemler ile ayrıştırılamadığından, karışımların ayrıştırılmasındaki ayırt edici özelliklerden faydalanır.
1 – Isı Enerjisi İle Ayrışma
Elementlerin bir kısmı ısıya maruz kaldıklarında element yada bileşiklerine ayrılabilirler.
2 – Elektroliz Yöntemi İle Ayrışma
Su gibi bazı bileşikler elektrik enerjisi ile kendini oluşturan elementlere ayrılabilirler. Bu yönteme elektroliz denir.
Bazı bileşikler elektroliz yönteminin dışında da ayrıştırılabilirler. Bileşik içinde bulunan madde ile reaksiyona girebilecek başka bir madde bileşik ile reaksiyona sokularak ayrılabilirler.